روشها و مدل های روانشناختی (دانشگاه آزاد مرودشت)

پژوهش حاضر بررسی و مقایسه تنظیم شناختی هیجان، حساسیت اضطرابی و شیوه والدگری در دو گروه مادران نوجوانان با نشانه های اضطرابی و عادی میباشد. نمونه گیری در دو مرحله و تصادفی خوشه ای بود.مرحله اول، شامل 363 نفر از دانش آموزان هفتم، هشتم و نهم مدارس4 ناحیه شیراز سال 97-98 بودند.مقیاس سنجش نشانگان اضطراب، پرسشنامه اضطراب بک و پرسشنامه داس 21 سؤالی بود.با توجه به نمرات به دست آمده 100 نفر از نمونه انتخاب و به دو گروه تقسیم شدند (50نفر مادران نوجوانان با نشانگان اضطرابی و 50نفر مادران عادی).مادران پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و کرایج،پرسشنامه حساسیت اضطرابی و پرسشنامه سبکهای فرزندپروی دیانا بامریندرا تکمیل کردند. تجزیه تحلیل باآزمون تحلیل واریانس چند متغیره و تعقیبی توکی انجام شد. یافته ها نشان دادند که بین میانگین مادران اضطرابی و میانگین مادران عادی تفاوت معناداری وجود دارد؛درتنظیم شناختی هیجان، تفاوت در راهبردهای سازش یافته و غیرسازش یافته وجود دارد. میانگین راهبردهای سازش یافته در مادران عادی بالاتر از اضطرابی بود و میانگین راهبردهای سازش نایافته در گروه اضطرابی بالاتر بود.درحساسیت اضطرابی کلیه زیر مقیاسها تفاوت معنادار بود،که میانگین تمام زیرمقیاس های حساسیت اضطرابی درگروه اضطرابی بالاتر از گروه عادی بود.در سبک های والدگری تفاوت معنادار دو گروه در شیوه والدگری سهل گیر و مستبد بدست آمد.گروه اضطرابی در هر دو زیرمقیاس میانگین بالاتری از گروه عادی داشت.نتایج پژوهش نشان داد که شیوه های فرزند پروری والدین، راهبردهای شناختی که برای تنظیم هیجاناتشان و نوع واکنششان به حساسیت نسبت به اضطراب از عوامل تاثیرگذار بر سلامت نوجوانان است.

مقدمه: پژوهش حاضر به منظور بررسی نقش واسطه ای هیجان و هویت اخلاقی، در ارتباط با گسست اخلاقی و قلدری پرداخته شد. روش شناسی: بدین منظور، از بین جامعه آماری که شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تهران بود، نمونه 486 دانش آموز با استفاده از روش های خوشه ای و تصادفی ساده انتخاب گردید، که شامل 254 دانش آموز پسر و 232 دانش آموز دختر بود. شرکت کنندگان در این پژوهش به چهار پرسشنامه قلدری (تورنبرگ و جانگرت، 2014)، گسست اخلاقی (تورنبرگ و جانگرت، 2014)، هیجان اخلاقی تورنبرگ و همکاران (2016) و هویت اخلاقی آکویینو و رید (۲۰۰۳)، که همگی دارای روایی و پایایی بودند، پاسخ دادند. روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای spss22 و PLS-SEM جهت تجزیه و تحلیل بکار گرفته شد.یافته ها: هر دو فرضیه پژوهش تأیید شده و نشان داده شد که هویت اخلاقی و هیجان اخلاقی هر دو نقش واسطه ای در رابطه بین گسست اخلاقی و قلدری دارند. نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که مطابق با مفهوم عاملیت اخلاقی از نظریه شناختی اجتماعی بندورا، جهت بررسی رفتارهای اخلاقی افراد، علاوه بر عوامل شناختی و استدلال اخلاقی، می بایست به عوامل هیجانی نیز توجه نمود.

زمینه و هدف: امروزه رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان شیوع بیش تری یافته است و بررسی راه های کاهش این رفتارها از نیازهای اساسی جوامع امروز است. این پژوهش با هدف تعیین بررسی تاثیر آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر رفتارهای پرخطر و رفتارهای مدنی- تحصیلی دانش آموزان دختر نوجوان دارای رفتارهای پرخطر انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه این پژوهش  همه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر کرج بود و یک دبیرستان از میان دبیرستان های ناحیه ۴ کرج برای اجرای پژوهش به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. به منظور اجرای پژوهش، در مرحله اول برای شناسایی دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر، پرسش نامه رفتارهای پرخطر زاده محمدی و همکاران اجرا شد و دانش آموزان دارای نمرات بالاتر از میانگین این پرسش نامه به عنوان دانش آموزان پرخطر شناسایی شدند و در دو گروه آزمایش و گواه به طور تصادفی جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری این پژوهش ، رفتارهای پرخطر زاده محمدی و همکاران و پرسش نامه رفتارهای مدنی- تحصیلی گل پرور (بود که توسط شرکت کنندگان در مرحله پیش آزمون- پس آزمون تکمیل شد. داده ها با استفاده روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره و با استفاده از نرم افزار SPSS24  و تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج این پژوهش  نشان داد، آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان توانسته است تاثیر معناداری در کاهش رفتارهای پرخطر و بهبود رفتارهای مدنی تحصیلی گروه آزمایش نسبت به گروه گواه داشته باشد(p<0.01).  نتیجه گیری:  با توجه به یافته های پژوهش می توان از برنامه آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان به منزله بخشی از برنامه های رفع مشکلات رفتاری در دانش آموزان در عرصه تعلیم و تربیت بهره جست. 

