مقالات
حوزه های تخصصی:
ایران هراسی و شیعه ستیزی دو فاکتور مهم اکثر رسانه های جهان عرب چه به شکل مکتوب همچون الحیات، الشرق الاوسط، عکاظ، اخبار الخلیج، الاتحاد، الریاض و چه به شکل دیداری همچون شبکه های الجزیره، العربیه در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است. هدف از انجام این تحقیق که به روش توصیفی– تحلیلی و مبتنی بر «نظریه بازنمایی»، به رشته تحریر درآمده است، مطالعه نقش شبکه سعودی العربیه در اثر گذاری بر افکار عمومی جهان عرب توسط بازنمایی برخی از رخداد های ضد ایرانی و شیعی است. مطابق با نظریه بازنمایی در فرایند تأثیرگذاری بر افکار عمومی یک رسانه هیچ گاه ابزاری خنثی و یک میانجی بی طرف در ارائه تصویر به حساب نمی آید؛ زیرا هر رسانه ای، بنوعی متکی به زبان و معناست و زبان و معنا نیز در چارچوب گفتمان همواره متکی به قدرت حاکم است. لذا بازنمایی حوادث توسط رسانه ها - سوای بحث اخلاقی و غیراخلاقی بودن آن- دارای سو گیری ایدئولوژیک است. بر اساس نظریه «بازنمایی سوگیرانه»، شبکه العربیه مبتنی بر ایدئولوژی وهابیت به گونه ای سیاست ایران هراسی و شیعه ستیزی را ترسیم و دنبال می نماید که حتی خطر ایران برای جهان عرب بیشتر از رژیم صهیونیستی است. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که در فرایند عملیات روانی - رسانه ای شبکه العربیه، جمهوری اسلامی باید به عنوان نظامی سنی ستیز به تصویر کشیده شود که هیچ کاری جز قلع و قمع اهل تسنن منطقه و تسلط بر جهان عرب در قالب طرح هلال شیعی ندارد.
الگوی راهبردی طراحی اقدامات استراتژیک نوین درآمدزا در عرصه جنگ نرم اقتصادی (ترکیب سیاست های ابلاغی اقتصادمقاومتی با مدل استراتژی اقیانوس آبی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به اهمیت جهش تولید و ترقّی اقتصادی در کلام مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در مبحث جنگ نرم اقتصادی، یافتن بازارها و اقدامات استراتژیک نوین درآمدزا برای کشور ج.ا.ا امری اجتناب ناپذیر است. از این رو ارائه مدل های اقتصادی استراتژیک خلّاقانه و هم راستا با فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در جهت رسیدن به جهش تولید،اشتغال زایی پویا و رسیدن به منابع درآمدزایی نوین برای کشور در مبحث جنگ نرم اقتصادی امری حیاتی است. در این پژوهش، ابتدا به بررسی ماهیت جنگ نرم اقتصادی و سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی امام خامنه ای(مدظله العالی) به عنوان راهکاری برای مبارزه با آن مفهوم نوین پرداخته شد و ظرفیت های راهبردی اقتصاد مقاومتی مبتنی بر فرمایشات ایشان مرور گشت. سپس به مدل اقیانوس آبی به عنوان ابزاری کاربردی و خلاقانه در جهت شناسایی زمینه های جدید اقتصادی و درآمدزایی، پرداخته شد؛ و با استفاده از مطالب فوق و با بهره گیری از ظرفیت اقتصادی دانشجویان و فارغ التحصیلان ایرانی و خارجی متعهد و علاقه مند به نظام جمهوری اسلامی در داخل و خارج از کشور، تجار ایرانی، ثروتمندان و صاحبان کسب وکار علاقه مند به ج.ا.ایران در کشورهای دوست و یا بی طرف، به منظور شناسایی اقدامات راهبردی اقتصادی-سیاسی در جهت نیل به جهش تولید و ظرفیت سازی، مدلی خلاقانه ارائه شد. سپس در جهت بررسی قابلیت اجرایی مدل ارائه شده به عنوان سلاحی برای مقاومت در جنگ نرم اقتصادی، چارچوب پیشنهادی در طراحی برخی اقدامات اقتصادی استراتژیک با رویکرد ایجاد شرایط جهش تولیدی به کار گرفته شد و نتایج آن ارائه گردید و در نهایت به منظور تحقیقات آتی، پیشنهاد هایی ارائه گشت.
