تحقیقات حسابداری و حسابرسی

تحقیقات حسابداری و حسابرسی

تحقیقات حسابداری و حسابرسی بهار 1400 شماره 49 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

شاخص های حسابداری مدیریت آب: رهیافت فراترکیب و فن ارزیابی متوازن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حسابداری آب حسابداری مدیریت آب فن ارزیابی متوازن شاخص فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۸۰
هدف: سیستم های حسابداری آب متفاوتی در سطح جهان وجود دارد، اما هیچکدام به صورت جامع همه شاخص های مورد نیاز را در بر نمی گیرند. هدف این پژوهش ارایه شاخص های مؤثر بر الگوی حسابداری آب و ارایه الگوی جامع حسابداری مدیریت آب در ایران است.روش:این پژوهش با استفاده از 6 بعد نوین فن ارزیابی متوازن و از طریق روش کیفی فرا ترکیب انجام شد. بدین منظور پس از جست وجو در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی در محدوده زمانی 1980-2020، 147 پژوهش یافت شد، که پس از مطالعه تعداد 32 پژوهش که به صورت مستقیم، موضوع حسابداری و مدیریت آب را بررسی کرده بودند، وارد مرحله تحلیل شدند. پژوهش های انتخاب شده برای کدگذاری وارد نرم افزار مکس کیودا شد.یافته ها:پس از فرآیند کدگذاری، 52 کد متمایز شناسایی شد. از میان کدهای شناسایی شده، شاخص کارایی زیست محیطی (8)، بهای تمام شده آب (8)، میزان بهره برداری از آب (8) و شاخص آب مصرف شده (7) به ترتیب بیشترین فراوانی را داشتند. در مرحله بعد کدها در قالب 20 تم (زیر معیار) و در نهایت زیرمعیارها در 6 معیار (ابعاد) فن ارزیابی متوازن تقسیم بندی شدند. براساس این عوامل الگوی جامع حسابداری آب با روش فراترکیب ارایه گردید و با نظر خبرگان نهایی گردید.نتیجه گیری:این پژوهش با شناسایی شاخص های حسابداری آب و ارایه الگویی جامع می تواند مورد استفاده حسابداران و برنامه ریزان حوزه آب، حسابداران و مدیران شرکت های آب منطقه ای و آب و فاضلاب و صنعت های متفاوت استفاده کننده آب در ایران قرار بگیرد.
۲.

پیامد اقتصادی تجدید ارایه ی صورت های مالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیامد اقتصادی تجدید ارایه ی صورت های مالی هزینه ی حقوق صاحبان سهام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۱۲
هدف اصلی پژوهش مطالعه ی پیامد اقتصادی تجدید ارایه ی صورت های مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش از صورت های مالی 150 شرکت در دوره ی زمانی 1397-1390 گردآوری شده است. در این پژوهش برای متغیر پیامد اقتصادی از هزینه ی حقوق صاحبان سهام و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام و برای متغیر تجدید ارایه ی صورت های مالی از دو معیار متغیر مصنوعی صفر و یک و شدت تجدید ارایه ی صورت های مالی استفاده شده است. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون چندمتغیره با داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که تجدید ارایه ی صورت های مالی بر نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری و هزینه ی حقوق صاحبان سهام تأثیرگذار است. یافته های حاصل از پژوهش بیان گر این است که با تجدید ارایه ی صورت های مالی هزینه ی حقوق صاحبان سهام افزایش و ارزش بازار سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران کاهش می یابد. به عبارت بهتر تجدید ارایه ی صورت های مالی نتایج و پیامدهای منفی در پی دارد.
۳.

بهینه سازی کیفیت اطلاعات حسابداری برای سهامداران شکیبا و ناشکیبا از طریق الگوریتم توده ذرات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حد بهینه کیفیت اطلاعات حسابداری سهامداران شکیبا و ناشکیبا الگوریتم PSO

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۱۹۴
نقش اطلاعات حسابداری، ویژگی ها و خصوصیات آن در دهه های گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. دلیل این واقعیت رفتار استفاده کنندگان در فرایند تصمیم گیری هایشان است. واضح است که هر استفاده کننده برای کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و امکان تصمیم گیری بهتر خواستار اطلاعات کیفی مناسب با هزینه های پائین می باشد، در واقع، این ضرورت تولید اطلاعات حسابداری با کیفیت است. تحقیق حاضر به اندازه گیری کیفیت اطلاعات حسابداری در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 8 ساله (1388- 1395) پرداخته است. سپس تاثیر آن بر سهامداران شکیبا و ناشکیبا را با بکارگیری الگوریتم (PSO) بهینه نموده است.ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری در این تحقیق تطابق هزینه با درآمد، به موقع بودن سود، محافظه کاری شرطی و غیرشرطی، کیفیت افشاء، انتخاب خاصه، ارزش تائید کنندگی، ارزش پیش بینی کنندگی، بیان صادقانه، احتیاط، کامل بودن و قابلیت مقایسه می باشد.
۴.

