فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲٬۷۲۱ تا ۱۲٬۷۴۰ مورد از کل ۳۳٬۸۵۰ مورد.
منبع:
برنامه ریزی و توسعه گردشگری سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۳
109 - 128
حوزههای تخصصی:
گردشگری فیلم یا فیلم توریسم، شاخه ای از گردشگری محسوب می شود که نقش مهمی در جذب گردشگران برای بازدید از مقصدهای گردشگری و توسعه آنها داشته و گردشگری نیز در ترویج و تبلیغ این فیلم ها، تاثیرات متقابل دارد. روستای سولقان در دهستان کن و سولقان و امازاده نوربخش داخل روستا، لوکیشن فیلم برداری بخشی از سریال مسافری از هند بوده است. بر این مبنا، چالش اصلی پژوهش، تاثیرات و پیامدهای این فیلم بر توسعه روستایی و روند جذب گردشگران و تاثیرات گردشگری بر این فیلم است تا بر این اساس، مدل مطلوبی برای تبیین روابط فیلم توریسم با گردشگری روستایی ارائه شود و هدف اصلی این پژوهش نیز بر همین مبنا، پایه ریزی شده است. برای این منظور از طریق تهیه پرسشنامه و انجام مصاحبه با نمونه آماری پژوهش شامل مردم و 267 گردشگر ورودی ، داده های لازم گرداوری شده است .نتایج تحلیل های کیفی و کمی نشان می دهد. همچنین تاثیرات این فیلم بر شناخت روستا، تا حدی قابل قبول اما در زمینه توسعه گردشگری، نفش چندانی ایفا نکرده و تاثیرات متقابل بین فیلم توریسم و توسعه روستایی مشاهده نشده است. در نهایت مدل بهینه توسعه فیلم توریسم در مناطق روستایی با تاکید بر روستای سولقان ارائه شد.
تحلیل توان های گردشگری کشاورزی نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش دینور، شهرستان صحنه)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی و توسعه گردشگری سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۳
150 - 174
حوزههای تخصصی:
گردشگری کشاورزی یکی از اشکال گردشگری روستایی است که در گروه گردشگری خاص یا جایگزین قرار می گیرد. امروزه گردشگری کشاورزی در جهان به عنوان راهبردی برای بهبود اوضاع اقتصادی، اجتماعی و زیستی روستاها تلقی می گردد. جامعه آماری این تحقیق شامل 17 روستای بخش دینور بخش دینور با 1260 خانوار بود که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه این جامعه 290 نفر به دست آمده است و برای گردشگران ورودی به روستاها، از روش نمونه گیری جامعه نامعلوم استفاده شده است؛ یافته های پژوهش نشان می دهد،عوامل محیطی و طبیعی، فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی در روستاهای مورد مطالعه این توان را دارند که گردشگری کشاورزی را در منطقه توسعه بدهند. همچنین بر اساس یافته های بدست آمده مولفه تمایل به اقامت شبانه در صورت وجود اقامتگاه در مزارع، کمترین رتبه و مولفه تمایل به خرید گیاهان دارویی از بخش دینور و شهر صحنه بیشترین رتبه یعنی بیشترین ظرفیت را برای توسعه گردشگری کشاورزی بخش دینور از دیدگاه گردشگران دارا می باشد.
بررسی و تحلیل وضعیت وفاداری گردشگران به مقصدهای گردشگری (مطالعه موردی: شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی و توسعه گردشگری سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۴
121 - 143
حوزههای تخصصی:
وفاداری به مقصد به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات در تحقیقات گردشگری مطرح شده است. تحلیل وفاداری گردشگری یک مسئله مهم در مدیریت گردشگری است. اﻫﻤﯿﺖ درک، ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻧﯿﺎت ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﺎص ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻔﻬﻮم وﻓﺎداری ﻣﻘﺼﺪ ﺳﻮق ﯾﺎﺑﻨﺪ. ﺑﺮای ﻣﻮﻓﻘیﺖ در زﻣیﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﺎیﺪ ﮔﺮدﺷﮕﺮان و رﻓﺘﺎرﻫﺎی آﻧﻬﺎ را در ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار دﻫیﻢ. ﺑﺮای ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی اﻣﺮوزی رﺿﺎﯾﺘﻤﻨﺪی ﻣﺸﺘﺮی ﮐﺎﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن راﺿﯽﺷﺎن وﻓﺎدار ﻫﺴﺘﻨﺪ. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و تحلیل میزان وفاداری گردشگران شهر شیراز است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. اطلاعات ﻣﻮرد ﻧیﺎز ﺑﺮ اﺳﺎس روش اﺳﻨﺎدی و ﻣیﺪاﻧی (ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ) ﺗﻬیﻪ ﺷﺪه است. جامعه آماری تحقیق، گردشگران بازدید کننده از شهر شیراز در سال 1398 است. جهت محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که بر اساس آن، حجم نمونه معادل 384 نفر برآورد گردید و برای توزیع پرسشنامه از شیوه تصادفی ساده استفاده شد. داده های ﮔﺮدآوری ﺷﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس روش ﻫﺎی آﻣﺎر ﺗﻮﺻیﻔی و اﺳﺘﻨﺒﺎﻃی ﻣﻮرد ﭘﺮدازش ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ.
