روشها و مدل های روانشناختی (دانشگاه آزاد مرودشت)

این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه ای خودپنداره تحصیلی در رابطه بین ادارک از جو مدرسه و مشغولیت تحصیلی دانش آموزان متوسطه دوم شهرستان شیراز انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعة آماری شامل کلیه پسران و دختران دانش آموز متوسطه دوم شهرستان شیراز بودند. گروه نمونه شامل508 نفر بود که با به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری عبارت بودند از پرسشنامه مشغولیت تحصیلی، پرسشنامه خودپنداره تحصیلی و مقیاس ادارک از جو مدرسه. مقیاس ادارک از جو مدرسه شامل چهار خرده مقیاس حمایت معلم، حمایت همسالان، خودمختاری دانش آموزان و وضوح و ثبات قوانین بود. داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که ابعاد ادارک از جو مدرسه پیش بین مثبت و معنی دار خودپنداره تحصیلی بودند. همچنین ابعاد ادارک از جو مدرسه با واسطه خودپنداره تحصیلی توانستند مشغولیت تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی کنند. در کل، نتایج این پژوهش نشانگر اهمیت محیط یادگیری و ساختارهای انگیزشی بر مشغولیت تحصیلی دانش آموزان بود.

هدف پژوهش حاضر تحلیل پرسشنامه "اعتیاد به شبکه های اجتماعی مبتنی بر موبایل" با استفاده از مدل اندازه گیری راش بود. جامعه مورد بررسی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم و نمونه انتخابی، مشتمل بر 345 نفر با شیوه انتخاب در دسترس بود. ابزار مورد بررسی پرسشنامه اعتیاد به شبکه های اجتماعی مبتنی بر موبایل بوده که توسط خواجه احمدی و همکاران (1395) تدوین گردید. روش استفاده شده جهت تحلیل ابزار، مدل مقیاس رتبه بندی راش-اندریچ (RSM) برای سوالات چندارزشی مبتنی بر نظریه سوال-پاسخ بود. نرم افزارهای مورد استفاده SPSS-25، jMetric-4 و winsteps بود. یافته ها نشان داد در صورتی که هر مولفه یک بُعد جداگانه در نظر گرفته شود، این پرسشنامه از مدل تک بعدی پیروی می کند و با استفاده از مدل مقیاس رتبه بندی راش-اندریچ، دارای برازش مطلوب می باشد. همچنین پایایی ابزار نیز با استفاده از شاخص های جداسازی فرد و سوال سنجیده شد. علاوه بر این شاخص جداسازی فرد و سوال و ضریب اعتبار نیز به مقدار مطلوب حاصل شد.

هدف پژوهش حاضر بررسی روایی و همسانی درونی سیاهه شادکامی کودکان مدرسه (SCHI) (Ivens, 2007) در دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر خرم آباد بود. جامعه آماری دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر خرم آباد و نمونه آماری تعداد 240 دانش آموز پایه چهارم تا ششم بودند که به شیوه در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده سیاهه شادکامی کودکان مدرسه، نرم افزار مورد استفاده SPSS-25 و روش استفاده نیز تحلیل اکتشافی بود. یافته ها نشان داد این سیاهه از فرهنگ تاثیر گرفته و به واسطه آن 2 گویه از مجموع 30 گویه حذف گردید. تحلیل اکتشافی 2 عامل هیجان های مثبت و هیجان های منفی را شناسایی کرد که روی هم رفته 52/37 درصد از واریانس کل را تبیین نمودند. ضریب آلفای کرونباخ نیز مقدار بالاتر از 7/0 را برای هر دو عامل گزارش نمود. به طور کلی این سیاهه مناسب کودکان مقطع ابتدایی بوده و جهت دستیابی به هنجار مناسب لازم است در حجم نمونه بالاتر هنجاریابی آن انجام و شاخص های برازش آن در تحلیل عاملی تاییدی بررسی گردد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت به خود بر کنترل خشم و خودکارآمدی زنان دارای همسر معتاد در مشهد بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی، با پیش آزمون - پس آزمون بود. جامعه آماری شامل زنان دارای همسر معتاد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد سازمان بهزیستی که از طریق نمونه گیری در دسترس و هدفمند 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی 15 نفر در هر گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. از پرسشنامه کنترل خشم (Spielberger, 1999) جهت سنجش بیان و کنترل خشم و از پرسشنامه خودکارآمدی عمومی (Schwartz and Jerusalem, 1982) به منظور سنجش خودکارآمدی زنان دارای همسر معتاد استفاده شد. گروه آزمایش در 8 جلسه 120 دقیقه ای آموزش شفقت شرکت کردند. یافته های تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که درمان شفقت به خود بر کاهش برون ریزی خشم و درون ریزی خشم و بر افزایش خودکارآمدی زنان تأثیر معنادار داشت. نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر شفقت، روش مؤثری برای کاهش برون ریزی و درون ریزی خشم و همچنین افزایش خودکارآمدی زنان دارای همسر معتاد است.

