اصغر فهیمی فر

اصغر فهیمی فر

مدرک تحصیلی: دانشیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۹۱ مورد.
۴۱.

طراحی الگوی خودشکوفایی مبتنی بر اخلاق اسلامی و مقایسه آن با تجربه زیسته هنرمندان خودشکوفا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۵۲ 31 - 52

کلیدواژه‌ها: اِتنوگرافی مردم نگاری چندجایی زندگی نگاری دوستی فوکو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۶۷۷
جامعه شناسان بر اهمیت خودشکوفایی در هویت بخشی و سلامت جوامع مدرن تاکید کرده اند. پژوهش های انجام گرفته درباره خودشکوفایی در فرهنگ های مختلف، تفاوت هایی را در سطح خودشکوفایی در جوامع نشان داده اند و تعریف خودشکوفایی مبتنی بر فرهنگ را لازم دانسته اند. در پاسخ به این ضرورت، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی خودشکوفایی مبتنی بر کمال از دیدگاه اخلاق اسلامی و مقایسه آن با تجارب زیسته هنرمندان خودشکوفا، انجام گرفت. این پژوهش به روش کیفی و با نمونه پژوهشی کتاب جامع السعادات نراقی در بخش اخلاق و شش تن از هنرمندان خودشکوفا انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل مضمون انجام شد. پس از کدگذاری مفاهیم، مضامین شناسایی شده، طبقه بندی و نام گذاری شدند. یافته ها نشان می دهد خودشکوفایی از دیدگاه اخلاق دارای چهار حوزه "انسان و خدا"، "انسان و خود"، "انسان و تعالی" و "انسان و جامعه" است. تجربه زیسته هنرمندان مشابهت بالایی با الگوی اخلاق دارد، مضمون خلاقیت در آن افزون بر مضامین الگوی اخلاقی است و همچنین در مصاحبه با هنرمندان بر کنش اجتماعی تاکید بیشتری شده است. براین اساس، با مبنا قرار دادن ویژگی های سبک زندگی از دیدگاه اخلاق اسلامی و تقویت جایگاه خلاقیت و رویکرد اجتماعی در آن، می توان به نیاز امروز جامعه به خودشکوفایی، برای ایجاد تعادل بین خواسته های متعارض حاصل از تغییرات فرهنگی و نقش های متعدد تحمیل شده به انسان، پاسخ داد.
۴۲.

Pleasurable Experience in Old Collectivist and New Individualist Generations in Iran: Reviving “Safa” as Culture-oriented Pleasure to Decrease Generation Gap(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۲۵, Issue ۲ (۲۰۱۸) 44-60
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۳۲۰
Shifting from collectivism to individualism has changed pleasure types along time and created a generation gap in Iran. So, how can the post-colonial design mix positive aspects of old collective and new individualist pleasure as a cultural builder and catalyst for change? The purpose of this research is finding culture-oriented pleasure which can decrease generation gap and make a more peaceful pleasurable experience for both collectivists and individualists. We suggested a counterpoint instead of the hegemony of collectivism or individualism. For decreasing the generation gap we proposed: Applying behavioral design for promoting and reviving socio-pleasure among young and old people; balancing between psychological pleasure (with respect to the other's choice, creativity and diversity (Individualism)) and normative pleasures (with respect to unanimous ethnic and cultural norms (collectivism)). As a suggestion “Safa” can introduce a culture-oriented pleasure which may satisfy both sides. It means hedonism, pleasure, calm, change hatred to love, honesty, treatment, purity, enlightening, sublime, and also sympathy, friendship, sincerity and unification of spirits. Safa refundable in different forms of Iranian arts, artifacts, texts, proverbs and behaviors and can be defined as a positive cultural design approach.
۴۳.

رویکردهای مسلط نظری در مطالعات دین و رسانه های جدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه دوره اول پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ 13 - 34

کلیدواژه‌ها: دین دیجیتالی دین در فضای سایبری جوامع مذهبی آنلاین

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات دین و ارتباطات رسانه های دینی
تعداد بازدید : ۹۱۴ تعداد دانلود : ۵۶۳
مطالعه نقش رسانه ها در بازنمایی دین، سال هاست که در علوم اجتماعی، علوم ارتباطات و مطالعات فرهنگی و دینی جایگاهی مهم یافته است؛ به طوری که فراوانی پژوهش ها در حوزه رسانه و دین و به طور خاص، مطالعه رابطه اینترنت و دین، در چند دهه اخیر، اهمیت این زمینه پژوهشی را نشان می دهد. از این رو، پژوهش حاضر در صدد است با نظر به مراحل پیشرفت مطالعات درخصوص نوع رویکرد پژوهشگران به جوامع مذهبی آنلاین، با بیان سه رویکرد مسلط نظری (رسانه ای شدن دین، رسانه ای شدن معنا و شکل گیری اجتماعی فناوری)، خلاصه ای از یافته های حاصل مطالعات رابطه رسانه های جدید و دین را ارائه کند. سعی بر آن است که پژوهش حاضر، دریچه ای برای تفسیر در مطالعات تعامل رسانه های جدید با جوامع و کاربران مذهبی فراهم کند. بدین منظور این پژوهش، با روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات از طریق رجوع به منابع کتابخانه ای انجام شده است.
۴۴.

