محمدرضا دلوی

مقدمه: نفوذ روزافزون پروژه ها به عنوان یک راه برای سازمان دهی کارها در بسیاری از سازمان ها مستلزم مدیریت موثر پروژه های متعدد است. با توجه به پیچیدگی های اجرای پروژه های فناوری اطلاعات در سازمان ها و با توجه به محدودیت منابع سازمان ها به خصوص در صورت داشتن پروژه های متعدد، لزوم توجه و بکارگیری مدیریت پورتفولیوی(سبد سرمایه گذاری) پروژه در دستیابی به اهداف پروژه ها در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است .در این پژوهش سطح مدیریت پورتفولیوی پروژه های فناوری اطلاعات در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان را بر اساس مدل سه مرحله ای Bert De Reyck (1- فهرست موجودی پورتفولیو 2- بهینه سازی پورتفولیو 3- اداره پورتفولیو )تعیین شد. روش بررسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و با توجه به روش گردآوری داده ها توصیفی-پیمایشی ازشاخه میدانی- است.ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی پرسشنامه توسط عده ای از متخصصان و استادان تایید شده است و پایایی آن با استفاده از ضریب Alpha Cronbach برابر 82 درصد محاسبه گردیده است. در این پژوهش نمونه گیری انجام نشده و جامعه آماری شامل،کلیه ی کارکنان فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1392 شمسی بوده است و برای تحلیل نتایج علاوه بر آمار توصیفی - میانگین و انحراف معیار و ...- از آزمون های T تک متغیره و سطح معناداری 05/0 به کمک نرم افزار 18 SPSS استفاده شده است. یافته ها: تحلیل توصیفی مولفه های مدیریت پورتفولیوی پروژه بر اساس سه مرحله ی سازماندهی شده ی مدل Bert De Reyck نشان داد که مرحله ی اول دارای میانگین 81/0±45/2، مرحله دوم دارای میانگین 69/0±02/2 و مرحله سوم دارای میانگین 74/0±87/1 می باشند. بررسی تاثیر مدیریت پورتفولیو بر سطح اثربخشی نشان داد که؛ میانگین سطح اثربخشی پروژه های سازمان در هر یک از شاخص های خود ، تحت مدیریت پورتفولیو، در حد مطلوب بوده و میانگین آن ها بیش از 75/2 بوده است(05/0P-Value<) و لذا اثربخشی در رابطه ی مثبت با مدیریت پورتفولیو بوده است.بررسی میانگین سطح مشکلات پروژه های سازمان در هر یک از شاخص های خود تحت مدیریت پورتفولیو نشان داد که میانگین بیش از 75/2 بوده(05/0P-Value<) و لذا سطح مشکلات در رابطه ی منفی با مدیریت پورتفولیو بوده است. نتیجه گیری: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از نظر سطح مدیریت پروژه های فناوری اطلاعات در مرحله ی دوم مدل Bert De Reyck قرار دارد. همچنین تحت یک مدیریت پورتفولیوی مناسب می توان بر سطح اثربخشی پروژه ها افزود و نهایتاَ بررسی سطح مشکلات پروژه های سازمان تحت مدیریت پورتفولیو نشان داد که هر چه سطح مدیریت پورتفولیو ضعیف تر باشد بر مشکلات پروژه های سازمانی افزوده می شود .

امروزه، دست یابی به بهبود مستمر و سرآمدی در همه ی ابعاد سازمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ در این راستا، الگوی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت سازمان ها را در جهت حرکت به سمت سرآمدی کمک می نماید. هدف این مقاله ایجاد مدلی یک پارچه از بازخورد 360 درجه و الگوی بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت با به کارگیری تکنیک بسط عملکرد کیفی می باشد؛ به گونه ای که برای ارزیابی عملکرد مدیران شرکت پلی اکریل ایران و رسیدن به تعالی سازمانی قابل استفاده باشد. از نتایج مدل پیشنهادی، می توان تحلیل شکاف موجود بین ارزیابی عملکرد مدیر از دید ارزیابان و خود ارزیابی مدیر را برای به دست آوردن نقاط ضعف و قوت مدیریت سازمان بیان نمود و به برقراری رابطه بین عملکرد مدیر و عملکرد سازمان با استفاده از الگوی پیشنهادی، اولویت بندی معیارهای عملکردی مدیر و اولویت بندی توانمندسازهای مدل تعالی سازمان اشاره کرد.

