محمد جوادی پور

معلمان، کارگزاران اصلی حوزه تعلیم و تربیت هستند. سبک یادگیری آن ها می تواند به اقداماتی منجر شود که کلاس درس آن ها را از سایر کلاس ها متمایز کند. هدف پژوهش حاضر شناسایی فرصت ها و چالش های فرایند کلاسی معلمان دارای سبک یادگیری واگرا است. در همین راستا از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. شرکت کنندگان این پژوهش از میان معلمان دوره ابتدایی استان مرکزی در سال 1401-1400 بودند که 15 نفر از آنان به طور هدفمند انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختارمند و جهت تحلیل داده های پژوهش از روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. تحلیل عمیق مصاحبه ها به بازنمایی 8 مضمون و 20 زیرمضمون مرتبط منتج گردید. براساس یافته های پژوهش، فرصت ها در شش مضمون شامل کاربرد روش-های تدریس مسئله محور، نتایج مثبت آموزشی، نتایج مثبت تربیتی، تقویت ظرفیت های زیباشناسانه، ارزشیابی به منزله یادگیری دانش-آموزان، مدیریت منعطف کلاس و چالش های پژوهش در دو بخش شامل بازخورد منفی ذینفعان به معلم و انتظارات ناهمسوی معلم با وضعیت موجود دسته بندی شدند. با توجه به نتایج پژوهش، به معلمان توصیه می گردد با شناخت و آگاهی نسبت به سبک یادگیری خود و فرصت ها و چالش هایی که در کلاس ایجاد می کند، عوامل سبب ساز نارضایتی ها را کنترل کرده و در جهت تقویت نقاط قوت و برطرف نمودن نقاط ضعف گامی موثر بردارند.

هدف از انجام این تحقیق، تحلیل تماتیک عرصه های «منشور ملی ورزش ایران» بود. این پژوهش از نوع پژوهش های اکتشافی و دارای ماهیت کیفی بود. گردآوری داده ها با استفاده از مطالعه کلان ملی و بالاسری، مطالعه تطبیقی منشور ورزش کشورهای منتخب و مصاحبه عمیق با خبرگان و متخصصان امر ورزش بود که با استفاده از تحلیل تماتیک و کدگذاری نتایج صورت گرفت. مصاحبه ها به صورت عمیق و غیر ساختارمند با 15 نفر از افراد خبره و صاحب نظر در امر ورزش و تربیت بدنی شامل متخصصان دانشگاهی و اعضای هیئت علمی تربیت بدنی، متخصصان اجرایی ورزش کشور شامل وزارت ورزش  و جوانان، فدراسیون ها، ادارات تربیت بدنی، باشگاه های ورزشی، کمیته ملی المپیک و تربیت بدنی سایر ارگان ها، ورزشکاران و مربیان نخبه ملی صورت گرفت که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با تکنیک گلوله برفی انتخاب و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. همچنین چند جلسه گروه کانونی با تعداد مشخصی از خبرگان (هفت نفر) انجام شد. بر اساس تحلیل تماتیک، داده ها کدگذاری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در تحلیل تماتیک داده های حاصل از مصاحبه با خبرگان، موضوع پژوهش و نتایج جلسات گروه کانونی کدگذاری شدند. سپس در دو مرحله نسبت به تولید مفاهیم اولیه اقدام شد که در مرحله اول 49 مفهوم از مصاحبه با خبرگان استخراج گردید. این مفاهیم در مرحله دوم، جهت انسجام بیشتر و تحلیل و تفسیر بهتر در قالب 13 مفهوم انتزاعی تر کدگذاری شدند. در مرحله بعد 13 مفهوم تولیدشده در فرایند کدگذاری ثانویه در قالب 8 مقوله عمده یا تم با عنوان «معنویت، تربیت، اخلاق، نیرومندی، سلامت و تحرک، عدالت، جامعه و مناسبات بین المللی» طبقه بندی شدند. این مقولات عمده (تم) از نظر انتزاعی بودن در سطح بالاتری نسبت به مفاهیم مرحله قبل قرار داشتند. با توجه به اهمیت عناصر هشت گانه در «منشور ملی ورزش ایران» که ترکیبی از عناصر اعتقادی، اجتماعی، علمی و فرهنگی است، پیشنهاد می گردد این عناصر در سیاست گذاری های کلان و برنامه های بلندمدت در نهاد های ورزشی به عنوان عناصر پایه قلمداد گردد.

هدف از انجام پژوهش شناسایی عناصر برنامه درسی آموزش تربیت بدنی با یادگیری ترکیبی بوده است. پژوهش از نوع کیفی بود که به روش فراترکیب انجام شد. منبع داده های پژوهش مطالعات انجام گرفته در زمینه تربیت بدنی با رویکرد یادگیری ترکیبی در سال های 2020 تا 2023 بود که با جستجو، بررسی و انتخاب پژوهش ها در حوزه تربیت بدنی با رویکرد یادگیری ترکیبی از پایگاه های علمی، در نهایت 28 مقاله به منظور تحلیل نهایی انتخاب شد. نتایج و محتوای پژوهش ها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا و کدگذاری تحلیل شدند که در نهایت 11 کد محوری به عنوان عناصر برنامه درسی آموزش تربیت بدنی با یادگیری ترکیبی شناسایی شدند. این عناصر عبارتنداز: 1-اصول پداگوژیکی یادگیری ترکیبی در تربیت بدنی، 2-برنامه درسی، طراحی آموزشی و روش ها، 3-محتوا و ویژگی های آن، 4-مهارت، شایستگی و توسعه حرفه ای معلمان، 5-نقش معلم/ مربی، 6-مولفه های روانشناختی، 7-تعامل، ارتباطات و مشارکت (مسائل اجتماعی یادگیری)، 8-مسائل حقوقی و نهادی 9-عدالت آموزشی، 10-ارزشیابی، 11-زیرساخت، تجهیزات و پشتیبانی. یافته های این مطالعه مبتنی بر ترکیبی از یافته های مطالعات در زمینه آموزش تربیت بدنی با یادگیری ترکیبی انجام شده و نواقص، خلأها و محدودیت های مطالعات و الگوهای پیشین را رفع و الگوی جامعی از عناصر برنامه درسی تربیت بدنی با یادگیری ترکیبی ارائه می کند. پیشنهاد می شود یادگیری ترکیبی در درس تربیت بدنی با توجه به عناصر شناسایی شده در این پژوهش برنامه ریزی، طراحی و اجرا شود.