روشها و مدل های روانشناختی (دانشگاه آزاد مرودشت)
روش ها و مدل های روان شناختی سال دوم بهار 1391 شماره 7 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف کلی این پژوهش بررسی رابطه سرسختی روان شناختی و انعطاف پذیری خانواده با شیوه های مقابله با استرس بود. با روش خوشه ای چند مرحله ای 319 دانش آموز دختر به عنوان افراد تشکیل دهنده گروه نمونه مورد تحقیق قرار گرفتند.ابزار گرد آوری اطلاعات در این پژوهش مقیاس مقابله با شرایط پر استرس عندلر و پارکر (CISS) ، پرسشنامه سرسختی اهواز (AHI)و پرسشنامه انعطاف پذیری مثبت شاکری بودند که همگی از روایی و پایایی قابل قبولی برای سنجش متغیرها ی پژوهش برخوردار بودند . در پژوهش حاضر با توجه به فرضیه ها برای تجزیه و تحلیل آماری در سطح آمار استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون، ضریب رگرسیون همزمان و آزمون MANOVA استفاده شد. یافته ها نشان داد که میان سرسختی روانشناختی با سبک مقابله ای هیجان مدار و اجتناب مدار، رابطه مثبت و معنی دار و میان انعطاف پذیری خانواده فقط با سبک مقابله ای اجتناب مدار، رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد، در مورد رابطه سرسختی روان شناختی و انعطاف پذیری خانواده باید بیان شود که بین این دو متغیر رابطه مثبت و معنی داروجود دارد. بنا بر نتایج ضریب رگرسیون همزمان می توان گفت که متغیر سرسختی روان شناختی پیش بینی کننده به ترتیب، سبک مقابله ای اجتناب مدار و هیجان مدار است و انعطاف پذیری خانواده پیش بینی کننده منفی سبک مقابله ای مسأله مدار می باشد، همچنین نتایج نشان دادند کهبه ترتیب شیوه مقابله مسأله مدار، سپس در مرحله دوم شیوه مقابله اجتناب مدار و نهایتاً در مرحله آخر شیوه مقابله اى هیجان مدار در بین دانش آموزان متداول تر است.
نقش واسطه ای طرحواره های شناختی ناسازگار در ارتباط با فرآیند و محتوای خانواده و شیوه های مقابله با تعارض نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
به منظور بررسی نقش واسطه ای طرحواره های شناختی ناسازگار در ارتباط با فرآیند و محتوای خانواده و شیوه های مقابله با تعارض 400 نفر (240 دختر و 160 پسر) از دانش آموزان دوره دبیرستان شهر شیراز به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها به کمک پرسش نامه شیوه مقابله با تعارض رحیم (1995)، پرسشنامه طرحواره های یانگ (1999) و پرسشنامه فرآیند و محتوای خانواده سامانی (1387) گردآوری شد. تحلیل مسیر در AMOSنشان داد که ، مدلهای مفروض با متغیر مستقل محتوای خانواده در رابطه با شیوه های حل تعارض با مادر (به استثنای شیوه سلطه گرانه) و شیوه حل تعارض با پدر (به استثنای شیوه مهربانانه، سلطه گرانه و مصالحه گرانه) همگی تائید شدند. مابقی مدل ها تایید نشد.به منظور پیش بینی طرحواره های شناختی ناسازگار بر اساس فرآیند و محتوای خانواده در نوجواناننیز به ترتیب ابعاد تصمیم گیری و حل مسئله، انسجام و احترام متقابل و باورهای مذهبی از فرآیند خانواده، پیش بینی کننده های معنی داری برای طرحواره های شناختی ناسازگار (0001/0 >P) و به ترتیب ابعاد زمان برای با هم بودن، ظاهر بدنی و منزلت اجتماعی، شغل وتحصیلات و تسهیلات تحصیلی از محتوای خانواده پیش بینی کننده های معنی دار برای طرحواره های شناختی ناسازگار (0001/0 >P) بودند.
