ابراهیم نویدی عباسپور

یکی از مهمترین ویژگی های بازار سرمایه هر کشور، تاثیر پذیری از مسایل سیاسی است. تغییرات سیاسی در بدنه حاکمیت از آنجا که تغییراتی در دیدگاه های اقتصادی در پی دارد تاثیر ملموس و سریعی بر بورس اوراق بهادار می گذارد. استدلال بر این است که شرکت های دارای روابط گسترده سیاسی، به دلیل برخورداری از شرایط خاص، هزینه های کمتری را متحمل می شوند. واحد های تجاری نیز تمایل زیادی به برقراری ارتباط نزدیک با دولت و سیاستمداران دارند برای این منظور، در این پژوهش رابطه بین محافظه کاری حسابداری و روابط سیاسی هیات مدیره با تاکید بر ضعف کنترلهای داخلی در بازه زمانی بین سال های 1393 تا 1399 برای شرکتهای فعال در بورس اوراق بهادار تهران با انتخاب 156 شرکت به عنوان نمونه آماری به اجرا درآمده است. روش گردآوری داده ها با استفاده از نرم افزار ره آورد نوین و یادداشت های همراه صورتهای مالی و تحلیل فرضیات پژوهش با استفاده از آزمون رگرسیون لجستیک در نرم افزار آماری EVIEWS نسخه نهم انجام شده است. نتایچ نشان دادند ضعف کنترل داخلی بر رابطه بین محافظه کاری و روابط سیاسی هیات مدیره تاثیر دارد.

در این پژوهش رابطه بین محافظه کاری حسابداری و روابط سیاسی هیات مدیره در بازه زمانی بین سالهای 1393 تا 1399 برای شرکتهای فعال در بورس اوراق بهادار تهران با انتخاب 156 شرکت به عنوان نمونه آماری به اجرا درآمده است. روش گردآوری داده ها با استفاده از نرم افزار ره آورد نوین و یادداشت های همراه صورتهای مالی و تحلیل فرضیات پژوهش با استفاده از آزمون رگرسیون لجستیک در نرم افزار آماری EVIEWS نسخه نهم انجام شده است. نتایچ نشان دادند که بین محافظه کاری حسابداری و روابط سیاسی هیات مدیره ارتباط وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر تضاد نقش، باور به خودکارآمدی و حساسیت اخلاق حرفه ای حسابرسان بر عملکرد آنها با تأکید بر هوش عاطفی حسابرس است. روش پژوهش حاضر، توصیفی –پیمایشی بوده و به منظور اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه استفاده گردید. به منظور اندازه گیری متغیرهای تضاد نقش از پرسشنامه ریزو هوس و لیرتزمن (1970)، باور به خودکارآمدی از پرسشنامه اسپکتور (1983)، حساسیت اخلاق حرفه ای از پرسشنامه شوب (1993)، عملکرد حسابرس از پرسشنامه دانلی و اُبریان (2003) و هوش عاطفی از پرسشنامه گلمن (2001)، استفاده شده است. این پژوهش در یک بازه زمانی شش ماهه (اسفند ماه سال 1397 الی مرداد ماه 1398) انجام شد. جامعه آماری پژوهش حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی (عضو جامعه حسابداران رسمی ایران) و مؤسسه های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی بوده است که از بین آنها طبق فرمول کوکران 198 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده است. داده های پژوهش با استفاده از آزمون رگرسیون خطی ساده و چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تضاد نقش حسابرس، باور به خودکارآمدی حسابرس، حساسیت اخلاق حرفه ای به عنوان متغیرهای مستقل، عملکرد حسابرس به عنوان متغیرهای وابسته و هوش عاطفی به عنوان متغیر تعدیل گر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که (1) تضاد نقش حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد. (2) باور به خودکارآمدی حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد. (3) حساسیت اخلاق حرفه ای حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد. (4) هوش عاطفی و تضاد نقش حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر ندارد. (5) هوش عاطفی و باور به خودکارآمدی حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد. (6) هوش عاطفی و حساسیت اخلاق حرفه ای حسابرسان بر عملکرد آنها تأثیر دارد.

افشای اختیاری اطلاعات منجر به کارایی بازار سرمایه شده و اعتماد سهامداران به شرکت را افزایش می دهد. اثربخشی کمیته حسابرسی و کیفیت حسابرسی می توانند کیفیت افشای اختیاری را بهبود ببخشند. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر اثربخشی کمیته حسابرسی و کیفیت حسابرسی بر کیفیت افشای داوطلبانه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از بعد روش شناسی همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) میباشد. با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 120 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده در دوره ی زمانی 6 ساله بین سال های 1392 تا 1397 مورد بررسی قرار گرفتند. روش مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای بوده و داده های مربوط برای اندازه گیری متغیرها از سایت کدال و صورتهای مالی شرکت ها جمع آوری شده و در Excel محاسبات اولیه صورت گرفته سپس برای آزمون فرضیه های پژوهش از نرم افزار استاتا استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اندازه موسسه حسابرسی بر کیفیت افشای داوطلبانه تأثیر دارد. ولی دوره تصدی حسابرس و حق الزحمه حسابرسی بر کیفیت افشای داوطلبانه تأثیر ندارند. تخصص مالی کمیته حسابرسی بر کیفیت افشای داوطلبانه تأثیر ندارد. تجربه کمیته حسابرسی بر کیفیت افشای داوطلبانه تأثیر ندارد. استقلال کمیته حسابرسی بر کیفیت افشای داوطلبانه تأثیر ندارد.

مفهوم بهره وری سرمایه به اندازه گیری توان مدیریت در استفاده بهینه از سرمایه به عنوان یکی از منابع مهم و محدود شرکت می پردازد و محافظه کاری حسابداری نیز یکی از ویژگیهای کیفی اطلاعات حسابداری می باشد. انتظار می رود شرکت هایی که از درجه محافظه کاری بالاتری برخوردارند، هزینه سرمایه کمتری را تحمل نمایند و همچنین انتظار می رود با افزایش بهره وری، سرمایه رابطه مذکور تشدید شود. در این تحقیق تأثیر تعاملی بهره وری سرمایه و محافظه کاری حسابداری بر هزینه سرمایه در بورس اوراق بهادار تهران و بورس استانبول مورد بررسی شده است. در اندازه گیری محافظه کاری حسابداری از دو معیار عدم تقارن زمانی سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام و در اندازه گیری بهره وری سرمایه از نسبت سود عملیاتی بر تفاوت کل حقوق صاحبان سهام و بدهی با وجه نقد و سرمایه گذاری کوتاه مدت استفاده شده است. نمونه تحقیق شامل 118 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385 تا 1394 و 194 شرکت پذیرفته شده در بورس استانبول طی دوره زمانی 2006 تا 2015 است. فرضیات تحقیق در سطح کل نمونه آزمون شد و یافته ها نشان داد در بورس تهران و بورس استانبول بین محافظه کاری برمبنای نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام و هزینه سرمایه رابطه معکوس معنی دار وجود دارد و بهره وری سرمایه بر رابطه مذکور تأثیر با معنی دارد و آن را تشدید می کند. همچنین نتیجه آزمون فرضیات تحقیق نشان می دهد که در بورس استانبول بین محافظه کاری بر مبنای عدم تقارن زمانی سود و هزینه سرمایه رابطه معکوس معنی دار وجود دارد.