فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۰۰۱ تا ۳٬۰۲۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.
بررسی نگرش اعضاء هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد درباره بهره گیری از مخزن سازمانی آن دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: تولید منابع اطلاعاتی یکی از مأموریت های دانشگاه ها بشمار می آید و نقش مهمی در بقا و نیز توفیق آنها در رقابت های ملی و بین المللی دارد. مخزن سازمانی بستری است برای مدیریت و دسترسی به چنین منابعی. دانشگاه فردوسی مشهد نیز از سال 1386 اقدام به طراحی سیستمی (ساعد) برای گردآوری و سازماندهی تولیدات علمی اعضاء خود کرده است. بر همین اساس ضروریست که نظام طراحی شده متناسب با نیازهای کاربران آن باشد. ولی تا کنون مطالعه و نظرسنجی برای بررسی مشکلات استادان در ذخیره آثار صورت نگرفته است. از این رو، هدف این پژوهش شناسایی وضعیت استفاده اعضاء هیئت علمی از مخزن سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد می باشد.
روش: این پژوهش کاربردی با روش پیمایشی و مطالعه موردی انجام گرفت. برای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته میان تمام اعضایی که به صورت بالفعل از ساعد استفاده می کردند توزیع شد.
یافته ها: یافته ها بیانگر دشوار بودن استفاده از ساعد برای بیشتر اعضاء هیئت علمی می باشد. بیشتر آنها در ثبت، تغییر و ویرایش اطلاعات با مشکل مواجه بودند. کمبود آموزش و عدم آموزش صحیح از مهم ترین علل عدم آشنایی با سیستم و وجود مشکل در ثبت آثار شناخته شد.
مهارت سواد اطلاعاتی کتابداران و میزان انطباق آن با استاندارد (ACRL) در کتابخانه ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۰)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: سواد اطلاعاتی250 نفر کتابدار شاغل با تحصیلات کتابداری و غیرکتابداری در سازمان اسناد و کتابخانه ملی سنجیده شده است. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش پیمایشی- تحلیلی براساس پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. یافته ها: مهارت های کتابداران (اعم از فارغ التحصیلان کتابداری و غیرکتابداری) کتابخانه ملی در راهبردهای جست وجوی اطلاعات در حد مطلوب است، اما از نظر درک درست نیاز اطلاعاتی مطلوب نیست. میزان انطباق مهارت های سواد اطلاعاتی آنان با استانداردها کمتر از حد مطلوب است. همچنین مهارت سواد کتابداران در تمامی استانداردها (به جز استاندارد 4) در حد مطلوب است. در استاندارد چهارم مهارت های سواد اطلاعاتی کتابداران با مشکل بیشتری مواجه هستند. درمجموع باتوجه به درصد پاسخ از گزینه های درست سؤالات سواد اطلاعاتی، پاسخ دهندگانی که در رشته کتابداری تحصیل کرده اند در مقابلِ افراد رشته غیرکتابداری، موفقیت نسبی در پاسخ گویی به گزینه های درست داشته اند. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج حاصله، ضرورت دارد به ارتقاء سواد اطلاعاتی دردوره کارشناسی توجه بیشتری شده و به برگزاری کارگاه های سواداطلاعاتی، کلاس های آموزشی ضمن خدمت، آموزش زبان انگلیسی برای تقویت مهارت سواد اطلاعاتی بیشتر تأکید شود.
