علی دلاور

در این پژوهش از طرح تجربی اندازه گیری های مکرر با گروه مقایسه، با انتخاب تصادفی و جایگزینی تصادفی استفاده شد. هدف از اجرای آن بررسی اثربخشی زوج درمانی سیستمی ـ رفتاری بر کارکرد خانواده و افزایش اعتماد به نفس زنان متاهل مبتلا به اختلال افسرده خویی بود. نمونه مورد پژوهش از بین 78 زن متاهل مبتلا به اختلال افسرده خویی که به بعضی از مراکز روان پزشکی و مشاوره ای شهر تهران مراجعه کرده بودند، 39 زوج واجد شرایط ورود به طرح بودند که از بین آنها 20 زوج به صورت تصادفی انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه زوج درمانی و دارو درمانی قرار گرفتند. زوج های گروه زوج درمانی در 10 جلسه هفتگی زوج درمانی سیستمی ـ رفتاری شرکت کردند. زن های گروه دارودرمانی از داروهای ضد افسردگی تجویز شده توسط روان پزشکان استفاده کردند. ابزار پژوهش شامل ابزار سنجش خانواده مک مستر و مقیاس اعتماد به نفس روزنبرگ بود که زن های دو گروه آنها را قبل از شروع درمان و در مقاطع موردنظر (قبل از جلسه ششم، بعد از جلسه دهم و دو ماه پس از درمان) تکمیل کردند. هم چنین از پرسشنامه های افسردگی بک و وضعیت زناشویی گلومبوک راست جهت گزینش نهایی آزمودنی ها استفاده شد. کاربرد تحلیل واریانس با اندازه های تکرار شده نشان داد که زوج درمانی در مقایسه با دارو درمانی به طور معناداری باعث کارآمدتر شدن کارکرد خانواده و افزایش اعتماد به نفس زنان مبتلا به اختلال افسرده خویی است. در نتیجه به-نظر می رسد زوج درمانی سیستمی ـ رفتاری روش مداخله مؤثری جهت کارآمدتر کردن کارکرد خانواده و افزایش اعتماد به نفس زنان افسرده باشد.

"هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه کارایی خانواده و دینداری با بحران هویت در دانش آموزان است. بدین منظور 312 دانش آموز دختر و پسر پایه سوم دبیرستان در رشته های تحصیلی علوم تجربی، انسانی و ریاضی با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند که نهایتا 287 پرسشنامه برای تجزیه و تحلیل آماده شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه کارایی خانواده (family assessment devic:FAD)، آزمون معبد و آزمون هویت شخصی بوده است. داده های به دست آمده با روش های آماری «تی» برای مقایسه دو گروه، همبستگی و رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین کارایی خانواده و دینداری با بحران هویت رابطه معکوس معنادار وجود دارد. بین سازه های کارایی خانواده، یعنی نقش ها و حل مساله با بحران هویت نیز رابطه معکوس معنادار مشاهده شد. همچنین مشخص گردید که از بین دو عامل دینداری و کارایی خانواده، دینداری، و از بین سازه های کارایی خانواده، نقش ها و سپس حل مساله، بیش ترین تغییرات مربوط به بحران هویت را تبیین می کنند. علاوه بر این مشاهده شد که بین دینداری دختران و پسران تفاوت معنادار وجود دارد و دختران نسبت به پسران باورهای مذهبی قوی تر دارند. اما بین بحران هویت دو گروه تفاوت معناداری یافت نشد. در این تحقیق، تاثیر کارایی خانواده و دینداری بر بحران هویت تایید شد که این بیانگر اهمیت نقش خانواده و مذهب در هویت یابی نوجوانان است. "

هدف از مقاله حاضر ، ساخت مقیاسی برای ارزیابی میزان رضامندی بیمه گذاران بیمه اشخاص در یک شرکت بیمه است . برای تدوین پرسش نامه با توجه به فهرست ها ، طبقه بندی ها و ابزارهای اندازه گیری موجود ، ابعاد مختلف رضامندی از بیمه مشخص شد . سپس عبارت هایی تدوین شد تا آن بعد را اندازه گیری کند . نمرات مردان و زنان در رضامندی با همدیگر تفاوت معنی داری نداشتند . در نهایت هنجار در خرده مقیاس های مختلف و همچنین در کل آزمون محاسبه شد ...