تهدیدات نرم سند 2030 و ارائه الگوی بومی ایرانی-اسلامی در حوزه آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سند 2030 به ظاهر جامع ترین اقدامی است که جامعه جهانی برای رسیدن به توسعه پایدار از سال 2015 تاکنون بر آن توافق نموده است. آموزش که چهارمین هدف اصلی سند مذکور می باشد حاوی دستورالعمل هایی است که تلاش می کند به شکل قواعدی جهان شمول و همگانی خود را نشان دهد. با این حال اصل مذکور تجلی نوعی تفکر اومانیستی است که ریشه در خواست و اراده کشورهای غربی و توسعه یافته برای سایر کشورهای جهان دارد. این واقعیت دلیلی است بر این امر که سند 2030 از لحاظ نظری، به عنوان نوعی منبع تهدید نرم قلمداد شود که قصد دارد با ارزشها، فرهنگ و اصول فکری و اخلاقی جوامع متنوع بشری را با منافع و سیاست های برخی از قدرتهای بزرگ و ذی نفوذ در سازمان ملل متحد همراه نماید. در مقاله حاضر تلاش شده است تا با رهیافت بومی سازی، الگوی ایرانی-اسلامی را در حوزه آموزش و پرورش ارائه دهد. سوال اصلی پژوهش این است که چه شاخصه هایی را می توان برای ارائه چنین الگویی مد نظر قرار داد؟ و اصولاً این شاخصه ها را از طریق چه منابعی می توان شناخت؟ نتایج تحقیق به ما نشان می دهد که شاخصه های مهم و کلیدی را می بایست از اسناد بالا دستی نظام ج. ا. ایران استخراج نمود. این شاخصه ها که اصولا در بنیان های فکری-فلسفی خود با سند 2030 در تناقض هستند در معرفی یک الگوی بومی ایرانی-اسلامی به ما کمک می کنند. روش تحلیلی و توصیفی داده ها، اسناد و مجموعه قوانین، ما را در مطرح کردن مباحث مختلف یاری می کند.
گام دوم انقلاب اسلامی، تهاجم نرم و سواد رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
آیت الله العظمی سید علی خامنه ای رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ضمن مروری به تجربه 40 ساله انقلاب، با اشاره به گام دوم انقلاب، سرفصل ها و توصیه های اساسی را در بخش هایی چون علم و پژوهش، معنویت و اخلاق، اقتصاد، عدالت و مبارزه با فساد، استقلال و آزادی، عزت ملی و روابط خارجی و مرزبندی با دشمن، سبک زندگی مطرح می کنند اما پیش از این سرفصل ها یکی از نکاتی را که بدان اشاره و خاطرنشان می کنند موضوع سیاست تبلیغی و رسانه ای و محاصره تبلیغاتی دشمن است که بدون توجه به آن ها تحقق گام ها انقلاب امکان پذیر نیست. نوشتار توصیفی – تحلیلی حاضر تلاش دارد با توجه به تأکیدات رهبری نشان دهد که ابزارهای رسانه ای پیشرفته و فراگیر، امکان بسیار خطرناکی در اختیار کانون های ضدّ معنویّت و ضدّ اخلاق نهاده است و هم اکنون تهاجم روزافزون رسانه ای دشمنان به سمت جوانان و نوجوانان و حتّی نونهالان به چشم می آید. نتایج و یافته های تحقیق نشان می دهد که با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری توجه به سیاست گذاری رسانه ای میتنی بر مهارت انتقادی به عنوان یکی از بخش های سواد رسانه ای ضمن فراهم ساختن شکست محاصره تبلیغاتی نظام سلطه تسهیل کننده تحقق فصول بیانیه گام دوم به مثابه منشوری برای «دومین مرحله ی خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی» انقلاب اسلامی خواهد بود.
