روانشناسی و دین

روانشناسی و دین

روانشناسی و دین سال یازدهم بهار 1397 شماره 1 (پیاپی 41) (مقاله پژوهشی حوزه)

مقالات

۱.

تبیین ارتباط نفس و بدن بر اساس منابع اسلامی (با تأکید بر نظر ملاصدرا)؛ بیان رویکردها و تحلیل روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نفس بدن ماهیت تعلقی رابطه سببی مسببی رابطه همبستگی ارتباط نفس و بدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۳۴۹
این پژوهش، با هدف تبیین ارتباط نفس و بدن بر اساس منابع اسلامی، با تأکید بر نظر ملاصدرا به همراه تحلیلی روان شناختی انجام شد. بدین منظور، به منابع روان شناسی و اسلامی، به ویژه نظر ملاصدرا مراجعه گردید. یافته ها به روش توصیفی تحلیلی تجزیه وتحلیل گردید. نتایج نشان داد که رابطه از طرف نفس با بدن، از سنخ رابطه سببی مسببی می باشد. اما تغییرات در بدن، به نحو سببیت، صرفاً نظام منسجم بدن را تغییر می دهد، ولی سبب برای تغییرات روانی، ماهیت تعلقی نفس به بدن است، نه خود دگرگون سازی های بدنی. دو سنخ رابطه وجود دارد: 1. رابطه سببی مسببی که از طرف نفس به بدن اعمال می شود؛ 2. رابطه از نوع همراهی و همبستگی که از طرف بدن با نفس بر قرار است. بنابراین، رابطه نفس و بدن بر اساس منابع اسلامی، به ویژه از نظر ملاصدرا، تعاملی نیست، بلکه سببی مسببی از طرف نفس به بدن و همبستگی از طرف بدن با نفس می باشد.
۲.

اثربخشی آموزش صمیمیت با رویکرد اسلامی بر بهبود عملکرد خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد خانواده آموزش صمیمیت با رویکرد اسلامی زنان متأهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۵۵۵
هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش صمیمیت با رویکرد اسلامی بر عملکرد خانواده زنان متأهل بود. پژوهش شبه تجربی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان مراجعه کننده به مرکز مشاوره ضیائی شهرستان میبد از فروردین الی شهریور 1392 بود. نمونه شامل 28 زن متأهل بود که بر اساس روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به گروه های آزمایش و کنترل تقسیم شدند. متغیر وابسته، عملکرد خانواده بود که توسط آزمون ابزار سنجش خانواده (FAD) ارزیابی شد. افراد گروه آزمایش، در هشت جلسه آموزش صمیمیت با رویکرد اسلامی شرکت کردند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. نتایج با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که تفاوت میانگین نمرات در مرحله پیش آزمون و پس آزمون، آزمودنی های دو گروه (آزمایش و کنترل) در متغیر عملکرد کلی معنا دار می باشد. همچنین ابعاد ارتباط، نقش ها و کارکرد کلی در مرحله پس آزمون به طور معناداری افزایش پیدا کردند. ولی در ابعاد حل مسئله، پاسخ گویی عاطفی، درگیری عاطفی و کنترل رفتار تفاوت معنادار نمی باشد.
۳.

اثربخشی آموزش صبر مبتنی بر آموزه های دینی بر تاب آوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش صبر تاب آوری صبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۱ تعداد دانلود : ۵۴۹
این پژوهش، پژوهشی تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود که با هدف بررسی اثربخشی آموزش صبر مبتنی بر آموزه های دینی، بر میزان تاب آوری دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان صورت گرفت. جامعه آماری، شامل دانش آموزان دبیرستان های دخترانه شهر اصفهان در سال تحصیلی 94-93 بود. نمونه آماری، 30 نفر از این دانش آموزان بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آموزش صبر، به عنوان مداخله به مدت یازده جلسه در گروه آزمایش اجرا شد. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسش نامه تاب آوری کونور و دیویدسون و مقیاس صبر حسین ثابت بود. داده های پژوهش با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان داد که آموزش صبر به شیوه گروهی در سطح معناداری 05/0p< در افزایش تاب آوری دانش آموزان مؤثر می باشد.
۴.