میزان اثر بخشی مشاوره زناشویی به شیوه شناختی الیس، واقعیت درمانی گلاسرا و اختلاطی از آن دو در کاهش تعارض های زناشویی فرح بخش کیومرث,شفیع آبادی عبداله,احمدی سیداحمد,دلاور علی یکی از مشکلات شایع در دنیای امروز تعارض ها و درگیری های زناشویی است که به دلیل اثرات مخرب آن مورد توجه مشاوران و روان درمانگران واقع شده به طوری که در این راستا نظریه های متعددی ارایه داده اند و پژوهشهای مختلفی صورت گرفته است. دو نظریه مشهور در زمینه مشاوره زناشویی نظریه درمان منطقی، عاطفی، رفتاری آلبرت الیس و نظریه واقعیت درمانی گلاسر است. هدف این پژوهش بررسی اثر بخشی زوج درمانی به شیوه درمان منطقی، رفتاری، واقعیت درمانی و اختلاطی از آن بر کاهش تعارض های زناشویی بوده است. آزمودنی ها از بین کسانی انتخاب شدند که به مراکز مشاوره خصوصی در شهر اصفهان، سازمان بهزیستی و دادگاه خانواده ارجاع داده شده بودند. چهل نفر از میان ارجاع شدگان به طور تصادفی انتخاب و به شیوه تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند، که یکی به عنوان گروه کنترل و سه تای دیگر به عنوان گروه آزمایش تعیین گردیدند. ابتدا پیش آزمون روی آنها اجرا شد، سپس سه روش مشاوره ای روی گروه های آزمایش اجرا گردید و در پایان پس آزمون اجرا شد. نتایج نشان داد به طور کلی هر سه روش زوج درمانی در کاهش تعارض های زناشویی موثر واقع شده اند و روش ترکیبی در مقایسه با روش زوج درمانی الیس تفاوت معنادار نشان می دهد به آن معنا که روش ترکیبی موثرتر از روش الیس می باشد، در حالی که موثرتر از روش گلاسر نمی باشد و تفاوت معناداری بین زوج درمانی به شیوه ترکیبی و گلاسر وجود ندارد به طور کلی نتایج نشان می دهد هر سه روش در کاهش تعارض موثر بوده است اما روش ترکیبی و گلاسر موثرتر از روش الیس می باشند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر قصه درمانی بر کاهش علایم افسردگی کودکان بوده است. روش: بدین منظور در چهارچوب روش پژوهشی نیمه آزمایشی 5 نفر از دانش آموزان افسرده پایه چهارم و پنجم ابتدایی در پژوهش شرکت داده شدند. طرح پژوهش از نوع پیش آزمون- پس آزمون بدون گروه کنترل بوده است. پرسشنامه علایم مرضی کودکان مورد استفاده قرار گرفت. پس از انجام پیش آزمون برنامه قصه درمانی به مدت 24 جلسه 60 دقیقه ای (دو بار در هفته) اجرا شد و در پایان پس آزمون انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که افسردگی تمام آزمودنی ها در پایان برنامه درمانی کاهش یافت. علاوه بر این قصه درمانی بر درمان اختلال های همبود شامل اختلال های اضطرابی و لجبازی و نافرمانی موثر بوده است. نتیجه گیری: قصه درمانی علایم افسردگی، اضطراب و هراس را در کودکان افسرده کاهش می دهد.