سنجش اهمیت و عملکرد شاخص های مدیریت یکپارچه گردشگری در ساحل شهر سرخرود(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی و توسعه گردشگری سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۴
161 - 175
حوزههای تخصصی:
لذا پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی بوده و جهت جمع آوری اطلاعات میدانی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است که میان نمونه تصادفی از جامعه آماری به تعداد 364 نفر بر اساس فرمول مورگان توزیع گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف (برای سنجش نرمال بودن توزیع داده ها)، آزمون رگرسیون خطی چند متغیره (برای رتبه بندی شاخص های پژوهش از نظر چهار گروه ذی نفع) و آزمون تی با دو نمونه جفتی (استخراج آماره تی ولیو) استفاده شده است. نتایج توزیع و تکمیل پرسشنامه در میان گروه های ذینفع و انجام روش تجزیه و تحلیل اهمیت - عملکرد شاخص های پژوهش نشان داد که مقدار میانگین های اهمیت و عملکرد همه شاخص های مدیریت یکپارچه گردشگری، مقادیری منفی است؛ به این معنا که عملکرد حال حاضر این شاخص ها در ارتباط با گردشگری ساحلی شهر سرخرود، مطلوب نیست و با مقدار اهمیت آنها شکاف چشم گیری دارند. در نتیجه ضروری است که ابعاد و شاخص های مدیریت یکپارچه گردشگری در ساحل سرخرود از طریق الزاماتی مانند هماهنگی بین مدیران دیگر مؤسسات مرتبط با گردشگری، مانند هماهنگی میان عوامل مدیریتی و اجرایی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و هتل داری و سازمان های مدیریت شهری مرتبط با گردشگری بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
ادارک جامعه محلی از امکانات و موانع شکل پذیری سازمان فضایی شبکه ای در نواحی گردشگری در راستای توسعه کارآفرینی روستایی مورد مطالعه : ناحیه محمد آباد- زرین گل(شهرستان علی ابادکتول)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش درچارچوب پارادایم برساختی- تفسیری، روش شناسی کیفی و رویکرد نظریه زمینه ای، انجام شده است. مشارکت کنندگان تحقیق، خبرگان ادارات و سازمان های دولتی و همچنین خبرگان روستایی ساکن در ناحیه محمدآباد- زرین گل هستند. از بین آنها، با استفاده از نمونه گیری نظری، 29 نفر درتحقیق مشارکت داشتند. فنون و ابزار گرداوری اطلاعات به ترتیب فن مصاحبه نیمه ساختارمند و چک لیست مصاحبه نیمه ساختارمند بود. برای تجزیه و تحلیل نیز از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. مبتنی بر یافته ها، این تحقیق به این نتایج رسیدکه سازمان فضایی قطبی ناحیه محمدآباد- زرین گل (شهرستان علی آبادکتول) (با نقش غالب دو نقطه شهری فاضل آباد و علی آباد) متاثر از عواملی همچون، ساختار توپوگرافیکی کوهستانی، مرکزیت شهری، ضعف خدمات و دسترسی به آن، روابط یک سویه درون و برون منطقه ای، ضعف وجود زنجیره تامین و ارزش گردشگری و ضعف بازارکار نتوانسته با تغییر در ساختارها و کارکردها به سمت الگویی شبکه ایی حرکت کند. پژوهش تاکید دارد سازمان یابی فضایی شبکه ای، صرفا متاثر از ساختارهای محیطی و کالبدی -فضایی نیست. بلکه، عوامل اجتماعی – اقتصادی (بویژه اقتصادی) از اهمیت برخوردار است. نگاه به مفهوم فضا بعنوان یک پدیده صرفا مکانی نیازمند تغییر است.