مطالعه ای بر آثار لوئیز بورژوا از دیدگاه زیبایی شناسی فمینیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش هنر سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۵ ۲۵-۱۵

کلیدواژه‌ها: زیبایی شناسی فمینیستی هنر معاصر جنسیت لوئیز بورژوا روان کاوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۲۴۱
در دنیای هنر به شکل سنتی مسأله جنسیت، نژاد و طبقه موردبی اعتنایی قرار می گرفت و این طور وانمود می شد که یک نوع انسان وجود دارد که جهانی، تاریخی و بدون جنسیت است و آن مرد است و البته سفید. این دیدگاه، زن را تنها در حد سوژه آفرینش هنری دانسته و بدین سان هنر را با امور جنسیتی آمیخته است. زیبایی شناسی فمینیستی اما دیدگاه دیگری را تعریف کرده است که زن در آن به عنوان آفرینش گر اثر هنری، ارزشی هم پای مردان می یابد؛ هم چنین به ابداع الگوهای هنری جدیدی پرداخته است که توجه به زن و مسائل مربوط به او را در کنار جنبه های زیبایی شناختی در رأس قرار می دهد. هدف این مقاله، تحلیل آثار مجسمه ساز فرانسوی_آمریکایی؛ لوئیز بورژوا از منظر زیبایی شناسی فمینیستی است. آثار وی قویاً ملهم از کشمکش های روانی، نماد های فمینیستی و تخیلی بارور بوده و بسیاری از صاحب نظران از او به عنوان یکی از پیشگامان هنر مدرن فمینیستی یاد می کنند. در این پژوهش، ابتدا درباره زیبایی شناسی فمینیسم صحبت شده است، در ادامه با بررسی زندگی نامه لوئیز بورژوا و با ارائه فرضیاتی از زاویه محتوای روان کاوانه، به تحلیل و تطبیق آثار با زیبایی شناسی فمینیسم پرداخته شده است. برای دست یابی به این اهداف، مقالاتی که از جنبه های اجتماعی و روان شناختی، زوایای فکری او را نمایان می کنند و به بررسی تأثیرات این جنبه ها بر آثار او می پردازند، به شیوه کتابخانه ای مطالعه گردیده است.
۴۵.

بررسی تأثیر تحولات اجتماعی بر تن پوش صفویان (907-1135 ه.ق) در آیینه نگاره ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ نامه ایران بعد از اسلام سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۷ 93 - 122

کلیدواژه‌ها: تحولات اجتماعی تحول تن پوش دوره صفوی تن پوش نگاره های دوره صفوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۶۲۰
تن پوش افراد در دوره صفوی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، این اهمیت از آن جهت است که عصر صفوی در تاریخ ایران پس از اسلام به لحاظ تحولات مهم سیاسی– اجتماعی دوره ویژه ای محسوب می شود. کشور ایران در این دوره در تمام زمینه های سیاسی، مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و هنری دستخوش تحولاتی شد. به ویژه آن که هم زمانی این تحولات، با گسترش حضور اروپاییان در صحنه های مختلف اجتماع ایران بر اهمیت توجه به تأثیر تحولات این دوره می افزاید. تن پوش صفویان نیز، به عنوان بخشی از فرهنگ جامعه از تأثیر این تحولات برکنار نماند و می توان نشانه های تحول تن پوش را در نگاره های آن دوره به وضوح مشاهده نمود. در این پژوهش سعی بر آن است، با مطالعه نگاره های به جامانده از دوره صفوی، آن دسته از تحولات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی که در تحول تن پوش در این دوره نقش داشته اند، مورد بررسی قرار گیرد. نتایج این پژوهش نشان می دهد؛ در این دوره رشد اقتصادی و پیشرفت صنایع نساجی تأثیر مستقیم بر بافته ها و تن پوش جامعه دارد و لباس از ظرافت، زیبایی و تنوع قابل توجهی برخوردار می شود. همچنین در نتیجه افزایش ارتباط با اروپا و مبادلات فرهنگی که صورت گرفت، به تدریج عناصری از پوشاک غربی وارد فرهنگ پوشش ایرانی شد. در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری مطالب از روش کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است.
۴۶.

