درخت حوزه‌های تخصصی

یکی از آخرین فناوری های اطلاعات در زمینه فعالیت سازمان ها، مدیریت یکپارچه منابع سازمان معروف به برنامه ریزی منابع بنگاه است. هدف اصلی این سیستم، نفوذ فناوری اطلاعات در تمام مراحل فعالیت های یک سازمان است تا منابع مختلف با یکدیگر و با رعایت تبادلات منطقی بین هم، خروجی یکپارچه ای را ارائه کنند. برنامه ریزی منابع بنگاه در حال حاضر، مورد تقاضای اکثر سازمان های تولیدی و خدماتی است....

باتوجه به اهمیت روزافزون اطلاعات و نقش آن در تصمیم گیری مدیران به نظر می رسد که استفاده از تکنولوژی اطلاعات کارا و اثربخش بیش از گذشته اهمیت پیدا خواهد کرد و شاید به توان به جرات بیان کرد که در آینده نزدیک هیچ سازمانی بدون بکارگیری سیستم اطلاعاتی که اطلاعات استراتژیک کارا و اثربخش را برای سازمان مهیا می سازد نخواهد توانست توان رویارویی با محیط متغیر و رقابتی را داشته باشد و بتواند در این محیط به حیات خود ادامه دهد. تجربه نشان داده است که عدم توجه به درست به موارد فوق گسترش سیستم های اطلاعات در کسب و کار عموما موجب جایگزینی ...

انجمن مدیریت ایران هر ماه سخنرانی هایی را با زمینه های کاربردی مدیریت برگزار می نماید که با استقبال اعضای انجمن و مدیران سازمان ها و دانشجویان شرکت کننده مواجه شده است.در یکی از این سخنرانی های ماهانه، دکتر کرم اله دانش فرد عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در مورد ظرفیت سازی برای مدیریت دانایی با دیدگاه پراگماتیک به سخنرانی پرداخت. خلاصه این سخنرانی جهت استفاده خوانندگان گرامی ارائه گردیده است.

امروزه فناوری اطلاعات علاوه بر تسهیل امور عملیاتی، نقشی استراتژیک در تحقق اهداف کسب و کار سازمان‌ها دارد به‌طوری‌که سازمان ها به منظور تحقق نقش استراتژیک فناوری اطلاعات، ملزم به تدوین برنامه استراتژیک فناوری اطلاعات هستند. بدین ترتیب برنامه‌ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات نقشی حیاتی در ایجاد همراستایی بین کاربری‌های فناوری اطلاعات با استراتژی‌های کسب و کار سازمان دارد. تا کنون چارچوب‌های متفاوتی برای تدوین برنامه استراتژیک فناوری اطلاعات ارائه شده است ولی هنوز سازمان‌ها در تدوین این برنامه حیاتی با مشکلاتی مواجه هستند که نهایتاً این مشکلات منجر به شکست برنامه‌های تدوین شده می‌گردد. مقاله حاضر سعی دارد با شناسایی عوامل سازمانی موثر بر موفقیت برنامه‌ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات و با استفاده از تکنیک آماری مدل معادلات ساختاری، مدلی را برای موفقیت برنامه‌ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات ارائه دهد. مدل ارائه شده تلاشی است که برای اولین بار ارائه شده و هیچ مدل مشابهی در تحقیقات داخل یا خارج از کشور ارائه نشده است. همچنین عوامل سازمانی موثر هم، با بررسی تحقیقات مختلف و یکپارچه‌سازی نتایج آن‌ها شناسایی و گردآوری شده است.

"مقدمه: امروزه نظام های متفاوتی جهت سنجش عملکرد معرفی شده اند. یکی از معتبرترین آن ها در سطح جهانی الگوی بالدریج می باشد که چهارمین معیار آن سنجش، تحلیل و مدیریت دانش در مراکز بهداشتی و درمانی است. هدف این مطالعه ارزیابی مدیریت دانش در اورژانس بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) بر اساس الگوی تعالی بالدریج (Baldrige Model) بود. روش بررسی: این مطالعه از دسته مطالعات توصیفی مقطعی بود و به شیوه ی کاربردی اجرا شد. محیط پژوهش بخش اورژانس بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) بود. داده ها با پاسخ گویی به پرسش نامه ی نسخه ی 2007 الگوی مورد نظر و مقایسه با امتیازهای معیارها گردآوری و با استفاده از آمار توصیفی تحلیل شد. یافته ها: در مجموع اورژانس بیمارستان مورد مطالعه از 90 امتیاز معیار سنجش، تحلیل و مدیریت دانش، 55/27 امتیاز کسب کرد. نتیجه گیری: از لحاظ سنجش، تحلیل و مدیریت دانش، سازمان مورد مطالعه در سطح سوم تعالی قرار دارد. با توجه به آن که در الگوی اشاره شده از امتیازدهی برای بهبود مستمر عملکرد، رشد و تعالی در سازمان ها استفاده می شود، پژوهشگران پیشنهاد می کنند فرآیند بهبود و ارزیابی تا افزایش امتیازات ادامه یابد."