بررسی ادراکات و تمایل جامعه محلی برای مشارکت در توسعه گردشگری کشاورزی(موردمطالعه: شهرستان تربت حیدریه)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی و توسعه گردشگری سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵
135 - 161
حوزههای تخصصی:
گردشگری کشاورزی به عنوان فعالیتی مکمل می تواند در روستاهای با قابلیت های گردشگری، اثرات مثبتی را برجای بگذارد که مهم ترین آن تنوع سازی اشتغال و افزایش درآمد است. اما ارزیابی تمایل جامعه محلی به پذیرش گردشگر هدف اصلی این پژوهش است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است که به روش کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است. ازمیان روستاهای دارای ظرفیت بالای گردشگری کشاورزی شهرستان، 424 کشاورز سرپرست خانوار به عنوان حجم نمونه با فرمول کوکران انتخاب شدند و مورد پرسشگری قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها به دلیل نرمال نبودن از آزمون های ناپارامتری فریدمن و کروسکال والیس و آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده گردید. نتایج نشان داد، گرچه اگروتوریسم از نظر اقتصادی برای آنان درامد زاست و نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز نشان داد که بیشترین تاثیر را در بعد اقتصادی داشته و 93/17 درصد از واریانس کل را تبیین می کند، اما از بعد اجتماعی میزان تاثیر گذاری کمتر و 65/13 درصد واریانس کل را تبیین می-کند، زیرا جامعه محلی تمایل چندانی به حضور گردشگر درباغ و فضای خصوصی زندگی خویش ندارد و بیشتر به دنبال منافع اقتصادی گردشگری است تا تعاملات اجتماعی. لذا تلاش هایی برای افزایش آگاهی روستاییان نسبت به منافع اجتماعی نیز صورت گیرد.
بررسی تأثیر کیفیت تجربه بر تمایلات رفتاری گردشگران در بازدید از مقاصد گردشگری تاریک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی و توسعه گردشگری سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵
242 - 262
حوزههای تخصصی:
مطالعه کیفیت تجربه گردشگران به ویژه در ارتباط با تمایلات رفتاری، یک حوزه پژوهشی مهم در صنعت گردشگری محسوب می شود. بااین وجود، درحالی که تعداد زیادی از مطالعات در مورد کیفیت تجربه در گردشگری انبوه وجود دارد، بررسی تجربی کیفیت تجربه در گردشگری تاریک کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ازاین رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی کیفیت تجربه بر تمایلات رفتاری گردشگران با نقش میانجیگری تصویر ذهنی از مقصد، ارزش ادراک شده و رضایت گردشگران در مقاصد گردشگری تاریک است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردى، شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشى و به لحاظ بررسى روابط بین متغیرها، همبستگى از نوع کمى است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده های از 330 گردشگر که از دو مقصد گردشگری تاریک (موزه جنگ خرمشهر و موزه عبرت) بازدید کرده اند، جمع آوری شد. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و SmartPLS حاکى از آن است که کیفیت تجربه گردشگر به طور مستقیم بر تمایلات رفتاری آن ها تأثیر ندارد اما از طریق متغیرهای میانجی تصویر ذهنی از مقصد، ارزش ادراک شده و رضایت بر تمایلات رفتاری گردشگران تأثیر مثبتی می گذارد. در این میان تصویر ذهنی از مقصد بیشترین نقش میانجیگری را در روابط میان کیفیت تجربه و تمایلات رفتاری ایفا می کند؛ و رضایت گردشگر مهم ترین پیشایند تمایلات رفتاری گردشگران است.
تأثیر عوامل محیطی - رفتاری بر تحقق گردشگری خلاق در روستاهای هدف گردشگری استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف گردشگری خلاق با کسب تجربیات خاطره انگیز گردشگر محقق می شود. گردشگری خلاق، تاثیر مثبتی بر انسجام جامعه محلی دارد و بر تعامل گردشگر و میزبان موثر است و در نهایت منجر به قصد سفر مجدد گردشگر می گردد. در این نوع از گردشگری، عوامل مختلفی مؤثر می باشند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش عوامل رفتاری و محیطی بر تحقق گردشگری خلاق در روستاهای هدف گردشگری استان اصفهان با رویکرد تحلیل معادلات ساختاری بوده است. همچنین برای تفکیک روستاهای هدف، از روش خوشه بندی استفاده شد. جامعه آماری، گردشگران روستاهای هدف بودند و به روش نمونه گیری در دسترس، 192 نفر انتخاب و پرسشنامه ها به صورت تصادفی در بین گردشگران توزیع گردید. نتایج نشان هر دو عامل، تاثیر مثبت و معناداری بر تحقق گردشگری خلاق داشتند و تاثیر عامل محیطی بیشتر بوده است. همچنین نتایج خوشه بندی بیانگر این بود که روستاها در ناحیه دشتی (اقلیم گرم) به نسبت روستاهای ناحیه کوهستانی میانگین بالاتری در متغیرهای گردشگری خلاق داشتند.