رویکردی فلسفی به اصل علیت در روایت سینمایی پست مدرن (مطالعه ای بر فیلم طعم گیلاس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 53 - 70

کلیدواژه‌ها: علیت فلسفه روایت سینمای پست مدرن عباس کیارستمی طعم گیلاس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۰۴۰
علیّت یکی از مهم ترین دغدغه های بشری و از بنیادی ترین مفاهیم فلسفی است. فیلسوفان غربی که اندیشه آنها، در این پژوهش مورد مطالعه است، از دوران باستان تا معاصر رابطه بین علّت و معلول را از چند نظر بررسی کرده اند. فیلسوفان سنتی و کلاسیک، به ویژه ارسطو، رابطه علّی را ضروری و قطعی دانسته اند. به این معنا که این رابطه بر اصل ضرورت بنا نهاده شده است و هر پدیده ای در جهان، ضرروتاً علتی دارد. در روایت کلاسیک که معمولاً فیلم های هالیوودی نمونه آن هستند، علیت مهم ترین عنصر است که وحدت و انسجام پیرنگ داستانی را تضمین می کند. به سبب آنکه علیت در سنت فلسفی ارسطو، ضروری بود، در روایت سینمایی کلاسیک نیز رابطه علت و معلول براساس اصل ضرورت است. این رابطه در روایت سینمایی پست مدرن به صورت تصادفی در می آید. به نظر می رسد تغییرات رابطه علّت و معلول در اندیشه فلسفی، موجب دگرگونی علیّت در ساخت روایی فیلم ها شده است. به این علت که روایت در سینمای ایران و فیلم های داستانی بازتاب و انعکاس روایت در سینمای غرب است، این پژوهش تلاش دارد علاوه بر تحقیق و اثبات تأثیر علیّت در فلسفه بر رابطه علت و معلولی در روایت سینمایی، فیلم سینمایی طعم گیلاس(1378) را به صورت هدفمند و به روش تحلیلی توصیفی مورد تحلیل محتوایی قرار بدهد، تا دگرگونی روایت از طریق تغییر در روابط علت و معلولی بررسی شود.
۴۷.

خوانش انتقادی بازنمایی تصویری «نبرد چالدران» در کاخ چهلستون اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای تاریخی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 65-85

کلیدواژه‌ها: نبرد چالدران کاخ چهلستون اصفهان مصورسازی تاریخ قاجاریه صفویه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۴ تعداد دانلود : ۶۰۱
نبرد تاریخی چالدران، بارها در قالب متون مکتوب و تصویری بازنمایی شده است. یکی از شناخته شده ترین این بازنمایی ها دیوارنگاره ایست که در تاریخ 1210 ه.ق –سال تاجگذاری آقا محمدخان قاجار- بر دیوارکاخ چهلستون اصفهان نقش شد. قاجاریه از بازتولید این روایت در جهت مشروعیت بخشی به حکومت خود و تثبیت قدرت نوپای قاجاری بهره برد. اما پیش تر در عصر صفوی این نبرد که شکستی سنگین را برای ایران در پی داشت، به نمادی از افتخار ملی بدل شده بود. در این پژوهش به دنبال فهم چگونگی فرایند تبدیل یک شکست به افتخاری میهنی، نمونه های بسیاری از روایات چالدران، از دوران قاجار تا نزدیک ترین روایت به تاریخ وقوع آن در 920 ه.ق، پیگیری و بررسی شد. در آخر خواهیم دید که، قاجاریه در بازتولید روایت چالدران در این تابلو مفهومی را مصادره به مطلوب نموده که پیشتر صفویه آن را برساخته و در میان مردم رواج داده بوده است.
۴۸.

تصویر، ایماژ (پی انگاره) و ادراک بصری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۳ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 5 - 12

کلیدواژه‌ها: تصویر ایماژ / پی نگاره ادراک بصری تحلیل معناشناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۱۹۹
تصویرسازی دارای ویژگی بصری و ساده ترین راه انگاشتن است که فرایند دیداری نمودن تصورات را به کار میبندد. ایماژ همچون رسانه ای است که تأثیر و فرایند بازنمایی توانش های عاطفی را بر الگوهای دیداری و فرهنگی تصویرپردازی می کند؛ شاید بهترین و کوتاه ترین تعریف برای ایماژ جهان نگری تصویری و ذهنی است. در این مقاله آنجا که مقصود از ایماژ چیزی فراتر از تصویر محض است، برابرنهاده ی «پی انگاره» انتخاب شده است. براساس داده های تجربی کنش ما در تصور مشابه کنش ما در دیدن چیزها، شامل تصاویر است؛ اما، پرسش این است که، کدام وجه از پی انگاره در تفسیر ناظران در طول تاریخ تغییر می کند و توسط رسانه های خود انتقال می یابد؟ و چه نسبتی میان پی انگاره دریافت شده و حقیقت وجود دارد؟ این مقاله با طرح پژوهشی معناشناختی با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی درباره ی محتوای دیداری مرتبط با تصویر و با شرح بسیاری از واقعیت های برجسته و کلی در کنش های هنری درباره ی بازنمودهای تصویری در پی پاسخ به پرسش های فوق است؛ تحلیل نتایج نشان می دهد که طبیعت بصری محتوای پی انگاره ها از کیفیتی پویا برخوردار است و این کیفیت، ماهیت ذهن ما را آشکار می کند، هم چنانکه چهارچوب و عینیت اثر حاکی از مضمون پویا است که هریک از شیوه های نگریستن متفاوت به جهان است.
۴۹.