"هدف پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه اثربخشی دو شیوه رفتار درمانی جدالی و درمان شناختی– رفتاری در کاهش علایم مراجعان مونث مبتلا به اختلال شخصیت مرزی بود. نمونه پژوهش، از مراکز تربیت معلم و آموزش ضمن خدمت شهر اصفهان انتخاب گردید. ابزار اندازه گیری پرسش نامه بالینی چند محوری میلون -2 (MCMI-II) بود، که حاوی 175 سوال در زمینه تشخیص اختلال های شخصیت است. پس از انجام نمونه گیری و اجرای پیش آزمون، در نهایت سی نفر از افرادی که بالاترین نمره را در پرسش نامه مذکور کسب کرده بودند و در یک سال گذشته هیچ نوع داروی روان پزشکی مصرف نکرده بودند، انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه های آزمایشی هر یک به مدت 3 ماه تحت درمان به شیوه گروهی قرار گرفتند. پس از اتمام جلسات درمان، از کلیه گروه ها پس آزمون گرفته شد و داده ها توسط آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه پژوهش، آن بود که هر دو شیوه در درمان افسردگی شدید مراجعان اختلال شخصیت مرزی موفق بودند. بررسی های غیر کمی نیز نشان داد که دو شیوه فوق در افزایش سازگاری اجتماعی، کاهش پرخاشگری، افزایش جرات ورزی و افزایش پذیرش خویشتن اعضا موثر بوده است. "

هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر بخشی آموزش تلقیح استرس در کاهش استرس شغلی و اختلالات روانشناختی ( افسردگی، اضطراب، فرسودگی شغلی، نارضایتی شغلی) ناشی از آن در بین کارکنان ایران خودرو می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه کارکنانی می باشند که در سه ماهه زمستان 1383 مشغول گذراندن آموزش ضمن خدمت در اداره آموزش کارخانه ایران خودرو بوده اند. از این جامعه 16 نفر که علاوه بر اینکه نمره آنها در آزمون استرس شغلی بالاتر از نقطه برش بوده نمراتشان در آزمون های فرسودگی شغلی، اضطراب و افسردگی نیز بالاتر از میانگین و نمرات آنها در آزمون رضایت شغلی کمتر از میانگین بود به عنوان نمونه انتخاب گردیدند، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. آموزش تلقیح استرس (SIT) در 9 جلسه به اجرا در آمد و هر دو گروه چهار بار (پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری اول، پیگیری دوم) مورد آزمون و ارزیابی قرار گرفتند. در تحقیق حاضر5 فرضیه مطرح بوده که عبارتند از: میزان استرس شغلی آزمودنی هایی که تحت آموزش تلقیح استرس قرار گرفتند نسبت به آزمودنی هایی که تحت آموزش تلقیح قرار نگرفته اند کمتر است. 2- میزان افسردگی ناشی از استرس شغلی آزمودنی هایی که تحت آموزش تلقیح استرس قرار گرفته اند نسبت به آزمودنی هایی که تحت این آموزش قرار نگرفته اند کمتر است. 3- میزان اضطراب ناشی از استرس شغلی آزمودنی هایی که تحت آموزش تلقیح استرس قرار گرفته اند نسبت به آزمودنی هایی که تحت این آزمایش قرار نگرفته اند کمتر است. 4- میزان افسردگی شغلی ناشی از استرس شغلی آزمودنی هایی که تحت آموزش تلقیح استرس قرار گرفته اند نسبت به آزمودنی هایی که تحت این آموزش قرار نگرفته اند کمتر است. 5- میزان رضایت شغلی آزمودنی هایی که تحت آموزش تلقیح قرار گرفته اند نسبت به آزمودنی هایی که تحت تلقیح این آموزش قرار نگرفته اند بیشتر است. بعد از جمع آوری داده ها و اطلاعات و به منظور تحلیل داده ها آزمایش اختلاف نمرات پیش آزمون و پس آزمون (D1)؛ پیش آزمون و پیگیری اول(D2)؛ پیش آزمون و پیگیری دوم (D3)؛ پس آزمون و پیگیری اول (D4)؛ پس آزمون و پیگیری دوم (D5)؛ محاسبه شد. و آنگاه با استفاده از آزمون t مستقل، میانگین اختلاف نمرات مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج آماری نشان می دهد که میزان استرس شغلی، افسردگی، اضطراب و فرسودگی شغلی گروه آزمایش کمتر از گروه کنترل است و میزان رضایت شغلی آنها نیز بیشتر می باشد، لذا آموزش تلقیح استرس در کاهش استرس شغلی و اختلالات روانشناختی ( افسردگی، اضطراب، فرسودگی شغلی، نارضایتی شغلی) ناشی از آن موثر و اثر بخش بوده است.

