درخت حوزه‌های تخصصی

پیش از سال 1970 تئوری پردازی در حسابداری به دلیل عدم ارائه تئوری های جامع و کافی، مطرود بود. با آگاهی از تئوری های اقتصادی و مالی، تلاش برای تئوری پردازی در حسابداری جهت تازه ای به خود گرفت. در حقیقت، بعد از سال 1970 تجربه گرایی و تمرکز بر استفاده نظام مندتر از شواهد تجربی رواج یافت...

عملکرد واحدهای اقتصادی براساس دست یابی به اهداف تعیین شده کوتاه مدت و بلند مدت اندازه گیری می شوند. از این رو، عملکرد معیار مناسبی جهت دسترسی به اهداف تعیین شده قلمداد می گردد. این ارزیابی میزان موفقیت سازمان ها و بنگاه های اقتصادی را در دسترسی و نیل به اهدافشان نشان می دهد. برخی از بنگاه های اقتصادی در دهه های اخیر، تکنیک های متنوعی را براساس رویکردهای مختلف برای ارزیابی عملکرد بکار بسته اند، اما تعداد محدودی از آنان از اثربخشی فرایندهای ارزیابی سازمان خود رضایت دارند......

طبق تئوری نمایندگی، «مالکان نهادی» ممکن است تضاد نمایندگی را از طریق نظارت بر اقدامات مدیریت کاهش دهند و عملکرد شرکت را بهبود بخشند. مالکان نهادی نه تنها انگیزه، بلکه تخصص و منابع لازم برای نظارت بر شرکت را نیز دارند. از این رو، هدف از این مقاله بررسی رابطه بین مالکیت نهادی و عملکرد مالی جاری و آتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. دوره زمانی مورد مطالعه سال های 1383 تا 1385 و نمونه انتخابی شامل 72 شرکت است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های این پژوهش با استفاده از «روش حداقل مربعات جزیی مربوط به رگرسیون جزیی»، حاکی از این است که بین مالکیت نهادی و عملکرد شرکت رابطه معنی داری وجود دارد. تجزیه و تحلیل بیشتر این یافته ها نشاندهنده رابطه مثبت معنی دار بین عملکرد و مالکیت نهادی است. بررسی فرضیات پژوهش در سطح صنایع بیانگر وجود رابطه معنی دار بین عملکرد شرکت و مالکیت نهادی است. شدت این رابطه در مورد عمکرد جاری در صنعت دارویی و شیمیایی و در مورد عملکرد آتی در صنعت خودرو و ماشین آلات بیشتر از سایر صنایع انتخابی است. اما، نوع رابطه در سطح صنایع مشخص نیست.

مطالعات حاکی از آن است که دو مدل حاکمیت شرکتی در دنیا بعنوان مدل های غالب وجود دارد (آنگلو-آمریکایی و اروپای قاره ای). هر یک از کشورها براساس سیستم حقوقی و وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تابع یکی از این دو مدل می باشند. هر یک از این مدل ها دارای نقاط قوت و ضعف می باشد که منجر به این شده است که هیچ کدام از این دو مدل بعنوان یک مدل نهایی برای انتخاب تلقی نشود. به همین دلیل گرایش ها به سمت حاکمیت شرکتی نو ظهور، تحت عنوان ترکیبی می باشد. نظام حقوق شرکت های سهامی ایران منطبق با مدل حاکمیت شرکتی اروپای قاره ای می باشد. در این نوشتار ضمن بررسی و نقد هر یک از مدل ها و نظام حاکمیت شرکتی موجود در مقررات شرکت های سهامی ایران به این نتیجه می رسیم که مدل حاکمیت شرکتی تطبیقی از نوع پویا می تواند برای ایران مناسب باشد.

صندوق های سرمایه گذاری بعنوان یک نهاد مالی در بازار سرمایه ایران، یکی از جدیدترین ساختارهای حقوقی مشارکتی است، که با وجود پاره ای شباهت ها با قالب های حقوقی متعارف در وجوه خاصی نیز از آنها متمایز می گردند. بررسی کارکردهای حقوقی و مجموعه روابط و ساختار حاکم بر آن، علاوه بر اینکه ما را در تبین ماهیت، آثار و نتایج حقوقی نهاد مالی مزبور یاری می دهد، به تحلیل و تحکیم حقوق و تکالیف اجزاء و عوامل آن، بویژه سرمایه گذاران نیز مدد می رساند . با بررسی روابط حقوقی حاکم بر اجزای صندوق به جهت شخصیت حقوقی مستقل این نهاد مالی به نظریه رکن بودن هر یک از اجزای آن دست یافتیم. معاملات اوراق بهادار بعنوان موضوع فعالیت صندوق ها، بیع اموال منقول تلقی گردیده که در قانون تجارت ایران یک عملیات تجاری تلقی می گردد و بر همین اساس در تعیین قالب حقوقی متناسب با این عملیات به شرکت های تجاری از نوع سهامی آن نزدیک می شویم و با بررسی وجوه تشابه و تمایز آنها به الگویی از شرکت های تجاری سهامی با سرمایه متغیر دست می یابیم که می تواند در لایحه جدید قانون تجارت مورد پیش بینی قانون گذار قرار گیرد .

