فرهنگ مشاوره و روان درمانی

پژوهش حاضر با هدف تبیین مدل تاب آوری بر اساس هدفمندی زندگی و کیفیت روابط با میانجی گری سلامت معنوی در مواجهه با شرایط فشار روانی ناشی از بیماری کووید-19 انجام شد. مطالعه حاضر ازنظر هدف کاربردی است و نحوه گردآوری داده ها همبستگی از نوع توصیفی بود. جامعه آماری پژوهش اعضای خانواده مبتلایان به بیماری کووید-19 که در شهر تهران سکونت داشتند، بود. نمونه پژوهش300 نفر از اعضای خانواده های مبتلایان به بیماری کووید-19 بود که از طریق نمونه گیری در دسترس و روش اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه هدف در زندگی ماهولیک و کرامباف (1969)، پرسشنامه کیفیت روابط پیرس و همکاران (1991)، پرسشنامه تاب آوری کونور و دیویدسون (2003) و پرسشنامه سلامت معنوی پولوتزین و الیسون (1982) بود. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر از طریق نرم افزارهای SPSS و AMOS تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر مستقیم هدفمندی در زندگی (01/0>P) و اثر غیرمستقیم آن به واسطه سلامت معنوی (005/0>P) بر تاب آوری معنادار است. همچنین نتایج نشان می دهد که اثرات غیرمستقیم حمایت اجتماعی (04/0>P) و تعارض بین فردی (006/0>P) بر تاب آوری به واسطه سلامت معنوی معنادار است. براین اساس، سلامت معنوی می تواند نقش میانجی میان هدفمندی در زندگی و حمایت اجتماعی و تعارض بین فردی بر تاب آوری در مواجهه با فشار روانی داشته باشد و تاب آوری را افزایش دهد.

کمال گرایی نسبت به همسر با انتظارات و توقعات بسیار بالا از همسر همراه است و زمینه ساز تعارض و نارضایتی در خانواده است. هدف پژوهش حاضر تدوین بسته آموزشی تعدیل کمال گرایی نسبت به همسر با رویکرد شناختی رفتاری اسلامی بود. در این پژوهش، از دو روش کیفی و کمی استفاده شده است. ابتدا به منظور یافتن مولفه ها و تکنیک ها و ساخت بسته آموزشی، داده های مرتبط از آموزه های اسلامی و متون روان شناسی جمع آوری شد و با روش تحلیل محتوای کیفی و رویکرد نظریه زمینه ای تحلیل شد. سپس به منظور ارزیابی روایی محتوا، نظرات 12 کارشناس درباره اهداف، تکنیک ها و تکالیف خانگی ملاحظه شد. پس از حذف و اصلاح برخی آیتم ها بر اساس نظرات کارشناسان، بسته نهایی تعدیل کمال گرایی افراطی نسبت به همسر ارائه شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بسته آموزشی تعدیل کمال گرایی نسبت به همسر با رویکرد شناختی رفتاری اسلامی، شامل چهارده جلسه، نود دقیقه ای است که شامل 1) ایجاد رابطه درمانی و ارزیابی، 2) کاهش خودمحوری، 3) کاهش انتظارات بالا از همسر، 4) کاهش سلطه جویی نسبت به همسر، 5) افزایش تمایزیافتگی نسبت به همسر، 6) افزایش انعطاف پذیری، 7) تقویت بخشش، 8) تقویت توجه به افکار و احساسات همسر، 9) بهبود رابطه با خانواده همسر، 10) مثبت-نگری نسبت به همسر، 11) اصلاح تحریف های شناختی نسبت به همسر، 12) کاهش حساسیت عاطفی و زودرنجی، 13) کاهش حساسیت افراطی به جزئیات، 14) کاهش مشکلات کاری و اجتماعی و جمع بندی جلسات می باشد. بسته آموزشی تعدیل کمال گرایی نسبت به همسر با رویکرد شناختی-رفتاری با تاکید بر منابع اسلامی، دارای ...

ساختار هویت جنسیتی در نوجوانان علاوه بر تعامل اجتماعی رودررو، تحت تأثیر فناوری های نوین ارتباطی و در رأس آن اینترنت و شبکه های مجازی، قرار دارد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تجارب زیسته دختران نوجوان از حضور در فضای مجازی و تأثیر آن بر هویت جنسیتی آنان انجام شد. این مطالعه از نوع کیفی و با استفاده از روش پدیدار شناسی است و با بهره گیری از نمونه گیری هدفمند و تحلیل مصاحبه های نیمه ساختاریافته با دختران 13 تا 18 سال شهر تهران انجام شد. در نهایت پس از انجام 20 مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق پژوهشگر به اشباع داده ها رسید. مصاحبه ها با روش اسمیت مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. در این پژوهش 4 مضمون اصلی و 9 مضمون فرعی و 52 واحد معنایی به دست آمد که مضامین اصلی عبارت بودند از: «تغییرات رفتاری دختران»، «دسترسی به اطلاعات زودهنگام جنسی»، «کاهش اعتماد به نفس»، «اختلال در هویت جنسیتی». با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش، حضور بیش از 5 ساعت در روز در شبکه های مجازی مانند اینستاگرام باعث آسیب به هویت جنسیتی دختران نوجوان می شود.