این پژوهش بر پایه نظریه های شناخت درمانگری بک، تیزدل و یوگا در درمان افسردگی اساسی و به منظور بررسی کارآمدی شناخت درمانگری بک با شناخت درمانگری تیزدل و تلفیق آن با نرمش های یوگا در درمان افسردگی اساسی اجرا شده است. برای این منظور 32 بیمار مبتلا به افسردگی اساسی (12 مرد و20 زن) به طور تصادفی در 4 گروه 1) گروه شناخت درمانگری بک، 2) گروه شناخت درمانگری تیزدل، 3) گروه شناخت درمانگری بک و تلفیق آن با نرمش های یوگا و 4) گروه کنترل گمارده شدند. کلیه بیماران پیش از آغاز درمان و پس از 10 جلسه درمان به کمک پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه افکار اتوماتیک (ATQ)، پرسشنامه مثلث شناختی (CTI) و مقیاس افسردگی MMPI مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمره های بدست آمده از ارزیابی های پیش آزمون و پس آزمون به کمک تحلیل واریانس یک راهه مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که درمان تلفیقی (تلفیق شناخت درمانگری بک با نرمش ها یوگا) کارآمدی بیشتری در کاهش علایم افسردگی، بهبود خلق، کاهش افکار اتوماتیک منفی و تغییر نگرش آزمودنی ها نسبت به خود، جهان و آینده داشته است. در حالی که آزمودنیهای گروه کنترل هیچ تغییری نشان ندادند. بنابراین اگر چه شناخت درمانگری بک و هم شناخت درمانگری تیزدل در کاهش افسردگی اساسی کارآمد بوده است، اما روش تلفیقی نسبت به هر یک از این روش ها به تنهایی کارآمد تر است. به علاوه روش تلفیقی در کاهش افکار اتوماتیک و تغییر نگرش نسبت به خود، جهان و آینده کارآمدتر از روش بک یا روش تیزدل به تنهایی نبوده است.

" هدف پژوهش حاضر، مقایسه دو نظریه کلاسیک اندازه گیری و مدل سؤال ـ پاسخ غیرپارامتریک از نظر ویژگی های سؤال بوده است. روش تحقیق از نوع کاربردی ـ توصیفی بوده و برای دستیابی به این هدف، پژوهش توصیفی انجام شده است. در بررسی عملی، برای آزمون اختصاصی ریاضی، از پاسخنامه های داوطلبان رشته ریاضی ـ فیزیک در آزمون ورودی دانشگاه های کشور در سال ۱۳۸۴ استفاده شد. از بین کلیه داوطلبان رشته ریاضی ـ فیزیک شرکت کننده در آزمون سال ۱۳۸۴، به روش نمونه گیری سیستماتیک، یک گروه نمونه ۳۰۰۰ نفری انتخاب شد و سه سؤال این پژوهش، مورد بررسی قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روش های آماری مورد استفاده در مدل کلاسیک (شامل میانگین یا درجه دشواری سؤالات، واریانس سؤالات و همبستگی دورشته ای) استفاده شد. برای تحلیل داده ها در نظریه غیرپارامتریک سؤال ـ پاسخ، از روش آزمون t وابسته، ضریب همبستگی و آزمون معنی داری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که پارامترهای محاسبه شده سؤال در مدل غیرپارامتریک سؤال ـ پاسخ، برعکس مدل کلاسیک، وابسته به سؤال است نه به آزمودنی. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که نظریه سؤال ـ پاسخ غیرپارامتریک، هم از لحاظ نظری و هم از لحاظ عملی بر نظریه کلاسیک مزیت و برتری دارد. م"