اطلاعات تاریخی اندک مربوط به سهام شرکت های جدیدالورود به بورس به دلیل عدم سابقه معاملاتی، سرمایه گذاران را با ریسک بیشتری برای خرید سهام این شرکت ها روبرو می کند. عدم تقارن اطلاعاتی میان مدیران و سرمایه گذاران بالقوه در این شرکت ها بالاست و سهام آن ها بر اساس اطلاعات ارایه شده از طرف مدیریت قیمت یابی می شود. شواهد تجربی نشان می دهد، سرمایه گذاران به اطلاعاتی نظیر پیش بینی سود هر سهم اتکا کرده و در قیمت گذاری سهام از آن استفاده می کنند. این پیش بینی ها بیانگر انتظارات مدیریت از عملکرد آتی شرکت است. بنابراین دقت این پیش بینی ها که مبنای تصمیم گیری آنهاست برای سرمایه گذاران حائز اهمیت بوده و خطای پیش بینی سود عامل مهمی در عملکرد بازار ثانویه است. در این پژوهش رابطه ی بین خطای پیش بینی سود و بازده غیرعادی سهام شرکت های جدیدالورود به بورس اوراق بهادار تهران بر اساس داده های 104 شرکت طی دوره 1378تا1384 بررسی شده است. اهمیت انتخاب این دوره از نظر گسترش چشمگیر بازار بورس طی آن سال ها و نیز تعداد زیاد شرکت هایی است که برای اولین بار سهام خود را در بورس اوراق بهادار عرضه نموده اند. نتایج پژوهش با استفاده از تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره نشان می دهد، بین خطای پیش بینی سود و بازده غیرعادی سهام شرکت های جدیدالورود رابطه مثبت معناداری وجود دارد.

استفاده از اینترنت به عنوان یکی از کانال های پخش اطلاعات شرکت ها، پدیده ای است که در سال های اخیر در حال رشد و پیشرفت بوده است. گزارشگری مالی اینترنتی به استفاده از وب سایت شرکت به منظور انتشار اطلاعات مربوط به عملکرد مالی دلالت دارد...

این تحقق کارایی بورس اوراق بهادار ایران را با استفاده از فرضیات مربوط به تئوری کارایی بازار سرمایه در شکل ضعیف ، جهت پاسخگویی به سوالات زیر مورد بررسی قرار می دهد : 1-آیا تغییرات متوالی قیمت سهام مستقل از یکدیگرند ؟ 2-آیا توزیع درصد تغییرات قیمت سهام از تابع توزیع نرمال تبعیت می کند ؟ 3-آیا با استفاده از قاعده تجاری فیلتر می توان منافعی بیش از روش خرید – نگاهداری کسب نمود ؟ فرضیه های تحقیق عبارتند از : 1- تغییرات متوالی قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران مستقل از یکدیگرند . 2- درصد تغییرات قیمت سهام از تابع توزیع نرمال تبعیت میکند . 3- با استفاده از قاعده تجاری فیلتر ، منافعی بیش از روش خرید- نگاهداری می توان کسب نمود . نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که تغییرات متوالی قیمتهای سهام در بازار بورس اوراق بهادار ایران از مدل گردش تصادفی تبعیت نمی کند و علاوه بر آن متوسط بازده اوراق بهادار با استفاده از قاعده تجاری فیلتر بیش از متوسط بازده روش خرید – نگاهداری است . بنابراین تغییرات قیمت به صورت مستقل و تصادفی نیستند و روند و الگوی خاصی در رفتار قیمتها مشاهده می شود و آگاهی از این الگو می تواند جهت کسب منافع بیشتر به سرمایه گذاران کمک نماید . با توجه به نتایج بدست آمده عدم کارایی بازار بورس در سطح ضعیف به اثبات می رسد .

پیش بینی سود مدیریت در ایران نوعی افشای اجباری به شمار می رود. ادبیات زیادی در بازار سرمایه بر اهمیت این پیش بینی تاکید می کند. پیش بینی سود هر سهم، تاثیراتی دارد که تغییرات قیمت سهام و واکنش مستقیم بازار سرمایه را در پی دارد. اقلام تعهدی نیز بیانگر جنبه ای کلیدی از گزارشگری الزامی است. اساسا محیطی که شرکتها در آن فعالیت می کنند به علت تغییرات تجاری همواره با بی ثباتی همراه است و به همین سبب مدیران از دورنمای تجاری شرکت ارزیابی درستی ندارند و از این رو نیز خطاهای عادی در افشای آنها اجتناب ناپذیر است. هدف این پژوهش بررسی رابطه خطای پیش بینی سود سال آینده با اقلام تعهدی سال جاری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1387-1384، است. در آزمون فرضیه های پژوهش از تحلیل پانلی و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج نشان می دهد بین خطای پیش بینی سود مدیریت و اقلام تعهدی ارتباط مثبت هست و در شرکتهایی که در محیط تجاری نامطمئن فعالیت می کنند این ارتباط مثبت قوی تر است.

