تحقیقات حسابداری و حسابرسی

معاملات اشخاص وابسته از دید رفتار فرصت طلبانه یا کارایی، می تواند تخصیص بهینه منابع را به شکل سرمایه گذاری و تامین مالی در واکنش به عملکرد گزارش شده، تحت تاثیر قرار دهد. هدف این پژوهش بررسی حساسیت سرمایه گذای و تامین مالی به عملکرد شرکت با تاکید بر نقش معاملات اشخاص وابسته در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران می باشد. نمونه آماری تحقیق شامل98 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1389 تا 1396 می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف جزء پژوهش های کاربردی و با استفاده از رویکرد پس رویدادی است. نتایج پژوهش نشان داد که حساسیت سرمایه گذاری و تامین مالی خارجی به کیوتوبین تحت تاثیر معاملات اشخاص وابسته قرار نمی گیرد ولی حساسیت سرمایه گذاری به جریان نقد داخلی، با افزایش معاملات اشخاص وابسته افزایش می یابد درحالی که حساسیت تامین مالی خارجی به جریان نقد داخلی ایجاد شده، با افزایش معاملات اشخاص وابسته، کاهش می یابد که نشانگرتصور فرصت طلبانه بودن معاملات اشخاص وابسته توسط سرمایه گذاران و اعتباردهندگان شرکت ها است.

هدف اصلی پژوهش حاضر مرور سیستماتیک تاثیر استقلال واحد حسابرسی داخلی بر اثربخشی یا عملکرد حسابرسی داخلی با استفاده از روش فراتحلیل یا متا آنالیز می باشد لذا در این راستا، پژوهش های داخلی و خارجی انجام شده از سال 1390 تا 1400 مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاضرکه با بهره گیری از روش فراتحلیل انجام گرفته است و به ترکیب آماری نتایج پژوهش های انجام شده در زمینه بررسی تاثیر استقلال واحد حسابرسی داخلی بر عملکرد حسابرسی داخلی پرداخته است، نشان داد که اندازه اثر کشف شده برای اکثر مطالعات معنادار است. باتوجه به اینکه خطای اندازه گیری آزمون همگن بودن کمتر از 0.05 بوده بنابراین مطالعات همگن هستند و ناهمگن یا نامتجانس نمی باشند و این امر نشان از تایید مدل اثرات ثابت می دهد. از طرفی اندازه اثر مدل اثرات ثابت مطابق با جدول رزنتال متوسط ارزیابی گردید. از سویی خطای اندازه گیری مدل اثرات ثابت کمتر از 0.05 می باشد که فرضیه پژوهش را تایید می نماید.بنابراین استقلال حسابرسی داخلی بر اثربخشی یا عملکرد حسابرسی داخلی تاثیر دارد.

هدف: سودآوری شرکت ها و عوامل مؤثر بر آن از موضوعات مورد توجه در پژوهش های مالی و حسابداری هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر هزینه های نمایندگی و توانایی مدیریت بر سودآوری شرکت ها و همچنین تعیین چگونگی اثرگذاری هزینه های نمایندگی بر سودآوری با تأکید بر نقش توانایی مدیران می باشد. روش: در این پژوهش از داده های مالی 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1391 تا 1397 استفاده شده است. به منظور اندازه گیری سودآوری و هزینه های نمایندگی به ترتیب از نسبت بازده دارایی ها و معکوس نسبت به کارگیری دارایی ها استفاده شده است. توانایی مدیریت نیز با استفاده از روش دو مرحله ای دمرجیان و همکاران (2012) اندازه گیری شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای تحلیل پوششی داده ها و Eviews 10 انجام گردید. یافته ها: نتایج نشان داد شاخص مربوط به هزینه های نمایندگی بر شاخص سودآوری تأثیر منفی و معناداری دارد، براساس پنل GMM (مدل پویا)، توانایی مدیریت نیز تأثیر مثبت و معناداری بر سودآوری آتی دارد. از سوی دیگر، توانایی مدیریت تأثیر هزینه های نمایندگی بر سودآوری را تعدیل کرده و اثر منفی آن را بر شاخص سودآوری کاهش می دهد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن است که مدیران توانا مهارت بیشتری در همسوسازی منافع خود با منافع سهامداران دارند و تضادهای نمایندگی شامل خطر اخلاقی، مدیریت سود، تفاوت افق زمانی و تمایل به نگهداری سود در شرکت های دارای مدیران توانا کمتر است..

