درخت حوزه‌های تخصصی

حیطه مطالعات منظورشناسی در دو دهه گذشته شاهد تحقیقات رو به رشد بوده است. یکی از زمینه هایی که در مورد توانش منظورشناختی زبان خارجی کمتر بررسی شده است، نقش راهبردهای یادگیری زبان است که به طور خاص برای توسعه دانش منظورشناختی زبان آموزان به کار می رود. برای پاسخ به این خلاء تحقیقاتی، در تحقیق حاضر سعی شده است که مهم ترین راهبردها ی یادگیری توانش منظورشناختی به کار برده شده توسط زبان آموزان ایرانی با عملکرد قوی و ضعیف منظور شناختی مشخص شود. این تحقیق در دو مرحله انجام شد. در مرحله ی نخست، آزمون چهارگزینه ای منظورشناختی شامل پنج کنش کلامی پربسامد زبان انگلیسی به 500 زبان آموز ایرانی داده شد. در مرحله ی دوم، از 80 زبان آموز با قوی ترین و از 80 زبان آموز با ضعیف ترین عملکرد در آزمون منظورشناختی اجرا شده مصاحبه به عمل آمد و پاسخ های آنها ضبط شد. مهم ترین راهبردهای یادگیری توانش منظورشناختی از مصاحبه های ضبط شده زبان آموزان با عملکرد منظورشناختی قوی و ضعیف شناسایی و استخراج شد. راهبردهای استخراج شده براساس تقسیم بندی کوهن (2005, 2010)، نتایج تحقیق حاضر، و نیز تقسیم بندی راهبردهای کلی یادگیری زبان ارائه شده توسط آکسفورد (1990)، طبقه بندی شدند. راهبردهای یادگیری توانش منظورشناختی مشخص شده به شش دسته تقسیم شدند: حافظه ای، شناختی، فراشناختی، اجتماعی، جبرانی، و عاطفی. نتایج آماری نشان داد زبان آموزانی که عملکرد منظورشناختی قوی تری داشتند راهبردهای شش گانه ی فوق الذکر را بیشتر از زبان آموزان با عملکرد منظورشناختی ضعیف به کار برده بودند. مهم ترین نتیجه گیری تحقیق حاضر این است که استفاده بیشتر از راهبردهای یادگیری توانش منظور شناختی، عملکرد قوی تر و توسعه بیشتر توانش منظورشناحتی زبان آموزان زبان خارجی را به همراه دارد. مهم ترین کاربرد آموزشی این تحقیق این است که راهبردهای یادگیری توانش منظورشناختی را بایستی به زبان آموزان یاد داد تا بتوان دانش منظورشناختی آنها را به طور کلی و توانش مربوط به کنش های کلامی آنها را به طور خاص ارتقا داد.

مقاله حاضر به بررسی نقش مترجمانِ بومی در ترجمه عناصر فرهنگ محور پرداخته است. مترجمان در شناساندن فرهنگ مبدأ به مخاطبانِ خود نقش کلیدی دارند. با توجه به اینکه فرهنگ از جوانب مهم هوّیت یک ملت است، وظیفه خطیرِ مترجمان در ارائه ترجمه ای صحیح جلب توجه می کند. در این مقاله مقصود از مترجم بومی، مترجمی است که از زبان مادریِ خود به زبان خارجی ترجمه می کند و مقصود از مترجم خارجی، مترجمی است که از زبان خارجی به زبان مادری خود ترجمه می کند. حال این موضوع که کدامیک از مترجمان، بومی یا خارجی، در ترجمه عناصر فرهنگی و به تبع آن شناساندن صحیح فرهنگ یک ملت موفق تر عمل می کنند، موضوعی مورد پژوهش است. ترجمه داستان های کوتاه و بلند، رمان ها، انواع شعرها و غیره را می توان جزو ترجمه آثار فرهنگی محسوب کرد. مقاله حاضر دو ترجمه از «بوف کور» را بررسی می کند. یکی از مترجمان بومی و دیگری خارجی است. در خلال مقاله به پاره ای از سؤالات در باب جایگاه ترجمه مترجم خارجی و بومی در تعامل و ارتباط با ارزش های فرهنگی و هویت ملی پاسخ داده شده است. طبق نتایج پژوهش، مترجم بومی تلاش بیشتری برای ترجمه دقیق تر عناصر فرهنگی کرده و در حفظ هویت ملی نقش پررنگ تری داشته است.