نقش حمل و نقل هوایی، هتل ها و رستوران ها در رابطه بین گردشگری و رشد اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی و توسعه گردشگری سال نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۲
89 - 106
حوزههای تخصصی:
علیرغم اهمیت صنعت گردشگری در رشد اقتصادی کشورها، باید توجه داشت که گسترش زیر ساخت های مناسب در صنایع مرتبط با گردشگری، پیش نیاز توسعه این صنعت و الزامات جذب گردشگر در هر کشور بوده و نقش مهمی در چگونگی رابطه بین گردشگری و رشد اقتصادی کشورها ایفا می کند. در این مطالعه نقش و اهمیت صنایع مرتبط با گردشگری (شامل حمل و نقل هوایی، هتل ها و رستوران ها) در رابطه بین گردشگری و رشد اقتصادی در ایران مورد بررسی قرار می گیرد. الگوسازی پژوهش بر اساس داده های سری زمانی دوره زمانی 96-1358 با توجه به داده های سالیانه صورت گرفته و روابط بین متغیرها با استفاده از تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) و با استفاده از آزمون تئوری های موجود در این زمینه برآورد گردیده است. نتایج تجربی به دست آمده حاکی از این است که گردشگری، چشم اندازهای رشد اقتصادی در ایران را بهبود بخشیده و موجب افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه می شود و همچنین توسعه حمل و نقل هوایی، هتل ها و رستوران ها نیز تاثیر مثبت بر رشد اقتصادی کشور دارد.
تبیین راهبردی جایگاه ایران در ساختار ژئوپلیتیکی جدید خاورمیانه از ۲۰۱۱تا۲۰۲۰(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با توجه به جایگاه منحصر به فرد جمهوری اسلامی ایران به تبیین راهبردی جایگاه ایران درساختار ژئوپلتییکی جدید خاورمیانه پرداخته است و به منظور تحلیل یافته های تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف کاربردی – توسعه ای بهره برده است. جامعه آماری تحقیق حاضر از کلیه کارشناسان حوزه های علوم نظامی و جغرافیای سیاسی تشکیل شده است که حجم نمونه آن تعداد 35 نفر تخمین زده شد. به منظور تحلیل یافته های تحقیق نیز از طریق مدل آزمون بینومال تست و میانگین در نرم افزار SPSS استفاده گردید. نتایج نشان داد کاهش تنش ها و واگرایی های منطقه ای و افزایش نفوذ سیاسی، فرهنگی و مذهبی از جمله مهمترین راهبردهای جمهوری اسلامی ایران در ساختار ژئوپلیتیکی نوین خاورمیانه خواهد بود و گسترش گروهک های تروریستی، تغییر رویکرد کشورهای منطقه در قبال تحریم های آمریکا، افزایش نفوذ آمریکا در مرزهای ایران و افزایش نزدیکی روابط اسرائیل و عربستان از جمله مهمترین چالش های فراروی جمهوری اسلامی ایران در در ساختار ژئوپلیتیکی جدید خاورمیانه است.
The Role of Iranian Criminal Laws in Development of Tourism(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزههای تخصصی:
The main purpose of this paper is to analyze and explain the environmental protection and sustainable development of tourism destinations in Iran's penal code. The main question of the present article is how has environmental protection and sustainable development of tourism destinations been considered in Iranian criminal law? To answer this main question, the loan we are trying to analyze is that environmental protection and sustainable development of tourism purposes require the protection of criminal law. The methodology of this research is to investigate the legal texts and the opinions of jurists and jurisprudents regarding the subject in terms of the subject and the objectives and the method of collecting information in a descriptive-analytical way. Accordingly, the collection of information in the form of a library and reference to databases and Internet searches of articles with a scientific degree of validity and updating will be. The data gathering tool is a snippet and database. The method of analysis in this paper will be qualitative and argumentative in this way, we examine the variables of the subject and describe and analyze the collected data in a systematic way.