عوامل مؤثر بر نیازهای اطلاعاتی کاربران دبیرستانی کتابخانه های عمومی شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر نیازهای اطلاعاتی کاربران دبیرستانی کتابخانه های عمومی شهر مشهد براساس چهار مؤلفه فردی، اجتماعی- اقتصادی، آموزشی و مذهبی است. روش: روش پژوهش پیمایشی و جامعه آماری آن شامل کلیه کاربران دبیرستانی کتابخانه های عمومی تحت پوشش اداره کل نهاد کتابخانه های عمومی شهر مشهد است. براساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 310 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن با استفاده از روش تحلیل عاملی و ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. سپس داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. در سطح آمار توصیفی از فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، میانه و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون های t تک متغیره و آزمون های تحلیل واریانس چند متغیره مانوا استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که عوامل فردی و آموزشی بیشترین تأثیر را بر نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان از کتابخانه ها دارند. عوامل اجتماعی- اقتصادی در رتبه های بعدی این تأثیر قرار می گیرند و کمترین تأثیر مربوط به عوامل مذهبی است. اصالت/ارزش: در صورتی که نیازهای اطلاعاتی دانش آموزان تشخیص داده شود، می توان منابع لازم و مفید را در اختیار آنها قرار داد و علاقه آنها را به محیط های کتابخانه ای دو چندان نمود. نتایج این پژوهش که به تعیین نقش هر یک از عوامل تأثیرگذار فردی، اجتماعی- اقتصادی، آموزشی و مذهبی در نیازهای اطلاعاتی جوانان و دانش آموزان پرداخته است می تواند برای برنامه ریزی و تجهیز کتابخانه ها و سایر مراکز یادگیری مفید باشد
ارزیابی موفقیت سامانه اطلاعاتی مالی دانشگاه فردوسی مشهد با به کارگیری مدل تعدیل شده دلون و مکلین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۷ بهار ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۹)
حوزه‌های تخصصی:
در محیط متحول، پویا و رقابتی کسب و کار کنونی سازمان ها، توسعه و استقرار سیستم های اطلاعاتی مدرن به صورت بسیار گسترده مورد توجه مدیران قرار گرفته و کاربرد این سیستم ها تأثیرات شگرفی را در تسهیل فرآیند مدیریت بر جای گذاشته است، به گونه ای که با ارائه ابزارهای تولید، پردازش و توزیع اطلاعات به مدیران سطوح مختلف این امکان را فراهم نموده که با اتکا به دانش بیشتر بتوانند بر جریان حرکت اطلاعات در سازمان خود نظارت داشته باشند و مدیریت سنجیده و فنّی تری بر آن اعمال نمایند. بنابراین، ارزیابی موفقیت سیستم اطلاعاتی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات رشته سیستم اطلاعاتی در همه سازمان ها اعم از بخش عمومی و خصوصی محسوب می گردد. هدف مقاله حاضر ارزیابی میزان موفقیت سیستم اطلاعاتی مالی دانشگاه فردوسی مشهد براساس مدل تعدیل شده ارزیابی موفقیت است که توسط دلون و مکلین ارائه شده است. این کار از طریق انجام مطالعه پیمایشی سیستم های اطلاعاتی در بخش مالی دانشگاه و با تمرکز بر روی کاربردهای فردی سیستم های اطلاعاتی از دیدگاه کاربران درون سازمانی صورت گرفته است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که کیفیت سیستم اطلاعات مالی دانشگاه پیشگوی مناسبی برای استفاده کاربران و رضایت آنها از این سیستم است. همچنین، کیفیت سیستم اطلاعاتی با تأثیرات فردی رابطه مثبتی دارد. کیفیت اطلاعات سیستم اشاره شده نیز با رضایت کاربران این سیستم رابطه مستقیم دارد، ولی رابطه ای بین کیفیت اطلاعات و استفاده کاربران مشاهده نگردید.
عارضهیابی عملکرد تحقیق و توسعه کشور در دو بخش تولید و انتشار علم با استفاده از تحلیل پوششی داده های شبکه ای (Network DEA)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
در عصر جهانی سازی و رقابت شدید، سازمان های تحقیق و توسعه ملی در تنگنای شدیدی جهت فعالیت مؤثر و کارا قرار گرفته اند. زمانی که بخشی از سرمایه های ملی بر روی مراکز تحقیق و توسعه سرمایه گذاری می شود، این مراکز مسئول پاسخگویی در قبال عملکرد خود به جامعه هستند. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی نسبی عملکرد تحقیق و توسعه بخش علوم و مهندسی ایران در دو بخش تولید و انتشار علم با استفاده از سازوکار ""تحلیل پوششی داده ها"" است. در این بین، فعالیت های تحقیق و توسعه 14 کشور منطقه استخراج شد. در این راستا، برای ارزیابی کارایی نسبی آنها در بخش تولید علم، از ورودی هایی همچون نرخ ثبت نام در رشته های علوم و مهندسی، تعداد پژوهشگران تحقیق و توسعه، هزینه تحقیق و توسعه و خروجی هایی همچون تعداد مقالات علمی و مهندسی و پروانه های ثبت اختراع دریافتی بین المللی و در بخش انتشار علم، از ورودی های تعداد مقالات علمی و مهندسی و پروانه های ثبت اختراع دریافتی بین المللی و خروجی هایی همچون صادرات فنّاوری پیشرفته و میانگین ارجاع به مقالات استفاده شد. نتایج نشان داد که در بخش تولید علم، از 14 کشور تحت بررسی تعداد چهار کشور و در بخش انتشار علم، تعداد نه کشور در میان کشورهای منتخب ناکارا هستند. از نتایج قابل تأمل این بود که ایران در بخش تولید علم از جایگاه مناسبی در بین کشورهای منتخب برخوردار نیست، ولی در بخش انتشار علم توانسته است بیشترین کارایی را از مدل تحلیل پوششی داده ها به دست آورد.
