مطالعات سیاست گذاری تربیت معلم - پژوهش در تربیت معلم سابق
پژوهش در تربیت معلم دوره 6 بهار 1402 شماره 1 (پیاپی 15)
مقالات
حوزه های تخصصی:
در دهه های اخیر، الزامات آموزش فعال به عنوان رویکردی مؤثر و نوآور در حوزه آموزش و یادگیری مطرح گردیده است. این مطالعه با هدف شناسایی تجربیات معلمان در پیاده سازی این الزامات انجام گرفته است. روش انجام این پژوهش از نوع کیفی و به شیوه پدیدارشناسی است. جامعه آماری پژوهش، معلمان مدارس متوسطه در شهر تبریز و در سال 402-1401 بوده است. نمونه ها به صورت هدفمند انتخاب گردیدند و حجم آن با توجه به ماهیت پژوهش کیفی تا اشباع داده ها (16) نفر ادامه یافت. داده ها از طریق مصاحبه عمیق و ژرف نگر گردآوری گردید و با استفاده از روش پیشنهادی اسمیت (1995) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. سه مضمون اصلی از یافته ها استخراج گردید که عبارتند از: مزایای پیاده سازی آموزش فعال، چالش های پیاده سازی آموزش فعال و راهکارهای پیاده سازی آموزش فعال که هر یک از این مضامین شامل مضامین فرعی می باشد. نتایج نشان می دهد که معلمان با ارتقاء فرآیندهای آموزشی از طریق تجربه پذیری دانش آموزان، ترغیب به مشارکت فعال آن ها و ایجاد انگیزه برای تعامل، توانسته اند الزامات آموزش فعال را بهبود بخشند. همچنین، این تجربیات نشان می دهد که مقابله با چالش های اجرایی این رویکرد از طریق آمادگی معلمان، استفاده از راهکارهای متنوع، و ایجاد محیط های موثر آموزشی، می تواند به عملکرد بهتر آموزشی منجر گردد.
طراحی الگوی پارادایمی رتبه بندی معلمان با استفاده از رویکرد داده بنیاد
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی پیشایندها و پسایندهای پدیده رتبه بندی معلمان آموزش و پرورش استان تهران در قالب طراحی الگوی پارادایمی این مفهوم بوده است. این پژوهش به صورت کیفی و با استفاده از رویکرد داده بنیاد اجرا شده است. داده های کیفی از مصاحبه های عمیق با 20 تن از کارشناسان و خبرگان گردآوری شدند. نمونه گیری هدفمند (قضاوتی) با تکنیک گلوله برفی انجام شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین و در قالب مدل پارادایمی صورت گرفت. نتایج تحلیل داده های به دست آمده نشان داد که مقوله های علی پژوهش شامل توسعه شایستگی های دانشی معلمان و پیامدهای صحیح رتبه بندی می باشد. عامل زمینه ای مدل، مدیریت استراتژیک آموزش و پرورش بود. عوامل مداخله گر در مدل پیشنهادی شامل تفکر نظام مند، انعطاف و پذیرش شرایط جدید و عدم مقاومت در برابر تغییر، توجه به آموزش زیردستان و استقرار و ایجاد ارتباط صحیح با مدیران و اعمال تبعیض بود. پیامدهای مدل پیشنهادی شامل توسعه بالندگی معلمان، ارتقاء میزان کارایی و عملکرد، ایجاد انگیزه فعالیت و نوآوری بیشتر، افزایش بهره وری، ارتقای پست و مسئولیت و پاداش و تزریق پویایی و نشاط بود. مقوله راهبردی شامل توسعه مسیر شغلی و توسعه شایستگی های ارتباطی معلمان بود. مقوله محوری مدل نیز رتبه بندی بر مبنای ارزیابی عملکرد معلمان بود.
فرایند انتخاب ورود به دانشگاه فرهنگیان: زیست نگاری تجارب یک دانشجو معلم
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی فرایند انتخاب و روندهای مضامین و مقوله های مرتبط با ورود یک دانشجو معلم به دانشگاه فرهنگیان با نگاهی بر انگیزه های او نگاشته شد. روش انجام این پژوهش کیفی از نوع زیست نگاری (روایت پژوهی) بود. روش نمونه گیری در این پژوهش از نوع هدفمند بود که در آن با استفاده از مصاحبه های روایی و مصاحبه بدون ساختار، روایت های راوی جمع آوری شده و با استفاده از کدگذاری روایت ها 9 مضمون و 18 مقوله به دست آمد. تحلیل روایت ها بر اساس روش تحلیل مضمون صورت گرفت. به منظور افزایش روایی و اعتبار از روش های بررسی و بازبینی مجدد روایت ها، کمک از اساتید دانشگاهی، تحلیل موارد متناقض و چندسوسازی داده ها استفاده شد. 9 مضمون شامل: 1-ویژگی های شخصیتی 2-شرایط خانوادگی و تحصیلی سوژه 3-مسئله آزمون سراسری و پشت کنکور ماندن 4-تحقیق کردن درباره دانشگاه فرهنگیان 5-گرایش به سمت دانشگاه فرهنگیان 6-انتخاب هدف و تلاش بی وقفه 7-شرکت در آزمون سراسری 8-دعوت به مصاحبه دانشگاه فرهنگیان 9-موفقیت و دستیابی به هدف، بودند که از مقولات محوری مستخرج از کدهای باز به دست آمدند. یافته ها نشان می دهد هر 9 مضمون و 18 مقوله در روند انتخاب ورود سوژه به دانشگاه فرهنگیان و حرفه معلمی موثر بوده و با انگیزه های او مرتبط اند. در انتها نتایج بیانگر این است که انگیزه های درونی و بیرونی سوژه در تعامل باهم او را به سمت دانشگاه فرهنگیان و حرفه معلمی کشانده اند و هیچ یک از انگیزه ها به تنهایی نمی توانستند چنین انتخابی را در سوژه رغم بزنند. به نظر دانشگاه فرهنگیان در جذب دانشجومعلمان باید تعامل میان انگیزه هارا در نظر داشته و آن را در امور مختلف مورد ملاحظه قرار دهد.
