تاریخ و سیره شناسی

سازمان حسبه یکی از بخشهای تشکیلات قضایی حکومت مسلمانان بوده است. در آغاز وظیفة اصلی این سازمان که در رأس آن محتسب قرار داشت نظارت و رسیدگی به امور بازار و بازاریان بود اما در سدة 3 ق. وظایف این نهاد به سرعت گسترش یافت و نه تنها رسیدگی و نظارت بر بهداشت، عبور و مرور و ساخت و ساز شهری را شامل می شد بلکه مراقبت از رفتارهای اخلاقی و شرعی شهروندان را نیز در بر می گرفت. همة نویسندگان مسلمان، ریشه و بنیاد این نهاد را فریضة امر به معروف و نهی از منکر می دانند و بر این باورند که پیدایش این سازمان در دوره های بعد به واقع، شکل نهادینه شدة این حکم دینی است. نگارنده در این مقاله ضمن تأکید بر وجود حسبت اسلامی و بررسی نشانه های تاریخی آن از آغاز تشکیل حکومت اسلامی در مدینه و استمرار آن در دوره های بعد، زمان پیدایش سازمان و تشکیلات اداری حسبه را پیش از دورة عباسیان منتفی می داند.

۳۷۰۶.

از مرثیه تا تعزیه (بازخوانى تاریخى - هنرى تعزیه)

نویسنده: غلامرضا گلی زواره قمشه ای

منبع: آیینه پژوهش ۱۳۸۱ شماره ۷۷ و ۷۸

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ کربلا

تعداد بازدید : ۲۵۴۶

۳۷۰۷.

شخصیت سیاسى اجتماعى و اخلاقى رهبرى نهضت عاشورا(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: محمدمهدی بهداروند

منبع: حکومت اسلامی ۱۳۸۱ شماره ۲۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۷۳

شخصیت سیاسى اجتماعى و اخلاقى رهبرى نهضت عاشورا یکى از راه‏هاى شناخت و تحلیل حادثه عاشورا، شناخت ابعاد شخصیت فردى و اجتماعى رهبرىقیام است. شناخت این خصوصیات، این حقیقت را اثبات مى‏کند که کسانى مى‏توانند مربى انسان‏ها در طولتاریخ باشند که به دردها، درمان‏ها و روحیه‏ها آگاهى داشته باشند. امام حسین(ع) با توجه به ویژه‏گى‏هاى خود همچون اصلاح‏طلبى، عدالت‏خواهى و ظلم‏ستیزى، آنها رادر صحنه عاشورا به خوبى متجلى ساخت. در این مقاله، نویسنده ضمن پرداختن به ویژگى‏هاى یاد شده، کلمات و فضائل معنوى و اخلاقى امامحسین(ع) را مورد بررسى قرار داده و با ذکر سخنان امام و شواهد تاریخى نقش خصوصیاتى همچوناستقامت در برابر مصائب، زهد و رضا و شجاعت را در حادثه کربلا تبیین مى‏کند. وى در پایان یادآور مى‏شود آن چه بر زیبایى‏هاى کربلا و قیام عاشورا افزوده و آن را الگویى براىتاریخ قرار داده است، روحیه استقبال از مرگ و شهادت بود که این روحیه نزد تمام ملت‏هاى غیرمسلمان ارزشمند و پسندیده و عامل موفقیت در راه نیل به هدف مى‏باشد.|319|

۳۷۰۸.