عملکرد نهادهای غیردولتی ورزشی به عنوان قدرت نرم در برقراری صلح در سطح بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه س ازمان ه ای بین الملل ی غیردولتی به دلیل ماهی ت غیرانتفاعی وداوطلبانه خود مورد توجه بازیگران اصلی حقوق بین الملل قرار گرفته اند و توانسته انددر ش کل گیری و اجرای قواعد بین المللی نقش مهمی را ایفا نمایند.یک سازمان غیر دولتی، شخصیتی غیرانتفاعی است که اعضای آن، شهروندیا مجموعه ای از ش هروندان یک یا چند کش ور است که نوع فعالیت آن به منظورپاسخ گویی به احتیاجات افراد جامعه و یا جوامعی که سازمان مذکور با آن همکاریمی نماید، تعیین می شود.و اما اداره اطالعات عمومی سازمان ملل متحد تعریف زیر را ارائه می دهد:به هر سازمان غیر دولتی و داوطلبانه ای اطالق می شود که در سطح محلی،ملی ی ا بین المللی فعالیت دارد و افرادی با عالیق مش ترک آن را اداره می کنند.خدمات انس ان دوستانه، توجه دادن مردم به اعمال دولت، نظارت بر سیاست هایاتخاذ شده از س وی دولت و تشویق به مشارکت سیاسی در امور خارجه، در شمارفعالیت های این سازمان قرار می گیرد. این گونه سازمان ها، با تحلیل و کارشناسیامور، نقش مشابه ساز و کارهایی هشدار دهنده را بازی می کنند. در خصوص جایگاهو اهمیت س ازمان های غیر دولتی کافی است یادآوری گردد که در سال )1948 ،)45 س ازمان غیر دولتی مقام مشورتی نزد سازمان ملل متحد کسب کرده بودند ودر حال حاضر 2719 سازمان دارای مقام مشورتی نزد شورای اقتصادی و اجتماعی)اکوس وک( بوده و حدود 400 س ازمان غیر دولتی نیز دارای مقام مش ورتی نزد»کمیسیون توسعه پایدار« می باشند.
نقش فناوری های نوین اطلاعاتی در جنگ های آینده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
طراحی و به کارگیری اصول، شیوه ها، تدابیر و تمهیدات اطلاعاتی از جمله ضروریات بی بدیل و غیرقابل جایگزین در عملیات های رزمی و اطلاعاتی به شمار رفته که رعایت و به کارگیری آن هر چند ممکن است پیروزی قطعی را تضمین ننماید اما به طور قطع عدم توجه و رعایت نکردن آن ناکامی و شکست حتمی را در پی خواهد داشت. بنابراین ضروری می نمایدکه تمام مراحل فعالیت های نظامی و اطلاعاتی،در عرصه های مختلف محیط جنگ آینده، در زمین، هوا، فضا، دریا و فضای سایبری، در بستر نگرش اطلاعاتی و باور به ضرورت رعایت اصول و تمهیدات امنیتی انجام پذیرد تا دست یابی به اهداف راهبردی وکسب پیروزی با ضریب قطعیت بیشتری میسور گردد. این نوشتار حاصل پژوهشی باعنوان «نقش فناوری های نوین اطلاعاتی در جنگ های آینده و جنگ احتمالی آینده با آمریکا» می باشد. که هدف این پژوهش تبیین نقش فناوری های نوین اطلاعاتی در جنگ های آینده و کارکردهای آنها می باشد. در این نوشتار با جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی و مصاحبه با خبرگان، با رویکرد کاربردی، داده ها را با اتکاء بر موضوعات نظری و مطالعات تطبیقی، تحلیل نموده، و با تبیین نقش فناوری های نوین اطلاعاتی در جنگ های آینده نشان می دهد فناوری های نوین به صورت یک سلاح جدید، یک منبع انرژی جدید یا یک وسیله ارتباطی جدید همگی موجب شده اند که با اصلاح دکترین، سازمان و استراتژی نظامی، جنگ های آینده را دچار تحولات جدی می نماید.
تجلی قدرت نرم در دعاهای صحیفه سجادیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از ابعاد و عرصه های تحقیق و پژوهش پیرامون قدرت نرم، تحقیق پیرامون این واقعیت از منظر دعاهای صحیفه سجادیه می باشد. دوران امام سجاد (ع)، یکی از سخت ترین و پراختناق ترین بازه های زمانی پس از ظهور اسلام است. آن حضرت در دورانی می زیستند که حکومت ستمگر بنی امیه در سراسر جامعه اسلامی حاکمیت یافته بود و آداب و رسوم جاهلیت را با قدرت رواج می داد. امام سجاد (ع) برای مقابله با تهدیدات نرم و جنگ نرم با دشمنان سلاح نرم کارآمدی با نام «دعا» را انتخاب کردند. هدف اصلی پژوهش حاضر پاسخگویی به این سؤال مهم است که قدرت نرم امام سجاد (ع) در دعاهای صحیفه سجادیه چگونه بوده و در این خصوص از چه شیوه هایی استفاده کرده است؟ در مقاله حاضر سعی شده است با روش توصیفی-تحلیلی و به صررت هدفمند به مطالعه و تحلیل اصول و شیوه هایی که امام سجاد (ع) در قدرت نرم به آنها توجه کرده و بهره برده اند، پرداخته شود. یافته های پژوهش حاکی از آن است که امام سجاد (ع) در قالب یک سلاح نرم، یعنی «دعا»، با توجه به اصول و ساحتهای رویکرد اسلامی به قدرت نرم، به پالایش، ارتقاء و استحکام بخشی ارکان معرفتی دین اسلام پرداخته اند. همچنین با خوانش دقیق دعاهای صحبفه سجادیه متوجه خواهیم شد که امام سجاد (ع)، قدرت نرم در این کتاب ارزشمند را در بینش دهی و آگاه سازی انسان ها نسبت به موضوعات و مسائل، در هدایت جامعه و رشد انسان ها مؤثر می داند..