طراحی الگوی یکپارچه خودشکوفایی مبتنی بر نظریات انسان گرایانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۶ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۶۴ 30-54

کلیدواژه‌ها: خودشکوفایی روان شناسی انسان گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۱ تعداد دانلود : ۵۴۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی یکپارچه خودشکوفایی بر مبنای دیدگاه های مختلف انسان گرایانه برای رفع اشکالات موجود در طبقه بندی های پیشین انجام گرفت. روش: این پژوهش به روش کیفی تحلیل مضمون و با جامعه آماری کتب روان شناسان انسان گرا شامل "انگیزش و شخصیت" (مزلو، 1970)، "دستاوردهای فراتر طبیعت انسان" (مزلو، 1971)، "ادیان، ارزش ها و تجربیات اوج" (مزلو، b 1970)، "خودشکوفایی و فراسوی آن" (مزلو، 1965)، "انسان شدن" (راجرز، 1961)، "انسان در جستجوی معنا" (فرانکل، 1984)، "معنا جویی" (فرانکل، 1988)، "الگو و رشد در شخصیت" (آلپورت، 1961) و "شدن" (آلپورت، 1955) بود. داده ها به روش تحلیل مضمون تجزیه و تحلیل شد. پس از مطالعه و شناسایی مفاهیم در متون، مضامین طبقه بندی و نام گذاری شدند. یافته ها: از تحلیل مضامین آثار روان شناسان انسان گرا چهار مضمون اصلی به دست آمد. یافته ها نشان می دهند خودشکوفایی دارای چهار عامل "خودِ متعالی"، "خودِ آگاه"، "خودِ خلاق" و "خودِ اجتماعی" است. نتیجه گیری: با توجه به الگوی حاصل از این پژوهش، به نظر می رسد تدوین مقیاسی برای سنجش خودشکوفایی براساس این الگوی یکپارچه می تواند از تفاوت در نمرات خودشکوفایی در جوامع مختلف که متاثر از تفاوت تعاریف است، پیشگیری کند.
۵۰.

عناصر زیبایی شناختی در دیوارنگاره های قاجاری معراج پیامبر(ص) (تطبیق با تصاویر چاپ سنگی و نگارگری و تمرکز بر صحنه ملاقات شیر و پیامبر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ و ادبیات عامه سال پنجم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: نگارگری دیوارنگاره چاپ سنگی دوره قاجار معراج پیامبر (ص)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۹ تعداد دانلود : ۷۶۹
دیوارنگاری در عصر قاجار، بسته به محل اجرا و مضمون آثار آن، شامل گونه های متعددی ازجمله انواع دیوارنگاری در ابنیه سلطنتی، خانه های شخصی، اماکن عمومی و اماکن مقدس و نیز عناوین دودمانی، حماسی، نفسانی و مذهبی است. همچنین دیوارنگاره های مذهبیِ آرامگاه ها و بقاع متبرکه، خاصه آن هایی که موضوع معراج پیامبر (ص)را بازنمایی می کنند، در برخی بناهای این دوره مشاهده می شود. مراحل و منازل معراج پیامبر (ص)اگرچه به شیوه های مختلف در  نگارگری ها و چاپ های سنگی نمود یافته و دستمایه کار هنرمندان قرار گرفته، اما کمتر در رسانه کهنی مانند دیوارنگاری و نقاشی های عامیانه قاجاری بررسی شده است. دیوارنگاره ها از نظر ساختار و زیبایی شناسی شاخصه هایی دارند که دقت در آن ها پرسش هایی را مطرح می سازد، ازجمله اینکه عناصر ساختاری و زیبایی شناختیِ دیوارنگاره های قاجاری- که شمایل حضرت رسول را در معراج به تصویر کشیده اند- کدام اند؟ نحوه ترسیم و ارائه این عناصر چگونه بوده و وجه تشابه یا تمایز آن ها با نمونه های مشابه در چاپ سنگی و نگارگری ادوار گذشته تا چه میزان است؟ حاصل این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی انجام گرفته، بیانگر آن است که تعدد و میزان پراکندگی معراج نگاره های دیواری (همانند دیگر نقاشی های مذهبی بقاع)، در استان های شمالی بیشتر است و صحنه «ملاقات با شیر»، به دلیل گرایشات رایج شیعی، اهمیت و برتری دارد؛ اما در دو حوزه نگارگری و چاپ سنگی، مراحل و مراتب بیشتری از این واقعه تصویرسازی شده است. شیوه اجرا و تزیین، نحوه ترسیم عناصر و قلم گیری پیکرها، کیفیت رنگ آمیزی، قدمت رسانه، ابعاد، و به طور کلی جزئیات و ظرایف تصویر، از دیگر مباحث قابل ذکر و تطبیق در این زمینه است. محوریت و مرکزیت پیکر و شخصیت پیامبر و حمد و ثناگویی ایشان در حین عروج، تناسب پوشش و آرایش عناصر در تناسب با ویژگی های هر عصر، و نیز نبود تکنیک ژرف نمایی در کنار نمایش لحظه اوج رویداد با جنبه هایی کمابیش حماسی، از اشتراکات هر سه حوزه شمرده می شود.
۵۱.