نقش بخشودگی و معناداری زندگی در پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بخشودگی معنا در زندگی رضایت از زندگی بهزیستی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۴ تعداد دانلود : ۴۱۹
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بخشودگی و معنا در زندگی، با بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی در دانشجویان است. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی با کاربرد رگرسیون در پیش بینی متغیرها است. جامعه آماری کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 94-1393 بودند. 270 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسش نامه های رضایت از زندگی داینر، بهزیستی روان شناختی ریف، معنای زندگی استیگر و همکاران و بخشودگی احتشام زاده و همکاران پاسخ دادند. داده ها توسط ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بخشودگی و معنای زندگی، دارای ارتباط مثبت و معنادار با بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی می باشند، همچنین درک واقع بینانه از مؤلفه های بخشودگی و معنای زندگی، قادر به پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت زندگی، به عنوان متغیرهای ملاک در این پژوهش می باشند. نتایج این پژوهش، از نقش بخشودگی و معنا در زندگی، به عنوان عاملی تأثیرگذار در پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی در دانشجویان حمایت می کند.
۵.

رابطه روان بنه های ناسازگار اولیه، ویژگی های شخصیتی و صفت اخلاقی حرص(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرح واره روان بنه های ناسازگار اولیه ویژگی های شخصیتی صفت اخلاقی حرص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۵۳۸
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین روان بنه های ناسازگار اولیه، ویژگی های شخصیتی و حرص است. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری آن، کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمین بودند. از این جامعه، تعداد 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب و به پرسش نامه های روان بنه های ناسازگار اولیه، پرسش نامه پنج عاملی شخصیتی و مقیاس اسلامی حرص- قناعت پاسخ گفتند. داده ها با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که همه حوزه های روان بنه های ناسازگار اولیه و زیرمقیاس روان آزردگی، ارتباط مثبت و معنادار و زیرمقیاس های برون گرایی، تجربه پذیری، موافق بودن و با وجدان بودن رابطه منفی و معناداری با حرص دارند. همچنین، زیرمقیاس های بریدگی و طرد، موافق بودن و محدودیت های مختل، توانایی تبیین بخش معناداری از واریانس حرص را دارند. نتایج پژوهش، گویای اهمیت توجه والدین به نظام تربیتی فرزندان و تمرکز درمانگران و مشاوران اخلاقی بر زیربناهای عمیق این صفت اخلاقی است.
۶.

پیش بینی عمل به باورهای دینی براساس سبک های مقابله ای و خودکارآمدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های مقابله ای باورهای دینی زنان متأهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۰ تعداد دانلود : ۴۸۰
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین عمل به باورهای دینی، با سبک های مقابله ای و خودکارآمدی در بین زنان متأهل شهر رشت بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. کلیه زنان متأهل شهر رشت در سال 1394 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دادند. از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 200 زن انتخاب شده و به پرسش نامه سبک های مقابله ای جالوویس، پرسش نامه عمل به باورهای دینی نیلسون و پرسش نامه خودکارآمدی شرز و همکاران پاسخ دادند. پس از جمع آوری اطلاعات، نتایج به دست آمده نشان داد که بین سبک های مقابله ای رویارویی، آرام کننده و خودکارآمدی با عمل به باورهای دینی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و بین سبک مقابله ای هیجانی با عمل به باورهای دینی همبستگی معنادار نشان داده نشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که زنان متأهل، بهتر است با پشتکار، رفتارهای مذهبی را در خود بالا ببرند تا به هنگام مواجهه با موقعیت های استرس زا، از سبک های مقابله ای رویارویی و آرام کننده استفاده کنند و بدین طریق میزان سلامت روانی خود را افزایش دهند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۵