طراحی مدل شایستگی کارکنان خبرگزاری برای مواجهه موثر در جنگ نرم (مطالعه موردی خبرگزاری فارس)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
رسانه ها برای نقش آفرینی موثر در عرصه جنگ نرم علاوه بر به خدمت گرفتن دانش و فن آوری های روز باید نیروی انسانی مستعد، معتقد و توانمند را در این عرصه به کار بگیرند. حل شدن این دغدغه در گرو شناختن استعدادهای افراد و هدایت آنها در مسیر درست می باشد. به این دلیل لازم است تا شایستگی های موردنیاز برای فعالیت در گروه های شغلی مختلف حوزه رسانه شناسایی شده و به صورت یک مدل شایستگی برای استعدادیابی در هر گروه شغلی تدوین گردد.روش پژوهش مورد استفاده روش آمیخته اکتشافی است که جامعه آماری آن در بخش کیفی 18 نفر از خبرگان حوزه رسانه در داخل کشور بوده اند که بصورت هدفمند انتخاب شده و مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. سپس در بخش کمی 360 نفر از خبرنگاران خبرگزاری فارس در مقایسه با مدل سنجیده شده تا میزان انطباق هر فرد با شایستگی های موردنیاز شناسایی شود و نقاط قوت، بهبود و ضعف وی استخراج گردد. در پایان این فرآیند، کارنامه ای بر اساس مدل شایستگی و نمرات فرد در آن شایستگی ها به وی ارائه می شود که ابزاری برای برنامه توسعه فردی (PIP)و تعیین مسیر رشد حرفه ای به دست می دهد.
مهاجران و ظرفیت های پیشرفت؛ هم افزایی قدرت نرم ایران و افغانستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مهاجرت همواره یکی از دلایل اصلی بشر برای سازگار شدن با مشکلات اطرافش بوده است. مهاجران افغانستانی بزرگترین جمعیت مهاجر ساکن ایران را شکل داده اند. حضور مهاجران افغانستانی در کنار مشکلاتی که به همراه داشته ، فرصت هایی را نیز برای هر دو کشور به وجود آورده است. این مقاله در صدد است با دیدگاهی توصیفی و تحلیلی به شکل کتابخانه ای از منابع مختلف اینترنتی و غیر اینترنتی به بررسی ظرفیت های مختلف اقتصادی، فرهنگی، فردی و سیاسی حضور مهاجران افغانستانی که در هم افزایی قدرت نرم ایران و افغانستان موثر است بپردازد . نتایج مطالعه حاضر نشان میدهد که حضور مهاجران و کارگران افغانستانی میتواند در رونق تولید ، پیشرفت اقتصادی و پیوند دو ملت و ارتقای طرفیت های فرهنگی هردو کشور موثر عمل کند. مهاجران روابط تجاری بین دو کشور را گسترش میدهند، انتقال ارزش های فرهنگی را تسهیل میکنند و در نتیجه منجر به هم افزایی قدرت نرم دو کشور در عرصه منطقه ای و بین المللی خواهند شد.