بنیان های روایتِ سینمایی از منظر پروای وجود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 129-152

کلیدواژه‌ها: روایت روایت سینمایی زبان حضورِ امر حاضر آموخته های انضمامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۵ تعداد دانلود : ۸۱۱
هدف این نوشته آشکار نمودن منشاء و بنیان های روایت سینمایی، یعنی امکان ها و ضرورت های آن، است. روایت سینمایی به مثابه رفتار انسان ریشه در ذات و نحوه هستی انسان دارد و ضرورتاً برآمده از ذات انسان است. در این مقاله از منظر پروای وجود، یعنی از منظر یکی از وجوه بنیادین انسان، و با راهنما قرار دادن نگرش کلی هایدگر به هستی به ماهو و هستیِ انسان و حقیقت یا ناپوشیدگی و با روشی توصیفی-تحلیلی سعی در تبیین ضرورت ها و امکان های روایت به مثابه زبان ، امکان ها و ضرورت های مونتاژ سینمایی بر مبنای حضور نامتعین و آموخته های انضمامی برآمده ایم، و در نهایت و پس از بررسی روایت از این سه زاویه روشن خواهد گشت که پروای وجود به مثابه سرشت ذاتی انسان که دغدغه حقیقت یا ناپوشیدگی موجود و وجود را دارد، و از آن رو که باهم-بودن و لذا زبان به ماهو زبان، و نیز آموخته های انضمامی را ضرورت می بخشد، مبنای بروز رفتاری همچون روایت سینمایی در انسان است.
۵۲.

بررسی تطبیقی نگاره هایی از کهن ترین شاهنامه ی جهان با شاهنامه های مکتب شیراز اینجو (725 -758ه.ق)"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۲ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 63 - 74

کلیدواژه‌ها: شاهنامه کهن جهان شاهنامه های اینجو رادیکال دو زیبایی شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۸۱
یکی از کهن ترین شاهنامه های مصور ایران، که برای بسیاری از پژوهشگران ناشناخته است، شاهنامه ی « کاما» یا «دستور» است که به نظر می رسد متعلق به اوایل قرن هفتم ه.ق باشد. این نسخه ی مصور دارای جنبه های ساختاریِ بسیار اصیلی است که تاکنون بدان و تأثیرات زیبایی شناختی آن بر سایر نُسخ ادوار بعد پرداخته نشده است. هدف اصلی این جستار تحلیل هندسه ی مبنایی و بررسی تأثیرات زیبایی شناختی این شاهنامه بر شاهنامه های مکتب شیراز اینجوست. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که شاهنامه ی مذکور به لحاظ عناصر تصویری و هندسه ی مبنایی چه تأثیراتی بر نگاره های اصیل مکتب اینجو گذارد؟ روش این تحقیق توصیفی و تحلیلی- تطبیقی، مبتنی بر اولین مرحله از رویکرد اروین پانوفسکی، که توصیفی پیشا شمایل نگارانه است، با تکیه بر منابع کتابخانه ای و اینترنت می باشد. تحقیقات این پژوهش اشکار می سازد نگارگر شاهنامه ی کاما از نسبت رادیکال 2 که نسبتی است متعلق به دوران کهن -پیش از نسبت طلایی که مصریان باستان به کار می بردند_ حدّاکثر بهره برداری را نموده است. این نسبت در شاهنامه های اینجو تداوم می یابد. نتایج حاصل از تطبیق نگاره های دو مکتب سلجوقی و اینجو آشکار می سازد که به جز هندسه ی مبنایی، بسیاری از عناصر تصویری شاهنامه های اینجو نظیر رنگ های ناب، فضاسازیِ کتیبه وار و فشردگی عناصر بصری در کادر افقی و طراحی پویا، از نگاره های شاهنامه ی کاما، تأثیرات بسیاری پذیرفته است.
۵۳.