بررسی تطبیقی پیاده راه های تربیت و ولیعصر شهر تبریز از منظر مؤلفه های پیاده مداری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش محیط سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۰
85 - 110
حوزههای تخصصی:
پیاده روی به عنوان اصلی ترین الگوی جابه جایی مردم در داخل کانون های زیستی به دلیل کم هزینه بودن یا در دسترس بودن آسان برای کلیه اقشار جامعه به شمار می رفت که به دنبال انقلاب صنعتی و سلطه ی اتومبیل در شهرها موضوع عابر پیاده به فراموشی سپرده شد. کلان شهر تبریز نیز از این قاعده مستثنی نبوده و غلبه ی فضاهای سواره بر مسیرهای پیاده، عرصه را بر حضور شهروندان در فضاهای شهری تنگ نموده است که در این راستا، نادیده گرفته شدن نیازهای عابران پیاده از معضلات پیش رو می باشد. هدف مقاله ی حاضر، بررسی تطبیقی پیاده راه های تربیت و ولیعصر شهر تبریز از منظر مؤلفه های پیاده مداری است. روش تحقیق مقاله ی حاضر، توصیفی-تحلیلی، نوع پژوهش کاربردی و شیوه ی جمع آوری داده ها و اطلاعات اسنادی و پیمایشی است. برای تعیین حجم نمونه در پیاده راه های تربیت و ولیعصر تبریز که در سال 1394 به عمل آمده از روش کوکران و جهت نمونه گیری از روش تصادفی ساده بهره گرفته شده است. در تحقیق حاضر، جهت تعیین روایی تحقیق از روش تأیید خبرگان و صاحبنظران و برای پایایی تحقیق از آزمون KMO که میزان آن در هر دو پیاده راه بالاتر از 50/0 است، استفاده شده است. در نهایت برای پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی استفاده شده است. یافته های پژوهش حاضر، نشان می دهد 5 عامل «دسترسی به خدمات»، «وضعیت امنیت»، «امکانات و تسهیلات پیاده رو»، «مطلوبیت محیطی» و «جذابیت و زیبایی پیاده رو» بالاترین سهم را در تعریف پیاده مداری در پیاده راه های مذکور دارا می باشند. نتایج حاصل از پژوهش، نشانگر این است که عامل دسترسی به خدمات با 14/25 درصد و وضعیت امنیت با 48/20 درصد در پیاده راه تربیت و عامل امکانات و تسهیلات پیاده رو با 26/25 درصد و مطلوبیت محیطی با 40/21 درصد در پیاده راه ولیعصر از نظر ساکنان و استفاده کنندگان از وضعیت مطلوبی برخوردار است.
جهانی شدن و سرزمین سازی در جغرافیای سیاسی (مطالعه موردی رویکرد امریکا و اتحادیه اروپا)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
جهانی شدن در حال اتفاق و پیشروی به سوی آینده ای مبهم است. در ارتباط با تأثیر این فرآیند بر فضای جغرافیایی دیدگاه های متناقضی وجود دارد؛ گرچه برخی سعی در اثبات اهمیت جغرافیا و ماندگاری و تأثیر آن در زندگی اجتماعی دارند ولی به زعم عده ای دیگر آینده ای روشن برای علم جغرافیا و مفهوم سرزمین وجود ندارد. بی مکان شدن جریان ها، غیرسرزمینی شدن نهادها، سازمان ها و شرکت ها نوید رسیدن نوع جدیدی از روابط اجتماعی را می-دهد. پدیده ای نوظهور در حال تکامل است که مفاهیمی همانند مکان، مرز، سرزمین، ناحیه، منطقه، تنوع و تفاوت را از بین برده و این به معنی پایان یا مرگ جغرافیا است؛ بنابراین کنکاشی اساسی در زمینه حقیقت و ماهیت جغرافیا و چگونگی آینده آن از امور مهم و وظایف اصلی جغرافی دانان است که این کار نیز در حد توان در پی پاسخ به آن می باشد. این نوشتار ب ا نگ اهی آین ده پژوهان ه و رویک ردی نوواقع گرایانه تلاش دارد، فرآیند جهانی شدن را با نگاهی سرزمینی تحلیل کند؛ بدین معنی ک ه وجود فراملّی گرایی یا فراسرزمینی شدن جریان ها انکار نمی شود، ولی به نوعی سعی در اثب ات سرزمینی سازی مجدد جریان ها و پدیده های گوناگون در عص ر جه انی ش دن دارد. ب ه ع لاوه، استدلال اصلی ای ن نوش تار ای ن اس ت ک ه قلم رو س رزمینی (س رزمین و م رز) در دوره جهانی شدن از بین نرفته، بلکه کارکرد آن متحول شده است. این باور نیز وجود دارد که قلم رو سرزمینی، به دلی ل نی از انس ان ب ه تف اوت مان دگار ب وده و جهانی شدن، فراملّی شدن و غیره جایگاه و نقش آن را در زندگی اشتراکی انسان از بین نمی برد.
