فرهنگ مشاوره و روان درمانی

فرهنگ مشاوره و روان درمانی

فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال چهاردهم پاییز 1402 شماره 55 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تدوین الگوی شادجانی مبتنی بر دیدگاه مولانا(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۴۴
پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی "شادجانی" مبتنی بر دیدگاه مولانا انجام گرفته است. پژوهش از نوع کیفی و روش مورد استفاده دراین پژوهش، روش تحلیل مضمون(تم) بوده است که از طریق مطالعه و جستجو در شش دفتر مثنوی معنوی حاصل گردیده است. نتایج کار به این شکل حاصل گشته است که در گام اول برای استخراج الگوی شادجانی پس از آشنایی اولیه با متن دفاتر مثنوی، کدهای اولیه از اشعار مثنوی را استخراج نموده و از ادغام و ترکیب آنها به مضامین پایه و فرعی و در نهایت از طریق تلفیق 35مضمون فرعی به 10 مضمون اصلی که شامل حضور در لحظه، خاموشی و سکوت، صبر و ثبات قدم، شکرگزاری و رضایتمندی، پذیرش و تسلیم، هشیاری افزایی، روشن بینی و خردمندی، دستیابی به خود اصیل، عشق و وحدت و یکتایی، دست یافتیم. در گام دوم الگوی استخراج شده از طریق گروه متخصصان(خبرگان)، مورد ارزیابی قرار گرفت و روایی محتوایی الگو بر اساس شاخص روایی محتوایی (CVI ) مورد سنجش قرار گرفته و در نهایت اعتبار الگو تایید گردید. نتایج پژوهش، نشان داد که مولفه های الگوی شادجانی، مبتنی بر دیدگاه مولانا، مفاهیمی هستند که در علم روانشناسی و در نظریه های وجودی و بالاخص روانشناسی مثبت گرا مورد توجه واقع شده اند، اما به دلیل تفاوت در نوع نگاه و اساس شکل گیری علی رغم هم پوشانی های ظاهری، از نظر محتوایی تفاوت هایی دارند.
۲.

بررسی کیفی هویت شغلی مبتنی برمولفه های وجودی مشاوران تازه کار خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۳۲
هدف از پژوهش حاضر، بررسی کیفی هویت شغلی مبتنی برمولفه های وجودی مشاوران تازه کار خانواده بود. برای شناسایی عوامل مؤثر در هویت شغلی مشاوران تازه کار خانواده مبتنی بر مولفه های وجودی ، از روش نظریه زمینه ای استفاده شد. گردآوری داده ها با استفاده از مصاحبه های عمیق مطرح شده توسط پژوهشگر انجام شد. در این مطالعه به منظور آگاهی از عوامل مؤثر در مولفه های وجودی مشاوران تازه کار خانواده کلیه مشاوران تازه کار خانواده شهر تهران در سال 1400-1401 به عنوان جامعه مورد پژوهش در نظر گرفته شدند نمونه گیری به روش هدفمند بوده و شرکت کنندگان واجد ملاک های ورود به پژوهش بودند.نتایج تحقیق در قالب 58 کدباز ، 9 کد محوری و 2 کد انتخابی مشخص شد که بیان گر این بود ، لمس دغدغه های وجودی چون مرگ ، معنا ،تنهایی، اصالت ، آزادی و مسئولیت در کنار ابعاد هویت شغلی نقش موثری رادر شکل گیری هویت نومشاوران فراهم می آورد و بسیار مهم است.
۳.

مدل علّی صمیمیت زن و شوهری بر اساس سبک های دلبستگی، خود شفقت ورزی و ذهن آگاهی در روابط عاشقانه زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۳۴
هدف از پژوهش حاضر تبیین مدل علّی صمیمیت زن و شوهری بر اساس سبک های دلبستگی، خود-شفقت ورزی و ذهن آگاهی در روابط عاشقانه زوجین شهرستان هلیلان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه متاهلان شهرستان هلیلان در سال 1401 بود که از بین آن ها به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای 350 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار های پژوهش شامل پرسشنامه ارزیابی شخصی صمیمیت در روابط شفر و اولسون (1981)، پرسشنامه سبک های دلبستگی بزرگسالان سیمپسون (1990)، پرسشنامه خودشفقت ورزی نف (2003)، پرسشنامه ذهن آگاهی رابطه کیمز و همکاران (2018) بود. برای تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. در این پژوهش مسیرهای غیر مستقیم دلبستگی ایمن به صمیمیت زن و شوهری با واسطه گری خودشفقت ورزی و ذهن آگاهی در روابط عاشقانه ؛ و دلبستگی ناایمن به صمیمیت زن و شوهری با واسطه گری ذهن آگاهی در روابط عاشقانه معنادار شدند. این مدل توانست 37/0 واریانس صمیمیت زن و شوهری را تبیین کند. نتایج نشان داد با توجه به یافته های پژوهش، صمیمیت زن و شوهری و سبک های دلبستگی هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم رابطه دارند و خودشفقت ورزی و ذهن-آگاهی در روابط عاشقانه توانستند بین صمیمیت زن و شوهری و سبک های دلبستگی نقش واسطه ای ایفا کنند.
۴.