نقش میانجی شفافیت اطلاعاتی در کاهش فساد اقتصادی در فضای تجارت الکترونیک کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شفافیت اطلاعاتی تحقیق ترکیبی تجارت الکترونیک فساد اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۵۰۵
استراتژی های ضد فساد زمانی مؤثر هستند که شفافیت اطلاعاتی را ارتقا بخشند. یکی از این استراتژی ها، الکترونیکی شدن امور و کسب وکار از طریق فضای الکترونیک است که درنهایت جایگزین تصمیم ها و معاملات غیرشفاف خواهد شد. ازاین رو هدف این تحقیق، مدل سازی ارتباط میان تجارت الکترونیک، شفافیت اطلاعاتی و کاهش فساد اقتصادی با بکارگیری رویکرد ترکیبی است. در بخش کیفی تحقیق، با نظرخواهی از 21 نفر از خبرگان حوزه تجارت الکترونیک و فساد اقتصادی و با استفاده از پرسشنامه باز، مبتنی بر مبانی نظری، مدل مفهومی تحقیق طراحی شده است. در مرحله تحقیق کمی نیز از طریق نمونه آماری متشکل از 298 نفر کاربر فعال در فضای تجارت الکترونیک کشور، مدل طراحی شده با رویکرد حداقل مربعات معمولی (OLS) مورد آزمون قرارگرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد تجارت الکترونیک به صورت مستقیم بر کاهش فساد اقتصادی تأثیر معناداری ندارد؛ بلکه با توجه به معناداری متغیر میانجی شفافیت اطلاعاتی، موجب کاهش فساد اقتصادی از طریق تأثیر بر شفافیت اطلاعاتی می شود.
۵.

تاثیر جریان نقد عملیاتی بر مخارج تحقیق و توسعه با تاکید بر نقش شایستگی مدیران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جریان نقد عملیاتی مخارج تحقیق و توسعه شایستگی مدیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۳۶۴
تحقیق پیش رو با هدف درک تاثیر شایستگی مدیریت (شاخص این متغیر پاداش نقدی و غیر نقدی پرداختی به هیئت مدیره است) بر مخارج تحقیق و توسعه با توجه به جریان نقد عملیاتی است. برای این منظور از اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس به عنوان جامعه تحقیق استفاده شد. بازه زمانی تحقیق از سال 1388 تا 1395 در نظر گرفته شد. به این طریق پنج فرضیه طراحی و از رویکرد اثرات ثابت به روش حداقل مربعات تعمیم یافته برای آزمون فرضیه های تحقیق استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد جریان نقد عملیاتی و پاداش نقدی تاثیر معنادار و مثبتی بر مخارج تحقیق و توسعه شرکت ها دارد و این در صورتی است که پاداش غیر نقدی تاثیر معناداری ندارد. همچنین نتایج نشان از تاثیر منفی پاداش نقدی بر رابطه بین جریان نقد عملیاتی و مخارج تحقیق توسعه دارد و این در صورتی است که پاداش غیر نقدی تاثیر معناداری ندارد.
۶.

بررسی تأثیر مدیریت سود بر بهره وری سرمایه گذاری شرکت های منتخب پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت سود بهره وری بلندمدت سرمایه گذاری پایداری سود اقلام تعهدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۲۲۰
مدیریت سود  عملی آگاهانه برای نشان دادن سود بیشتر یا سود کمتر از میزان واقعی است، به مورد اول، مدیریت سود رو به بالا و به مورد دوم، مدیریت سود رو به پایین گفته می شود. معمولاً مدیریت سود رو به بالا برای نشان دادن سودهای پیش بینی شده از قبل در شرکت هایی که مالکیت و مدیریت جدا و مستقل از هم هستند، انجام می گیرد. اما مدیریت سود رو به پایین معمولاً اهداف مالیات گریزی دارند. با کم نشان دادن سود واقعی مالیات نهایی مورد مطالبه دولت ها کمتر شده و از این طریق منافعی عاید مالکان می شود. در این پژوهش، به دنبال پاسخ به این پرسش بوده ایم که آیا این مدیریت سود می تواند نتایج منفی بر بهره وری سرمایه گذاری داشته باشد؟ سه فرضیه در این راستا پاسخ داده شد. نتایج نشان داد که در کل، مدیریت سود در میان شرکت های منتخب پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران محدود است و بیشتر برای نشان دادن مدیریت سود رو به بالاست (بیش از 88 درصد). همچنین، مدیریت سود رو به بالا، تأثیر منفی بر بهره وری سرمایه گذاری بلند مدت این شرکت ها ندارد ولی با یکدیگر همبستگی غیرمستقیم و معنادار دارند. به این معنا که، در شرکت هایی که مدیریت سود رو به بالا دارند، بهره وری سرمایه گذاری بلندمدت کمتر است.
۷.