تفسیر شمایل شناسانه ی نگاره ی «بهرام گور و آزاده در شگارگاه» در شاهنامه های آل اینجو (725-758ه.ق)" بر مبنای آرای پانوفسکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگره پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴۳ 60 - 73

کلیدواژه‌ها: بهرام آزاده شاهنامه های مکتب شیراز اینجو آیکونولوژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۱۹۴
در نیمه اول قرن هشتم ه. ق در شاهنامه های مصور شیراز با بازنمایی خاصی از نگاره «بهرام گور و آزاده در شکارگاه» مواجهیم که در دو شاهنامه «کاما»ی سلجوقی، و شاهنامه 833 ق تیموری، دیده نمی شود و آن نقشمایه «آزاده در حال مرگ» در شاهنامه های 731، 733 و 753 ق اینجوست.  تاکنون، به ارتباط بستر فکری، سیاسی و اجتماعی زمانه ایلخانیان بر نقشمایه آزاده مُرده در نگاره های اینجو پرداخته نشده است. از این رو پژوهش حاضر می کوشد با تکیه بر رویکرد پانوفسکی و با روش توصیفی، تحلیلی به تفسیری متفاوت از صحنه مذکور در شاهنامه های اینجو دست یابد و به این پرسش ها پاسخ دهد که چرا نقشمایه «کنیزک و بهرام سوار بر شتر» در دوره اینجو استمرار نیافت و به جای آن «بهرام و کنیزک مرده» تصویر شد؟ و آیا رابطه و نسبتی میان ویژگی های ایزد باستانی بهرام با شخصیت واقعی سلاطین ایلخانی و اینجو وجود دارد که منجر به تحول نقشمایه مذکور شده است؟ از اهداف این پژوهش، یافتن رابطه میان نقشمایه «کنیزک مرده» در شاهنامه های اینجو و «اندیشه های دربار اینجو و تغییرات تفکر ایرانی» است و نیز بررسیِ نسبتِ میان ایزد باستانیِ بهرام و سلاطین دربار اینجو و ایلخانی. براساس نتایج این تحقیق، بن مایه کنیزک مُرده در شاهنامه های اینجو بر اساس اعتقادات، فرهنگ و زمینه های اجتماعی جامعه ایلخانی، و آل اینجو، با تباری مغولی، شکل گرفته است. شواهدی تاریخی بیانگر وجود «وجه تنبیهیِ» ابوسعید ایلخانی و رفتار خشن او در تبریز، مبنی بر تنبیه کونجاک خاتون، به دلیل همراهی با شوهرش در جنگ علیه سلطان مذکور است. این زن، چون «کنیزک بهرام گور»، به دستور ابوسعید به وسیله لگد چارپایان، کشته شد و به نظر می رسد نقاشان اینجو نیز از این صحنه متعلق به شاهنامه بزرگ ایلخانی، در سه شاهنامه اینجو الگوبرداری کردند. همچنین گویا نقاش با تصریح بر جنبه حماسی داستان، سعی دارد با تأکید صِرف بر کنش بهرام، شخصیت بهرام ساسانی را در حالی که به هیئت شاه زمانه (ابوسعید و شاهان اینجو) درآمده، به ایزد بهرام نزدیک نماید و بدین ترتیب بیشترین اهتمام را در جهت تأکید بر معنای اسطوره باستانیِ ایران به کار گیرد.
۵۵.

خوانشِ بارتی از بازسازی مرگ ناموران تاریخ معاصر ایران (مطالعه موردی عکس های صحنه پردازی شده آزاده اخلاقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۸ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 29 - 51