تعارض زناشویی آسیبی است که خانواده های مختلف ممکن است با آن درگیر باشند. این پژوهش با هدف شناسایی تجارب فرزندان نوجوان درمعرض تعارض زناشویی والدین انجام شد. روش پژوهش حاضر کاربردی و از نوع کیفی پدیدارشناسی بود . جامعه این پژوهش شامل فرزندان نوجوان درمعرض تعارض زناشویی والدین بود. نمونه گیری به صورت هدفمند انجام شد و تا مرز اشباع و نهایتا انتخاب 12 فرزند ادامه یافت و شرکت کنندگان مورد مصاحبه های نیمه ساختاریافته عمیق قرار گرفتند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کلایزی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها، منجر به شناسایی 3 مضمون اصلی، 12 مضمون فرعی و 42 مفهوم اولیه شد. مضمون اصلی نخست، مشکلات روانشناختی شامل مضمون های فرعی احساس شکست، احساس ترس، افسردگی، مشغولیت ذهنی، احساس نادیده گرفته شدن، رفتارهای منفی نوجوانان و عدم تامین امنیت روانی بود. مضمون اصلی دوم، مشکلات تحصیلی-شغلی بود که مشتمل بر تغییرات شغلی والدین و اهمال کاری می شد و در نهایت، مسائل ارتباطی با آشنایان و دوستان چهارمین مضمون اصلی، شامل پذیرش نوجوان، احساس شرم و سرخوردگی و پنهان کاری توسط نوجوان بود. در مجموع، نتایج نشان داد نوجوانان دارای خانواده های متعارض، در معرض خطر و مشکلات روان شناختی و ارتباطی می باشد

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر هیجانات معرفتی بر صحت نظارت، صحت تنظیم و عملکرد دانش آموزان بود. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان پسر پایه ی ششم شهرستان تهران بود. برای این منظور 37 دانش آموز به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گماشته شدند. در پیش آزمون، شرکت کنندگان پس از مطالعه ی متن امتحانی، نمره ی خود را در امتحان پیش بینی و پاراگراف هایی که نیازمند مطالعه ی مجدد بودند را مشخص کردند. سپس آزمونی از محتوای متن مطالعه شده گرفته شد تا صحت پیش بینی های شرکت کنندگان و عملکرد آنها مشخص شود. در پس آزمون نیز روند کار به همین ترتیب بود با این تفاوت که گروه آزمایش، حین مطالعه ی متن، با دریافت سؤالاتی درباره ی نوع هیجان تجربه شده حین مطالعه به تأمل بر هیجاناتشان تحریک شدند. برای این کار از پرسشنامه ی هیجانات معرفتی پکران و همکاران (2016) استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد نمرات صحت نظارت، صحت تنظیم و عملکرد گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در پس آزمون، به طور معناداری بالاتر بود. از این رو به نظر می رسد توجه به هیجانات معرفتی حین یادگیری، با فراهم کردن نوعی بازخورد درونی، ضمن افزایش صحت نظارت و تنظیم در دانش آموزان، عملکرد آنها را نیز بهبود می بخشد.

مصرف مواد روان گردان چالشی رو به گسترش در سالمندان است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و خلاصه کردن اساسی ترین مباحث مرتبط با شیوع شناسی، غربال گری و مداخلات درمانی برای اختلالات مصرف مواد در بین سالمندان است. در این پژوهش از روش مروری استفاده شد. یافته ها نشان دادند الکل، تنباکو، اُپیوئیدها و داروهای تجویزی از شایع ترین مواد روان گردان مصرفی در بین سالمندان هستند. سالمندان، مستعد استفاده از مواد اغلب به دلیل چالش های مرتبط با سن مانند شکایات فیزیکی و درد، بازنشستگی، زیان های مالی، تغییرات وضعیت زندگی یا فقدان های اجتماعی هستند. در حال حاضر ابزارهای غربالگری مصرف مواد برای سالمندان فقط محدود به الکل است. با توجه به شباهت نشانگان مصرف مواد با نشانگان افسردگی، هذیان یا زوال عقل در سالمندان، غربالگری و سنجش همبودی ها از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. ادبیات پژوهشی مرتبط با اثربخشی و کارآمدی مداخلات درمانی اختلالات مصرف مواد در سالمندان کم و نیازمند پژوهش های بیشتر است. نتایج این پژوهش نشان داد مداخلات درمانی برای سالمندان مبتلا به اختلالات مصرف مواد باید برای آنها مناسب سازی شوند و اینکه شناسایی و مدیریت اختلالات مصرف مواد باید به عنوان بخشی از سنجش اولیه سالمندان در نظر گرفته شود.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی دلزدگی زناشویی بر اساس خودمحق بینی و کمال گرایی روابط عاشقانه انجام گرفت. پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل افرادی بود که به دلیل مشکلات زناشویی به مراکز مشاوره شهر همدان (مهر، مهرآور، سپیدار، روزبه، حال خوب) در ماه های (اردیبهشت، خرداد و تیر) سال 1398 مراجعه کرده بودند. برای نمونه آماری 208 نفر از مراجعین به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات پژوهش از پرسشنامه های دلزدگی زناشویی پاینز (1996)، خودمحق بینی لیسارد و همکاران (2011) و کمال گرایی روابط عاشقانه مت و لافوتیان (2012) استفاده شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد بین کمال گرایی روابط عاشقانه دلزدگی زناشویی رابطه مثبت و معنادار و بین خومحق بینی و دلزدگی زناشویی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (001/0>P) و همچنین بین خودمحق بینی استثماری و خودمحق بینی غیراستثماری با کمال گرایی روابط عاشقانه رابطه مثبت و معنادار وجود دارد (001/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد کمال گرایی روابط عاشقانه و خودمحق بینی توانایی پیش بینی دلزدگی زناشویی را دارند (001/0>P). بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت کمال گرایی روابط عاشقانه و خودمحق بینی توانایی پیش بینی دلزدگی زناشویی دارند و می توانند بر زندگی زناشویی افراد اثر بگذارند.