اثربخشی معنا درمانی به شیوه گروهی برکاهش افسردگی بیماران سرطانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش اثربخشی معنا درمانی به شیوه گروهی بر کاهش افسردگی بیماران سرطانی شهر شیراز می باشد.نمونه مورد پژوهش بیماران مبتلا به سرطان با تشخیص قطعی سرطان و بدون پیشینه روانپزشکی و بیماری مزمن مراجعه کننده به بخش سرطان بیمارستان نمازی و درمانگاه مطهری شیراز بودند که تعداد 30 نفر از آنها در محدوده سنی 20-40 سال ،در گروه های 15 نفری آزمایش و کنترل به طور تصادفی جایگزین شدند .روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون ، با گروه کنترل بود .داده ها از طریق پرسشنامه افسردگی بک جمع آوری شدند . جلسات معنا درمانی طی 10 جلسه 120 دقیقه ای 2 بار در هفته به گروه آزمایش آموزش داده شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که آموزش معنا درمانی بر کاهش افسردگی بیماران سرطان تاثیر معناداری دارد. یافته های دیگر تحقیق نشان دادند که معنادرمانی به شیوه گروهیدر مرحله پیگیری نیز تاثیر معناداری بر کاهش میزان افسردگی این بیماران دارد. بین میزان افسردگی بیماران مبتلا به سرطان با توجه به تحصیلات آنان تفاوت معناداری مشاهده نگردید.
رابطه بین هوش هیجانی و مکانیسم های دفاعی دربین زوج های در آستانه طلاق و عادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر تبیین رابطه هوش هیجانی و مکانیسم های دفاعی زوج ها ی در آستانه طلاق و عادی بود. روش پژوهش به کار برده شده در این تحقیق روش همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زوج ها ی در آستانه طلاق و عادی شهر اصفهان در سال90- 1389 تشکیل می دانند که تعداد 100نفر (50 زوج عادی و 50 زوج در آستانه طلاق ) به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش را دو پرسشنامه هوش هیجانی بار-ان و پرسشنامه سبک های دفاعی تشکیل دادند. داده های بدست آمده با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میان هوش هیجانی و مکانیسم های دفاعی زوج های در آستانه طلاق رابطه معناداری وجود دارد ( 05/0 P<) اما میان هوش هیجانی و مکانیسم های دفاعی زوج های عادی رابطه معناداری به دست نیامد. بنابراین زوج های در آستانه طلاق چون از توان عاطفی پایین تری برخوردارند بیشتر تنیدگی حس می کنند و لذا از مکانیسم های دفاعی بیشتر از زوج های عادی استفاده می نمایند در حالی که زوج های عادی به دلیل توان عاطفی بالا میزان به کارگیری مکانیسم های دفاعی کمتر از زوج های در آستانه طلاق بود. در حقیقت هوش هیجانی بالاتر به فرد این امکان را میدهد که در حیطه ناهشیار بهتر بتواند به مدیریت،شناخت،تنظیم و ارزیابی هیجان ها بپردازد.
آزمون واعتباریابی پرسشنامه خودارزشمندی دربین دانش آموزان دختروپسردبیرستانهای شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
خودارزشمندی به مثابه شاخص سازگاری روانشناختی وکارکردمناسب اجتماعی تلقی می شود.هدف مقاله حاضر آزمون واعتباریابی مقیاس خودارزشمندی است. اطلاعات تحقیق بااستفاده ازابزارپرسشنامه وتحقیق پیمایشی ازمیان 200 دانش آموز دختروپسردبیرستان های شهراصفهان جمع آوری شده است.ابزارپژوهشمقیاس خودارزشمندی کروکروهمکاران(2003و2009)بوده که دارای هفت پاره مقیاس(حمایت خانواده، رقابت جویی،جاذبه های ظاهری، عشق خدایی،شایستگی علمی،تقوی وپرهیزگاری وموافقت از سوی دیگران) می باشد. برای آزمون روایی ابزارتحقیق ازمقیاس عزت نفس جمعی لوهاتنن وکروکر(1992)استفاده شده است.میزان پایایی ابزار(آلفای کرونباخ) برای کل پسران ودختران به ترتیب799/0، 706/0و82/0بوده است. برای بررسی روایی سازه بااستفاده ازتحلیل عاملی نشان دادکه هفتپاره مقیاس خودارزشمندی قابل تقلیل دردو عامل هستندودوعامل مذکوررامی توان خودارزشمندی درونی وخودارزشمندی بیرونی نامید.رابطه معناداری بین خودارزشمندی وعزت نفس جمعیوجودداشته(31/0) که معرف روایی ابزارتحقیق می باشد.علاوه برآن تمامی گویه های مقیاس درچهارعامل قابل تقلیل هستندکه بیانگر روایی سازه است.مقیاس خودارزشمندی دارای پایایی و روایی بسیار مطلوبی بوده ومتناسب فرهنگ ایران قابل استفاده می باشد.