رابطه بین مدیریت سود و نقدشوندگی بازار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت سود نقدشوندگی بازار قیمت پیشنهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۳۷۹
در دنیای امروز حسابداری نقش مهمی در پیشبرد روند  سودآوری شرکتها و سازمانها ایفا می کند با توجه به اهمیت روزافزون نقدشوندگی، شناخت در مورد عوامل موثر بر آن می تواند در بهبود آن یاری بخش باشد.تحقیق حاضر برای گردآوری شواهدی در ارتباط با نقش مدیریت سود در نقد شوندگی سهام شرکت، صورت پذیرفته است.مدیریت سود حالت خاصی از دستکاری سود است به این صورت که مدیران از طریق بکارگیری اختیارات خود منطبق با استانداردها و قوانین و یا از طریق ساختار معاملات، به شیوهای که ارزش شرکت کاهش نیابد، سود را دستکاری کنند.جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی مورد مطالعه بین سالهای 91 الی 95 بوده که با استفاده از روش حذفی سیستماتیک نمونه ایی متشکل از 189 شرکت در نظر گرفته شده است .در این تحقیق از مدل M برای اندازه گیری مدیریت سود استفاده شده است. در این پزوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار  Eview استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین مدیریت سود و نقدشوندگی بازار رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجه بررسی فرضیه پژوهش بیانگر تاثیر معنی دار مدیریت سودبرنقدشوندگی بازارمی باشد.
۸.

آینده پژوهی حرفه حسابرسی با تأکید بر الزامات IFRS و چرخه های تجاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گراندد تئوری حسابرسی IFRS چرخه های تجاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۳۲۳
وضعیت آینده هر پدیده ای تابع عوامل و ش رایط متعددی اس ت، آینده حرفه حسابرس ی نیز از این قاعده مستثنی نیست. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر آینده حسابرسی و نحوه اثرگذاری این عوامل بر آینده این حرفه است.این پژوهش از نظر روش، توصیفی همبستگی و از  نظر هدف کاربردی تلقی می گردد که به روش گرندد تئوری طراحی و اجرا شده است. بدین منظور ابتدا  نمونه ای  16 نفره از خبرگان و متخصصان حسابرسی انتخاب و از طریق مصاحبه با آنان مدل اولیه و ابزار گردآوری داده ها طراحی گردید. سپس پرسشنامه ی طراحی شده در اختیار 264 نفر از حسابرسان و مدیران مالی شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار قرار گرفت. داده های گردآوری شده بوسیله ی تحلیل شبکه ای (ANP) و حداقل مربعات جزیی (PLS) و با استفاده از نرم افزاری Matlab2018 و SmartPLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس یافته های پژوهش 66 عامل موثر بر آینده پژوهشی حرفه ی حسابرسی شناسایی و اولویت بندی شدند که بر اساس مدل نهایی، الزامات IFRS و چرخه های تجاری نقش تعیین کننده ای را در آینده ی حرفه حسابرسی ایفا می کنند.
۹.