تبیین رویکرد تاثیرات اجتماعی نوسازی بافت فرسوده در محله اتابک تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با گسترش مهارگسسته و با گذشت چند دهه بافت های زیست پذیر کلان شهر تهران به سمت فرسودگی و ناهنجاری های اجتماعی حرکت نموده است. شهر تهران در برخی مناطق خود با این مسئله به طور جدی مواجه است. از این رو پژوهشگر با انتخاب محله اتابک این مهم را مورد پژوهش دقیق قرار داده است. یکی از مهم ترین اهداف پژوهش حاضر عبارت است از تبیین رویکرد تأثیرات اجتماعی نوسازی بافت فرسوده در محله اتابک تهران و آگاهی از نیازهای ساکنین محله مورد مطالعه، چهارچوب نظری تحقیق مبتنی بر رویکرد تلفیقی مشتمل بر تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بافت فرسوده است. روش تحقیق مبتنی بر تدوین پرسشنامه محقق ساخته و بررسی مطالعات پیشین بنا شده است. پرسشنامه محقق ساخته مؤلفه های اجتماعی فرهنگی و اقتصادی را با تأکید بر همه فاکتورهای تأثیرگذار در 50 گویه اصلی مورد سنجش قرار داده است. حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران انتخاب گردید و تعداد 377 نفر از شهروندان محدوده مورد مطالعه جهت پاسخگوئی انتخاب گردیدند. جهت گردآوری داده ها و اطلاعات از اسناد کتابخانه ای و مطالعات میدانی (توزیع پرسشنامه) بهره برده شده است و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS19 و آزمون T تک نمونه ای، پیرسون صورت گرفته است، روایی و پایایی پرسشنامه با انجام پیش آزمون با ضریب آلفای کرونباخ برای تمامی معیارها مورد تأیید قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نیز حاکی از این است که در بین مؤلفه های اقتصادی و اجتماعی رابطه مطلوب و معناداری وجود دارد که با تقویت آن می توان مهم ترین موانع را جهت دستیابی توسعه پایدار محلی به دست آورد.
تحلیل شاخص های زمینه گرایی در آثار معماریِ سنتی ایران (نمونه مطالعاتی: خانه صادقی اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر در 3 مرحله انجام پذیرفت که شامل:1- تدوین چارچوبی جامع برای تحلیل شاخص های زمینه گرایی بر مبنای پژوهش های انجام یافته در این حوزه 2- تطبیق این شاخص ها با خصوصیات معماری ایرانی بر مبنای نظریات صاحبنظران حوزه معماری ایرانی 3- تحلیل کالبدی فضایی خانه صادقی و بررسی انطباق خصوصیات آن با چارچوب های زمینه گرایی. تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع کیفی است که در پروسه پیشبرد پژوهش، از روش نمونه موردی(تک نمونه) و در جهت گردآوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شد؛ به گونه ای که در بخش اول تحقیق(چارچوب نظری تحقیق) از مفهوم به مصداق و در بخش دوم که شامل بررسی نمونه موردی است، از مصداق به مفهوم پرداخته شد. یافته های تحقیق، حاکی از این نکته می باشد که با توجه به مطالعات انجام یافته، متغیرهای متعددی در شکل گیری خانه دوره قاجار در شهر اردبیل مورد توجه قرار گرفته اند که بنظر همگی برگرفته از ارزشها، باورها و بن مایه های ساختاریِ جامعهِ انسانی و جغرافیاییِ آن دوران بوده است؛ طوریکه می توان مدعی شد که حداقل، مسکن قاجاریِ شهر اردبیل، واجد ارزشهای زمینه گراست؛ پس می توان نظریه انحطاط و غالبیت تفکرِ مدرن در شکل گیریِ معماری دوره قاجار را که به نظر غیر صحیح و یکجانبه می آید را رد کرد.