مدل علّی پیش بینی اهمالکاری تحصیلی بر اساس ریشه های والدینی و مولفه های خودناهمخوانی با نقش واسطه ای احساس تعلق به مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۹۶
هدف از انجام این پژوهش بررسی مدل علّی پیش بینی اهمالکاری تحصیلی بر اساس ریشه های والدینی و مولفه های خود ناهمخوانی با نقش واسطه ای احساس تعلق به مدرسه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در پایه نهم دوره اول متوسطه در سالتحصیلی 1401-1400 شهرستان نهاوند بود. نمونه این پژوهش شامل 312 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی بدست آمد. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر، پرسشنامه اهمالکاری تحصیلی، احساس تعلق به مدرسه، ریشه های والدینی و پرسشنامه خودناهمخوانی بود. نتایج حاصل از معادلات ساختاری نشان داد که بین مؤلفه های ریشه های والدینی، خود ناهمخوانی و احساس تعلق به مدرسه با اهمالکاری تحصیلی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (001/0≥P). همچنین نتایج نشان داد که 31 درصد از واریانس اهمالکاری تحصیلی توسط مؤلفه های ریشه های والدینی، ناخودهمخوانی و احساس تعلق و 13 درصد از واریانس احساس تعلق توسط ریشه های والدینی تبیین می شود. همچنین تمامی ضرایب مسیر در مدل معنادار هستند.با توجه به یافته های پژوهش حاضر ضرورت توجه به اهمالکاری تحصیلی به عنوان یکی از ابعاد مهم و تاثیرگذار در عملکرد تحصیلی دانش آموزان بیش از پیش مطرح می گردد. لذا توصیه می شود روانشناسان تربیتی و مشاوران تحصیلی برای کاهش اهمالکاری تحصیلی در دانش آموزان برنامه آموزشی مناسبی را تدوین کرده و راهکارهای بهبود طرحواره های ناسازگار، مولفه های خود ناهمخوانی و همچنین افزایش احساس تعلق به مدرسه را به آنان آموزش دهند.
۵.

تدوین مدل رضایت زناشویی بر اساس کارکردهای اجرایی با نقش میانجی همدلی در زوجین شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۷۶
هدف از مطالعه حاضر بررسی تدوین مدل رضایت زناشویی براساس کارکردهای اجرایی با میانجیگری همدلی در زوجین شاغل بود. طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی است. برای این منظور 500 نفر از زوجین شاغل شهر تهران با استفاده از نمونه گیری خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند و به مقیاس کارکردهای اجرایی بارکلی، مقیاس همدلی اساسی و پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. همچنین برای طبقه بندی، پردازش، تحلیل داده ها و بررسی فرضیه های پژوهش از نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد. ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخص های برازندگی نشان داد که مدل فرضی، با مدل اندازه گیری برازش دارد (98/0=CFI، 94/0 = NFI ،02/0 =(RMSEA. نتایج پژوهش نشان داد که کارکردهای اجرایی با واسطه گری همدلی بر رضایت زناشویی در سطح 05/0P< تاثیر معناداری دارد. کارکردهای اجرایی به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق همدلی در رضایت زناشویی موثر است. از این رو جهت بهبود رضایت زناشویی، مداخله در کارکردهای اجرایی و همدلی در زوجین شاغل می تواند دارای اهمیت باشد.
۶.

مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و آموزش شفقت به خود در تاب آوری و کاهش آسیب پذیری روانی- بدنی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال یادگیری (خواندن و نوشتن)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۴۹
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان هیجان مدار و آموزش شفقت به خود در تاب آوری و آسیب پذیری روانی- بدنی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال یادگیری خواندن و نوشتن صورت گرفت. طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه مادران کودکان دارای اختلال یادگیری مراجعه کننده به کلینیک پیوند آموزش و پرورش شهرستان ملارد در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل می دادند. تعداد 45 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب، به روش تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه گمارده شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) و آزمون SCL- 25 دراگوتیس و همکاران(1963) بود. نتایج آزمون بونفرونی نشان داد تفاوت بین درمان هیجان مدار با آموزش شفقت به خود در متغیرهای تاب آوری و آسیب پذیری روانی- بدنی مادران معنی دار است؛ به این معنی که درمان هیجان مدار بیشتر از آموزش شفقت به خود بر تاب آوری و آسیب پذیری روانی-بدنی موثر است. با توجه به نتایج به دست آمده می تون از هر دو رویکرد به ویژه درمان هیجان مدار جهت بهبود تاب آوری و آسیب پذیری روانی- بدنی مادران دارای کودک مبتلا به اختلال یادگیری و به تبع آن افزایش کیفیت زندگی آنان استفاده نمود.
۷.

اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد وجودی برکنترل درد، تنظیم هیجانی و سازگاری اجتماعی بیماران مبتلا به سرطان های بدخیم گوارشی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۹
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد وجودی بر کنترل درد، تنظیم هیجانی و سازگاری اجتماعی بیماران مبتلا به سرطان های بدخیم گوارشی بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمام بیماران مبتلا به سرطان بدخیم گوارشی مراجعه کننده به بیمارستان امید و مرکز انکلوژی تخصصی رضا در شهر مشهد در تابستان سال 1400 بود که از میان آنها 30 بیمار به صورت دردسترس و هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار داده شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه درد مک گیل، تنظیم هیجانی گراس وجان و سازگاری اجتماعی (SAS) بود که به منظور جمع آوری اطلاعات در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بر روی آزمودنی ها اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تجزیه و تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. یافته ها حاکی ازاین بود که مشاوره گروهی با رویکرد وجودی بر کنترل درد، تنظیم هیجانی و سازگاری اجتماعی بیماران مبتلا به سرطان های بدخیم گوارشی تاثیر دارد (05/0›p)؛ لازم به ذکر است، ماندگاری اثر درمان بعد از سه ماه حفظ شده است (05/0›p). بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که از مشاوره گروهی با رویکرد وجودی می توان در زمینه کنترل درد، تنظیم هیجانی و سازگاری اجتماعی بیماران مبتلا به سرطان های بدخیم گوارشی استفاده نمود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۶