مقدمه و هدف: اختلال طیف اُتیسم و مشکلات همراه آن می تواند عملکرد کودک و کیفیت زندگی خانوادگی را تحت تأثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی برنامه آموزش فرزند پروری مثبت بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان و افزایش کیفیت زندگی خانوادگی والدین دارای کودکان مبتلا به اختلال طیف اُتیسم در یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل انجام شد. مواد و روش ها: جامعه ی پژوهش شامل کلیه ی والدین دارای کودکان مبتلا به اختلال طیف اُتیسم در شهر شهرکرد بود، که از میان آن ها 30 نفر از والدین دارای کودکان مبتلا به اختلال طیف اُتیسم بر اساس ملاک های ورود به پژوهش با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. شرکت کنندگان گروه آزمایش در دَه جلسه ی نوددقیقه ای به صورت یک جلسه در هفته تحت برنامه آموزش فرزند پروری مثبت قرار گرفتند و در سه مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با استفاده از چکلیست رفتاری آخنباخ و مقیاس کیفیت زندگی خانوادگی موردسنجش قرار گرفتند. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار SPSS-22 مورد تحلیل قرار گرفتند.نتایج: نتایج نشان داد که در مراحل پس آزمون و پیگیری برنامه آموزش فرزند پروری مثبت باعث کاهش مشکلات رفتاری کودکان و افزایش کیفیت زندگی خانوادگی والدین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شده است. بحث و نتیجه گیری: درنتیجه می توان گفت که برنامه آموزش فرزند پروری مثبت می تواند بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان و افزایش کیفیت زندگی خانوادگی والدین با کودکان مبتلا به اختلال طیف اُتیسم مؤثر باشد.

هدف از انجام این تحقیق طراحی و اعتباریابی الگوی مقابله با افسردگی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اردبیل بود. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، از نظر ماهیت داده ها آمیخته و از نظر شیوه اجرا اکتشافی بود. جامعه آماری بخش کیفی اساتید دانشگاهی حوزه مشاوره بودند که تعداد 15 نفر از آنها بر اساس اصل اشباع نظر به صورت هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی نیز کلیه دبیران دوره دوم متوسطه شهر اردبیل به تعداد 500 بودند که مطابق فرمول کوکران 217 نفر از آن ها بر اساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بود. داده های به دست آمده بعد از طی فرآیند مستمر کدگذاری های باز، محوری و انتخابی در قالب 172 کد باز، 139 مفهوم، 14 مقوله و 6 طبقه بر اساس رویکرد سامان مند سازمان دهی شدند. یافته ها نشان می دهد الگوی مقابله با افسردگی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اردبیل تحت مقولات سلامت جسمانی، ویژگی و تفاوت های فردی، عوامل محیطی و اجتماعی، امکانات رفاهی، افسردگی و علائم آن، آموزش های روانشناختی، رویکردهای درمانی، دارو درمانی، توسعه سلامت معنوی، حفظ سلامت جسمانی، مدیریت سلامت روانی، فعالیت های اجتماعی، پیامدهای فردی و پیامدهای اجتماعی دسته بندی و از نظر اعتباریابی برازش شدند (p<0.05). درنهایت پیشنهاد می شود این پژوهش به عنوان یک راهنما و مسیر کلی برای پیشگیری از افسردگی و کاهش علائم آن توسط متخصصان در مدارس و نیز در سایر مراکز درمانی متناسب با زمینه های موجود استفاده شود.

روابط صمیمی و همدلی زوجین بعنوان یکی از عوامل اساسی در حفظ سلامت خانواده ها، نقش مهمی در پیشگیری از جدایی دارد. رویکرد هیجان مدار با تقویت و تنظیم هیجانات، فرد را به سمت دل بستگی ایمن سوق می دهد و درمان ایماگوتراپی نیز با غنی سازی روابط در افراد ایجاد احساس امنیت می کند. در اینجا این سؤال مطرح است که آیا بین اثربخشی زوج درمانی با دو رویکرد هیجان مدار و ایماگوتراپی (تصویرسازی) بر بهبود روابط زوجین تفاوت وجود دارد یا خیر؟ روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش و جامعه ی آماری شامل تمامی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان زرند با مشکلاتی در روابط زناشویی است. جهت تعیین گروه نمونه ی پیش آزمون، شرکت کنندگان، پرسشنامه ی الگوهای ارتباطی را دریافت کردند. شیوه ی نمونه گیری، تصادفی در دسترس بود که 21 زوج به صورت تصادفی به سه گروه شامل دو گروه آزمایش (گروه هیجان مدار و گروه ایماگوتراپی) و یک گروه کنترل تقسیم شده و گروه های آزمایش در جلسات زوج درمانی شرکت کردند. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی برای مقایسه اثربخشی دو رویکرد زوج درمانی بر بهبود روابط زوجین انجام شد. مشاهده شد که آموزش زوج درمانی هیجان مدار و ایماگوتراپی در مراحل پیش آزمون و پیگیری تأثیرگذار بوده و بین گروه کنترل با گروه های آزمایش تفاوت معناداری مشاهده شد. این آموزش ها روابط زوجین را به میزان بسیار زیادی بهبود بخشیدند. با درنظرگرفتن نتایج این پژوهش، پیشنهاد می شود که همگام با آموزش زوج درمانگران جهت انجام مداخلات درمانی، این درمان ها به صورت طولانی مدت و متمرکز در مراحل مختلف ازدواج و زندگی برای زوجین اعمال گردد.