بررسی رابطه حمایت اجتماعی با موفقیت شغلی با توجه به نقش میانجی رفتار نوآورانه در معلمان
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه حمایت اجتماعی با موفقیت شغلی با توجه به نقش میانجی رفتارنوآورانه در معلمان مدارس ابتدایی دخترانه شهر بوکان است. تحقیق از نظر هدف، کاربردی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان ابتدایی دخترانه شهر بوکان به تعداد 1260 نفر در سال تحصیلی 99-1398 می باشد. نمونه آماری براساس فرمول کوکران و با میزان خطای 5 درصد برابر 294 نفر از معلمان ابتدایی دختر که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های استاندارد حمایت اجتماعی فیلیپس و همکاران (1986)؛ موفقیت شغلی رادسیپ (1984)؛ و رفتارهای نوآورانه کانتر (1998) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های (میانگین، انحراف معیار، واریانس)، همبستگی چندگانه، رگرسیون چندمتغیر و آزمون تحلیل عاملى تأییدى استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین حمایت اجتماعی با موفقیت شغلی و رفتارنوآورانه در معلمان مدارس ابتدایی دخترانه شهرستان بوکان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و مدل از برازش خوبی برخودار است و رفتارنوآورانه نقش میانجی گری قوی دارد. در بخش دیگر، نتایج نشان داد که موفقیت شغلی براساس مولفه های حمایت اجتماعی (حمایت خانواده، حمایت دوستان و حمایت دیگران) و مولفه های رفتارنوآورانه (تولید، ترویج و پیاده سازی) قابل پیش بینی است.
چالش های طرح استخدام فوری دانشجو معلمان ورودی1398 دانشگاه فرهنگیان
حوزه های تخصصی:
مقدمه: یکی از چالش های مهم بسیاری از کشورها از جمله ایران، کمبود معلم است که برای حل این مسئله به روش های متفاوت متوسل شده اند، که یکی از این طرح ها در ایران، استخدام فوری دانشجو معلمان بود. .هدف پژوهش حاضر، بررسی چالش های طرح استخدام فوری از دیدگاه دانشجو معلمانی است که شامل این طرح بودند. روش پژوهش: روش این پژوهش از نوع کیفی بوده و با استفاده از روش تحلیل مصاحیه انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان ورودی 1398 دانشگاه فرهنگیان بود که در سال آخر دانشگاه به عنوان معلم به تدریس مشغول شدند. که از بین آنها 14 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختارمند بود که محقق با این تعداد به اشباع نظری رسید و برای تجزیه وتحلیل داده های کیفی از نرم افزار مکس کیودا استفاده شده است. یافته ها: براساس یافته های پژوهش 57 کد باز، 11 کد آزاد و سه کد محوری با عناوین مؤلفه های آموزشی، سازمان دهی و دیدگاه دانشجویان شناسایی شدند. کدهای آزاد شامل: عوامل مرتبط با ترم های گذشته، عوامل مرتبط با ترم های باقیمانده، معلمی و تدریس، امکانات و تجهیزات، شیوه نامه، هماهنگی آ.پ و دانشگاه، مسائل مالی و برنامه ریزی، مؤلفه های آموزشی بودند. در نتیجه: اجرای این طرح با چالش های متعددی مواجه بود که برای اجرای مجدد آن باید مد نظر قرار گیرند.
بررسی علل عدم انگیزه به فعالیت های پژوهشی در بین فرهنگیان (مطالعه موردی استان کهگیلویه و بویر احمد)
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش بررسی علل عدم انگیزه به فعالیت های پژوهشی در بین فرهنگیان استان کهگیلویه و بویر احمد است. به لحاظ روش شناسی، پژوهش حاضر مبتنی بر رویکرد کیفی ، با توجه به هدف از نوع پژوهش های کاربردی و به روش پدیدارشناسی انجام شده است. جامعه هدف این پژوهش شامل کلیه فرهنگیان شاغل (زن و مرد) استان کهگیلویه و بویراحمد هستند که در سال تحصیلی 1401-1400 مشغول تدریس و فعالیت بودند. برای حجم نمونه تعداد 50 نفر از آن ها به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات و داده های پژوهش از چک لیست،برگه یاداشت و مصاحبه نیمه ساختاریافته به عنوان ابزار پژوهش استفاده شده است. بدین صورت که ابتدا توصیف شرکت کنندگان در مطالعه خوانده می شود تا درکی از کل به دست آید، سپس بیانیه ها/عبارات مهم استخراج می شوند،معانی از بیانیه ها،عبارات مهم ،استخراج شدند.معانی تدوین شده به صورت مضامین سازماندهی می شوند، برای هر یک از آن ها توصیف مفصلی نوشته شد. یافته های پژوهش نشان داد که بعد از کدگذاری و مقوله بندی 6 مانع و علت اصلی عدم انجام پژوهش و 43 مانع فرعی به دست آمد که مهم ترین موانع شامل موانع فرهنگی-اجتماعی، موانع مالی- اقتصادی ،موانع فردی-انسانی،موانع اداری –ساختاری،موانع علمی-فنی و موانع زیرساختی بودند. .