درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این مقاله، مطالعه رابطه بین اعلام میزان سهام شناور شرکت ها با حجم معاملات، نوسان پذیری و بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا، تعداد 188 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی و جهت آزمون فرضیه ها از داده های تلفیقی با اثرات ثابت و نرم افزار Eviews 6 استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که  بین اعلام میزان سهام شناور شرکت ها و حجم معاملات، نوسان پذیری و بازده سهام رابطه معنی دار وجود نداشته ولی شرکت های بزرگ تر از میزان معاملات، نوسان پذیری بازده و همچنین میزان بازدهی سهام بیش تری در بورس اوراق بهادار تهران برخوردار بوده اند. این موضوع نشان می دهد که اعلام سهام آزاد شناور تأثیری بر حجم معاملات، نوسان پذیری و بازده سهام نداشته است. The aim of this study was to investigate the relationship among declaration the rating of companies' floating stocks and amount of transactions, fluctuation-acceptance and return of companies which have been accepted in Tehran stock exchange. For these reasons, 188 numbers of companies which have been accepted in Tehran stock exchange has been investigated and for studying hypothesis, combining data with constant impact and also econometrics software EVIEW 6 has been used Findings of the research demonstrate that during the period of study there is no meaningful relationship between declaration the companies' floating stocks and amount of transactions, fluctuation-acceptance and the return of stocks but larger companies have great amount of transactions, fluctuation-acceptance of return and return rating in Tehran stock exchange. This issue shows that Iran's capital market is not efficient and therefor declaration of free floating stocks has no impression on amount of transactions, fluctuation-acceptance and stocks return.   Keywords: Free Floating Stocks, amount of Transactions, Fluctuation-Acceptance of Return, Return.

این پژوهش به دنبال ارزیابی شکاف پاسخگویی بیرونی (ادراکات و انتظارات بین وضعیت موجود و مطلوب) حسابداران رسمی از دیدگاه سه گروه از استفاده کنندگان این گزارش ها است. جامعه آماری این پژوهش گروهی از ذینفعان بیرونی کلیدی هستند که شامل دولت، بازار کار و جامعه علمی است. تعداد نمونه نیز شامل 44 نفر اعضای هیات علمی،51 نفر مدیران مالی و 46 نفر کارشناسان دولتی هستند. مدل مورداستفاده در پژوهش حاضر مدل سروکوال است که از طریق تحلیل شکاف بین انتظار و ادراک مشتری سعی در سنجش میزان کیفیت خدمات دارد؛ همچنین ابزارهای جمع آوری داده در این پژوهش سه روش مصاحبه، مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه است. نتایج پژوهش بیانگر این است که همه گروهای ذینفع در نظر گرفته شده در این پژوهش (اعضای هیأت علمی، مدیران علمی و کارشناسان) از حسابداری و حسابداران رسمی انتظار بیشتری نسبت به وضعیت موجود دارند. نتایج همچنین بیانگر این است که در رابطه با پاسخگویی بیرونی، مالی، اخلاقی و عملکردی، اعضای هیأت علمی به تنهایی بیشترین شکاف را بین ادراکات و انتظارات خود از پاسخگویی حسابداران رسمی دارند. این در حالی است که در رابطه با پاسخگویی سیاسی و دموکراتیک، اعضای هیأت علمی در کنار مدیران مالی بیشترین شکاف را بین ادراکات و انتظارات خود از پاسخگویی حسابداران رسمی دارند.

منابع مالی صندوق های سرمایه گذاری تأثیر حائز اهمیتی بر عمق بازار سرمایه دارد و مدیران این صندوق ها با رفتارهایی که به هنگام خرید یا فروش دارایی ها از خود بروز می دهند، می توانند نقش بسزائی در رونق و رکود بازار سرمایه ایفا نمایند. بر این اساس و با توجه به تأثیر ساختار دارایی ها برجذب یا خروج منابع از صندوق ها، در این پژوهش به بررسی تأثیر ساختار دارایی ها بر خالص جریان نقد صندوق های سرمایه گذاری پرداخته شده است. بدین منظور از بین 143 صندوق اعلام شده از سوی مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران ، 111 مورد که اطلاعات موردنیاز این پژوهش را طی سال های 1387 لغایت 1394 ارائه نموده اند، انتخاب و موردبررسی قرار گرفتند. یافته های این پژوهش مؤید رابطه بین نقدشوندگی دارایی ها و خالص جریان های نقد خروجی در صندوق های سرمایه گذاری است. علاوه بر این مشخص گردید عملکرد گذشته صندوق ها در شرایط نقد شوندگی بالا و شرایط بد بازار در نقد شوندگی پائین موجب تشدید این رابطه می گردد.