تبیین جایگاه و نقش دعا در جنگ نرم با رویکرد معناشناسی واژه «دعاء» در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تهدید نرم، امروزه از مؤثرترین ، کارآمدترین ، کم هزینه ترین و درعین حال خطرناک ترین و پیچیده ترین نوع تهدید بر ضد امنیت ملی یک کشور است که با کمترین هزینه و بدون لشکرکشی و از بین بردن مقاومت های فیزیکی، عواطف و احساسات، فکر و اندیشه، باور و ارزش ها و آرمان ها و فرهنگ یک ملت و نظام سیاسی را مورد هجوم قرار می دهد ؛ اما نقش دعا، به عنوان اسلحه مؤمن، باوجود کارآمدی از منظر قرآن و روایات موردتوجه قرار نگرفته است؛ بنابراین این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر دانش معناشناسی به تبیین جایگاه و نقش دعا در جنگ نرم پرداخته است. معناشناسی دعا در قرآن کریم و اعتبارسنجی آن با مفاهیم و ادبیات رایج در جنگ نرم نشان داد دعا در حقیقت یک ابزار قدرتمند و اثرگذار در جنگ نرم است و سیره انبیاء و امامان معصوم مورد توجه قرارگرفته و نمونه بارز آن در صحیفه سجادیه تبلور یافته است.
مولفه های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به مطالعه و تشریح مولفه ها و عناصر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در قرن بیست و یکم می پردازد. در این پژوهش علاوه بر توضیح مولفه ها و عناصر یاد شده سعی شده است اهمیت و شیوه کاربرد این قدرت برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز تبیین شود . مهم ترین استدلالی که اینجا مطرح شده است آن است که جمهوری اسلامی ایران با افزایش قدرت نرم خود در شرایط عادی، ضمن نفوذ در افکار و قلوب دیگران، می تواند به تقویت و ذخیره سازی قدرت سخت خود در شرایط بحرانی نیز دست یابد. ایران زمانی می تواند از قدرت نرم خود بهره ببرد و به تقویت قدرت ملی خود دست یابد که استراتژی، راهبرد و نیز ارزش های مطلوب خود را به گونه ای ارائه دهد که از دو بعد ملی و فراملی از مولفه های تولید قدرت خود نهایت بهره برداری را به عمل آورد. اهمیت تقویت و به کارگیری قدرت نرم توسط دولتمردان جمهوری اسلامی ایران در عصر جهانی شدن و گسترش ارتباطات بین جوامع بیشتر می شود. حال سئوالی که مطرح می شود این است که مهم ترین مولفه ها و عناصر قدرت نرم ایران در حوزه های فرهنگ و سیاست و دیپلماسی چه می باشند. سئوال دیگر این است که از این مولفه ها و عناصر به چه نحوی می توان برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران استفاده کرد ؟ در پژوهش حاضر سعی شده است به صورت علمی به این سئوالات پاسخ داده شود.
بررسی مؤلفه های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه (مطالعه موردی لبنان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
قدرت نرم و مباحث مرتبط با آن از جمله مفاهیمی است که در دو دهه اخیر در مجامع علمی و آکادمیک مطرح گردیده و دانشمندان حوزه علوم سیاسی درصدد تشریح قدرت نرم، منابع قدرت نرم و عوامل تأثیرگذار در افزایش و کاهش قدرت نرم در سطح عمومی هستند لذا هر کشوری به واسطه داشتن شرایط و ویژگی های منحصر به فرد خود از لحاظ ژئوپولتیکی، فرهنگی، تاریخی، اقتصادی و ... دارای منابع متفاوت خواهد بود و لذا کارویژه های منابع و عوامل تأثیرگذار قدرت نرم در کشورهای مختلف متفاوت است. در ایران به عنوان کشوری با تمدن کهن و فرهنگ غنی که یکی از کشورهای مؤثر در عرصه جهانی از ابتدا تاکنون بوده است لزوم بازشناسی و معرفی و توجه به منابع قدرت نرم و همچنین شناخت عوامل جدید تأثیرگذار در افزایش قدرت نرم و یا عوامل تأثیرگذار در کاهش قدرت نرم وجود خواهد داشت. پس از شکل گیری انقلاب اسلامی ایران در بهمن 57 تغییری اساسی در منابع قدرت نرم ایران حاصل گردید، ایران به واسطه پیشینه تاریخی و داشتن فرهنگ و تمدن باستانی همواره در ذهن جهانیان به عنوان کشوری کهن تداعی می گردید، پس از شکل گیری انقلاب اسلامی ایران علاوه بر ذهنیت قبلی، محور قرار گرفتن ایدئولوژی و طرح منابع جدید سیاسی و اقتصادی علاوه بر منبع فرهنگی به صورت جدی منابع قدرت نرم ایران را متحول کرد. لذا ما در این پژوهش قصد داریم ضمن بازشناسی و معرفی منابع قدرت نرم ایران جایگاه کشور را در منطقه و جهان و نقاط ضعف، نقاط قوت و پتانسیل های آنرا نشان بدهیم .