مدیریت اطلاعات شخصی (PIM): مروری بر مفاهیم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف از این مقاله، ارائه مباحثی تفصیلی در زمینه ضرورت ها و چگونگی استفاده از رویکردی به نام مدیریت اطلاعات شخصی بوده است. برای انجام این مهم، از روش مطالعه کتابخانه ای استفاده شده است. بررسی تاریخی این حوزه پژوهشی نوپدید نشان می دهد که مدیریت اطلاعات شخصی کاغذی، نوع اولیه مدیریت اطلاعات شخصی است و در ادارات و مراکز بروکراسی کاربرد دارد. با ظهور فنّاوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی و به تبع آن گسترش دامنه فضای شخصی اطلاعات2 به سبب افزایش قابل ملاحظه اشکال، قالب ها، محمل ها، و مکان های ذخیره اطلاعات، و بروز سرریز و آلودگی اطلاعات، حوزه پژوهشی جدیدی تحت عنوان ""مدیریت اطلاعات شخصی""3 تولد یافت که ترکیبی از حوزه های بازیابی اطلاعات، مدیریت پایگاه های داده، اطلاع رسانی، تعامل انسان-رایانه، روان شناسی شناختی، و هوش مصنوعی است. این حوزه پژوهشی سعی دارد پاسخی برای مشکل دیرین جامعه بشری در دنیایی با مختصات امروز بیابد. در این مقاله سعی شده است با معرفی این حوزه پژوهشی نوپدید، زمینه های ظهور، تعاریف، تاریخچه، مزایا، چگونگی عملکرد، انواع، و پژوهش های انجام شده در این حوزه به تفصیل مورد بحث قرار گیرد.
عادات و مهارت های مطالعه ی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه‌های تخصصی:
مقدمه: عادت و مهارت های مطالعه یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر موفقیت تحصیلی در دانشجویان می باشد. جایگزینی مهارت های مطالعه ی مؤثر و عادت های مطالعه ی مفید برای رسیدن به یادگیری و آموزش بهتر در دانشجویان توصیه می شود. هدف این پژوهش، شناسایی عادت و مهارت های مطالعه ی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان بود.
روش بررسی: در مطالعه ی توصیفی حاضر 342 نفر (کل افراد = 2382 نفر) از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در نیم سال دوم سال تحصیلی 90-1389، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. پرسش نامه ی بررسی عادت های مطالعه ی کالج Redwood، در دو بخش مشخصات جمعیت شناختی (10 سؤال) و پرسش های اصلی (51 سؤال) در اختیار دانشجویان قرار گرفت. روایی پرسش نامه توسط متخصصین تأیید و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach¢s alpha، 855/0 محاسبه گردید. داده ها به وسیله ی آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی و میانگین) و آمار تحلیلی (آزمون های آماری ANOVA و t)در سطح معنی داری 05/0 با نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 15 تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها: مشکلات عمده ی دانشجویان مورد پژوهش در زمینه های مختلف عادت ها و مهارت های مطالعه به ترتیب در زمینه ی مدیریت زمان با میانگین (86/2)، یادآوری (93/2)، مطالعه ی یک فصل (98/2)، شنیدن و یادداشت برداری (078/3)، تمرکز (092/3)، امتحان دادن (28/3) و انگیزه (38/3) می باشد. وضعیت در زمینه ی یادآوری، شنیدن و یادداشت برداری و انگیزه در دانشجویان دختر بهتر از دانشجویان پسر بود و در زمینه ی امتحان دادن در بیشتر مواقع دانشجویان پسر بهتر از دانشجویان دختر عمل می کردند.