پژوهش حاضر تعیین وضعیت مدیریت منابع انسانی در صنایع پیشرو ایران را به عنوان هدف اساسی دنبال نموده و در این راستا به شناسایی و تبیین مراحل تحول مدیریت سنتی منابع انسانی به مدیریت راهبردی منابع انسانی پرداخته است. نوع تحقیق از نظر هدف توصیفی و از لحاظ روش تحقیق با راهبردی پیمایشی انجام شده است و با استفاده از پرسش نامه ی محقق ساخته وضعیت مدیریت منابع انسانی را براساس نظرات جامعه ی آماری (1280=N) متشکل از مدیران ارشد، اعضای کمیته ی راهبردی، اعضای هیأت مدیره، مدیران بخش ها، مدیران صفی و متخصصین پرسنلی که تعداد آنها در 45 سازمان بزرگ صنعتی در سه بخش از صنعت ایران: نفت، پتروشیمی و فولاد مورد بررسی قرار داده است. تحلیل داده ها نشان می دهد که مدیریت منابع انسانی در صنایع مورد مطالعه، هنوز بسیاری از ویژگی های مدیریت سنتی منابع انسانی را حفظ نموده و با حفظ ساختار متمرکز و فقدان انسجام راهبردی در پیمودن مسیر تحول و برخورداری از ویژگی های رویکرد راهبردی با موانع و چالش های بسیاری روبه روست

هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر، زمینه و شرایط بسترساز و پیامدهای خوش بینی سازمانی و شناخت راهکارهای افزایش این پدیده و همچنین طراحی الگوی بومی در شرکت های موردمطالعه است. این پژوهش ازنظر هدف، توسعه ای و ازلحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. روش پژوهش در دو بخش کیفی و کمی و از نوع آمیخته انجام شده است. در بخش کیفی، عوامل ایجادکننده و پیامدهای خوش بینی سازمانی شناسایی شد و تحلیل داده های این بخش ازطریق تحلیل تماتیک براون و کلارک انجام و نسبت به طراحی مدل مفهومی اقدام شد. در بخش کمی و با استفاده از نردبان انتزاع، پرسشنامه پژوهش تنظیم و علاوه بر آزمون اعتبار مدل، میزان تأثیر هریک از متغیرهای شناسایی شده در بخش کیفی، آزمون و برای نمونه گیری براساس فرمول کوکران تعداد 360 نفر از کارکنان شرکت های توزیع برق استان اصفهان به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. روایی و پایایی پرسشنامه ازطریق روش های روایی همگرا، واگرا، پایایی مرکب و آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تحلیل داده های پژوهش و آزمون فرضیه ها، از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزارهای SPSS و AMOS و روش های تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد، ازآنجاکه مقدار مسیر بحرانی کلیه فرضیه ها به غیر از فرضیه هشتم بیشتر از 96/1 است، لذا در سطح اطمینان 95% فرضیه ها تأیید می شود. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که چهار دسته از عوامل فردی، گروهی، سازمانی و محیطی بر خوش بینی سازمانی تأثیر دارند و با شناخت راهکارهای افزایش این پدیده، می توان خوش بینی سازمانی را در شرکت های موردمطالعه تقویت کرد.