This study aims at empirically measuring a universal criterion for materials evaluation, i.e., learning opportunities, in a locally- and a globally-designed materials. Adopting the conceptual framework of sociocultural theory and its conceptualization of learning as participation (Donato, 2000), the researchers utilized the methodological power of conversation analysis to examine how opportunities for learner participation and, by extension, learning are created whilst the materials are being used. Thirty teachers’ naturally-occurring classroom interactions, evolving from the two types of materials, was videotaped and transcribed line-by-line to identify the interactional contexts in which learner participation opportunities are embedded. Four interactional contexts affording different levels of learner interactional space were prompted by both types of materials. Examining the distribution of contexts revealed that management-oriented and form-oriented contexts were sustained significantly longer in classes with the locally-designed material. The globally-designed material, however, tended to unfold significantly longer skill-oriented and meaning-oriented contexts suggesting higher levels of built-in learner participation potential. The findings of this study raise materials developers’ awareness, especially in periphery communities, about how materials can either marginalize or empower learners in classroom interaction.

افعال مؤثر همان طور که در شکل گیری کارها و اعمال نقش دارند، در تغییر حالت ها نیز می توانند تأثیرگذار باشند. در روابط پیوستاری و انفصالی که میان سوژه و شیئی ارزشی شکل می گیرد، این افعال بیش از پیش اهمیت خود را نشان می دهند. تغییر موقعیت و رفتن از حالتی به حالت دیگر، گاه نیازمند خواستن است و گاه توانستن. از کنارهم قرار گرفتن این دو عامل، چالشی در راه قهرمان داستان «مردی در قفس» به وجود می آید که تا آخر داستان با آن دست به گریبان است. او گاه می خواهد رابطه را حفظ کند، ولی نمی تواند و گاه نیز می کوشد تا آن را قطع کند که باز هم ناموفق است. این داستان سرگذشت مردی است که مدام با آنچه می خواهد داشته باشد و آنچه از دست می دهد در تکاپوست. این جستار تلاش می کند نحوه عمل و اثر افعال تأثیرگذار بر شکل گیری احساسات قهرمان داستان را نشان دهد. تنهایی، ویژگی اصلی قهرمان این داستان است و ناتوانایی در تغییر وضع و شرایط حاکم این حس را تقویت می کند.

پژوهش حاضر در مرحله اول، چگونگی عملکرد زبان آموزان ایرانی در تولید و تشخیص جملاتِ دارای اصطلاح را بررسی می کند: آیا زبان آموزان مذکور در تولید چنین جملاتی با مشکلاتی مواجه می شوند؟ در مرحله دوم، پژوهشگر به دنبال آن است که آیا وجود اصطلاح در جمله، بر قضاوت زبان آموز ایرانی درباره ی گرامری بودن جمله انگلیسی، تأثیر منفی می گذارد؟ برای رسیدن به پاسخ پرسش اول، نوشته هایِ هفتگی 24 تن از فراگیران زبان انگلیسی در دانشگاه قم به مدت یک نیمسال تجزیه و تحلیل شد و جنبه های مشکل آفرین اصطلاحات زبان انگلیسی در این نوشته ها مشخص گردید. نتایج به دست آمده نشان می دهد که اشتباهات گرامری، بیش از دیگر مشکلات در نوشته های این فراگیران به چشم می خورد. در مرحله دوم (نیمسال بعد)، آزمونِ قضاوتِ درستی جمله از نظر دستور، شامل چهار نوع جمله به 35 نفر زبان آموز دیگر، ارایه شد: (1) جملات دستورمند دارای اصطلاح، (2) جملات غیردستوری دارای اصطلاح، (3) جملات دستورمند فاقد اصطلاح، (4) جملات غیردستوری فاقد اصطلاح. هر بخش آزمون شامل 10 جمله بود. 40 جمله آزمون، آمیزه ای نامرتب از چهار نوع مذکور بوده است. بررسی میانگین نمرات و نتایج حاصل از تحلیل آماری تی-تست نشان داد که وجود اصطلاح در جملات انگلیسی ممکن است بر قضاوت زبان آموزان ایرانی درباره­ی دستوری بودن جمله اثر بگذارد.

