ادبیات

وندیداد یکی از بخش های پنج گانة اوستای موجود است. برخی از واژه های وندیداد تنها یک بار در اوستا بکار رفته و به لحاظ معنایی دچار ابهام است. در این مقاله تلاش شده تا با بررسی ریشه شناختی و ساختاری یکی از این واژه ها، ابهام موجود در معنای آن برطرف گردد.

۳۹۶۲۳.

بر هم زدن آشتی تخیل و واقعیت

نویسنده: مصطفی ناهید

منبع: کتاب ماه کودک و نوجوان دی ۱۳۷۷ شماره ۱۵

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات کودک و نوجوان

تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۳۹۱

۳۹۶۲۴.

جایگاه تشبیه، پربسامدترین عنصر خیال در دیوان وحشی بافقی

نویسنده: آیت شوکتی علیرضا تایوغ

منبع: قند پارسی سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: وحشي بافقي غزل تصویر آفرینی صور خيال تشبيه

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات

تعداد بازدید : ۷۶۶ تعداد دانلود : ۵۸۶۹

تصویر، اگر اساس شعر نباشد ، یکی از عناصر اصلی سازندة آن است ؛ شاعران با آفرینش تصاویر شعری خود ضمن آن که توان خیال پردازی خود را به نمایش می گذارند ، گرایش-های فردی و نیز سبک شخصی و دوره ای خویش را نیز نمایان می کنند . این پژوهش با عنوان « تشبیه ، قالب تصویر ساز در غزل وحشی» ، غزلیات این شاعر را از نظرگاه کمیّت و کیفیّت انواع تصاویر مورد بررسی قرار داده است و با بهره گی ری از ملاحظات سبک شناسانه مشخص می سازد ک ه این شاع ر اوج تصویر آفرینی خود را در غزلیاتش نمایان ساخته و با توجه به گرایش او به ساده گویی، تشبیه را تقریباً به میزان استعاره استفاده کرده است .

۳۹۶۲۵.

بررسی تطبیقی نگاه زنانه سیمین دانشور و غادةالسمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حیدرعلی دهمرده سمیرا شرفی

منبع: ادبیات تطبیقی سال نهم پاییز وز مستان ۱۳۹۶ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: سیمین دانشور سووشون غاده السمان شعر زنانه گرایش های زنانه

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب

تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۷۹۶

مقاله حاضر، بر درک بهتر نگاه و رویکرد زنانه سیمین دانشور، رمان نویس مشهور معاصر ایران و غاده السّمان، زنانه نویس نامدار معاصر جهان عرب، می پردازد. به راستی دانشور در رمان شیرین و پرخواننده «سووشون»، در تحکیم و گسترش ادبیّات زنانه ایران سهم بسزایی پیدا کرد و السّمان، غریزه زن عرب است که در شاهکار های ادبی اش، از پس دیوار های ستبر و کهنه قرون، فریاد برمی آورد. این نوشته، بر آن است که با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، به وجوه مشترک نگاه زنانه دانشور و السّمان پی ببرد. در اینجا، رمان سووشونِ دانشور و اشعار غاده السّمان، از این جنبه مورد بررسی قرارگرفته و در خلال همین بررسی، با ذکر شواهد مثال، به مطالعه وجوه مشترک ذهنیت زن نگرانه دو ادیب ایرانی و سوری، در مسائلی از قبیل زن، جنگ، عشق و... پرداخت ه شده و نشان داده شده است که در نگاه زنانه به مسائل مذکور، دانشور و السمان، با مرام و جغرافیای متفاوت تا چه اندازه به هم نزدیک و یا به نحوی شبیه هم هستند.

۳۹۶۲۶.

از«ادیسه» «هومر» تا «سارای» افسانه فولکلور آذری (بررسی تطبیقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صفورا ترک لادانی پری رضایی

منبع: ادبیات تطبیقی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 1-21

کلیدواژه‌ها: ادیسه سارای پنه لوپه وفاداری افسانه ادب عامه

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی

تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۵۷۶

اسطوره ها همواره جایگاه ویژه ای در ادبیات و فرهنگ ملت ها داشته اند. اشتراکات موجود در اسطوره های ملت های مختلف بیانگر علاقه و التفات ایشان به موضوعاتی خاص و مورد احترام در نزد آن ها است. در این مقاله با توجه به اهمیتی که به اعتقادات و ارزش های اخلاقی در این اسطوره ها داده شده است، به بررسی مفهوم وفاداری از خلال دو شخصیت داستانی، «پنه لوپه» و «سارای»، می پردازیم. ابتدا شخصیت زن و جایگاه ویژه ی آن در هر یک از این افسانه ها مورد تحقیق و بررسی قرار خواهد گرفت و در ادامه به مفاهیم اسطوره ای این دو شخصیت پرداخته خواهد شد؛ مفاهیمی که موجب می گردند تا این دو زن به کهن الگوی وفاداری تبدیل گردند. وفاداری به خصوص از طرف زن همواره در آثار بسیاری منعکس شده است. اما در این دو اسطوره ما شاهد باورها و آرمان های مشابهی هستیم که برخاسته از تفکرات و جهان بینی های یکسان است. در این پژوهش با تکیه بر رویکرد نقد اسطوره ای که بیانگر ناخود آگاه جمعی ملل و اقوام است، به شرح و بیان این موضوع در دو اثر می پردازیم و به این سوال پاسخ داده خواهد شد که چه عواملی منجر به این اشتراکات ذهنی می گردد و این دو زن را تا مرز اسطوره شدن پیش می راند.