کلیدواژه‌ها: آزاده اخلاقی بازسازی رولان بارت عکاسی صحنه پردازی شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۵۳
از آنجا که یکی از مؤلفه های مهمِ هویتِ مردمان یک کشورْ تاریخ مشترک آنان است، لزوم توجه به تاریخ و حفظ آن به صورت شفاهی و کتبی اهمیتی دوچندان می یابد؛ در غیر این صورت، با گذر زمان، به تدریج فاصله میان نسل ها آن قدر افزایش می یابد که اشتباهات پیشین تکرار خواهد شد. از سوی دیگر، در جامع ه ای که ثبتِ تصویری رخدادهایِ تاریخی چندان قوّت نداشته باشد بازسازی و معادل سازیِ تصویریِ تاریخْ برای نسل جوانِ آن جامعه، که روز به روز از مطالعه همان منابع محدود کتبی یا شفاهی حوادث کشورشان دور شده اند، ضرورت ویژه ای می یابد. در مطالعه حاضر، مجموعه عکس های صحنه پردازی شده آزاده اخلاقی، با نام به روایت یک شاهد عینی، درباره مرگ هفده تن از ناموران تاریخ معاصر ایران، با روش پژوهش تحلیلی تفسیری بررسی شده است. بدین منظور، از آرای رولان بارت در تحلیل متون ادبی بر اساس رمزگان های پنجگانه معرفی شده در کتاب اس/ زد (1970) و برای تحلیلِ متونِ تصویری از مفاهیم استودیوم و پونکتوم در کتاب اتاق روشن (1980) به منزله چارچوب نظری استفاده شده است. این نوشتار نشان خواهد داد که مجموعه عکس های به روایت یک شاهد عینی در مرز میان متن خواندنی و نوشتنی قرار دارد، زیرا، از یک سو، عکاس، با بازسازی عینی اسناد و مدارک به صورتی واقعی نما، تاریخ را روایت می کند و جای معناسازی برای مخاطب باقی نمی گذارد و، از سوی دیگر، مخاطب با مشاهده برخی از عکس ها به خوانشی تفسیری از تاریخ معاصر دست می یابد که از تصویر صحنه پردازی شده فراتر می رود. از این رو، به واسطه آنچه بارت بدان نام پونکتوم نهاده بود، مجموعه به روایت یک شاهد عینی به متنی نوشتنی بدل می شود؛ متنی که معنایش یکسره و آگاهانه وابسته به معناهایی است که مخاطب می آفریند.  
۵۶.

فراداستان تاریخ نگارانه در نمایشنامه اژدهاک از سه برخوانی اثر بهرام بیضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای نمایشی و موسیقی سال ۲۱ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 25 - 33

کلیدواژه‌ها: بهرام بیضایی پسامدرنیسم سه بَرخوانی از اژدهاک فراداستان تاریخ نگارانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۷ تعداد دانلود : ۳۱۵
فراداستان تاریخ نگارانه از مباحث مهم و شایسته تأمل در پسامدرنیسم است. فراداستان، نتیجه گذار از ادبیات کلاسیک، رئالیسم و مدرن است؛ متنی پست مدرنیستی است که فاصله و تفاوت داستان و غیرداستان را در هم می شکند و گونه ای نو و متناسب با جهان بینی پسامدرن را خلق می کند. نه تنها تعریف جوهره ذاتی پست مدرنیسم دشوار است، بلکه تشخیص خاستگاه تاریخی آن نیز مبهم است. نظریه پردازان بسیاری معتقدند که پست مدرنیسم، ادامه دهنده مدرنیسم است؛ چراکه مدرنیسم یک جریان ناتمام و بدونِ پایان است. همچنین پست مدرنیسم از هر گونه تعریف قاطع و قرارگیری در یک قالب پرهیز می کند. بهرام بیضایی به عنوان یکی از مهم ترین نمایشنامه نویسان ایرانی، از اساطیر و حماسه در نگارش آثارش کمک گرفته است. اژدهاک از این دسته است. نمایشنامه اژدهاک از سه بَرخوانی نوشته بیضایی نمونه ای از یک فراداستان است که در آن تاریخ و اساطیر به گونه های دیگر زاده می شوند و حیات می یابند. در این پژوهش که به شیوه تحلیلی توصیفی نگاشته شده، خاستگاه پسامدرن، هنر پسامدرن و پسامدرن در ادبیات نمایشی و فراداستان تاریخ نگارانه تحلیل شده و در ادامه، نمایشنامه ذکرشده به عنوان یک فراداستان بررسی شده و در پایان نتایج ارائه شده است.
۵۷.

The Aesthetics of Narrative Elements inmInteractive Films(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: The International Journal of Humanities, Volume ۲۳, Issue ۴ (۲۰۱۶) 70-83
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۳۹۰
Films are generally more attractive than other forms of TV shows. Such attractiveness can be enhanced through Steerable plots where the audiences act not merely as passive spectators, but rather as active participants. The production of an interactive film requires a narrative structure based on which the plot can be written and expanded. This paper attempted to investigate and propose a new engaging narrative structural model that can be used in TV shows. Moreover, the new model can bring about cost-effectiveness for producers and filmmakers, while enabling the audience to actively create a narrative, switching from one narrative line to another. A successful medium outlet in this competitive arena tends to attract a wider range of audience, leaving a far greater impact on the audience. This is in contrast to ordinary films entailing only one theme and effect. Dubbed as interactive narrative, the newly proposed model can both influence every narrative line and the viewer, which was called a hyper-structure impact in this paper. The final section will explore the experience of producing an interactive short film based on the newly proposed model.
۵۸.