پژوهش حاضر درصدد مطالعه بشردوستی شرکتی و کارایی سرمایه گذاری است. رویکرد پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و با توجه به تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از نوع توصیفی- همبستگی می باشد. کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران جامعه مورد مطالعه این پژوهش را تشکیل می دهند. 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1392 تا 1396 برای نمونه انتخاب شد و با بهره گیری از معادلات رگرسیونی چندگانه مبتنی بر داده های تلفیقی، آزمون شدند. یافته های پژوهش حاکی از آن است بین بشردوستی شرکتی و کارایی سرمایه گذاری رابطه ی مثبت وجود دارد. علاوه بر این، رابطه مثبت میان بشردوستی و کارایی سرمایه گذاری زمانی قوی تر است که شرکت در یک محیط سازمانی بهتر قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تضاد نقش، باور به خودکارآمدی و حساسیت اخلاق حرفه ای حسابرسان بر عملکرد آنها با تأکید بر هوش عاطفی حسابرس است. روش پژوهش حاضر، توصیفی –پیمایشی بوده و به منظور اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه استفاده گردید. به منظور اندازه گیری متغیرهای تضاد نقش از پرسشنامه ریزو هوس و لیرتزمن (1970)، باور به خودکارآمدی از پرسشنامه اسپکتور (1983)، حساسیت اخلاق حرفه ای از پرسشنامه شوب (1993)، عملکرد حسابرس از پرسشنامه دانلی و اُبریان (2003) و هوش عاطفی از پرسشنامه گلمن (2001)، استفاده شده است. این پژوهش در یک بازه زمانی شش ماهه (اسفند ماه سال 1397 الی مرداد ماه 1398) انجام شد. جامعه آماری پژوهش حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی (عضو جامعه حسابداران رسمی ایران) و مؤسسه های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی بوده است که از بین آنها طبق فرمول کوکران 198 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. داده های پژوهش با استفاده از آزمون رگرسیون خطی ساده و چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تضاد نقش حسابرس، باور به خودکارآمدی حسابرس، حساسیت اخلاق حرفه ای به عنوان متغیرهای مستقل، عملکرد حسابرس به عنوان متغیرهای وابسته و هوش عاطفی به عنوان متغیر تعدیل گر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که (1) تضاد نقش حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد. (2) باور به خودکارآمدی حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد. (3) حساسیت اخلاق حرفه ای حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد. (4) هوش عاطفی و تضاد نقش حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر ندارد. (5) هوش عاطفی و باور به خودکارآمدی حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد. (6) هوش عاطفی و حساسیت اخلاق حرفه ای حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد.

هدف از پژوهش حاضر، ارائه الگوی توصیفی گزارشگری زیست محیطی در ایران است که از طریق تحقیق اکتشافی، پژوهش کیفی و با روش نظریه پردازی زمینه بنیان تدوین شد. جامعه آماری شامل خبرگان صاحب نظر در زمینه حسابداری، محیط زیست، منابع طبیعی و حقوق بوده؛ که از روش نمونه گیری گلوله برفی برای انجام مصاحبه استفاده گردید. پس از تحلیل داده ها؛ الگوی «عدم افشای مناسب اطلاعات زیست محیطی در گزارشگری مالی» تدوین شد. نتایج پژوهش نشان می دهد، افشای مناسبی در خصوص فعالیت های زیست محیطی صورت نمی پذیرد و عدم وجود استانداردها و رهنمودهای حسابداری، ضعف قوانین، ضعف فرهنگی و آموزشی و فساد و گروه های فشار از عوامل مؤثر گزارشگری فعلی زیست محیطی است، که در بستر سطح توسعه ، نحوه فعالیت سازمان های مردم نهاد، نحوه فعالیت سازمان حفاظت محیط زیست و شرایط اقتصادی به وجود آمده و عدم آگاهی و دانش عمومی جامعه و عدم حسابرسی و بازرسی قانونی زیست محیطی به عنوان شرایط مداخله گر می باشد. راهبردهای الگو شامل انجام فعالیت های مخرب و آلاینده، عدم پرداخت عوارض آلایندگی، عدم جبران خسارت های زیست محیطی، انحصاری بودن محصولات و بازار و گزارشگری داوطلبانه (اجتناب از افشای اطلاعات نامطلوب) و پیامدهای آن از دست رفتن مؤلفه قدرت ملی، عدم توسعه پایدار، عدم تقارن اطلاعاتی، عدم پاسخگویی و از دست دادن مزیت های رقابتی است.

از آنجا که مالیات بخش عمده ای از درآمد دولت را تشکیل داده و متداول ترین و مهم ترین روش تامین مخارج دولت برای تامین رفاه اجتماعی و رشد اقتصادی می باشد لذا بدون توجه به مالیات و عوامل مهم در اجتناب از پرداخت مالیات رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی در بلندمدت امکان پذیر نیست.لذا هدف اصلی تحقیق بررسی رابطه بین نرخ موثر مالیاتی و ریسک شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر مولفه های فرهنگ مالیاتی است.این تحقیق از نظر هدف کاربردی و دارای روش توصیفی – همبستگی است. داده های این تحقیق شامل اطلاعات مالی شرکت های بورسی از ابتدای سال 1387 تا پایان سال 1396 می باشد. در این تحقیق به منظور بررسی فرضیات از مدل پنل دیتا استفاده شده است. نتایج نشان داد بین نرخ مالیاتی موثر پایین تر و زیر شاخص های فرهنگ مالیاتی (قوانین مالیاتی، جرائم و بخشودگی، آگاهی بخشی، عدالت اجتماعی)، با نوسانات نرخ مالیاتی در آینده مرتبط و نوسانات قیمت آتی سهام ارتباطی معنادار و مستقیم وجود دارد. از اینرو لازم است وجوه حاصل از فعالیت های اجتناب از پرداخت مالیات در زمینه سرمایه گذاری مورد استفاده قرار گیرد تا موجب افزایش جریان نقدی مورد انتظار آینده و در نتیجه کاهش هزینه سرمایه شود.