۳۹۶۲۷.

روزنامه نگاری؛ خدمت یا خیانت؟

نویسنده: سید علی کاشفی خوانساری

منبع: کتاب ماه کودک و نوجوان اردیبهشت ۱۳۸۰ شماره ۴۳

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات کودک و نوجوان

تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۳۹۸

۳۹۶۲۸.

صدر الدین ربیعی

نویسنده: محمد نخجوانی تبریزی

منبع: ارمغان ۱۳۱۱ شماره ۴

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات کلیات شخصیت ها شاعران

تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۴۰۵

۳۹۶۲۹.

مبانی نظری عشق عرفانی در سوانح العشاق احمد غزالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد رودگر

منبع: نثرپژوهی ادب فارسی (ادب و زبان سابق) دوره ۲۱ بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴۳ 135 - 154

کلیدواژه‌ها: احمد غزالی تصوف عشق عرفانی سوانح العشاق

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات

تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۶۷۸

از مهم ترین مفاهیم مورد تأکید در عرفان اسلامی، مفهوم عشق است، به ویژه در جریان عرفان عاشقانه و جمال گرا. این جریان که از رویکردهای بسیار مهم در تصوف و عرفان اسلامی است، پیش از احمد غزالی هم وجود داشت اما غزالی کسی بود که به آن تشخص و رسمیت بخشید. با بررسی آثار احمد غزالی، به ویژه اولین کتاب فارسی مستقل در موضوع عشق، یعنی سوانح العشاق در می یابیم که جریان عرفان عاشقانه چه در بعد نظری و چه در بعد عملی و سلوکی، دارای اصول و ویژگی هایی است که کمتر بدان توجه شده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به موضوع استخراج و تبیین مبانی نظری احمد غزالی در موضوع عشق عرفانی اختصاص دارد. دست آورد این کار، یازده اصل نظری مستخرج از آرای خواجه احمد غزالی است. با تبیین این اصول و ویژگی ها در آثار احمد غزالی و رویکردهای خاصی که این جریان داشته است، می توان دریافت که چگونه او توانسته است آن را به صورت یک جریان و ساحت مستقل و شکوفا رواج دهد. بازشناسی اصول نظری عرفان عاشقانه همچنین می تواند به ترسیم نظام فکری و نظری کاملاً متفاوتی برای صوفیانِ رسمیِ دارای سلسله در نظام های سنتیِ خانقاهی، در برابر عرفان نظری ابن عربی و شارحانش یاری نماید.

۳۹۶۳۰.

قصه ی منظوم و جایگاه آن در ادبیات کودک

نویسنده: سیده ربابه میرغیاثی

منبع: کتاب ماه کودک و نوجوان آذر ۱۳۸۹ شماره ۱۵۸

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات کودک و نوجوان

تعداد بازدید : ۷۶۴ تعداد دانلود : ۵۱۷

۳۹۶۳۱.

ایرانشناسی: تازه ها و پاره های ایرانشناسی (29)

سایر: ایرج افشار

منبع: بخارا مهر ۱۳۸۰ شماره ۲۰

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه خاورشناسی و ایرانشناسی

تعداد بازدید : ۷۶۴ تعداد دانلود : ۵۸۷

۳۹۶۳۲.

تحلیل پارادوکس در منطق الطیر عطار و روانشناسی یونگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لیلا غلامپورآهنگرکلایی محمود طاووسی شهین اوجاق علیزاده

منبع: زبان و ادب فارسی سال ۷۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۴۰ 193-213

کلیدواژه‌ها: پارادوکس خویشتن سیمرغ عطار منطق الطیر یونگ

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات

تعداد بازدید : ۷۶۴ تعداد دانلود : ۵۶۵

پارادوکس به عنوان یک آرایه بدیعی در ادبیات فارسی، یکی از عوامل زیبایی و برجسته سازی در آثار ادبی محسوب می شود. عطار از این آرایه ادبی به فراوانی در آثار خود استفاده نموده است. این پژوهش در نظر دارد تا کاربرد این آرایه بدیعی را در منطق الطیر و روان شناسی یونگ بررسی و تحلیل نماید. مطابق نتایج، عطار به یاری سیمرغ و یونگ به کمک کهن الگوی خویشتن هر دو در جستجوی تکامل و رشد انسانی؛ یعنی کل یکپارچه اند و کل یکپارچه پارادوکس بنیاد است؛ زیرا از نیروهای متضاد هستی تشکیل شده است؛ نیروهایی چون نیک و بد، عالم صغیر و عالم کبیر، جزء و کل و ماده و مینو (وحدت اضداد) که ناظر به یکپارچگی و تعادل دو جنبه وجود، یعنی «جسم و روان» (سی مرغ یا خودآگاه + سیمرغ یا ناخودآگاه) است که به مقام وحدت تعبیر می شود؛ نتیجه این وحدت، فناست و این فنا در آن واحد، بقاست در ابعاد دیگر هستی. در نتیجه چنین تمامیت پارادوکس بنیاد است که عارف کل نکر و تمامیت جو در «قرن های بی زمان» به سر می برد، «درون سایه آفتاب می بیند»، «در بی خویشی به خویش» می رسد و «در عدم به وجود» دست می یابد.

۳۹۶۳۳.