تحلیل روند تغییرات سطوح توسعه یافتگی در نواحی روستایی بخش تیکمه داش با استفاده از مدل موریس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
برخورداری از خدمات مختلف زیربنایی و تسهیلات اجتماعی و اقتصادی، از اساسی ترین شاخص های توسعه در هر واحد برنامه ریزی بویژه مناطق روستائی می باشد. برای موفقیت در برنامه ریزی و رسیدن به توسعه اولین گام، بررسی و شناخت واقعی از سطح برخورداری، توانمندی ها، محدودیت ها و عدم تعادل های منطقه ای می باشد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و هدف از انجام آن سنجش سطح توسعه یافتگی نقاط روستایی بخش تیکمه داش و رتبه بندی آنها از نظر میزان برخورداری از امکانات و تسهیلات مختلف می باشد، جامعه آماری تحقیق ، شامل 4 دهستان اوجان شرقی، سهندآباد، عباس شرقی و غربی بوده و برای جمع آوری داده های موردنیاز از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش و تعیین سطح توسعه یافتگی ، 27 متغیر در شاخص های مختلف اقتصادی، اجتماعی و کالبدی در سطح دهستان اتنخاب و به منظور تحلیل نابرابرهای توسعه ی روستایی، از روش ضریب تغییرات(C.V.) استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که سطوح برخورداری دهستان های بخش با یکدیگر متفاوت بوده و با توجه به ضریب کلی برخورداری، برخوردارترین دهستان (اوجان شرقی) نسبت به محرومترین دهستان (عباس شرقی) حدود 34/1 برابر برخوردار می باشد. تفاوت سطوح برخورداری در زمینه های کالبدی و اجتماعی بیشتر از زمینه اقتصادی است. همچنین یافته های تحقیق نشان می دهد که نقاط روستایی این بخش هنوز برای دستیابی به توسعه ی متوازن، یکپارچه و پایدار راه طولانی در پیش رو دارد.
بررسی راهکارهای توسعه منطقه ای استان خراسان رضوی با رویکرد رقابت-پذیری منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف تحقیق حاضر بررسی راهکارهای توسعه منطقه ای استان خراسان رضوی با رویکرد رقابت پذیری منطقه ای می-باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت موضوع توصیفی- تحلیلی است. در این فرایند متناسب با اطلاعات موردنیاز پژوهش از روش کتابخانه ای و برای گردآوری داده های مورد نیاز از روش میدانی (پرسشنامه) و سالنامه آماری سال 1395 استان خراسان رضوی و همچنین مطالعات آمایش استان خراسان رضوی استفاده شده است. جامعه آماری برای تکمیل پرسشنامه کارشناسان و متخصصان توسعه منطقه ای هستند و از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. محدوده مورد مطالعه مناطق 7 گانه استان خراسان رضوی (طبق منطقه بندی مطالعات آمایش) است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه راهبردهای توسعه منطقه ای استان خراسان رضوی از مدل Meta - SWOT بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در سطح منطقه ای، منطقه مشهد به دلیل قرارگیری شهرستان مشهد در این منطقه و با توجه به مرکزیت اداری و سیاسی و تمرکز فعالیت ها و نهادها که خود زمینه ساز انواع فرصت های شغلی و ... هستند به عنوان یک قطب که بی نیاز از رقابت با سایر مناطق است عمل کرده و به تبع آن به عنوان منبع انباشت ثروت و قدرت درآمده است.
ارزیابی توسعه گردشگری شهرستان بندرانزلی با استفاده از مدل دلفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر ارزیابی اثرات زیست محیطی گردشگری پایدار ساحلی در شهر بندر انزلی می باشد. امروزه، فعالیت گردشگری یکی از منابع عمده ی درآمد شهرستان بندر انزلی به شمار می رود که در دهه های آینده مسلماً بیش از پیش به رشد خود ادامه خواهد داد. در این تحقیق با توجه به موضوع و مباحث نظری آن از روش پیمایش که یکی از مهمترین روش های شبه تجربی است و نیز کاربرد زیادی در تحقیقات اجتماعی و انسانی دارد استفاده شده و سپس از ابزار و تکنیک های آماری جهت طبقه بندی، نمونه گیری، کدگذاری و تجزیه و تحلیل استفاده شده و در نهایت با استفاده از مدل دلفی جهت ارائه استراتژی کارامد و برنامه ریزی اصولی و مناسب استفاده شده است. این تحقیق بر اساس اهداف خاص خود از نوع کاربردی می باشد زیرا در پی ارزیابی و شناخت توسعه گردشگری شهرستان بندرانزلی و ارائه استراتژی کارامد برای آن است و نتایج حاصل از آن بنابه نظر گردشگران و براوردهای آنها میزان آسیب رسانی رشد گردشگری به محیط زیست با رقم 37.3 درصد در حد زیادی قرار داشته است. در نهایت سنجش تغییرات شهر از میان گردشگرانی که برای چندمین بار به این منطقه مسافرت می نمودند نشان داد که 44.4 درصد از گردشگران تغییرات شهر را نسبت به دفعات گذشته بهتر دانسته اند. در ارتباط با وضعیت تسهیلات و امکانات گردشگری در نقاط شهرستان، 54.4 در صد از کارشناسان این تسهیلات را در سطح متوسطی دانسته اند.