نتیجه گیری: وضعیت عادت ها و مهارت های مطالعه ی دانشجویان در حد متوسط برآورد شد. با توجه به اهمیت مطالعه، ضروری است که در جهت بهبود روش ها و عادت های مطالعه ی دانشجویان توجه و برنامه ریزی شود.
عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی موثر بر اقتصاد نشر ایران: مطالعه موردی دیدگاه ناشران فعال بین سال های 1358-1387(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تاثیرگذار بر اقتصاد نشر کتاب ایران از دیدگاه ناشران با هدف شناسایی خلاء ها، مشکلات و راه کارهای توسعه اقتصاد نشر مورد بررسی قرار گرفته است. روش شناسی: برای مطالعه دیدگاه ها و نظرات ناشران از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل 264 ناشر خصوصی است که 98 ناشر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شد? منظم انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه پژوهشگرساخته و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون آماری فریدمن استفاده شده است. یافته ها: افزایش میزان جمعیت با سواد بیشترین تاثیر مثبت و فقر اقتصادی بیشترین تاثیر منفی را در عرضه کتاب از دیدگاه ناشران داشته اند. اطلاع رسانی کتاب از طریق مطبوعات، توزیع مطلوب کتاب بیشترین تاثیر مثبت و افزایش نرخ بیکاری بیشترین تاثیر منفی را بر تقاضای کتاب داشته اند. نتایج: مطالعه متغیرهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مرتبط با عرضه و تقاضای کتاب نشان می دهد در مجموع ناشران تاثیر این متغیرها را مثبت ارزیابی کرده اند؛ همچنین ناشران تاثیر اقدامات نظارتی و حمایت های ترویجی و مالی دولت بر عرضه و تقاضای کتاب را مثبت ارزیابی کرده اند و ممیزی را بزرگترین مشکل در این حوزه مطرح کرده اند. فرضیه اول و دوم مبنی بر «تاثیر مثبت تحولات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در عرضه و تقاضای کتاب» و فرضیه سوم «تاثیر مثبت سیاست های دولت در بهبود اقتصاد نشر» از دیدگاه ناشران با اطمینان 99 درصد تایید شده است.
نقش کتابخانه های عمومی در افزایش سرمایه اجتماعی: مطالعه موردی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: هدف از این پژوهش بررسی نقش کتابخانه های عمومی در افزایش سرمایه اجتماعی و مؤلفه های لازم برای ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی در آنهاست. روش : در این پژوهش از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای استفاده شده است. در پژوهش حاضر چهار کتابخانه از کتابخانه های عمومی شهر تهران که درجه بهتری دارند انتخاب شده و سپس به روش نمونه گیری نظری، 41 عضو کتابخانه، 16 کتابدار و 53 شهروند از جامعه استفاده کننده از کتابخانه ها انتخاب شدند. داده های مورد نیاز این پژوهش از طریق مشاهده و مصاحبه نیمه طراحی شده با اعضای نمونه ها گردآوری شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده و رسیدن به نظریه از روش رمزگذاری نظری استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در حال حاضر کتابخانه های عمومی نتوانسته اند نقشی اساسی در ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی شهروندان داشته باشند. نتایج پژوهش نشان داد عواملی که باعث کمبود سرمایه اجتماعی در کتابخانه های عمومی بوده اند شامل کمیت و کیفیت پایین خدمات کتابخانه ای، تعاملات اجتماعی اندک در کتابخانه های عمومی، عدم دسترسی یکسان افراد جامعه به اطلاعات و عدم اعتماد مردم به سازمان های اداره کننده کتابخانه های عمومی است. اصالت/ارزش: این پژوهش اولین پژوهشی است که به بررسی نقش کتابخانه های عمومی در افزایش سرمایه اجتماعی پرداخته است و با توجه به استفاده از راهبرد نظریه زمینه ای، این پژوهش به تولید نظریه و بیان مؤلفه های لازم برای ایجاد سرمایه اجتماعی توسط کتابخانه های عمومی انجامیده است.