تقلب های مالی پی در پی که منجر به فروپاشی شرکت های بزرگ و شکست حسابرسی در شناسایی و جلوگیری از فعالیت های جعلی شد، نیاز به حسابرسان دادگاهی را ایجاد نمود. هدف این پژوهش تعیین اثرات حسابرسی دادگاهی بر حاکمیت شرکتی است. این پژوهش یک مطالعه نظری در مورد نقش حسابرسان دادگاهی در مبارزه با فعالیت های جعلی، تمایز حسابرس مالی و حسابرس دادگاهی، ویژگی های حسابرسان دادگاهی و تأثیر حسابرسان دادگاهی بر حاکمیت شرکتی است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که داشتن حسابرسان دادگاهی، موجب بهبود پاسخگویی مدیریت، تقویت استقلال حسابرس مستقل، کمک به اعضای کمیته حسابرسی در انجام وظایف نظارتی خود با ارائه تضمین نسبت به گزارش حسابرسان داخلی شده و حاکمیت شرکتی را تحت تأثیر قرار می دهند. همچنین نتیجه کار آنها باعث کاهش ورشکستگی شرکت های بزرگ و جلوگیری از زیان سرمایه گذاران می شود.

شرکت ها از راهبرد های تجاری متفاوتی تبعیت می کنند، تحقیقات اخیر دو نوع از راهبردها بنام راهبرد تجاری اکتشافی و تدافعی را معرفی می کنند. نظریه سازمانی بیان می دارد که شرکت های اکتشافی احتمالا کنترل های داخلی ضعیف تری نسبت به شرکت های تدافعی داشته و تاخیر در انتشار گزارش حسابرسی در شرکت های اکتشافی بیشتر است. لذا هدف اصلی این تحقیق آزمون تجربی این نظریه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای سنجش نوع راهبرد تجاری از مدل رضایی و همکاران (1392) و برای شناسایی ضعف بااهمیت در کنترل داخلی از گزارش حسابرسان مستقل مشابه پژوهش مانسیف و همکاران (2012)، استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه 127 شرکت در بازه زمانی 1394 – 1391 است. نتایج حاصل از پژوهش بیان گر این است که شرکت های دارای راهبرد تجاری اکتشافی ضعف بااهمیت کنترل های داخلی در گزارش حسابرسی دارند، اما شرکت های با راهبرد تدافعی کمتر ضعف بااهمیت کنترل های داخلی دارند. بااین حال در شرکت های اکتشافی تاخیر در گزارش حسابرسی کمتر از شرکت های تدافعی است.نتایج فرضیه اول و دوم حاکی از تایید نظریه سازمانی است که بیان می دارد راهبرد تجاری شرکت یک نشانه خوب برای ارزیابی قوت سیستم کنترل های داخلی است، اما در مورد فرضیه سوم این نظریه تایید نشد.

موضوع و هدف مقاله: مطالعات انجام شده در زمینه اهداف استراتژیک توسعه در نیم قرن اخیر بیانگر این است که مسئولیت و تعهد اجتماعی مبنای قضاوت در خصوص عملکرد دولت ها بوده است. لذا در پژوهش حاضر اثر مسئولیت اجتماعی بر ارتباط سرمایه گذاری و عملکرد در شرکت های دولتی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش: در این پژوهش تعداد 125 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار مشتمل بر 31 شرکت دولتی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و اثر مسئولیت اجتماعی بر ارتباط متغیر های ذکر شده در دوره زمانی 1398-1392 مورد آزمون قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از تحلیل رگرسیون به روش داده های ترکیبی استفاده شده است. یافته های پژوهش: نتایج پژوهش نشان می دهد که بطور کلی مسئولیت اجتماعی بر ارتباط سرمایه گذاری و عملکرد اثر تعدیل کنندگی دارد، اما این اثر در شرکت های دولتی بهدلیل وجود سطح پایین تر مشکلات نمایندگی کمتر است. نتیجه گیری، اصالت و افزوده آن به دانش: با توجه به اینکه اثر منفی ایفای مسئولیت های اجتماعی بر عملکرد در شرکت های دولتی کمتر است، دولت می تواند با سرمایه گذاری در این حوزه اهداف توسعه اجتماعی را محقق کند.