ویژگی های روانسنجی آزمون قیاس رمزگونه (EA)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
آزمون قیاس رمزگونه یک مقیاس شناختی است که برای سنجش اعتماد به خود طراحی شده است. اعتماد به خود نیز جنبه ای از فراشناخت است که به صحتخودارزیابیفرد در حوزه های شناختی مربوط می شود.هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی آزمون قیاس رمزگونه در دانشجویان بود. نمونه پژوهش 250 دانشجوی دختر کارشناسی ارشد بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از دانشگاه شهید چمران اهواز انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل آزمون قیاس رمزگونه، پرسشنامه توانایی حافظه و استدلال و مقیاس خودکارآمدی عمومی بود.نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آزمون قیاس رمزگونه از همسانی درونی مطلوبی برخوردار است. همچنین، نتایج نشان داد که آزمون قیاس رمزگونه با پرسشنامه توانایی حافظه و استدلال، خرده مقیاس توانایی استدلال و مقیاس خودکارآمدی عمومی همبستگی مثبت معنی دار دارد. به علاوه، نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که آزمون قیاس رمزگونه در سطح قابل قبولی (81/0AGFI=) برازنده داده هاست و در نمونه دخترها قابل استفاده است.
ارائه مدل توضیحی ادراک دانشجویان از اثربخشی مرکز مشاوره، میزان تلاش و جهت گیری عملکردی آنان به هدف موفقیت در دانشگاه چمران اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف کلی از انجام این تحقیق ارائه مدل توضیحی ادراک دانشجویان از اثربخشی مرکز مشاوره، میزان تلاش آنان و جهت گیری آنان به هدف موفقیت در دانشگاه چمران می باشد. جامعه آماری این تحقیقشامل دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهید چمران در کلیه گروه های تحصیلی علوم انسانی، علوم پایه و فنی- مهندسی است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از هر یک از گروه های تحصیلی 3 رشته انتخاب شدند.ابزارهای این تحقیق شامل ""پرسشنامهجهت گیری هدف""(میدلی و همکاران، 1998)، ""پرسشنامه تلاش""(ملتزر و همکاران، 2004)و""پرسشنامه محقق ساخته"" اثربخشی مرکز مشاوره دانشگاه می باشد. پس از محاسبه روایی و پایایی ابزار تحقیق، پرسشنامه ها بین نمونه های مورد نظر توزیع و جمع آوری گردید. داده ها توسط نرم افزارهای SPSS18 وLISREL8.54 تحلیل شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که: 1) بین ادراک دانشجویان از اثربخشی مرکز مشاوره و جهت گیری هدف موفقیت عملکردی رابطه معناداری وجود دارد.2) ادراک از اثربخشی مرکز مشاوره رابطه معناداری با تلاش دانشجویان دارد. 3) ادراک از اثربخش مرکز مشاوره به واسطه تلاش رابطه معناداری با جهت گیری هدف موفقیت عملکردی دارد.
پیش بینی شادکامی بر اساس سبک پردازش هویت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این مطالعه بررسی رابطه ی بین سبک های هویت و شادکامی دانش آموزان دبیرستان های شهر مشگین شهر است. روش پژوهش حاضر از نوع، توصیفی – همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان مدارس شهرستان مشگین شهر بود که در این پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 350 نفر (169پسر، 181 دختر) از میان دانش آموزان انتخاب شدند. برای ارزیابی متغیرها از پرسشنامه سبک های هویت (ISI ,6G؛ برزونسکی، 1992)، شادکامی آکسفورد (OHI؛ آرگایل و لو، 1990) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی مانند (میانگین و انحراف معیار) و همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد دو سبک اطلاعاتی و هنجاری با شادکامی رابطه مثبت معنا دار دارد و می تواند آن را پیش بینی کنند. همچنین بین هر پنج مولفه شادکامی با دو مولفه از هویت یابی (اطلاعاتی و هنجاری) رابطه مثبت معنادار وجود دارد در حالیکه، از میان همان پنج مولفه فقط دو مولفه(عاطفه مثبت و کارآمدی) با هویت یابی سردرگم/اجتنابی در ارتباط است.در کل، یافته ها نشان می دهد می توانیم سبک های هویت و میزان شادکامی را در مسیرهای دلخواه تغییر دهیم، مثلا ،می توان با آموزش سبک های مختلف فرزندپروری و با تغییر سبک های هویت، میزان شادکامی را به حد مطلوب رساند؛ یا ابعاد بهزیستی را در راستای ارتقای سلامت روان، تغییر داد.