درآمدی به کنترل راهبردی؛ مورد مطالعه چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش، ارائه مدل کنترل راهبردی برای اجرا و ارزیابی راهبردها و چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، اکتشافی و با راهبرد مطالعه موردی و جهتگیری بنیادی است و اطلاعات با روش مطالعه کتابخانهای و مصاحبه عمیق گردآوری شده است. یافتهها: کنترل راهبردی به دنبال کنترل اجرای راهبردها و چشماندازهای سازمان مطرح شده است. مشکل بنیادی برنامه راهبردی سازمانها شکاف میان ایدهها و آرمانها با عمل و اقدامات سازمانی است. مدلهای کنترل راهبردی برای ارائه راهحلهای پرکردن شکاف ایده تا اقدامات راهبردی مطرح شدهاند. در حال حاضر مدل ارزیابی متوازن عملکرد بهعنوان یکی از مدلهای کنترل راهبردی در سازمانها عمومیت پیدا کرده است. چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور بهعنوان سند بالادستی یک نهاد عمومی غیردولتی با مسأله شکاف ایده تا عمل مواجه است. مقاله حاضر با توصیف قابلیتهای این مدل به همراه روش مطالعه موردی به دنبال تسهیل و حل این مسأله بوده و نتایج به کارگیری این مدل را در سازمانهای عمومی غیردولتی مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد داد. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر میتواند دستمایه مناسبی در خصوص عملیاتیسازی چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور به دست دهد.
خطوط شریف علماى عظام در نسخة مشیخه(معرفى اجمالى نسخة خطى شمارة ٥٠٤٧ کتابخانة مرکزى دانشگاه تهران)
حوزه‌های تخصصی:
نگاهی نو به طراحی کتابخانه های دیجیتال: کاربرد هستی شناسی در طراحی کتابخانه های دیجیتال معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف / زمینه: کتابخانه دیجیتال، مجموعه ای یکپارچه از منابع و خدمات الکترونیکی برای گردآوری، سازماندهی، حفاظت و بازیابی اطلاعات به شکل دیجیتال است. ظهور وب معنایی و هستی شناسی در عصر حاضر، سبب ایجاد تحول در کتابخانه های دیجیتال و طراحی کتابخانه های دیجیتال معنایی شده است. در این راستا، مقاله حاضر در نظر دارد به بررسی کاربردهای هستی شناسی در طراحی کتابخانه های دیجیتال معنایی بپردازد. روش: هستی شناسی، بازنمونی صریح، دقیق و گویا از نمونه ها، مفاهیم و روابط در یک حوزه موضوعی است که با توجه به ویژگیهایی همچون قابلیت استنتاج، ایجاد ارتباط و میانکنش پذیری بین سامانه های اطلاعاتی، حمایت از پردازش زبان طبیعی، فهم پرسش جستجو و...، می تواند برای تبدیل کتابخانه های دیجیتال به سامانه های اطلاعاتی هوشمند و در نتیجه طراحی کتابخانه های دیجیتال معنایی، مورد استفاده قرار گیرد. یافته ها: ایجاد قابلیتهای گوناگون در معماری کتابخانه های دیجیتال بویژه قابلیت استدلال، امکان تبادل اطلاعات میان کتابخانه های دیجیتال و سایر سامانه های اطلاعاتی، توصیف معنایی منابع موجود در کتابخانه های دیجیتال از طریق ادغام فراداده های کتابشناختی قالب مارک در هستی شناسی (مانند هستی شناسی MarcOnt)، ارتقای سیستم پرسش و پاسخ در کتابخانه های دیجیتال (مانند BT Digital Library)، ایجاد محیط رابط کاربرپسند و امکان مرور و جستجوی آسان و سریع مدارک، برخی از کاربردهای هستی شناسی در کتابخانه های دیجیتال هستند که در این مقاله بررسی می شوند.
