حسن رضایی

در این مقاله با نگاهی به نگرش های سنتی رئالیستی و لیبرالیستی به موضوع روابط بین الملل، که نتیجه آن گرایش به دیدگاه «جنگ محوری» یا «صلح محوری» در روابط بین الملل می گردد، به تمایز ریشه ای اسلام با آنها پرداخته شده است. اسلام به عنوان آئینی کامل و جامع با آموزه های عقلانی و انسانی خود، رویکرد متفاوتی به ماهیت روابط بین الملل دارد. آبشخور تفاوت دیدگاه های مکاتب موجود در روابط بین الملل، مبانی هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی آنها می باشد و این مبانی، رویکرد آنها را نسبت به نظام بین الملل قوام می بخشد. در این نوشته تلاش شده است با بررسی مبانی هستی شناسی و انسان شناسی، رویکرد اسلامی به روابط بین الملل تبیین و با استفاده از آیات قرآن کریم، اصول اسلامی در روابط بین الملل احصاء شود. تعالیم و آموزه های اسلامی با اتخاذ موضع متمایز و جامعی در مورد سرشت و ماهیت انسان، روابط بین المللی را با جنگ و صلح همراه می داند. جنگ معلول عدم تعادل رابطه ی فطرت و غرایز انسانی است که در آن غرایز بر فطرت چیره می گردد. از نظر اسلام عرصه بین المللی باید از حالت آنارشی به نفع شکل گیری نوعی «جامعه بین المللی» جهت یابد و در نتیجه هویتی مشترک پیدا کند؛ هویتی که مؤید این معنا باشد که سرنوشت آینده جامعه جهانی به نوع رفتار همگی بازیگران آن مرتبط است. معنای این سخن آن است که نظریه ی «سعادت»، بشر را نسبت به آینده نظام بین الملل حساس می سازد و لذا باید برای هدایت دیگران و اصلاح امور اهتمام داشته باشند. از نظر اسلام مکانیزم صلح، قطع ریشه های جنگ است که عمدتاً از طریق ایجاد رابطه ی منطقی میان غرایز و فطرت صورت می گیرد. انسان ها فطرتاً از جنگ نفرت داشته و به صلح و ثبات علاقه مندند؛ اما غریزه برتری طلبی و قدرت جویی او، گاه این خواست عمیق فطری را زیر پا نهاده و روابط اجتماعی را به تعارض و جدال می کشاند. بنابراین، در روابط خارجی اسلام، نه جنگ اصل است (آن گونه که رئالیست ها می اندیشند) و نه صلح همیشگی (آن گونه که ایدئالیست ها باور دارند)؛ بلکه از نگاه اسلام پدیده جنگ و صلح واقعیت عینی تاریخ بشر را تشکیل می دهند. اما در نهایت اسلام با توجه به رسالت جهانی خود در مورد دعوت همگان به سعادت و کمال، همواره ایجاد رابطه ی مسالمت آمیز را دنبال نموده و در روابط خارجی با جوامع بیگانه، اصل را بر همزیستی مسالمت آمیز قرار می دهد.

مقدمه: کار در زندان یکی از پراسترس زاترین مشاغلی است که سلامت روانی کارکنان را به مخاطره می اندازد و باعث فرسودگی شغلی افراد می گردد. هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین فرسودگی شغلی با سلامت روانی در کارکنان یک زندان مرکزی است. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش شامل کلیه کارکنان یک زندان مرکزی در سال 1390 اعم از افسرنگهبان و کارمندان ستادی که بصورت مستقیم با افراد زندانی سر و کار دارند به تعداد 118 نفر می باشند. کلیه افراد جامعه به عنوان نمونه انتخاب شدند. شرکت کنندگان به پرسشنامه-های سلامت روانی گلدبرگ و فرسودگی شغلی گلدارد و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی محقق ساخته پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش آماری رگرسیون تجزیه و تحلیل شد. نتایج: یافته های پژوهشی نشان داد که بین استرس شغلی و نمره کلی سلامت روانی کارکنان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد که این مقدار در سطح 01/0 P< معنادار بود. بین فرسودگی شغلی و مولفه های علائم جسمانی و اضطراب رابطه در سطح 05/0P< و بین فرسودگی شغلی با افسردگی رابطه در سطح01/0 P< معنادار بود اما بین فرسودگی شغلی با خرده مقیاس عملکرد اجتماعی رابطه معنادار مشاهده نگردید. بحث: با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت مشاغل پراسترس از جمله کار در زندان سلامت روانی افراد را به مخاطره می اندازد.

پژوهش حاضر به معرفی و آسیب شناسی مقاله موس ی(ع) (Moses) در دائر ه المعارف قرآن  (Encyclopaedia of the Qurān) پردازد . کُرنیلیا شاک نویسنده مقاله، در آن به بررسی کودکی موسی(ع)، کشته شدن یکی از قبطیان، عزیمت موسی(ع) به مدین، نبوت موسی(ع)، صبر موسی(ع)، نجات موسی(ع) و هلاکت فرعون پرداخته است . مقاله یادشده نکات مثبتی دارد، اما برخی از مطالب مطرح شده در آن قابل نقد است . موارد نقدپذیر عبارت اند از: اقتباس قرآن از کتب عهدین، درآوردن پای پوش، صحف موسی(ع) و رؤیت خدا.

