روش شناسی تعاملات سازنده: راهی به سوی شکستن نظام سلسله مراتبی دانش (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

امروزه پژوهشگران اجتماعی، پژوهش خود را معمولاً از طریق روش های کمّی یا کیفی به انجام می رسانند. روش هایی که در ظاهر از پارادایم های متفاوت فلسفی ریشه گرفته است و اختلافی جدی با هم دارند؛ اما با وجود جدال بی امان طرفداران این روش ها با یکدیگر، روش های کمّی و کیفی در برخی نکات، نظیر سلسله مراتبی بودن دانش با یکدیگر وفاق دارند. در این شرایط روش شناسی تعاملات سازنده با رویکردی انتقادی، علیه نظام سلسله مراتبی دانش می شورد و می کوشد تا تحقیق اجتماعی را با تحقق فردی و اجتماعی پیوند دهد. به این ترتیب تغییر و تحول مثبت افراد، در کنار شناخت در دستور کار این روش شناسی قرار می گیرد.     برای رسیدن به این مهم، در روش شناسی تعاملات سازنده، در کنار پژوهشگر، پژوهش شونده نیز با وی در تعامل جدی بوده و نتیجه به دست آمده را به کمیته ای مشورتی برای ارزیابی ارائه می نمایند. افزون براین، در روش شناسی تعاملات سازنده از تکنیک های خاصی برای گردآوری و پردازش اطلاعات استفاده می شود که این نوشتار درصدد بازنمایی آنها می باشد