علیرغم پذیرش عمومی حسابداری ارزش منصفانه در میان استاندارد گذاران، ویژگی های خاص این روش باعث شکل گیری بحث های جذابی در میان دانشگاهیان، تجار، قانون گذاران و سرمایه گذاران شده است. یکی از عناصر کلیدی در بحث های مربوطه، ظهور وضعیت های متفاوتی می باشد که به وسیله حامیان و یا مخالفان حسابداری ارزش منصفانه مطرح می گردد. این موضوع ما را بر آن داشت تا پذیرش استاندارد حسابداری ارزش منصفانه و تأثیر آن بر سود حسابداری را از دیدگاه نمونه ای از تدوین کنندگان استاندارد و دانشگاهیان و انجمن حسابرسان داخلی و مدیران مالی شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس بررسی کنیم. برای این منظور 48 نفر از دانشگاهیان، 47 نفر از اعضای انجمن حسابرسان داخلی، 38 نفر از مدیران مالی شرکت های تولیدی و 20 نفر از تدوین کنندگان استانداردهای حسابداری مورد مطالعه قرار گرفتند روش تحقیق حاضر کاربردی است. بر اساس این پژوهش بین دیدگاه مدیران مالی با دیدگاه سایر نمونه ها تفاوت وجود دارد اما بین دیدگاه دانشگاهیان و حسابرسان داخلی تفاوتی وجود ندارد و بین دیدگاه تدوین کنندگان استاندارد و دانشگاهیان تفاوت وجود ندارد اما بین دیدگاه حسابرسان داخلی و تدوین کنندگان استاندارد تفاوت وجود دارد.

توجه روزافزون به نقش نگرش ها و فاکتورهای درونی افراد و روانشناسی بازار در بررسی های مالی باعث گردیده است که تمرکز بسیاری از مباحث مالی دردودهه اخیر از تحلیل های آماری و اقتصاد سنجی بر روی قیمت ها و سودها به سمت روانشناسی انسانی و حذف چارچوب های عقلی و منطقی صرف تغییر نموده و با نگاهی بازتر و با استفاده از مفروضات واقعی تر به تبیین و توضیح رفتار بازارهای مالی پرداخته شود. بر این اساس در مقاله حاضر، آن دسته از تئوری های روانشناسی که در حیطه حسابداری کاربرد دارند شامل روانشناسی شناختی و روانشناسی اجتماعی معرفی و مثال هایی کاربردی از این تئوری ها ارائه خواهد شد

ترکیب هیئت مدیره موضوعی مهم در مباحث حاکمیت شرکتی است. عملکرد یک بنگاه اقتصادی تابع عوامل متعددی است که یکی از این عوامل، ترکیب هیئت مدیره می باشد. این مقاله با ارائه مفاهیم مربوط به اهمیت ترکیب هیئت مدیره و جایگاه قانونی آن در خارج و داخل ایران و نقش آن در حاکمیت شرکتی و همچنین چالش های مربوط به آن، به تصمیم گیرندگان و سایر استفاده کنندگان مالی به خوبی نشان می دهد که ترکیب نوین هیئت مدیره چه تأثیری می تواند در اثربخشی هیئت مدیره داشته باشد. یافته های ما بیانگر آن است که ترکیب نوین هیئت مدیره و وجود مدیران غیرموظف با سمت موظف در دیگر شرکت ها در این ترکیب می تواند براثر بخشی هیئت مدیره تأثیر بسزایی داشته باشد و اگر این مدیران در شرکت هایی با عملکرد بهتر یا عملکرد بهتر از همان صنعت یا صنعت مشابه مشغول به فعالیت باشند، این اثر قوی تر خواهد بود. به طورکلی یافته های ما با این دیدگاه مطابقت دارد که این مدیران می توانند با ارائه دانش، تجربه و مهارت های مدیریتی خود فعالیت نظارتی و مشورتی هیئت مدیره را افزایش دهند و زمینه بهینه شدن ترکیب هیئت مدیره را فراهم نمایند.