این مقاله نقش و تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه مدیریت دانش، و پنج فرایند اصلی آن، شامل کسب، ثبت، خلق، انتقال و کاربرد دانش را بررسی می کند. جامعه آماری پژوهش کارکنان شرکت داده پردازی ایران بود و اطلاعات پژوهش با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شدند. یافته های پژوهش نشان دهنده ماهیت متفاوت اقدامات مدیریت دانش است. بر این اساس اقدامات سخت و اقدامات نرم مدیریت دانش از یکدیگر متمایز شده اند. تاثیر سرمایه اجتماعی نیز بر توسعه مدیریت دانش، بسته به ماهیت و نوع این اقدامات، متفاوت بوده است. یافته های پژوهش نشان می دهد وجود سرمایه اجتماعی در گروه های سازمانی شرکت داده پردازی ایران، بر توسعه فعالیت های نرم مدیریت دانش (شامل فعالیتهای انتقال و خلق دانش) تاثیر گذار بوده است. با اینحال رابطه معناداری را با توسعه فعالیتهای سخت مدیریت دانش (شامل فعالیتهای کسب، ثبت، و کاربرد دانش) نشان نداده است.

یکی از موضوعات مورد توجه در سیستم‌های اطلاعاتی، شناسایی عامل هایی است که منجربه موفقیت پیاده‌سازی این سیستم‌ها می‌شوند. مقاومت کارکنان دربرابر تغییر از عوامل مهمی است که ممکن است در مسیر پیاده‌سازی سیستم‌های اطلاعاتی مشکل‌ساز شود. این مقاله از طریق مطالعات پیمایشی به بررسی ارتباط بین دلایل مقاومت و نوع سیستم های اطلاعاتی پرداخته و میزان اهمیت هریک از راهبردهای افزایش سطح پذیرش را در سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS) و تراکنشی (TPS)، از دیدگاه مدیران سنجیده است. نتایج حاصله از این مطالعه، حاکی است که، MIS و TPS، به دلایل متفاوتی مورد مقاومت واقع می‌شوند و درعین حال اثربخشی راهبردهای مختلف نیز در آن ها متفاوت است. این تحقیق به شناسایی دلایل مقاومت و تبیین راهبردهای مناسب هر سیستم می‌پردازد و الگویی را برای پیاده‌سازی موفق سیستم‌های اطلاعاتی ارایه می‌دهد.

"بیمارستان ها به منظور طراحی و ارتقای فرآیندهای درمان بیماران، به فرآیند نظام مدیریت اطلاعات، برنامه ریزی و کنترل مرکزی نیاز دارند. با توجه به تحولات به وجود آمده در سازمان های بهداشتی درمانی این سؤال مطرح است که کدام نوع از نظام های اطلاعاتی می تواند بهترین پشتیبان برای بیمارستان های در حال تحول باشد. این مقاله ی مروری، بر روی توان «نظام های طراحی منابع سازمانی» Enterprise Resource Planning) (ERP: به منظور تحول بیمارستان ها متمرکز شده است. ابتدا مراحل تکامل نظام های اطلاعاتی، تاریخچه و مفهوم ERP را شرح داده و سپس به بحث در خصوص کارایی و پتانسیل ERP و مشکلاتی که اجرای آن در بیمارستان ها ایجاد می نماید، می پردازد. در نهایت پیشنهاد می گردد که فرآیندهای بیمارستان به دو گروه، فرآیندهای قطعی و فرآیندهای احتمالی تقسیم شود. سیستم های ERP در مورد فرآیندهای قطعی می توانند بسیار مفید باشند."