تحلیل گفتمان گزارش هاى شبکه هاى تلویزیونى الجزیره، العربیه، بی بی سی عربى و العالم درباره انقلاب مصر (24/6/2012 - 25/1/2011)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان مصر شبکه الجزیره شبکه العربیه شبکه بى بى سى شبکه العالم

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی انقلاب
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات مطبوعاتی‏، رادیویی و تلویزیونی ماهواره
تعداد بازدید : ۱۰۲۳ تعداد دانلود : ۶۷۰
این پژوهش در پى کشف گفتمان گزارش هاى خبرى چهار شبکه تلویزیونى الجزیره، العربیه، بی بی سی عربى و العالم درباره وقایع انقلاب مصر 2011 در بازه زمانى شروع انقلاب تا انتخاب محمد مرسی به ریاست جمهوری این کشور است. به همین منظور در پژوهش کنونی، از نظریه هاى بازنمایی، برجسته سازی و چارچوب سازى استفاده شده است. همچنین اطلاعات گردآوری شده با به کارگیری «روش عملیاتی تحلیل گفتمان» (پدام) تحلیل گفتمانی شده است. جامعه آمارى این پژوهش، 10 گزارش از هر شبکه که به روش نمونه گیری تصادفى انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج تحقیق حاکی از آن است که گفتمان مشترک شبکه های مذکور، تأکید بر خواسته های مردم از جمله محاکمه مبارک و یارانش و قطع روابط با اسرائیل بوده است. اما گفتمان ویژه شبکه الجزیره بر مسالمت آمیز بودن انقلابیون و حمایت از انقلاب، گفتمان شبکه العربیه بر وجود ناامنی برای اقلیت ها مخصوصا مسیحیان، عدم حمایت مردم از جنبش هاى اسلامى و ایجاد فضای دوقطبی در جامعه، گفتمان شبکه بی بی سی عربی بر کاهش انسجام ملی پس از انقلاب، دودستگی مصری ها بین طرفداران و مخالفان انقلاب، حمایت مردم از انقلابیون مسلمان و گفتمان شبکه العالم بر درخواست مردم مصر برای برقرارى مجدد روابط مصر و ایران تأکید داشت.
۶۰.

تحلیل پیوندهای زیبایی شناختی شعر بازگشت و نقاشی پیکرنگاری درباری در دوره فتحعلی شاه قاجار تحلیل پیوندهای زیبایی شناختی شعر بازگشت و نقاشی پیکرنگاری درباری در دوره فتحعلی شاه قاجار (1176 – 1213ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبیات تطبیقی دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلیدواژه‌ها: ادبیات تطبیقی بازگشت ادبی نقاشی پیکرنگاری درباری پیوندهای زیبایی شناختی شعر و نقاشی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای هنر
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات سبکها و جریانهای ادبی کلاسیک دوره بازگشت
تعداد بازدید : ۱۶۲۶ تعداد دانلود : ۱۰۶۷
یکی از مهم ترین ویژگی های نقاشی و نگارگری ایرانی، پیوند با ادبیات فارسی است که به شکل گیری زبان مشترک و موضوعات مشابه در این دو حوزه هنری منجر شده است. هرچند از دوره زندیه، به ویژه از اواخر آن، به دلیل تأثیرپذیری نقاشان از هنر اروپایی و ضعف نسبی شعر فارسی، پیوندهای میان این دو رو به گسست نهاد، اما طی 37 سال سلطنت فتحعلی شاه قاجار (1213 - 1176ق)، زمینه شکوفایی و همگامی تازه ای بین شعر و نقاشی به وجود آمد. از این رو، نگارندگان در این پژوهش با رویکرد بینارشته ای مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، ضمن توجه به شاخصه های اشعار دوره دوم جریان بازگشت و نقاشی های پیکرنگاری درباری، پیوندهای زیبایی شناختی میان این دو حوزه هنری را بررسی و عوامل شکل گیری و شکوفایی نسبی شان در دوره فتحعلی شاه قاجار را تبیین کرده اند. مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که آیا همچون گذشته می توان در تصاویر و اشعار این دوره، ویژگی های مشترکی یافت که از قواعد و پیوندهای زیبایی شناختی خاصی پیروی کرده باشند؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که نقاشان با استفاده از الگوها و معیارهای زیبایی شناسانه ادبی و با بهره گیری از نگاه انسان مدارانة غربی، باستان گرایی و نیز با استفاده از موضوعات جدید، به بازنمایی تصویرسازی های شاعرانه و توصیفات اشعار عاشقانه پرداخته اند. به بیان دیگر، آن ها از طریق شکل و صورت، میان متن و تصویر ارتباط برقرار کردند، نه بر اساس بازنمایی موضوعات و نمایش مفاهیم متعالی و مثالی. هدف اصلی پژوهش حاضر نیز شناخت پیوندهای زیبایی شناختی مشترک در شعر دوره بازگشت و نقاشی پیکرنگاری درباری، با توجه به نقش فتحعلی شاه در فراهم آوردن زمینه مساعد در راستای همگامی این دو حوزه هنری است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان