مهدی رمضان زاده لسبویی

با آغاز جهانی شدن و شروع پارادایم های نوین، تغییراتی در تجارت و کسب و کارها بوجود آمد. اکنون مشاغل از شکل صنعتی و بزرگ مقیاس به سوی مشاغل کارآفرینی توسط افراد توانمند گرایش پیدا کرده است. کارآفرینان برای موفقیت در کسب وکار خود علاوه بر توانایی مالی نیاز به ویژگیهای روانشناختی بالایی دارند تا در برابر چالشها موفق باشند. بنابراین هدف از انجام این تحقیق بررسی عوامل موثر بر موفقیت کارآفرینان گردشگری در استان مازندران می باشد. با بررسی منابع کتابخانه ای دو مولفه خودکارآمدی و انگیزه به دلیل تاثیر زیادی که بر رضایت شغلی و موفقیت کارآفرینان دارند، انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و به شیوه پیمایشی است. بنابراین با جمع آوری پرسشنامه از کارآفرینان بخشهای مختلف گردشگری در سال 1398 به بررسی میدانی این موضوع پرداخته شد. اطلاعات جمع آوری شده بر اساس نرم افزار Spssو Smart pls مورد پردازش قرار گرفت. در این مدل تاثیر متغییر خودکارآمدی و انگیزه از طریق متغییر میانجی رضایت شغلی بر موفقیت کارآفرینان بررسی گشت. که نتایج نشان دهنده این است که متغیر انگیزه و خودکارآمدی می تواند 8/53 درصد از واریانس متغیر رضایت شغلی را تبیین کنند؛ و همچنین متغیر رضایت شغلی 6/34 درصد از متغیر موفقیت را تبیین می کند. همچنین چالش برانگیز بودن فعالیت از متغیر انگیزه، رضایت از درآمد حاصل از کارآفرینی از متغیر رضایت شغلی، و ایمان به توانایی های فردی از متغیر خودکارآمدی، تشویق دیگران برای فعالیتهای کار آفرینی از متغیر موفقیت، از جمله گویه هایی است که بیشترین بار عاملی را داراست. در نهایت می توان به این نتیجه رسید که ویژگیهای روانشناختی بسیار در موفقیت کارآفرینان تاثیرگذار است و باید این مولفه ها در پرورش جوانان مستعد مورد توجه جدی قرار گیرد.

پژوهش حاضر، مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی و هدف آن ارزیابی جایگاه بافت سنتی شهر ساری در توسعه ی گردشگری میراث فرهنگی است. مطالعات اسنادی شامل طرح مبانی نظری و طراحی پرسشنامه و بررسی های میدانی شامل توزیع پرسشنامه و گردآوری آراء گردشگران می باشد. به دلیل نامشخص بودن جامعه آماری، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 410 نفر محاسبه و از این تعداد 360 پرسشنامه جمع آوری شد. روایی پرسشنامه توسط همکاران دانشگاهی تأیید شده و آلفای کرونباخ (0.933) نشانگر پایایی بالای ابزار است. برای پردازش یافته ها از نرم افزار SPSS و برای تحلیل یافته ها از توزیع فراوانی، میانگین و درصد برای توصیف و آزمون های فریدمن و تی تک نمونه ای استفاده شده است. بر اساس نتایج، معماری و بناهای تاریخی ساری، نشانگر ظرفیت های فراوان در توسعه ی گردشگری میراث فرهنگی هستند. اما آمارها نشانگر فاصله میان ظرفیت ها و سطح توسعه یافتگی گردشگری است. مهمترین دلیل این وضعیت، استفاده نکردن از تمامی ظرفیت های موجود است. براین اساس، مرمت و ورود بناهای ارزشمند تاریخی در چرخه ی گردشگری، بازگرداندن چهره ی سنتی بافت، نصب تابلوهای راهنما برای هدایت مسافران به بافت قدیم، بازبینی مسیرهای دسترسی، حل معضل ترافیکی، تغییر مکان ادارات دولتی از اقدامات ضروری است.

فراهم آوردن شرایط ایجاد گردشگری سلامت به عنوان یکی از گونه های هدفمند و اقتصادی گردشگری، نیازمند توجه بیشتر برنامه ریزان و متخصصان حوزه گردشگری است. از این جهت، شناسایی پهنه های مستعد گردشگری سلامت و قابلیتهای توسعه آن امری ضروری می نماید. علاوه بر قابلیتهای درمانی، زمان و شرایط اقتصادی بهره-مندی از درمان، ویژگیهای محیطی گردشگری منطقه نیز از عوامل مؤثر در انتخاب مقصد گردشگری سلامت می باشد. در راستای این امر، پژوهش حاضر در نظر دارد از طریق مکانیابی به شناسایی مناطق مستعد توسعه گردشگری سلامت از نظر قابلیتهای محیطی منطقه، در استان مازندران بپردازد. روش بررسی پژوهش مبتنی بر رویکرد توصیفی – تحلیلی بوده و از روش تصمیم گیری چندمعیاره و سامانه اطلاعات جغرافیایی، جهت مکانیابی استفاده شده است. بر این اساس ابتدا با دسته بندی معیارهای محیطی مکانیابی گردشگری سلامت در سه گروه معیارهای

کیفیت زندگی مفهومی است که برای ترسیم توسعه رفاه جامعه بکار می رود. به طور خیلی ساده، می توان گفت که کیفیت زندگی منعکس کننده شرایط زندگی و رفاه افراد است. کیفیت زندگی دارای ابعاد ذهنی و عینی بوده و چگونگی برآورده شدن نیازهای انسانی و هم چنین معیاری برای ادراک رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها از ابعاد مختلف زندگی است. این شاخص در نواحی روستایی هم  به عنوان یکی از فضاهای سکونتی- دارای اهمیت است. هدف اصلی این تحقیق بررسی ابعاد مختلف کیفیت زندگی در نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است و داده ها و اطلاعات مورد نیاز بیشتر از طریق پرسش نامه جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته است. یافته ها حاکی از آن است که از بین هفت معیار اصلی بررسی شده مرتبط با کیفیت زندگی، سه معیار کیفیت زیر ساخت ها، کیفیت اشتغال و درآمد و  کیفیت سلامت و امنیت در سطح  بالای رضایتمندی ساکنین قرار دارد و در مقابل چهار معیار کیفیت گذران اوقات فراغت، کیفیت محیطی، کیفیت سکونتگاه ها و کیفیت آموزش پایین تر از حد متوسط گویه ها ارزیابی شده است.

مسئله توسعه کارآفرینی اکوتوریستی، شکل دهنده ی مفهوم اقتصاد زیست محیطی در جوامع محلی است که تا حدودی با سایر اشکال کارآفرینی تفاوت دارد .کارآفرینی اکوتوریسم نیازمند یک سری از عوامل بسترساز و فراهم بودن شرایط محیطی برای شکل گیری و تحقق است تا منجر به افزایش فرصت های کارآفرینی، علاقه، انگیزه و مهارت های کارآفرینانه و سازگار با حفظ محیط زیست و نیازهای ذینفعان در حوزه ی اکوتوریسم شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان آموزش و آگاهی به عنوان دو عامل تآثیر گذار درتوسعه کارآفرینی اکوتوریستی در منطقه کویری و بیابانی خورو بیابانک است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. به منظور استخراج متغیرها و شاخص های تأثیرگذار از مبانی نظری مرتبط با موضوع استفاده شد. ابزار اصلی در گردآوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه است. داده های گردآوری شده در پرسشنامه با استفاده از نرم افزار آماری SPSS پردازش شدند و بر اساس هدف و ماهیت داده ها از آزمون های آماری فریدمن، تی تک نمونه ای و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان آموزش، آگاهی، دانش و توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در منطقه مورد نظر در وضعیت مطلوبی قرار دارند. بر اساس نتایج آزمون پیرسون بین توسعه کارآفرینی اکوتوریستی و میزان آموزش و آگاهی رابطه معنادار و همبستگی مثبت(مستقیم) وجود دارد و می توان اذعان داشت که با افزایش میزان آموزش و آگاهی، میزان کارآفرینی اکوتوریستی نیز در منطقه مورد نظر توسعه و افزایش پیدا می کند.

رضایتمندی گردشگران یکی از مهم ترین عوامل رقابتی و بهترین شاخص برای تضمین رشد و توسعه آتی مقاصد گردشگری محسوب می شود. بر اساس دیدگاه صاحب نظران میزان رضایت گردشگران به عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت و کارآمدی خدمات ارایه شده در مقاصد گردشگری دارد. ونوع تحقیق توصیفی – تحلیلی است برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون tتک نمونه ای استفاده شده است. داده های مورد نیاز به صورت میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه و همچنین به صورت کتابخانه ای جمع آوری گردیده است به منظور سنجش رضایتمندی گردشگران با حجم نمونه 214نفرو با 7مولفه و 43شاخص ارزیابی، و از آرمون tتک نمونه ای استفاده شده است به طوری که، نتایج نشان می دهد که کیفیت خدمات اقامتی و پذیرایی در منطقه مورد مطالعه در میزان رضایتمندی گردشگران تاثیر مثبت بر جای گذاشته است به طوری که، از بین مولفه های مورد بررسی به ترتیب مولفه های با تمایل به مراجعه مجدد (63/3 ) ویژگی کلی منطقه با (13/3)بیشترین مقادیر میانگین عددی را به خود اختصاص داده اند. در ادامه تحقیق به منظور رتبه بندی مجتمع های گردشگری از نظر میزان رضایتمندی گردشگران این مهم حاصل شد که در بین مجتمع های گردشگری از لحاظ کیفیت خدمات اقامتی به ترتیب مجتمع تفریحی توریستی نمک ابرود با میانگین 11/133دررتبه اول رضایت مندی را دارا می باشد.

گردشگری اثرات مثبت و منفی زیادی در زمینه های اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و زیست محیطی به همراه دارد. امروزه ساحل مقصد بسیاری از گردشگران بوده و به دلیل تقاضای بالای اجتماعی، این مناطق پیوسته در معرض تخریب قرار دارند. یکی از عوامل مؤثر جهت پیشگیری از این مسئله، رفتار زیست محیطی افراد است. رفتار زیست محیطی ساکنان مقصد ساحلی به شدت متأثر از فعالیت های گردشگری است، زیرا اثرات مخرب آن را بهتر درک می کنند. این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر رفتار مسئولانه زیست محیطی ساکنان شهر ساحلی بابلسر می پردازد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی - تحلیلی است که به منظور انجام آن 308 نفر از ساکنان بابلسر به عنوان نمونه آماری از طریق جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن از طریق نرم افزار SMARTPLS3 بررسی شد. یافته ها نشان داد که منفعت درک شده با سطح معناداری 154/0 بر رعایت رفتار مسئولانه زیست محیطی هیچ تأثیری ندارد، اما بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست محیطی با سطح معناداری 011/0 تأثیر دارد. همچنین، هزینه درک شده با سطح معناداری 123/0 بر ارتقاء رفتار مسئولانه زیست محیطی و نیز با سطح معناداری 719/0 بر رعایت رفتار مسئولانه زیست محیطی هیچ تأثیری ندارد. وابستگی به مکان هم بر منفعت درک شده با سطح معناداری 000/0 و هم بر هزینه درک شده با سطح معناداری 001/0 تأثیر دارد. به علاوه، وابستگی به مکان بر رعایت رفتار مسئولانه زیست محیطی با سطح معناداری 027/0 تأثیرگذار بوده و بالعکس با سطح معناداری 411/0 هیچ تأثیری بر ارتقای این رفتار ندارد. همچنین، هویت مکان با سطح معناداری 003/0 بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست محیطی تأثیر داشته و بالعکس با سطح معناداری 135/0 هیچ تأثیری بر رعایت این رفتار ندارد. هویت مکان از طریق وابستگی به مکان بر رعایت رفتار مسئولانه زیست محیطی با سطح معناداری 028/0 تأثیرگذار است. به علاوه، وابستگی به مکان از طریق منفعت درک شده بر ارتقای رفتار مسئولانه زیست محیطی با سطح معناداری 037/0 تأثیرگذار است. در نهایت نتایج نشان داد که تحصیلات، زادگاه اصلی، مدت زمان اقامت، سن و مشارکت اقتصادی فعلی و گذشته افراد باعث ایجاد ادراکات مختلف در آن ها می شود.

همه گیری کووید-19 تلفات بی سابقه ای بر سفر و گردشگری، زندگی و معیشت وارد کرده است. به دلیل شیوع کووید-19؛ رفتارها، خواسته ها و حتی ویژگی های افراد برای سفر تغییر کرده است. شناسایی تغییر رفتار مصرف کنندگان، به ویژه در انتخاب مقصد و خدمات، در بازسازی اعتماد ازدست رفته گردشگران و احیای گردشگری حیاتی است. لذا هدف این پژوهش، تحلیل ساختاری مؤلفه های انگیزه، شدت بازدید و تجربه بر رضایتمندی و تمایلات رفتاری گردشگران در نواحی مقصد با تأکید بر کووید-19 در استان مازندران است. روش پژوهش، توصیفی–تحلیلی مبتنی بر پژوهش های میدانی است. جامعه آماری پژوهش را گردشگران ورودی به استان مازندران در زمان شیوع ویروس کووید-19 تشکیل می دهند. روش نمونه گیری به صورت تصادفی بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 385 برآورد شد. تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده توسط پرسشنامه با سؤالات بسته، با دو نرم افزار SPSS 27 و Smart PLS 3 انجام شد. یافته ها نشان می دهد که از میان متغیرهای پژوهش، تجربه و شدت بازدید با رضایتمندی و تمایلات رفتاری رابطه معناداری دارند. انگیزه گردشگری با رضایتمندی و تمایلات رفتاری رابطه معناداری ندارد. همچنین بین رضایتمندی و تمایلات رفتاری نیز رابطه معناداری مشاهده نشد.

گردشگری سالمندان به عنوان بخش مهمی از صنعت گردشگری در بسیاری از اقتصاد های توسعهیافته به رسمیت شناخته شدهاست. لازمه این که یک منطقه گردشگری بتواند از این ظرفیت ها بهره گیرد این است که تحقیقات جامع و کاملی در این زمینه داشته باشد. این بخش از بازار گردشگری برای رشد و ارتقاء و جذب هرچه بیشتر گردشگران به مقصد هایی نیاز دارد که امکانات موردنیاز از هر لحاظ برای سهولت و راحتی سالمندان برایشان در آنجا فراهم شود. برای تحقق این امر در توسعه شهرهای مقصد گردشگری سالمندان تحولاتی صورت می گیرد که در برخی موارد میتوان از آن به عنوان خلاقیت نام برد که در نتیجه ظهور شهرهای خلاق را درپی دارد. هدف از این مقاله سنجش رابطه میزان رونق گردشگری نقرهای در ایجاد شهر خلاق است. در بخش توصیف مفاهیم و مبانی نظری تعدادی از مقالات داخلی و خارجی موردمطالعه قرارگرفت و در نهایت تعداد 380 پرسش نامه طراحیشد که توسط شهروندان شهر رامسر در ارتباط با این مقصد پاسخدادهشده و مورد بررسی قرارگرفته است. در این پژوهش از نرم افزار اسمارت پی ال اس 3   برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. برای سنجش پایایی داده ها نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده که تمامی متغیرها از آلفای کرونباخ بالای 7/0 داشته اند. باتوجه به نتایج به دست آمده این طور مشاهده شد که حضور گردشگران نقره ای بر شاخص های شهر خلاق تأثیرگذار است و این تأثیرگذاری در جهت مثبت نیز می باشد. بیشترین تأثیر گردشگری نقره ای بر شاخص کیفیت زندگی می باشد. زیرساخت های شهری محرک توسعه اقتصادی و اجتماعی است باتوجه به نتایج حاصل از آزمون ها مشاهده شده است که گردشگری نقره ای بر میزان مشارکت و فعالیت جامعه محلی در شهر رامسر تأثیرگذاری ضعیف تری دارد. این امر می تواند ناشی از این باشد که باتوجه به انجام برنامه ریزی ها از سوی سازمان ها، نقش افراد در مشارکت در این زمینه کم رنگ بوده است، برای افراد بومی در طرح ها جایگاهی معین نشده است، در نتیجه مشارکت ندادن جامعه بومی در فرایند برنامه ریزی، این خود یک عدم شفافیت و پاسخگویی محسوب می شود که افراد سازمان ها ناچار به پنهان کاری می شوند.

هدف: مقاصد گردشگری از طریق شناسایی آسیب ها و مدیریت آن برای جذب گردشگر با هم رقابت می کنند؛ بر همین اساس این پژوهش با هدف شناسایی چالش ها و مشکلات مدیریت گردشگری در مقصد بیابانی شهرستان بافت انجام شد. روش و داده: پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای و پیمایشی و از نظر ماهیت تئوری کلان است. در این پژوهش از روش پیمایش و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده و تحلیل داده ها به روش کیفی، کدگذاری باز، مرکزی و انتخابی مبتنی بر تحلیل محتوا است. جامعه آماری شامل کارشناسان شهرستان بافت واقع در استان کرمان با تعداد نمونه ۳۰ نفر است. داده ها از طریق مصاحبه جمع آوری و طبقه بندی و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق تحلیل تفسیری و نرم افزار Maxqda در قالب کدگذاری باز انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج، از مجموع ۳۰ متن مصاحبه، ۴۳۷ کد جمع آوری و در ۸ دسته اصلی تحت عنوان چالش ها و مشکلات مقصد گردشگری بیابانی بافت تقسیم بندی شده است. به این ترتیب عدم دسترسی به منابع آبی در مناطق بیابانی با ۱۲۰ کد بیشترین فراوانی را دارد. همچنین، یافته ها حاکی از آن است که فرصت های توسعه گردشگری در مناطق کویری باید بر اساس جغرافیای کویری و بحران های موجود و همچنین اهداف بازاریابی و توسعه، آموزش های محلی و توسعه منابع انسانی سازمان دهی شود. زیرا بدین ترتیب می توان آسیب های احتمالی مقصد را  شناسایی کرده و به منظور توسعه هرچه بیشتر آن ها را اصلاح نمود. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که مدیریت گردشگری در این مقصد با چالش های فراوان مدیریتی مواجه است. از این رو باید منابع اولیه، ویژگی های مقصد و مهارت های رقابتی آن تعیین شود تا همسویی اهداف تجاری با اهداف توسعه پایدار بلندمدت مقصد موجب شود، مقصد شکننده به مقصدی سازگار با محیط زیست، پایدار و گردشگرپسند تبدیل شود. نوآوری، کاربرد نتایج: تا قبل از این پژوهش، پژوهش مشابهی در زمینه مدیریت گردشگری در شهرستان بافت انجام نشده و نتایج آن در توسعه پایدار و بلندمدت گردشگری در این مقصد بیابانی تأثیرگذار است.

استفاده از فنّاوری های نوین نوع جدیدی از گردشگری به نام گردشگری مجازی را خلق کرده است. بازاریابان و فعالان گردشگری برای ارتقا و پیشرفت در این زمینه نیازمند شناخت بیشتر انگیزه های گردشگران هستند. همچنین، انگیزه لذت جویانه به منزله موردی قابل توجه توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد انگیزه لذت جویانه و گردشگری مجازی در استفاده مداوم از مقاصد گردشگری در استان مازندران پرداخته است. این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و، براساس ماهیت، توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش گردشگران استان مازندران به روش نمونه گیری دردسترس در نوروز 1400 بودند. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن از طریق نرم افزار SmartPLS3 بررسی شد. یافته ها نشان داد که، از میان مؤلفه های مرتبط به انگیزه لذت جویانه، مؤلفه های ماجراجویی و کاوش، روابط اجتماعی، آگاهی از روند و خشنودی در انگیزه لذت جویانه تأثیر می گذارند. همچنین، یافته ها حاکی از آن است که انگیزه لذت جویانه در استفاده مداوم تأثیر دارد. از میان مؤلفه های مرتبط به گردشگری مجازی، تنها مؤلفه لذت درک شده گردشگری مجازی در استفاده مداوم اثر دارد.

ساخت خانه های دوم به عنوان یکی از نمودهای توجه گردشگران به روستاها می باشد، که غالباً با هدف گذران اوقات فراغت در نواحی روستایی بنا می شوند. این مقاله در صدد است به  تحلیل اثرات خانه های دوم بر ساختار روستای توریستی برسه در شهرستان تنکابن از نظر جامعه میزبان در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- محیطی بپردازد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای، منابع اسنادی، پیمایشی و تکمیل پرسش نامه بدست آمده  و از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان داد میانگین پاسخ های بدست آمده از فاکتورهای مورد بررسی اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- محیطی کمتر از میانه نظری است، که نشان می دهد رضایت جامعه میزبان از حد متوسط پایین تر است و با توجه به سطح معناداری محاسبه شده در ناحیه آلفای 0.05 که برابر با 0.000 می باشد می توان ادعا نمود توافق معناداری در این زمینه بین پاسخ گویان وجود دارد. مهم ترین پیامدهای مثبت خانه های دوم افزایش فرصت شغلی، افزایش فروش تولیدات محلی، بهبود وضع خیابان و خدمات روستایی، بازسازی خانه های قدیمی بوده است و پیامدهای منفی آن افزایش قیمت زمین و مسکن، تبدیل باغات کشاورزی به باغات خانگی، افزایش مالکیت افراد غیر بومی بر زمین و مسکن روستا، تخریب چشم انداز روستایی و افزایش ساخت و ساز است. 

به دلیل اهمیت بالای کشاورزی، در سال های اخیر بسیاری از کشورهای جهان اقدام به ایجاد و توسعه گردشگری کشاورزی کرده اند که می تواند به عنوان مکمل فعالیتهای کشاورزی، به بهبود وضعیت این بخش، افزایش اشتغال و در پی آن ارتقا سطح اقتصادی جامعه محلی و کاهش بیکاری بیانجامد. در همین راستا هدف از این پژوهش سنجش رفتار مشارکتی و نقش آن در توسعه گردشگری کشاورزی در شهر سی سخت می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی، روش نمونه گیری تصادفی ساده و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل شاغلان بخش کشاورزی شهر سی سخت بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 362 بدست آمد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد، آگاهی جامعه محلی نسبت به مشارکت در توسعه گردشگری کشاورزی در وضعیت خوبی قرار داشته و میزان تمایل به مشارکت نیز بالا می باشد. از میان ویژگی های تاثیر گذار در تمایل به مشارکت، شاخص اقتصادی بیشترین تأثیر، شاخص فرهنگی- ارزشی دومین عامل تاثیر گذار و شاخص گرایشی – انگیزه ای کمترین تأثیرگذاری بر تمایل به مشارکت را به خود اختصاص داده اند. در نهایت می توان اذعان داشت رفتار مشارکتی شاغلان بخش کشاورزی شهر سی سخت در وضعیت خوبی قرار دارد که نقش بسیار مهمی در توسعه گردشگری کشاورزی ایفا می نماید همچنین در راستای تقویت هر چه بیشتر مشارکت جامعه محلی در فرآیند توسعه گردشگری کشاورزی در منطقه پیشنهاداتی ارایه گردیده است.

در این پژوهش، دو مورد از عوامل روان شناختی تأثیرگذار در موفقیت کارآفرینان گردشگری بررسی شد. هدف مطالعهٔ پیش رو بررسی تأثیر مؤلفه های خوش بینی[1] و تاب آوری[2] با توجه به متغیر میانجی رضایت شغلی در موفقیت کارآفرینان گردشگری استان مازندران است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و به شیوهٔ پیمایشی است. بنابراین، با جمع آوری پرسش نامه از کارآفرینان بخش های گوناگون گردشگری ازجمله اقامتگاه های بوم گردی، راهنمایان گردشگری، اکوکمپ های جنگلی و مجتمع های تفریحی در 1398، به بررسی میدانی این موضوع پرداخته شد. اطلاعات جمع آوری شده براساس نرم افزار Spss16 و Smart Pls3 پردازش شد. نتایج نشان می دهد متغیر خوش بینی و تاب آوری می تواند 3/47 درصد از واریانس متغیر رضایت شغلی را تبیین و متغیر رضایت شغلی می تواند 38 درصد از متغیر موفقیت را تبیین کند. درنهایت، می توان به این نتیجه رسید که تاب آوری و خوش بینی از طریق رضایت شغلی در موفقیت کارآفرینان بخش گردشگری تأثیر می گذارد.

پژوهش حاضر به بررسی نگرش و حمایت جامعه محلی از توسعه گردشگری درمنطقه ای روستایی و بیابانی – کویری می پردازد. هدف اصلی پژوهش بررسی نگرش ساکنین منطقه به توسعه گردشگری و سنجش میزان حمایت و مشارکت آنان و عوامل تاثیر گذار بر این نگرش بر مبنای نظریه مبادله اجتماعی، چرخه حیات گردشگری و روش تفکیکی است. روش تحقیق در این پژوهش تلفیقی از روش کتابخانه ای و میدانی است. در روش میدانی از پرسشنامه و مصاحبه به عنوان ابزار اصلی در گردآوری داده استفاده شده است. اطلاعات پرسش نامه با استفاده از نرم افزار آماری SPSS پردازش و بر اساس هدف ، از آزمون های متعددی استفاده شد. نتایج نشان می دهدکه جامعه محلی از توسعه گردشگری حمایت زیادی می کند و میزان حمایت آنها تابعی ازسطح توسعه گردشگری، وابستگی شغلی، وابستگی درآمدی، سطح تحصیلات و غیره می باشد. در عین حال که این روستاها به طور کلی از گردشگری حمایت زیادی می کنند با توجه به اینکه تصویر ذهنی ساکنین در روستاهای گردشگر پذیر در بعد اثرات مثبت گردشگری قوی تر و در بعد اثرات منفی گردشگری ضعیف تر نسبت به ساکنین در روستاهای کمتر گردشگر پذیر درک شده است به لحاظ میزان حمایت، روستاهای با سطح گردشگر پذیری بیشتر حمایت بیشتری از روستاهای کمتر گردشگر پذیر داشته اند و تفاوت به لحاظ میزان حمایت معنادار است.

این پژوهش عوامل موثر بر استانداردهای کیفیت گردشگری ورزشی دسترس پذیر در سه استان شمالی ایران(مازندران، گیلان، گلستان) را بررسی می نماید. پژوهش دارای رویکرد تفسیری، هدف اکتشافی، روش کیفی و استراتژی داده بنیاد مبتنی بر رویکرد ظاهرشونده بوده است. جامعه مورد مطالعه افراد دارای سمت های علمی و اجرایی شامل، متخصصان و اساتید حوزه مدیریت ورزشی،گردشگری، جمعیت شناسی آشنا به موضوع پژوهش، سالمندشناسی؛ افراد ستادی در هیات های ورزشی، بهزیستی، شهرداری بودکه هدفمند و با تکنیک گلوله برفی انتخاب شد. روش گردآوری دادها مصاحبه نیمه ساختار یافته با 18 تن از خبرگان بود. یافته ها نشان داد که عوامل موثر به ترتیب اهمیت شامل: عوامل اقتصادی، دانش و اطلاعات، فرهنگی- اجتماعی، عوامل مدیریتی، ارتباطات، و عوامل محیطی بوده است که در این میان عوامل اقتصادی بیشترین اهمیت را داشته است. بنابراین ضرورت دارد این عامل مورد توجه همه متولیان و نهاهای ذی ربط بالاخص مدیران مربوطه قرار گیرد

بیابان لوت ازجمله ژئوسیستم های منحصربه فرد ایران و جهان می باشد که سیر تکامل و تحول آن موجبات شکل گیری تنوع ذاتی آن را در کنار انحصار در خصوصیات محیطی فراهم نموده است. این دو ویژگی، یعنی تنوع و منحصربه فرد بودن، موجبات توانمندی های ذاتی این واحد در راستای توسعه گردشگری را فراهم نموده است. به همین منظور پژوهش حاضر، با تکنیک آینده پژوهی به شناسایی، اولویت بندی و تدوین مهم ترین عوامل تعیین کننده توسعه گردشگری بیابان لوت و ارائه چارچوبی مناسب جهت برنامه ریزی در افق 1415 می پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از نظر روش، ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت بر اساس روش های آینده پژوهی، اکتشافی و تحلیلی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های کمی و کیفی انجام گرفته است. جهت جمع آوری داده ها عمدتاً از روش های اسنادی و دلفی استفاده شده است. همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار MICMAC استفاده شده است. در ادامه پس از برگزاری جلسات اولیه بحث با بیست نفر از نخبگان و متخصصان گردشگری به عنوان جامعه آماری تحقیق، از بین 40 مؤلفه اثرگذار استخراج شده از طریق مرور منابع و مصاحبه با صاحب نظران امر، تعداد 14 متغیر (دارای بیشترین اهمیت و عدم قطعیت در خصوص موضوع پژوهش) در قالب فاکتورهای توسعه ای به عنوان متغیرهای اصلی شناسایی شدند. یافته ها نشان می دهد، ضمن تحلیل تأثیرات متقابل میان عوامل، 5 نیروی پیشران سازنده بدیل های احتمالی آینده توسعه گردشگری بیابان لوت شامل: برنامه ریزی و سیاست گذاری توسعه گردشگری بیابان لوت، توسعه حکمرانی گردشگری بیابان لوت، تقویت حاکمیت کشور در توسعه گردشگری بیابان لوت، بهبود سیستم اقتصادی و بهبود حمایت مالی و سرمایه گذاری. تشکیل دهنده فضای توسعه و رونق گردشگری بیابان لوت در آینده هستند. در نتیجه با کاربست تکنیک آینده پژوهی و با مدنظر قرار دادن پیشران های کلیدی مذکور، تصمیمات و برنامه ریزی ها در راستای توسعه پایدار اکوتوریسم بیابان لوت جهت دار شده و در مسیر هدفمند قرار خواهند گرفت.  

زمینه و هدف: صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین منابع درآمدی هر کشور طی سال های گوناگون تحت تأثیر بحران های مختلفی قرار گرفته است. بحران کووید-19، گردشگری ایران و به ویژه استان مازندران را به شدت تحت تأثیر قرار داد. در این میان کسب و کارهای کوچک و متوسط گردشگری به دلیل محدودیت هایی که دارند، بیشترین آسیب را متحمل شدند. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت کسب و کارهای کوچک و متوسط گردشگری در دوران کرونا و پساکرونا است.روش شناسی: این پژوهش توصیفی – تحلیلی مبتنی بر پیمایش میدانی است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه با سؤالات بسته است که شاخص های آن با مطالعه منابع معتبر خارجی جمع آوری شد و به تأیید اساتید و متخصصان گردشگری رسید. سطح پایایی پرسشنامه توسط ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد و سپس میان 177 نفر از فعالان گردشگری استان مازندران توزیع شد. جهت تحلیل داده های گردآوری شده از نرم افزار SPSS  و SmartPLS3 استفاده شد.یافته ها: بین ارزش های شخصی و استراتژی بازارمحور رابطه ی معناداری وجود دارد. بین ارزش های شخصی و استراتژی مشتری محور رابطه ی معناداری وجود دارد. هیچ رابطه ی معناداری بین استراتژی بازارمحور و عملکرد محصول وجود ندارد. همچنین، بین استراتژی بازارمحور و عملکرد دارایی های نامشهود نیز هیچ رابطه ی معناداری وجود ندارد. بین استراتژی مشتری محور و عملکرد محصول رابطه ی معناداری وجود دارد. به علاوه بین استراتژی مشتری محور و عملکرد دارایی های نامشهود نیز رابطه ی معناداری وجود دارد.نتیجه گیری و پیشنهادات: با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاداتی اعم از شفافیت و به اشتراک گذاری اهداف، حمایت دولت از کارکنان، برنامه ریزی یکپارچه در استان، رعایت پروتکل های بهداشتی، برگزاری تورهای تخصص محور و غیره ارائه شد.نوآوری و اصالت: این پژوهش برای اولین بار عوامل مؤثر بر موفقیت کسب و کارهای کوچک و متوسط گردشگری استان مازندران در دوران همه گیری را بررسی می کند.