ویژگی های کمیته حسابرسی و مدیریت سود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویژگی های کمیته حسابرسی اثربخشی کمیته حسابرسی مدیریت سود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۲۲۱
کمیته حسابرسی به عنوان جزئی از ساختار حاکمیت شرکتی، موظف بر نظارت بر فرآیند گزارشگری مالی می باشد و محدود کردن مدیریت سود یکی از مزایای اصلی شرکت های دارای کمیته حسابرسی به شمار می رود. از این رو، این مطالعه به بررسی رابطه بین ویژگی های کمیته حسابرسی و مدیریت سود تعهدی می پردازد. برای این منظور داده های مربوط به 88 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1392 تا 1394 مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از این است که مشارکت کارشناسان مالی در کمیته حسابرسی، افزایش استقلال و اندازه کمیته حسابرسی با مدیریت سود کمتر، رابطه معناداری دارد. همچنین، نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه یو وارونه شکلی (Ç) بین استقلال کمیته حسابرسی و مدیریت سود می باشد. به عبارت دیگر، استقلال کم کمیته حسابرسی قادر به جلوگیری از رفتارهای فرصت طلبانه مدیران نخواهد بود. بنابراین، زمانیکه اکثریت اعضای کمیته حسابرسی مستقل باشند (بیش از 50%)، استقلال کمیته حسابرسی منجر به کاهش مدیریت سود می گردد. علاوه براین، نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه یو شکلی (È) بین تعداد جلسات کمیته حسابرسی و مدیریت سود می باشد. در این راستا، برگزاری جلسات ماهانه کمیته حسابرسی (12 جلسه در سال) بیشترین اثربخشی را در جلوگیری از مدیریت سود دارد. تعداد موثر جلسات کمیته حسابرسی از طریق حداقل منحنی (سطح کمینه) تعیین می گردد؛ که منعکس کننده پایین ترین سطح اقلام تعهدی اختیاری می باشد.
۱۰.

ویژگی های مدیرعامل شرکت و رشد ارزش شرکت: تجزیه وتحلیل رگرسیون چندکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مالکیت مدیرعامل دوره تصدی مدیرعامل ارزش شرکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۲۹۲
در این تحقیق رابطه بین ویژگی های مدیرعامل و رشدارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور تعداد 117 شرکت طی بازه زمانی 1389 الی 1395 مورد بررسی قرار گرفت. داده های مالی مورد نیاز با مراجعه به صورت های مالی استخراج و توسط نرم افزار اکسل تلخیص، طبقه بندی و محاسبه شده و در نهایت به وسیله نرم افزار Eviews  تجزیه وتحلیل گردید. با توجه به روش های آماری انجام شده در سطح اطمینان 95/0 با بهره گیری از آزمون رگرسیون نتایج نشان داد که بین دوره تصدی مدیرعامل و ارزش شرکت ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و در شرکت های با فرصت رشد نیز همین ارتباط تداوم دارد. بین مالکیت مدیرعامل و ارزش شرکت ارتباط منفی و معناداری وجود دارد و در شرکت های با فرصت رشد نیز همین ارتباط تداوم دارد. بین دانش مالی مدیرعامل و ارزش شرکت در شرکت های با فرصت رشد بالا رابطه مثبتی وجود دارد. علاوه بر این شواهد قابل اتکایی مبنی وجود رابطه بین دوگانگی مدیرعامل و ارزش شرکت با توجه فرصت های رشد شرکت ها در سطح اطمینان 95% یافت نشد.
۱۱.

بررسی اثرات مالیاتی رسیدگی به تراکنش های بانکی بر حقوق صاحبان سهام ، تولیدات شرکت و صنعت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مالیات بر تراکنش های بانکی حقوق صاحبان سهام تولیدات شرکت تولیدات صنعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۶۵
هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرات مالیاتی رسیدگی به تراکنش های بانکی بر حقوق صاحبان سهام  ، تولیدات شرکت و صنعت می باشد. به علت بالا بودن نارضایتی از نحوه اجرای برخی از قوانین مالی و مالیاتی در کشور، لازم است که پیچیدگی های موجود درنحوه اجرای برخی از قوانین و دستورالعمل ها در نظام مالیاتی فعلی ساده سازی شود که این موضوع ، نیازمند اصلاح برخی قوانین و دستورالعمل های مالیاتی است. برخی از مسائل عمده در اصلاح این قوانین و دستورالعمل ها عبارتند از: ساده سازی روش اجرای مالیات ، کاهش هزینه مالیات و اعمال مالیات تک نرخی بر تراکنش های بانکی. پژوهش حاضر در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است. از آنجا که در صورت های مالی، داده های آماری برای متغیرهای تحقیق به ویژه متغیرهای مستقل وجود ندارد، لذا برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه طراحی شده در اختیار 60 نفر از سهامدارن، مدیران و کارشناسان که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند قرار داده شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط معادلات ساختاری (SEM) انجام شد. نتایج به دست آمده مبین این مطلب بود که ساده سازی روش اجرای مالیات بر تراکنش های بانکی، کاهش هزینه مالیات بر تراکنش های بانکی و اعمال مالیات تک نرخی بر تراکنش های بانکی بر حقوق صاحبان سهام، تولیدات شرکت و تولیدات صنعت تاثیرگذار بوده و میزان این تاثیر در تمامی موارد گفته شده قابل توجه می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۶