وبلاگ ها ابزارى بدیهى براى کتابداران هستند. سه راه عمده براى کاربرد وبلاگ ها در حوزه کتابدارى عبارتند از: استفاده شخصى کتابداران براى روزآمد کردن اطلاعات، به عنوان منبعى قابل توجه براى کاربران و به عنوان راهى جهت تهیه اطلاعات در مورد کتابخانه ها و خدمات آنها. هدف این مطالعه مقایسه وبلاگ هاى کتابخانه ها و کتابداران ایرانى با وبلاگ هاى برتر کتابدارى دنیا جهت شناسایی نقاط ضعف و قوت و طراحی بهتر این وبلاگ ها می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی- توصیفى و به طور تطبیقى به مقایسه وبلاگ هاى کتابخانه ها و کتابداران ایرانى با وبلاگ هاى برتر کتابدارى دنیا در سال 1385 انجام گردید. تعداد 79 وبلاگ از وبلاگ هاى کتابخانه ها و کتابداران ایرانى و 10 وبلاگ برتر کتابدارى دنیا در سال 2006 به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شدند. روش گردآورى داده ها مشاهده مستقیم و ابزار گردآورى چک لیستى بود که عناصر اصلى آن از پژوهش هرینگ و همکاران اقتباس شده و بر اساس مشاهدات و تجربه نگارنده، مشورت با اساتید و وبلاگ نویسان و مقایسه با وبلاگ هاى برتر، موارد دیگرى نیز به آن اضافه شده است. در این چک لیست عناصر مشخصات کلى، مشخصات نویسنده/نویسندگان، تاریخ و سطح فعالیت وبلاگ، جنبه هاى فنى، محتواى کلى، وضعیت لینک دهى و نظرات مدنظر قرار گرفت. داده هاى گرآورى شده با استفاده از روش هاى آمار توصیفى تحلیل شد. یافته ها: از نظر نوع وبلاگ هاى ایرانى مشخص شد که 67درصد این وبلاگ ها از نوع فیلتر و 14 درصد از نوع دانش مى باشند. اطلاع رسانى در مورد رشته و اخبار دنیاى کتابدارى ( 18 درصد)، هم اندیشى و برقرارى ارتباط بین کتابداران و ارایه فعالیت ها ( 9 درصد ) و درج اطلاعات علمى، مقالات و ترجمه ها ( 9 درصد) رایج ترین اهداف وبلاگ هاى ایرانى را تشکیل مى داد. بررسی عناصر مختلف ساختاری در وبلاگ های کتابداران ایرانی نشان داد 5/40درصد وبلاگ های ایرانی بین 50تا 75 درصد عناصر مربوط به مشخصات نویسندگان، 4/97درصد وبلاگ های ایرانی بین 50تا 75 درصد عناصر جنبه های فنی پست ها، 48/78درصد وبلاگ های ایرانی زیر 50 درصد جنبه های فنی کلی، 55/64درصد وبلاگ های ایرانی زیر 50 درصد عناصر محتوای کلی و 42/43درصد این وبلاگ ها زیر 50 درصد انواع پیوندها را در وبلاگ های خود رعایت نموده اند. در مجموع 54/65 درصد عناصر ساختارى در وبلاگ هاى برتر کتابدارى و 90/49 درصد در وبلاگ هاى ایرانى وجود داشته است. نتیجه گیری: بررسى مشخصات ساختارى سبب رتبه بندى وبلاگ هاى کتابخانه ها و کتابداران ایرانى و وبلاگ هاى برتر کتابدارى دنیا بر اساس مجموعه امتیازهاى کسب شده گردید. وبلاگ گروهی کتابداران ایران با امتیاز 95/80 درصد رتبه اول و وبلاگ ناکتابدار با امتیاز 26/17 درصد رتبه هفتاد و نهم را از نظر ساختار در وبلاگ های ایرانی کسب کردند. در وبلاگ های برتر کتابداری دنیا نیز وبلاگ Academic Librarianبا امتیاز 14/82% در رتبه اول و وبلاگ conservator با امتیاز 76/29 درصد در رتبه دهم از نظر ساختاری قرار گرفت. در این رتبه بندى 23/58 درصد وبلاگ هاى ایرانى و 20 درصد وبلاگ هاى برتر کتابدارى دنیا زیر 50 درصد عناصر ساختارى را در طراحى وبلاگ ها رعایت کرده اند."

هدف از طراحی هر نظام ذخیره و بازیابی اطلاعات، بازیابی اطلاعات مرتبط است و ربط زیربنای طراحی و ارزیابی این نظام‌ها است و تلاش برای افزایش ربط یعنی تطابق بین نیاز کاربر و پاسخ نظام‌های بازیابی همچنان ادامه دارد. متخصصان حوزه اطلاع‌رسانی برای سنجش میزان ربط یک سیستم، مدل‌هایی را طراحی و ارائه کرده‌اند. این مدل‌ها به دو گروه عمده سنتی و مدرن تقسیم می‌شوند و هریک مزایا و معایب خود را دارند. مقاله حاضر سعی دارد با معرفی هر مدل و بیان مزایا و معایب آن، امکانی برای ارزیابی مدل‌های بازیابی اطلاعات فراهم آورد.