هدف از اجرای این تحقیق بررسی اثر رژیم غذایی و ورزش همراه با طب سوزنی به مدت دو ماه بر تغییر جرم بدن و چربی موضعی زنان بود بدین منظور 40 آزمودنی با دامنه سنی 50-25 سال که دارای چربی بیش از سی در صد بودند از میان زنانی که در اطراف محل اجرای پژوهش زندگی می کردند و مایل به همکاری در این پژوهش بودند انتخاب شدند سپس به طور تصادفی در سه گروه رژیم غذایی و ورزش ( گروه تجربی یک ) رژیم غذایی و ورزش همراه با طب سوزنی گروه تجربی دو و گروه کنترل قرار گرفتند ارزشیابی در طی دو مرحله پیش و پس آزمون بعمل آمد روش های آماری که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت شامل تجزیه وتحلیل واریانس یک متغیره و چند متغیره لامبداویلکس بود داده های مربوط به 27 آزمودنی با میانگین در صد چربی 3+7/35 کیلو گرم که برنامه را به طور مرتب اجرا کرده بودند بررسی شدند نتایج حاصله نشان داد جرم بدن شاخص جرم بدن وجرم چربی بدن آزمودنی ها در گروه های تجربی یک ودو نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری پیدا کرده بود بین گروههای تجربی هیچگونه تفاوت معنی داری مشاهده نشد چربی دو لایه پوستی شکم و ران هر دو گروه تجربی نسبت به گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافته بود در واقع چربی از ناحیه مرکزی بدن به طور عمده کاهش یافت

پژوهشهایی تجربی و مبتنی بر نظریه های شناختی ـ رفتاری و زیست شیمیایی درمان اختلالهای روانی و به منظور ارزیابی کار آمدی نسبی تکنیک های شناختی ـ رفتاری، دارو درمانی و ترکیب آنها در درمان اختلال وسواس فکری وعملی انجام شده است. بدین منظور ما از بین مراجعین زن و مرد (متأهل و مجرد، 15 تا 45 ساله) مراجعه کننده به کلینیکهای روانشناسی، 4 گروه 8 نفری به صورت تصادفی جایگزینی انتخاب نمودیم. نتایج پژوهش بیانگر این است که از لحاظ سن، تحصیلات و مدت ابتلاء و جنسیت تفاوت معنی داری میان گروهها وجود ندارد، اما از نظر وضعیت تأهل تفاوت معناداری میان گروهها به چشم می خورد. نتایج پژوهش در مورد فرضیه اول و دوم بیانگر این است که هر کدام از روشهای درمانی به تنهایی موجب کاهش علایم وسواسی سطح افسردگی، اضطراب، تغییر باورها، افکار ناهشیارانه یا ناسالم و نیز بهبود نسبی سازگاری اجتماعی بیماران شده است. همچنین، نتایج مربوط به فرضیه سوم حاکی از این است که ترکیب دارو درمانی و تکنیک شناختی ـ رفتاری نسبت به هر یک از درمانها به تنهایی، و گروه کنترل فهرست انتظار اثر بخشی بیشتری داشته است. نتایج مربوط به فرضیه چهارم بیانگر این است درمان شناختی ـ رفتاری نیز به جز شاخص بهبود افسردگی در سایر شاخصها نسبت به دارو درمانی برتری دارد. اثر بخشی بیشتری داشته است. نتایج مربوط به فرضیه چهارم بیانگر این است درمان شناختی ـ رفتاری نیز به جز شاخص بهبود افسردگی در سایر شاخصها نسبت به دارو درمانی برتری دارد.