امروزه فناوری و تحولات آن به یکی از مهمترین عناصر محیط استراتژیک سازمان تبدیل شده است. برخی اعتقاد دارند تحولات و تکامل فناوری بیشتر از خود آن، آثار و پیامدهای چشمگیر در سیستمهای اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی دارند. این مهم به ایجاد و توسعه دانش علمی در حوزه مدیریت فناوری و مدیریت تکنولوژیک شده و هدف از مدیریت فناوری، مدیریت به کارگیری و نهادینه کردن فناوری به عنوان یک منبع استراتژیک در سازمان و ایجاد ارزشهای استراتژیک توسط آن است. در این میان چیزی که باعث نگرانی مدیران سازمانها شده شیوع پدیده سایبرلوفینگ در سازمانها می باشد. مطمئناً پدیده سایبرلوفینگ زیانهایی را برای شرکت از نظر متحمل شدن هزینه و تلف شدن ساعات کاری در پی دارد ولی اگر این عمل به درستی و در جهت اهداف سازمان هدایت شود میتواند منجر به نتایج مثبتی شود. هدف از از انجام این تحقیق مشخص کردن علل و پیامدهای سایبرلوفینگ و ارائه راهکارهایی برای مدیریت بهتر این پدیده در قالب مدل می باشد.روش تحقیق  در دو بخش کمی و کیفی انجام شده که در بخش کیفی با سیزده نفر از کارکنانی که اطلاعات کافی در زمینه مورد بررسی داشتند مصاحبه شد و با استفاده از روش تئوری داده بنیاد، مدل پارادایمی حاصل شد. در بخش کمی نیز برای آزمودن مدل،ازپرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که روایی آن توسط اساتید راهنما و مشاور مورد تایید قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ آن  برای سنجش میزان پایایی 866/ به دست آمد و تعداد 363 پرسشنامه به صورت تصادفی بین کارکنان سازمان های دولتی توزیع وجمع آوری گردید .در بخش کیفی عواملی که موجب شیوع سایبرلوفینگ شده اند و هم چنین پیامدهای حاصل از آن در سه دسته فردی ، گروهی ، سازمانی دسته بندی شده اند و برای مدیریت سایبرلوفینگ، استراتژی هایی برای مدیریت منابع سازمانی و ارزیابی عملکرد و طراحی سازوکارهایی مدیریتی، کسر حقوق، استفاده صحیح از اینترنت و ارتقای رضایت شغلی  پیشنهاد گردید .در بخش کمی نیز فرضیه های حاصل از مدل مورد تأیید قرار گرفته اند. 

تحولات گسترده فناوری دیجیتال، بستر تحول کسب وکارها و تمامی ابعاد آن را فراهم کرده است. یکی از مهم ترین ابعادی که تحت تأثیر تحولات فناوری دیجیتال قرار گرفته، سرمایه انسانی و مدیریت راهبردی آن است. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل مفهومی راهبردهای سرمایه انسانی مبتنی بر فناوری دیجیتال انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل ۴۵۰۰ نفر از کارشناسان، سرپرستان و مدیران شرکت مخابرات ایران با سطح خبرگی بالا بود و ۳۵۴ نفر از خبرگان در ۸ منطقه مخابراتی (استان) به عنوان نمونه تعیین شدند. برای انجام پژوهش از طرح ترکیبی یا آمیخته استفاده شد که در بخش پژوهش کیفی آن از نظریه زمینه بنیاد برای ارائه مدل مفهومی پژوهش و در بخش کمّی آن از تحلیل های آماری برای آزمون مدل پژوهش استفاده شد. همچنین، طراحی مدل پژوهش برمبنای ساختار مدل پارادایمی استراوس و کوربین صورت پذیرفت. مدل راهبردهای سرمایه انسانی با ابعاد شش گانه طراحی و تدوین شد. همچنین، ۱۱ راهبرد سرمایه انسانی که مبتنی بر فناوری دیجیتال شکل می گیرند، تدوین شد. تمامی ۷ فرضیه طراحی شده برای ابعاد مختلف مدل پژوهش طبق نتایج مدل یابی معادلات ساختاری تأیید شد. از خروجی تحلیل های آماری می توان استنباط کرد که فناوری دیجیتال، اهداف و راهبردهای سازمانی و تعهد مدیران ارشد بر تدوین و اجرای راهبردهای سرمایه انسانی و درنهایت بر پیامدهای شناختی، رفتاری و عملکردی در سطح فردی، گروهی و سازمانی به شدت تأثیرگذار است. پژوهش نشان داد ماهیت راهبردهای سرمایه انسانی متحول شده است و راهبردهای نوینی نیاز است که در این پژوهش این راهبردهای نوآورانه معرفی شد.