مقایسه ی اجتماعی می تواند تاثیر تشویقی یا دلسردکننده بر زندگی افراد داشته باشد. با این حال علی رغم مطالعات فراوان در زمینه ی مقایسه ی اجتماعی در محیط کلاسی، تعداد اندکی از آنها به بررسی رابطه میان نقش گرایش و تمایلات مقایسه ی اجتماعی و موفقیت تحصیلی در یک محیط آموزشی رقابتی پرداخته اند. از این رو مطالعه حاضر به روش مطالعه ی بازنگرانه غیرتجربی به بررسی این رابطه در میان 387 دانشجوی رشته زبان انگلیسی شاغل به تحصیل در دانشگاه های مختلف ایران درسال تحصیلی 2014 - 2015 پرداخته است. داده های حاصل از نسخه اصلاح شده ی ابزار سنجش گرایش مقایسه ای ایووا- ندرلندز تحت روش های آماری همبستگی و رگرسیون لوجستیک چندجمله ای قرارگرفت و نتایج حاصله وجود رابطه ی معنی دار بین مقایسه ی اجتماعی و موفقیت تحصیلی را آشکار ساخت. به علاوه، نتایج بدست آمده نشانگر این بود که درحالیکه گرایش زیاد به مقایسه ی اجتماعی و تمایل به مقایسه ی رو به بالا پیش بینی کننده ی موفقیت تحصیلی بیشتر است، گرایش کم نسبت به مقایسه ی اجتماعی و تمایل زیاد به مقایسه ی رو به پایین موفقیت تحصیلی کمتری را پیش بینی می کند. یافته ها بر ضرورت انجام تحقیقات بیشتر روی عوامل زیرساختی داخلی، که می تواند علیرغم فرهنگ و محیط منجر به موفقیت و رفتارهای مشابه مقایسه ی اجتماعی افراد در کلاس شود تاکید دارند.

مهارت نوشتاری و شفاهی هر دو از مهارت های تولیدی زبان می باشند که اجزاء مشترک دارند، اما تلاش بسیار کمی در جهت شناخت تأثیر این دو مهارت بر یکدیگر، خصوصاً تأثیر مهارت نوشتاری بر مهارت گفتاری صورت گرفته است. پژوهش حاضر بااستفاده از مدل پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل، به روش شبه تجربی به بررسی تأثیر تمرین مهارت نوشتاری هدایت شده بر مهارت شفاهی زبان آموزان ایرانی زبان انگلیسی در موسسه ای در تهران پرداخته است. همگن بودن زبان آموزان دو کلاس سطح مقدماتی این مؤسسه بوسیله پیش آزمون (KET, 2007) مورد بررسی قرار گرفت و پس از حصول اطمینان، یکی از کلاسها به صورت تصادفی به عنوان گروه آزمایش و دیگری به عنوان گروه کنترل، هر کدام شامل 26 زبان آموز، مورد مطالعه قرار گرفتند. زبان آموزان گروه آزمایش در طول ترم در 15 تا 20 دقیقه آخر کلاس به تمرین مهارت نوشتاری هدایت شده و گروه کنترل به حل کتاب تمرین پرداختند. بررسی کمّی بوسیله آزمون تی مستقل نشان داد که زبان آموزان گروه آزمایش نه تنها در مهارت نوشتاری، بلکه در مهارت شفاهی نیز به صورت معناداری پیشرفت کرده بودند. علاوه بر این، تحلیل محتوای حاصل از مصاحبه در پایان ترم پیرامون نگرش زبان آموزان گروه آزمایش نسبت به نقش تمرین های نوشتاری بر مهارت شفاهی نمایانگر آن است که اگرچه زبان آموزان در ابتدای ترم نگرش مثبتی نسبت به این تمرین های نوشتاری نداشتند، اما در پایان ترم این نگرش به شکل مثبتی تغییر کرده بود.