ذهن

ذهن

ذهن 1381 شماره 10 (مقاله پژوهشی حوزه)

مقالات

۱.

‌نگاه‌های‌ نقادانه‌ به‌ «شاکلة‌ مفهومی» ‌و رویکردهای‌ نسبی‌گرایانة‌ مبتنی‌ بر آن‌(مقاله پژوهشی حوزه)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۴
برای‌ تبیین‌ شاکله‌های‌ مفهومی‌ و رویکردهای‌ متفاوتی‌ که‌ دربارة‌ آن‌ وجود دارد به‌ سه‌ مدل‌ اصلی‌ و اساسی‌ برای‌ شاکلة‌ مفهومی‌ یعنی‌ مدل‌ کانتی، مدل‌ کواینی‌ و مدل‌ نوکانتی‌ (دیدگاه‌ ویتگنشتاین) اشاره‌ و ویژگی‌های‌ اصلی‌ هر مدل‌ بیان‌ می‌شود. در این‌ نوشتار با توجه‌ به‌ نزدیکی‌ و مکملیت‌ آرای‌ کواین‌ و تامس‌ کوهن‌ برای‌ ارائة‌ شناخت‌ بهتر از رویکردهای‌ مبتنی‌ بر مدل‌ کواینی، مواضع‌ کوهن‌ بررسی‌ می‌شود سپس‌ چند مورد از مهم‌ترین‌ نقدهایی‌ که‌ شماری‌ از فیلسوفان‌ معاصر یعنی‌ کارل‌ پوپر، دانلد دیویدسون، هاوارد سنکی‌ و هاروی‌ سیگل‌ مطرح‌ نموده‌اند ذکر می‌گردد.
۲.

تأملی‌ دربارة‌ نسبی‌گرایی‌ معرفتی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مترجم:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸۷
برخی‌ از مهم‌ترین‌ مباحث‌ این‌ مقاله‌ عبارت‌اند از: 1. نقد این‌ نگرش‌ که‌ صدق‌ گزاره‌ها به‌ نحوه‌ نگرش‌ ما بستگی‌ دارد. 2. نقد دیدگاه‌ اصالت‌ ذهن‌(subjectivism) که‌ براساس‌ آن‌ هرآنچه‌ انسان‌ باور می‌کند صادق‌ است. 3. بررسی‌ مشکلات‌ نسبی‌گرایی‌ از نوع‌ «صدق‌ - برای‌ - من» از جمله: (الف) مشکل‌ این‌ دیدگاه‌ در توجیه‌ وجود باورهای‌ کاذب‌ و حقایق‌ کشف‌ نشده؛ (ب) چگونه‌ امکان‌ عدم‌ توافق‌ حقیقی‌ میان‌ انسان‌ها توجیه‌ می‌شود؟ (ج) چگونگی‌ توجیه‌ این‌ حقیقت‌ که‌ ما نظریه‌ می‌سازیم‌ و اینکه‌ ما این‌ کار را براین‌ اساس‌ که‌ تفاوتی‌ میان‌ درستی‌ مطلق‌ و نادرستی‌ مطلق‌ وجود دارد انجام‌ می‌دهیم. 4. تاکید بر اینکه‌ همه‌ انسان‌ها باید حداقل‌ دربارة‌ یک‌ چیز رئالیست‌ باشند. 5. بحث‌ دربارة‌ برخی‌ مباحث‌ درباره‌ درک‌ ما از رنگ‌ها و ارتباط‌ آن‌ با صدق. مسئله‌ مربوط‌ به‌ رنگ، راه‌هایی‌ را روشن‌ می‌سازد که‌ در آنها «صدق» می‌تواند با ما مرتبط‌ باشد بی‌آنکه‌ «عینیت» یا «اعتبار مطلق» نفی‌ گردد. 6. نگاهی‌ نقادانه‌ به‌ این‌ دیدگاه‌ که‌ ما واقعیت‌ را می‌سازیم.
۳.

‌نظریه‌ای‌ زمینه‌گرا درباب‌ توجیه‌ معرفتی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مترجم:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۱
دیوید انیس‌ استاد فلسفه‌ در دانشگاه‌ بال‌ استیت‌(Ball State) است. وی‌ در این‌ مقاله‌ درخصوص‌ مناقشة‌ مبناگرا - انسجام‌گرا گزینه‌ای‌ جدید، یعنی‌ زمینه‌گرایی‌ contextualism))، را ارائه‌ می‌کند. این‌ نظریه‌ هم‌ دیدگاه‌ باورهای‌ ذاتاً‌ پایه‌ را در معنای‌ مبناگرایانه‌اش‌ و هم‌ این‌ نظریه‌ را که‌ انسجام‌ برای‌ توجیه‌ کافی‌ است، رد می‌کند. او استدلال‌ می‌کند که‌ توجیه، نسبت‌ به‌ هنجارهای‌(norms) متنوع‌ کنش‌های‌ اجتماعی‌ امری‌ نسبی‌ است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۳