مدیریت روابط با کارکنان، روند نوظهوری را دررابطه با مدیریت منابع انسانی با ساخت و حفظ روابط فردی و متقابلاً روابط ارزشمند با کارکنان بر مبنای فناوری اطلاعات تشکیل می دهد مدیریت ارتباط با کارکنان را می توان یک ابزار و فرایند راهبردی جهت توانمندسازی مدیران برای مدیریت منابع انسانی در نظر گرفت. هدف این پژوهش طراحی مدل طراحی مدل بهبود عملکرد مبتنی بر مدیریت ارتباط با کارکنان  با رویکرد داده بنیاد است. روش پژوهش کیفی - استقرایی است و از نظریه زمینه ای اشتراوس - کوربین استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختارمند بود و اطلاعات با استفاده از روش های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه وتحلیل شد. مشارکت کنندگان، متخصصان موضوعی واجد شرایط در بانک ملی ایران بودند که از طریق نمونه گیری گلوله برفی تا 11نفر به سطح اشباع نظری داده ها رسید. نتایج با 10مقوله کلی در قالب مدل پارادایمی که این عوامل دربرگیرنده شرایط علی (فرهنگ سازی، تعامل با سرمایه های انسانی سازمانی، ساختاری) پدیده محوری)(بهبود عملکرد مبتنی بر مدیریت ارتباط با کارکنان()، شرایط زمینه ساز (بستر فرهنگ بانکداری)، شرایط مداخله گر (مدیریت عاطفی) و راهبردها(بهبود عملکرد، بهینه سازی و ساختار مبتنی بر مدیریت ارتباط با کارکنان و پیامدها (ارتقای سیستم بانکی، کارایی و اثربخشی) است.      

امروزه تحوّلات فنّاوری باعث توسعه دانش در حوزه تکنولوژی در سازمان ها شده است و مدیران برای پیشرفت سازمان، نیازمند استفاده از تکنولوژی کامپیوتر هستند. علاوه بر این اینترنت به عنوان بخش اساسی زندگی کاری و روزانه بسیاری از مردم تبدیل شده است. به گذراندن زمان کاری جهت فعّالیت های گوناگون غیر کاری پدیده سایبرلوفینگ می گویند. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل و پیامدهای سایبرلوفینگ است. روش این پژوهش ترکیبی از روش کیفی و کمی است که در بخش کیفی  با استفاده از روش داده بنیاد و از طریق مصاحبه با صاحب نظران و در بخش کمی از طریق پرسش نامه محقق ساخته از کارکنان سازمان های دولتی شهر اصفهان نظرخواهی به عمل آمد. جامعه آماری کارکنان دوازده تا از سازمان های دولتی شهر اصفهان است که تعداد 363 نفر بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده تعیین گردید. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل، عوامل سایبرلوفینگ در سه دسته فردی (ویژگی شخصیتی، نگرش فرد به کار، ویژگی های فردی، انگیزه فردی، احساسات، ادراک فرد از محیط، ارزش و اهمیت کار)، گروهی (ارتباطات، رفتارهای ترویج دهنده بطالت اجتماعی، تضاد و تعارض)، سازمانی (ساختار سازمانی، سیاست و قوانین سازمانی، فرهنگ سازمانی غالب، تحول و تکنولوژی سازمانی) و پیامدهای فردی، گروهی و سازمانی شناسایی شدند.