هدف: اطلاعات عملکردی باید با حداقل خطای اندازه گیری جمع آوری شود. در حال حاضر از مبنای تعهدی برای ارائه گزارش های عملکردی استفاده می شود؛ اما تاکنون مدلی از اقلام تعهدی ارائه نشده است که بتواند نقش اقلام تعهدی را در اندازه گیری عملکرد نشان دهد و ساختاری برای تفکیک خطای حسابداری موجود در عملکرد و بیان کیفیت حسابداری ارائه دهد. هدف پژوهش حاضر، تبیین مدل نیکلوف به منظور تحلیل نقش اقلام تعهدی در اندازه گیری عملکرد و کیفیت حسابداری است. روش: جامعه آماری پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که از میان آنها 104 شرکت (1664 سال شرکت) در بازه زمانی 1381 تا 1396 برای نمونه انتخاب شده است. در تخمین پارامترهای مدل نیکلوف، از شرط های گشتاوری مبتنی بر واریانس و کوواریانس سری های زمانی سود حسابداری، جریان نقد عملیاتی و اقلام تعهدی و همچنین برای آزمون فرضیه های پژوهش، از مقایسه آماری میانگین دو نمونه ای، تحلیل رگرسیون چندگانه برای داده های مقطعی و ترکیبی استفاده شده است. یافته ها: میانگین انحراف معیار مؤلفه عملکرد اقلام تعهدی از میانگین انحراف معیار خطای حسابداری بزرگ تر و از نظر آماری معنادار است. رابطه بین مؤلفه عملکرد اقتصادی و عملکرد اقلام تعهدی با خطای حسابداری از لحاظ آماری مثبت و معنادار بوده و واریانس مشترک بین مؤلفه ها اندک است. همچنین با کنترل نوسان پذیری عملیاتی، جهت ارتباط معیار کیفیت اقلام تعهدی دیچو و دایچو (2002) با ارزش شرکت تغییر می کند، در حالی که در مدل نیکلوف (2018) تغییر محسوسی حاصل نمی شود. نتیجه گیری: اقلام تعهدی به هدف اصلی خود مبنی بر تسهیل اندازه گیری عملکرد دست یافته اند. واریانس مشترک اندک بین مؤلفه های مدل نیکلوف، حاکی از اعتبار تشخیصی این مدل است و با افزایش نوسان پذیری عملیاتی، خطای حسابداری افزایش می یابد. همچنین معیار کیفیت اقلام تعهدی دیچو و دایچو قادر به تبیین صحیح ارزش شرکت نیست، اما معیار کیفیت مدل نیکلوف، به دلیل تفکیک خطای حسابداری از نوسان پذیری عملیاتی، می تواند ارزش شرکت را تبیین کند.

نحوه صحیح طبقه بندی اقلام و نیز شکل ارائه صورت های مالی یکی از راهکارهای بهبود قابل فهم بودن این صورت هاست. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر طبقه بندی همزمان اقلام سود بر اساس دو معیار ذهنی گرایی و پایداری بر پیش بینی تحلیل گران از اقلام سود است. هم چنین در این پژوهش به بررسی تأثیر شکل ارائه صورت سود و زیان بر پیش بینی سود توسط تحلیل گران پرداخته می شود. این پژوهش را می توان از دیدگاه نتایج پژوهش، کاربردی، از نظر هدف به عنوان پژوهشی شبه تجربی و از نظر شیوه جمع آوری داده ها پیمایشی در نظر گرفت. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از پرسشنامه مبتنی بر سناریو استفاده شده است. این پرسشنامه برگرفته از پژوهش هویت و همکاران (2015) است. قلمرو زمانی پژوهش سال 1396، جامعه آماری شامل کلیه تحلیل گران مالی فعال در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری شامل 136 تحلیل گر مالی است. نتایج نشان می دهد که ذهنی گرایی اقلام سود بر پیش بینی تحلیل گران از این اقلام دارای تأثیر معنی دار است. به عبارت دیگر برای اقلام سود با پایداری بالا و پایین در مواقعی که ذهنی گرایی بالاست، مقدار کمتری پیش بینی می شود. این نتیجه در هر دو شکل ماتریسی و متوالی صورت سود و زیان صادق است. هم چنین نتایج نشان می دهد که شکل ارائه صورت سود و زیان بر پیش بینی تحلیل گران از اقلام سود تاثیرگذار نیست.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر ساختار مالکیت مدیریت و دانش مالی اعضای هیئت مدیره بر کیفیت حسابرسی در بورس اوراق بهادار تهران می با شد . این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، یک پژوهش توصیفی با تاکید بر روابط همبستگی است . داده های مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای پژوهش، از بانک اطلاعاتی «ره آورد نوین» استخراج شده است. به منظور نیل به این هدف 966 سال-شرکت (138 شرکت برای هفت سال) داده های جمع آوری شده از گزارشات مالی سالانه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی1392 تا 1398 مورد آزمون قرار گرفته اند. به منظور تخمین این مدل از رگرسیون چند متغیره با استفاده از داده های ترکیبی و برای تعیین معنادار بودن مدل رگرسیون و پارامترهای حاصل از تخمین مدل رگرسیون، به ترتیب از آماره های F وt شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که مالکیت مدیریتی و دانش مالی هیئت مدیره اثر مثبت و معناداری بر کیفیت حسابرسی دارند.