موفقیت هرگونه مدل قیمت گذاری دارایی باید وابسته به تناسب انتخاب های واقعی در ارزش شرکت هایی باشد که بازده آنها در آزمون مدل مورد بررسی قرار گرفته باشد. هدف این پژوهش بررسی شاخص های مدل اختیارات سرمایه گذاری و تاثیر آن بر بازده سهام می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل 146 شرکت در بازه زمانی 1397-1390 می باشد. پژوهش حاضر، ازنظر هدف کاربردی؛ و ازنظر ماهیت و محتوا از نوع همبستگی است و فرضیه های پژوهش با استفاده از رویکرد رگرسیون چند متغیره و روش داده های پانل برآورد شده اند. نتایج نشان داد که اختیارات سرمایه گذاری بر اساس مدل چهار عاملی گرولون بر بازدهی سهام تأثیرگذار می باشد. علاوه بر این بین توان توضیحی مدل پنج عاملی فاما فرنچ با مدل اختیارات سرمایه گذاری بر اساس مدل چهار عاملی گرولثون در تبیین بازده سهام تفاوت معنی داری وجود داشته و توان توضیحی مدل چهار عاملی گرولون در تبیین بازده سهام بیشتر از مدل پنج عاملی فاما و فرنچ می باشد.

یکی از اوراق بهاداری که برای پرکردن خلاء حاصل از حذف اوراق قرضه، در بازار مالی اسلامی طراحی شده است اوراق بهادار منفعت است که می تواند با استفاده از قراردادهای مجاز شرعی به توسعه کمی و کیفی بازار مالی کمک کند. هدف از تحقیق حاضر طراحی و تبیین مدل قیمت گذاری اوراق منفعت با رویکرد جذب سرمایه بوده است. این پژوهش از نظر نوع توسعه ای – کاربردی و به لحاظ ماهیت در زمره تحقیقات توصیفی می باشد. دراین تحقیق با استفاده از جامعه آماری که شامل اوراق بهادار اسلامی منتشر شده در فرابورس ایران و نمونه مورد بررسی شامل صکوک منفعت و اجاره منتشر شده که در محدوده زمانی سال های 1393 تا 1398 می باشد، داده های گردآوری شده از ابزارهای نوین فرابورس ایران و بورس اوراق بهادار تهران مورد ارزیابی قرار می گیرد برای بررسی فرضیه اصلی پژوهش ابتدا یک مدل رگرسیونی معرفی می شود که مدل پایه ارائه شده تحقیق حاضر به منظور تخمین نرخ بازده مورد انتظار منفعت می باشد، با تخمین زده شده و سپس مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که که تمامی متغیرهای مورد بررسی دارای تأثیر معنی دار بر قیمت گذاری اوراق منفعت می باشند. افزایش ارزش اسمی، قیمت اوراق را بالا می برد اما در حقیقت ارزش واقعی اوراق با ایجاد تورم کاهش می یابد که در مدل اثر منفی بر قیمت گذاری کاملاً مشخص است.

هدف این مقاله بررسی تاثیر تغییرات غیر منتظره وجه نقد بر بازده مازاد در شرایط عدم اطمینان در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1389 تا 1395 بوده است. در این تحقیق، تغییرات غیر منتظره وجه نقد متغیرمستقل و بازده مازاد متغیر وابسته در نظر گرفته شد. این پژوهش از پژوهش های کاربردی – توصیفی بوده و از نظر روش نیز در دسته پژوهش های همبستگی می باشد. تعداد شرکت های مورد بررسی 147 می باشد. به منظور تحلیل داده ها ابتدا پیش آزمون های ناهمسانی واریانس، آزمونF لیمر، آزمون هاسمن و سپس از آزمون رگرسیون چند متغیره برای تایید و رد فرضیه های تحقیق(نرم افزار ایویوز) استفاده گردیده است. نتایج نشان داد رابطه مستقیمی بین تغییرات غیر منتظره وجه نقد با بازده مازاد وجود دارد. به علاوه رابطه معکوس و منفی بین تغییرات غیر منتظره وجه نقد در تعامل شرایط عدم اطمینان اقتصادی و ویژه با بازده مازاد وجود دارد.