سنجش الگوی استفاده و تحلیل هزینه-سودمندی منابع اطلاعاتی الکترونیکی کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد براساس شاخص های ای-متریک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۷ بهار ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۹)
حوزه‌های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر ارزیابی میزان استفاده، تعیین میزان نفوذ و بررسی هزینه-سودمندی منابع الکترونیکی کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد بوده است. جامعه آماری پژوهش، منابع اطلاعاتی الکترونیکی اشتراکی کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد، شامل مجلات الکترونیکی و پایگاه های اطلاعاتی دسترس پذیر از طریق سرورهای مرکزی شش پایگاه اطلاعاتی ابسکو، الزویر، پروکوئست، امرالد، آکسفورد، و اشپرینگر در سال 2009 بوده است. برای گردآوری اطلاعات از دو شیوه بسامد استفاده و تحلیل هزینه-سودمندی، استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که فراوانی میزان استفاده براساس شاخص های ای -متریک (تعداد دانلود مقاله با فرمت اچ.تی.ام.ال و پی.دی.اف، تعداد دانلود چکیده، و تعداد انجام جستجو و نشست) در پایگاه های مختلف اختلاف معنی داری دارد به طوری که در بین شش پایگاه مورد مطالعه، پایگاه الزویر دارای بالاترین میزان استفاده و پایگاه آکسفورد دارای پایین ترین میزان استفاده بوده است. گزارش های سرور با گزارش های ناشران در گزارش تعداد دانلود مقاله در پایگاه های منتخب با یکدیگر تفاوت معنی داری داشتند. پایگاه الزویر، نسبت به سایر پایگاه ها با 3/72 درصد کل جلسات جستجو، بیشترین جلسات جستجو را در سال 2009 به خود اختصاص داده است. میزان استفاده و هزینه-سودمندی در حوزه های مختلف موضوعی نیز با یکدیگر تفاوت معنی داری داشته اند؛ هزینه سودمندی حوزه کشاورزی از همه بالاتر بوده است. بین ضریب تأثیر و میزان استفاده از مجلات حوزه علوم و علوم انسانی، رابطه ای مشاهده نشد. میزان استفاده دو گروه کاربران (اعضای هیئت علمی و کارکنان، دانشجویان)، از پایگاه های مورد بررسی یکسان بود. با توجه به مدت زمان حدود یک ساعت و چهل دقیقه استفاده کاربران دانشگاه فردوسی مشهد از منابع اطلاعاتی الکترونیکی مورد بررسی در طول سال 2009 می توان نتیجه گرفت که میزان استفاده کاربران جامعه مورد مطالعه پایین بوده است.
مطالعه میزان اضطراب اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی: مطالعه موردی دانشجویان ایرانی در کشور مالزی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر به مطالعه میزان اضطراب اطلاع یابی گروهی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی ایرانی شاغل به تحصیل در یکی از دانشگاه های کشور مالزی می پردازد.
روش پژوهش: این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته است. نمونه پژوهش را تعداد 375 دانشجو تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از جامعه ای شامل 850 نفر انتخاب شده اند. پرسشنامه سنجش اضطراب اطلاع یابی جهت گردآوری داده های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت.
یافته های پژوهش: نتایج پژوهش نشان می دهد که اگرچه اضطراب اطلاع یابی عارضه ای شایع در میان دانشجویان مورد بررسی بوده است و 5/96 درصد از دانشجویان سطوحی از اضطراب را تجربه کرده اند، اما میزان کلی اضطراب در حدی متوسط قرار دارد. همچنین از میان ابعاد شش گانه مقیاس اضطراب اطلاع یابی، دانشجویان مورد بررسی، بیش ترین میزان اضطراب را در عامل ""موانع مربوط به منابع اطلاعاتی"" و کمترین میزان اضطراب را در عامل ""موانع مربوط به رایانه و اینترنت"" گزارش کرده اند.
ارزیابی زوج های کتابشناختی در خوشه بندی پروانه های ثبت اختراع(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۹۱)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: خوشه بندی زوج های کتابشناختی (اشتراک استنادی) یکی از شکل های خوشه بندی مدارک است. هدف این پژوهش شناسایی میزان جامعیت و مانعیت این نوع خوشه بندی در پروانه های ثبت اختراع است. روش/ رویکرد پژوهش: 717 پروانه ثبت اختراع یو. اس. مورد استناد در پروانه های ثبت اختراع مربوط به رده 774/977 از رده بندی پروانه های ثبت اختراع یو. اس. با استفاده از زوج های کتابشناختی و الگوریتم فازی خوشه بندی شد. حاصل کار با استفاده از معیارهای ارزیابی مانعیت و جامعیت گسترشیافته بی کیوبد مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: خوشه بندی پروانه های ثبت اختراع با استفاده از اشتراک استنادی عملکرد مطلوبی داشته و از جامعیت گسترده ای برخوردار بوده است. نتیجه گیری: با توجه به عملکرد مطلوب خوشه بندی برمبنای زوج های کتابشناختی، استفاده از زوج های کتابشناختی در فرآیند سازماندهی و بازیابی پروانه های ثبت اختراع نیز می تواند عملکرد مطلوب داشته باشد.