تاثیر کاربری اراضی و زمین شناسی بر کیفیت آب های زیرزمینی با استفاده از تکنیک-های آماری چند متغیره و زمین آمار: مطالعه موردی: بخشی از حوضه آبریز حبله-رود(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
هیدروژئومورفولوژی سال ۷ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۵
38 - 19
حوزههای تخصصی:
در این تحقیق تاثیر وضعیت زمین شناسی و کاربری اراضی به عنوان مهمترین عوامل کنترل کننده کیفیت آب زیرزمینی در حوزه آبخیز حبله رود مورد ارزیابی قرار گرفته است. جهت انجام این تحقیق، 132 منبع آبی شامل چاه، چشمه و قنات مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تعیین مهمترین پارامترهای کیفی آب از تحلیل عاملی، جهت بررسی روابط بین پارامترها از همبستگی بین داده ها، جهت مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن و برای پهنه بندی کیفیت آب از روش های زمین آمار در نرم افزار ArcGIS استفاده شد. نتایج نشان داد که پارامتر های TH, Ca, Na, TDS, EC, Cl و SO4 در کاربری های مختلف و پارامتر های TH, TDS, EC, Cl و SO4 در سازند های مختلف اختلاف معنی دار دارند. همچنین پارامتر ECدر سطح 5 درصد بیشترین همبستگی را با TDS نشان داد. تحلیل عاملی بر اساس مشخصه های کیفیت آب نشان داد که 16/88 درصد تغییرات کیفیت آب در بین کاربری ها با یک عامل (پارامتر TDS با بار وزنی 99/0) و 59/91 درصد تغییرات کیفیت آب در بین سازندها با دو عامل (عامل اول با بار وزنی (95/0) مربوط به پارامتر TDS و برای عامل دوم، با بار وزنی (95/0) مربوط به پارامتر EC) کنترل می شود. واریوگرام داده ها نشان داد که همبستگی بالای مکانی بین متغیرها وجود دارد. پهنه بندی آب شرب با استفاده از دیاگرام شولر کیفیت آب زیرزمینی را در 5 دسته خوب، قابل قبول، نامناسب، بد و موقتا قابل شرب نشان داد. همچنین پهنه بندی آب کشاورزی با استفاده از دیاگرام ویلکوکس کیفیت آب را در 3 دسته آب های خوب، متوسط و نامناسب طبقه بندی کرد.
تحلیل فضایی شاخص های مسکن با رویکرد فرم شهری پایدار (مطالعه موردی: شهر بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تبیین موضوع: مسکن یکی از عناصر اصلی در شکل گیری ساختار شهر و بستر تحقق عدالت فضایی و اجتماعی در آن است. مهمترین عامل تأثیرگذار در میزان رضایت مندی فرد از سکونت در یک منطقه و نوع زندگی خویش، مسکن و شرایط محیطی آن منطقه است، بنابراین توجه به آن برای تعادل ساختار فضایی شهر و افزایش کیفیت محیط های مسکونی از ضروریات برنامه ریزی شهری به شمار می رود. هدف از پژوهش حاضر تحلیل فضایی شاخص های کمی و کیفی مسکن و ارتبط آن با فرم محلات در شهر بابل است. روش: روش تحقیق مطالعه حاضر توصیفی-تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی می باشد. داده هاى خام مقاله از بلوک های آماری شهر بابل استخراج شده و فرم محلات بر اساس لایه های اطلاعات جغرافیایی موجود به دست آمده است. برای تحلیل فضایی شاخص ها، از مدل خودهمبستگی فضاییو شاخص موران و آماره Gi استفاده شده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد 36 درصد محلات دارای فرم فشرده بوده و فرم های میانی و پراکنده هر کدام 32 درصد از محلات را در برگرفته اند. همچنین اکثر شاخص های مسکن در شهر بابل از خود همبستگی فضایی برخوردار بوده و دارای الگوی خوشه ای می باشند. نتایج: طبق نتایج حاصل از آماره Gi شاخص هایی که نشان دهنده مطلوبیت مسکن هستند بیشتر در فرم فشرده تشکیل خوشه داده اند و شاخص های نشان دهنده بد مسکنی، بیشتر در فرم میانی و پراکنده متمرکز می باشند. نتایج به دست آمده ضمن توجه به عدالت فضایی در گسترش و توسعه مسکن در بین محلات، ارتباط معنادار شاخص های مطلوبیت مسکن و فرم فشرده را تأیید می کند.