مسائل کیفیت خدمات(ابعاد و سنجش آن) ممکن است از یک کشوری به کشور دیگر و از یک صنعتی به صنعت دیگر فرق کند. بنابراین این موضوع کاملاً ضرروی است که معیارهایی از کیفیت خدمات ایجاد شوند که متناسب با کشور و فرهنگ جایی باشد که خدمات در آن عرضه می شود .هدف این مقاله ارائه مدلی برای اندازه گیری کیفیت خدمات در دانشگاه های ایران و سپس آزمون این مدل سنجش در دانشگاه تهران به عنوان قدیمی ترین و بزرگترین مرکز علمی- آموزشی- تحقیقاتی کشور (به عنوان نماد دانشگاه مادر و تحصیلات تکمیلی) می باشد. برای دستیابی به این هدف محققین سعی دارند تا به دو پرسش زیر جواب دهند: 1. آیا SERVPERF (مدل عملکرد کیفیت خدمات: P) ابزار سنجش بهتری از SERVQUAL (مدل شکاف کیفیت خدمات :E- P) یا برعکس؟ 2. آیا ابعاد مدل برای دانشگاه های ایران مناسب است و می توان این ابزار را بکار گرفت؟ و به عبارت دیگر آیا ما به ابزار دیگری برای سنجش کیفیت خدمات در دانشگاه های ایران نیاز داریم؟ ابعاد کیفیت خدمات از طریق تکنیک طوفان مغزی و مرتب سازی بدست آمد. براساس نتایج این مرحله از تحقیق، محققین یک پرسشنامه ای مشتمل بر 60 سئوال برای سنجش ادارکات و انتظارات دانشجویان درباره کیفیت خدمات دانشگاه در قالب 4 بعد طراحی نمودند. پرسشنامه در میان دانشجویان دانشگاه تهران توزیع گردید و سپس دو مدل کیفیت خدمات یعنی SERVPERF (مدل عملکرد کیفیت خدمات:P) و SERVQUAL (مدل شکاف کیفیت خدمات:E- P) را با استفاده از دو تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، روایی ملاک و آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت و نهایتاً با توجه نتایج دو مدل، مدل SERVPERF مدل بهتری برای سنجش کیفیت خدمات بدست آمد و در نهایت نیز تاثیر کیفیت خدمات بر روی معدل تحصیلی دانشجویان مورد بررسی قرار گرفت.

بازارهای مالی نقش برجسته ای را در توسعه اقتصادی کشورها ایفا می نمایند و سیاستگذاران مالی کشورها نیز بسیار علاقمندند تا جذابیت بورس اوراق بهادار خود را افزایش دهند. سه پرسش اساسی درباره تعیین میزان جذابیت بورس اوراق بهادار عبارتند از: 1) عوامل جذاب کننده بورس از دیدگاه سرمایه گذاران کدامند؟ 2) چگونه می توان میزان جذابیت بورس را مورد ارزیابی قرار داد؟ و3) با توجه به نتایج ارزیابی جذابیت بازار، چگونه می توان جذابیت بازار بورس را بهبود بخشید؟ این مقاله درصدد پاسخگویی به پرسش های اساسی مذکور می باشد. به این منظور، پرسش نامه ای طراحی و میان خبرگان و تحلیل گران مالی بورس اوراق بهادار تهران توزیع گردید. سپس نتایج داده ها جمع آوری شده و مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی ها بیانگر آن است که علیرغم اقدامات متعدد بعمل آمده در سال های اخیر در جهت ارتقای جاذبیت بورس اوراق بهادار تهران، به طور کلی این بازار هنوز هم برای سرمایه گذاران خارجی جذاب نمی باشد و بازار از حیث میزان جاذبیت در وضعیت نسبتا ضعیفی به سر می برد.

تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر نوسانات بازده سهام بازار بورس مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. این رابطه به علت وجود ساختار اقتصادی متفاوت از کشوری به کشور دیگر نتایج متفاوتی را ایجاد می کند. در این پژوهش تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله نرخ ارز، نرخ تورم و تولید ناخالص داخلی بر سود دهی شرکتها با استفاده از داده های صنایع مختلف (صنایع خودرو،محصولات غذایی، سیمان، داروئی، استخراج کانی های فلزی و غیره) مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل 180 شرکت طی دوره 1393-1389 می باشد. برای ارزیابی فرضیات تحقیق از مدل اقتصاد سنجی GMM استفاده شده است. نتایج پژوهش مبین وجود رابطه بین نرخ ارز، نرخ تورم و تولید ناخالص داخلی بر سوددهی شرکت ها می باشد. طبق نتایج حاصل شده، نوسانات نرخ ارز تأثیر مثبت و مستقیم، نرخ تورم تأثیر منفی و معکوس و تولید ناخالص داخلی تأثیر منفی(در حد صفر) و معکوس بر سوددهی شرکت ها می گذارند. همچنین بیشترین اثرگذاری را به ترتیب نرخ تورم، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی بر سود دهی شرکت ها دارند.