این مطالعه، به اولویت بندی صنایع جهت تخصیص بهینه منابع می پردازد. از میان معیار های مختلفی که در این راستا جهت اولویت بندی مطرح شده اند، این تحقیق بر مبنای معیار شناسایی فعالیت های پیشرو(محرک) اقتصادی که از تکنیک داده - ستانده بهره می برد، بنا نهاده شده است و هدف آن، انتخاب صنایعی است که به الگوی رشد متوازن درازمدت پایدار، پویا و درونزا کمک می کند. برای این منظور، شاخص های مختلفی که هر کدام بعد خاصی از روابط متقابل و ساختار صنعتی را در نظر می گیرند، مورد استفاده قرار گرفته اند . ابتدا صنایع طبق هر یک از شاخص ها تحلیل و اولویت بندی شده اند. از آنجایی که طبق هر یک از شاخص ها دسترسی به یک اولویت بندی کلی و نهایی مقدور نیست، پس از از بین بردن همخطی بین شاخص ها، با کمک تحلیل عاملی و تجزیه به مؤلفه های اصلی، یک اولویت بندی کلی از صنایع با استفاد ه از روش تاکسونومی عددی به دست آمد که پس از فعالیت های ناهمگن تولید مواد و محصولات شیمیایی و فعالیت تولید فرآورده های نفتی از بین فعالیت های همگن، فعالیت تولید آهن، فولاد و محصولات آن در رتبه اول، صنایع تولید محصولات لاستیکی و پلاستیکی در رتبه دوم و سایر محصولات کانی در رتبه سوم قرار دارند.

هدف: دانشجویان به عنوان آینده سازان هر جامعه ای محسوب می شوند که می توانند باعث پیشرفت و ارتقای علمی آن کشور شوند. اما مشکلات تحصیلی می تواند سلامت روانی این قشر از جامعه را به مخاطره اندازد. از طرفی، یکی از عواملی که می تواند باعث جلوگیری از مشکلات روانی و سلامت روان در دانشجویان شود، انجام فرایض دینی و الهی است. در این پژوهش، به بررسی تاثیر روزه بر سلامت روانی دانشجویان پرداخته شده است. روش: پژوهش حاضر نیمه تجربی و طرح پژوهش پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش 100 دانشجوی کارشناسی ارشد خوابگاهی دانشگاه رازی بودند که در سال 90-1389 در حال تحصیل بودند. از این تعداد به صورت تصادفی 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب و به دو گروه مساوی آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه کنترل دانشجویانی بودند که روزه نگرفته و گروه آزمایش دانشجویان روزه دار بودند. قبل از ماه رمضان با استفاده از آزمون سلامت روانیGHQ مورد پیش آزمون قرار گرفتند. بعد از ماه مبارک رمضان شرکت کنندگان مجدد مورد پس آزمون قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس، تجزیه و تحلیل آماری شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد روزه باعث افزایش سلامت روانی دانشجویان می شود.

«ارتداد» یکی از پدیده های شوم در زندگی فرد مسلمان است و منظور از آن، بازگشت از ایمان به کفر می باشد. مرتد، اصلی از اصول دین و حکمی از احکام ضروری دین را بعد از اقرار و پذیرش انکار می کند. اگر پدر و مادر شخص و یا یکی از آن دو مسلمان باشند و فرزند آن ها بعد از بلوغ، به اسلام مقر باشد و بعد، از اسلام برگردد، «مرتد فطری» است. اگر کسی که مسلمان زاده نیست بعد از بلوغ، اسلام را بپذیرد و سپس از اسلام برگردد، او را «مرتد ملی» می گویند. مرتد فطری اگر مرد باشد، با وجود شرائط خاص متحمل عقوبت های ویژه و اعدام می شود؛ اما به مرتد ملی و بانوان مهلت توبه می دهند. مقاله حاضر بعضی از احکام مرتدین و نیز حکمت شدت عمل در مقابل این افراد را بررسی نموده است.

به عقیده نویسنده، انگیزه عثمان در جمع قرآن، هراس از گسترش اختلاف قرائت ها در میان مسلمانان بود که مبادا آن اختلاف، مسلمانان را چون یهودیان و مسیحیان بر سر کتابشان به اختلاف دچار سازد. پیش از او، ابوبکر آیات قرآنرا گرد آورد، ولى آن مجموعه را منتشر نکرد، عثمان که از فقدان مصحف واحد در میان مسلمانان احساس خطر مى کرد، قرآنِ گردآورى شده ابوبکر را انتشار داد. مترجم در چند مورد، نقدهایى بر کلام جان برتن بیان کرده است، ازجمله: روایت زهرى در کتاب المصاحف، نظر شیعیان در مورد قرآن، روایات نزول قرآن به هفت حرف، نزول قرآن به لهجه قریش، تبدیل کلمات قرآن به مترادف آنها.

مقاله «هنر، معماری و قرآن» تالیف اُلگ گرابار است که در آن ابتدا به بررسی اشارات مستقیم و غیرمستقیم آیات قرآن به هنر و معماری پرداخته شده، آن گاه موضوع تاثیر و کاربرد قرآن در هنر و معماری تجزیه و تحلیل می شود و در این باره به برخی از کتیبه ها و بناها و مشخصات آنها اشاره می شود. در پایان نگارنده مطالبی درباره استفاده از دستاوردهای هنری در تزئین قرآن به رشته تحریر در می آورد.