هزینه- سودمندی کتاب های فارسی مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه‌های تخصصی:
مقدمه: ارزیابی های کمی از معیارهای مناسب جهت تأیید یا رد انتخاب منابع اطلاعاتی کتابخانه ها به شمار می روند. از طریق این ارزیابی ها می توان تناسب بین منابع انتخاب شده با نیازهای جامعه ی استفاده کننده ی کتابخانه را با توجه به میزان استفاده ی آنان از منابع بررسی نمود. هدف از پژوهش حاضر، تعیین هزینه- سودمندی کتاب های فارسی مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی در دانشگاه علوم پزشکی اهواز بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بود که پس از توصیف و بررسی وضعیت موجود، به ارزیابی کمی استفاده از کتاب های مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی موجود در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز و تحلیل هزینه- سودمندی آن ها پرداخته شد. جامعه ی آماری را کلیه ی کتاب های فارسی مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی در کتابخانه های دانشگاه مورد نظر تشکیل می داد (109 عنوان و 508 نسخه). ابزار جمع آوری داده ها، سیاهه ی محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصان کتابداری تأیید شد. داده ها با استفاده از نرم افزار کتابخانه ای جمع آوری شدند. آمار مورد استفاده، آمار توصیفی و استفاده از فرمول هزینه- سودمندی بود.
یافته ها: میانگین هزینه ی تمام شده برای هر بار استفاده از کتاب های مورد بررسی 4589 ریال بود که هزینه ی به نسبت زیادی به حساب می آید. کمترین هزینه (2913 ریال) برای هر بار استفاده، به کتاب های دارای سال نشر 1381 و بیشترین هزینه (31413 ریال) نیز به کتاب های منتشر شده در سال 1384 اختصاص داشت. هزینه- سودمندی کتاب ها بر حسب موضوع نشان داد که کمترین هزینه- سودمندی مربوط به کتاب های مربوط به مجموعه سازی کتابخانه ها می باشد (755 ریال) و پس از آن به ترتیب موضوعات مرجع شناسی (2777 ریال)، مدیریت کتابخانه (2877 ریال) و سازماندهی (5693 ریال) در رده های بعدی قرار دارند.
نتیجه گیری: بررسی هزینه- سودمندی کتاب های مورد بررسی نشان داد که هزینه ی هر بار استفاده از این کتاب ها برای کتابخانه گران تمام شده و مقرون به صرفه نیست. از نظر موضوعی نیز کتاب های مربوط به درس مجموعه سازی نسبت به قیمت تمام شده ی آن ها، میزان استفاده ی بیشتری توسط استفاده کنندگان داشته اند، بنابراین نسبت به سایر کتاب های فارسی مربوط به رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی بیشتر مقرون به صرفه بوده اند.
مقایسه فراداده های زبان نشانه گذاری فرامتن در وب سایت های کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۸۸)
حوزه‌های تخصصی:
هدف: بررسی میزان استفاده از فراداده های زبان نشانه گذاری فرامتن در طراحی وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران.
روش تحقیق/ رویکرد پژوهش: در مجموع 66 صفحه اصلی وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، و دانشگاه های آزاد اسلامی با استفاده از دو مرورگر اینترنت اکسپلورر و نت اسکیپ بررسی شد. با مشاهده Source از طریق منوی View ابربرچسب های موجود در صفحه اچ.تی.ام.ال. وب سایت ها استخراج شد و در سیاهه وارسی تهبه وارد شد. سپس فراوانی، درصد، و میانگین استفاده از آنها محاسبه شد .
یافته ها: تمام وب سایت ها از فراداده های عام زبان نشانه گذاری فرامتن ، هرچند اندک ، بهره برده اند. میزان استفاده از این ابربرچسب ها، وبسایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی با میانگین43 درصد در رتبه اول و دانشگاه های آزاد اسلامی با 31 درصد در رتبه دوم و دانشگاه های تابع وزارت علوم نیز با 28 درصد در رتبه سوم قرار دارد.
نتیجه گیری: تحقیق حاضر نشان داد که از مجموعه ابرنشانه ها، عناصر عنوان، نوع – محتوا، کلیدواژه، ارتباط، و توصیف بیشترین کاربرد را داشته اند و بهکارگیری این فراداده های عام در طراحی صفحات وب نسبت به طرح های فراداده ای خاص مانند دوبلین کور- با توجه به قدمت بیشتر ابربرچسب ها و آشنایی بیشتر طراحان وب سایت ها با آنها- میتواند توجیهپذیر باشد.