در چارچوب اقتصاد مقاومتی، توجه به سیاست های حمایتی اقتصادی، استقلال، نفوذ ناپذیری، تطابق با معیار های بومی و فرهنگی کشور و انعطاف پذیری در اقتصاد باید مورد توجه قرار گیرد. لذا تعامل سازنده بین بخش های مختلف اقتصادی برمبنای شناسایی فشارها و تکانه های داخلی و خارجی و در راستای بهره گیری از تعامل متقابل بین ارکان اقتصادی شکل می گیرد. بازار سرمایه به موازات بازار پول و بازار اطمینان (بیمه) نقش مهمی در تأمین منابع مالی اقتصاد داخلی ایفاء می کند. با توجه به وجود تحریم ها و کمبود نقدینگی در کشور، مقاوم بودن بازار سرمایه بی تردید به مقاوم بودن اقتصاد کمک شایانی می کند. از مهم ترین وظایف بازار سرمایه در نظام مالی اسلامی کشور، تخصیص بهینه منابع مالی، کاهش هزینه های معاملات، سرعت بخشیدن به معاملات، افزایش توان نقدشوندگی دارایی ها، تسهیل فرآیند تأمین منابع مالی برای بنگاه های اقتصادی، ارزش گذاری منصفانه دارایی های بنگاه های اقتصادی براساس مکانیسم عرضه و تقاضا، شفاف سازی اطلاعات و نظارت برعملکرد بنگاه های اقتصادی می باشد. با توجه به مشکل تأمین مالی بخش های مختلف اقتصادی در کشور و ارتباط مستقیم بازار سرمایه با برخی از بندهای سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی و نقش این بازار در هدایت سرمایه های محدود و غیرکارآ به بخش های تولیدی و مولد کشور و تسهیل فرآیند انتقال سرمایه به این بخش ها در این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از داده های پرسشنامه ای، روش AHP و با به کارگیری شاخص های اقتصاد مقاومتی، فرضیه «بازار سرمایه به طور مثبت و اثرگذار می تواند درتحقق اقتصاد مقاومتی ایفای نقش می نماید» بررسی و تأیید شده است.

هدف از این تحقیق تعیین رابطه کمیته حسابرسی با تقلب در گزارشگری مالی است. برای اندازه گیری کمیته حسابرسی از سه ویژگی آن یعنی استقلال اعضای کمیته حسابرسی، تخصص اعضای کمیته حسابرسی و اندازه گیری کمیته حسابرسی استفاده شده است. برای این منظور 240 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهاادار تهران در بازه زمانی 7 ساله (1389-1395) مورد بررسی قرار گرفته است. برای آزمون فرضیه های تحقیق و بررسی وجود رابطه بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته از تحلیل رگرسیون با استفاده از نرم افزار Eviews8 استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد بین کمیته حسابرسی و تقلب در گزارشگری مالی رابطه منفی و معنادار وجود دارد، همچنین بین استقلال اعضای کمیته حسابرسی و تخصص اعضای کمیته حسابرسی با تقلب در گزارشگری مالی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد، علاوه بر این اندازه کیمته حسابرسی با تقلب در گزارشگری مالی رابطه منفی و معناداری دارد.

چکیده تحقیق حاضر به دنبال بررسی این فرضیه است که ارزش افزودة اقتصادی (EVA) نسبت به معیارهای عملکرد حسابداری در توصیف ارزش بازار شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مناسب تر است. هدف اصلی، فراهم آوردن شواهد تجربی در مورد محتوای اطلاعاتی فزآیندة و نسبی ارزش افزوده اقتصادی و معیارهای عملکرد حسابداری (سود خالص عملیاتی پس از مالیات، سود خالص، جریان نقدی عملیاتی و جریان نقدی آزاد) می باشد. به همین منظور 150 شرکت (600 شرکت- سال) فعال در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1389-1386 مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل رگرسیون در مورد محتوای اطلاعاتی ارزش افزودة اقتصادی نشان دهندة این است که سود خالص نسبت به سایر متغیرهای حسابداری و EVA، در توصیف ارزش بازار شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بهتر است؛ همچنین جریان نقدی آزاد تأثیر کمتری بر ارزش شرکت دارد. آزمون محتوای اطلاعاتی فزآینده نشان می دهد که EVA نقش زیادی در محتوای اطلاعاتی دارد.