هدف از این پژوهش بررسی ساختار عاملی و اعتبار نسخه فارسی پرسشنامه تفکر هوس (DTQ) که دارای 10 سوال و دو عامل می باشد، در بافت فرهنگی ایران بود. پس از ترجمه و تایید روایی محتوایی توسط کارشناسان، 510 نفر از دانشجویان شهر مشهد در سال تحصیلی 1398-99 به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و از آنها آزمون به عمل آمد. برای بررسی روایی سازه از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. تحلیل عاملی اکتشافی دو عامل را شناسایی کرد که مطابق با یافته های پژوهش های پیشین بود. همچنین، تحلیل عاملی تأییدی مدل دو عاملی این پرسشنامه را تأیید کرد. آلفای کرونباخ برای این مقیاس و عامل های آن از 75/0 تا 79/0 به دست آمد. در بررسی روایی ملاکی، نسخه فارسی پرسشنامه تفکر هوس ارتباط مثبت و معناداری را با سیستم فعالسازی رفتاری و مؤلفه های آن نشان داد، همچنین ارتباط منفی معناداری با سیستم بازداری رفتاری داشت. در نهایت، بر اساس نتایج این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که نسخه فارسی پرسشنامه تفکر هوس در نمونه ایرانی از پایایی و روایی کافی برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مصاحبه انگیزشی بر اهمال کاری تحصیلی در نوجوانان بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری و گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم مدارس آموزش و پرورش ناحیه دو شهر شیراز در سال تحصیلی 97-1396 تشکیل دادند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری در دسترس 30 دانش آموز که دارای اهمال کاری تحصیلی بودند، به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره (آزمایش و کنترل) گمارش شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی و چهار جلسه انفرادی مصاحبه انگیزشی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون اندازه گیری مکرر و تحلیل کواریانس چند متغیری (مانکووا) استفاده شد. یافته ها نشان داد که مصاحبه انگیزشی بر اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان اثربخش بوده است. همچنین نتایج تحلیل کوواریانس نیز نشان داد که بر ابعاد اهمال کاری (اهمال کاری عمدی، اهمال کاری ناشی از خستگی و اهمال کاری ناشی از بی برنامگی) تاثیر مثبت داشته است. بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که مصاحبه انگیزشی می تواند موجبات کاهش اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی را فراهم آورد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای خودنظم جویی تحصیلی در رابطه ذهن آگاهی با رفتار غیرمولد تحصیلی در گروهی از دانش آموزان دوره ی متوسطه اول شهرستان مرودشت بود. مشارکت کنندگان 295 نفر از دانش آموزان بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس های ذهن آگاهی دروتمن و همکاران، خودنظم جویی تحصیلی بوفارد و همکاران و رفتار غیرمولد تحصیلی ریمکوس را تکمیل کردند. روایی و پایایی مقیاس های پژوهش نیز با استفاده از روش تحلیل عامل تأییدی و ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. برای تحلیل داده های توصیفی و ماتریس همبستگی بین متغیرهای پژوهش از نرم افزار SPSS نسخه 24 و برای آزمون فرضیه و مدل پژوهش از نرم افزار AMOS نسخه 24 استفاده شد. یافته ها نشان دادند که مدل پژوهش با داده های جمع آوری شده برازش مطلوبی دارد؛ همچنین، یافته ها نشان دادند که اثر مستقیم ذهن آگاهی بر رفتار غیرمولد تحصیلی معنی دار نبود؛ اما اثر مستقیم ذهن آگاهی بر خودنظم دهی تحصیلی و اثر مستقیم خودنظم دهی تحصیلی بر رفتار غیرمولد تحصیلی معنی دار بود؛ همچنین، اثر ذهن آگاهی بر رفتار غیرمولد تحصیلی با واسطه گری خودنظم جویی تحصیلی معنی دار بود. به طور کلی یافته های پژوهش حاضر، نقش ذهن آگاهی و خودنظم جویی تحصیلی را در تبیین رفتار غیرمولد تحصیلی نشان می دهند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که به منظور کاهش رفتار غیرمولد تحصیلی دانش آموزان، باید به ذهن آگاهی و خودنظم دهی تحصیلی آن ها توجه شود.

نقش خانواده به عنوان کوچک ترین واحد اجتماعی می تواند هم در جنب ه مثب ت و هم در جنبه منفی، بسیارتأثیرگ ذار باش د. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی و درمان شفقت برتحمل آشفتگی و معنای زندگی زنان دارای تعارض زناشویی بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون و آزمون پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 110نفر از دانشجویان زن متأهل دارای تعارض های زناشویی بود. نمونه ی آماری این پژوهش شامل 45 نفر از این دانشجویان بود که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه (15 نفره) جایگزین شدند. گروه اول درمان مبتنی بربهبود کیفیت زندگی، گروه دوم درمان مبتنی برشفقت را دریافت کردند و گروه سوم به عنوان گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه تحمل آشفتگی سیمونز و گاهر (2005) و پرسشنامه معنای زندگی استگر (2006) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد که با توجه به F محاسبه شده که نسبت به F معیار در سطح 05/0، کوچک تر بود ،هر دو نوع درمان در شاخص تحمل آشفتگی و معنای زندگی اثربخش بوده است. نتایج حاکی از این است که درمان های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی و شفقت ورزی در حوزه سلامت روانی خانواده اثربخشی معناداری دارند. در متغیر تحمل آشفتگی درمان مبتنی بر شفقت نتایج مطلوب تری نسبت به درمان مهارت های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی داشته است و در متغیر معنای زندگی مهارت های مبتنی بربهبود کیفیت زندگی نتایج مطلوب تری نسبت به درمان مبتنی برشفقت داشته است ولی اختلاف گروه ها معنادار نیست (p<0/05).