قیام امام حسین (ع) در کلام امام حسین (ع)
حوزه های تخصصی:
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۲۲۱ تا ۲٬۲۴۰ مورد از کل ۷٬۵۲۷ مورد.
سیره اخلاقى امام هادى(ع)
حوزه های تخصصی:
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی امامان معصوم
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی کلیات
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی تاریخ و سیره پیامبران و امامان در روایات
تاریخ ِجهانی و جهانی شدنِ تاریخ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فکر تاریخ جهانی، چرا و چگونه و چه هنگام پیدا شد و چه مراحلی را از سر گذراند؛ و در هر مرحله چه تأثیراتی بر تاریخ نگری و تاریخ نگاری بر جای نهاد؟ جهانی شدن جریان تاریخ و علل و عوامل بهوجود آورنده اش، چه تأثیرات و پیامدهایی در عرصه تاریخ نگری و تاریخ نگاری داشته اند، یا خواهند داشت؟ مقاله حاضر تأملی است پیرامون این پرسش ها. به نظر می رسد که جهانی شدن و جهانیسازی جدید و معاصر را بدون بررسی و درک ریشه ها و پیشینه های تاریخی آن و از جمله ریشه و پیشینه مفهوم «تاریخ جهانی» و یا «تاریخ انسانیت واحد» نمی توان به درستی فهم کرد.
با امام صادق(ع) در سایه قرآن
منبع:
فرهنگ کوثر ۱۳۷۷ شماره ۲۴
ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
وجود انحرافات فرهنگی و بدعت های دینی در عصر امویان لزوم بازنگری در فرهنگ اسلامی، بویژه فرهنگ مذهب تشیع را فزونی بخشیده بود. مناسب ترین شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مختص عصر امامینصادقین است که فرصتی مناسب را برای انجام فعالیت های فرهنگی فراهم آورد. امام صادق(ع) از بسترها و زمینه های موجود عصر خویش بهره جست و توانست با انجام فعالیت های فرهنگی گسترده، نظام فرهنگی جامعه شیعه را طراحی و مدیریت نماید. از محورهای مهم فعالیت آن حضرت، طراحی نظام آموزشی منسجم است که مولفه های ویژه ای را به خود اختصاص داده است. نظام آموزشی امام صادق(ع) می تواند الگوی مناسبی برای ساماندهی نظام آموزشی جامعه اسلامی باشد. از این رو شناخت و معرفی ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع) ضروری به نظر می رسد. هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که: مهم ترین ویژگی ها و شاخصه های نظام آموزشی امام صادق(ع) چه بود؟ با بررسی منابع و گردآوری اطلاعات لازم و پردازش آنها به شیوه توصیفی- تحلیلی نتایج ذیل:
خدامحوری، عقلانیت، فرامذهبی، پژوهش محوری، تخصص گرایی و تنوع در آموزش به دست آمده است.
محمد بن اسحاق و انتساب به تشیع
حوزه های تخصصی:
یکى از مسائل مطرح در میان متون رجالى کهن، شیعى خواندن یا به تشیع منتسب کردن ابناسحاق است. متقدمان و متأخران با تکیه بر شواهدى در برخى عبارتهاى او مدعى وجود گرایش شیعى در تفکر وى بودهاند. گروهایى نیز از این انتساب دفاع یا وجود آن را نفى کردهاند. پرسش اساسى آن است که چه عواملى در منتسب کردن ابناسحاق به تشیع نقش داشتهاند؟
مسلم است تفاوتهایى میان سبک و چگونگى کار برخى نویسندگان و از جمله ابناسحاق با عالمان حدیثى مدینه در حال بروز بود که سبب شد پیشکسوتان از عملکرد و دستاوردهاى علمى نسل جدید نگران و ناراضى بوده و به گونههاى مختلف بکوشند تا مانع رشد سبک و شیوه کار آنها در حوزه خود باشند. از این رو احتمال مىرود که آنها با اتهامات یا انتسابهایى سعى در حفظ اوضاع به نفع خود داشته باشند. با چنین رویکردى مىتوان زمینه و علت انتسابهاى متعدد به ابناسحاق را در فضایى که در مدینه در مورد او به وجود آمده بود و نیز در شیوه کار وى جستوجو کرد. بررسى صحت این انتساب، هم از طریق عملکرد و هم آثار فرد امکانپذیر است. به نظر مىرسد مصداقهاى بروز اتهامات و نسبتهایى از این دست به سبب وجود برخى روایاتى است که دیگران نقل آن را نمىپسندیدند یا جسارت نقل آن را نداشتند. از این رو لازم است که مکان و جو عصر زندگى علمى ابناسحاق در کنار آثار او بررسى شود تا پاسخ این مسئله روشن شود که آیا شیوه کار وى مسبب بسیارى از اتهامات بوده است یا نه؟
تحلیل واکنش امامان شیعه (ع) به غلو در امامت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
قریب به هزار و پانصد سال تاریخ اسلام ، بیانگر آسیب های فراوانی است که به خاطر غالیان و رواج اندیشه های غالیانه ، متوجه این دین شده است . اینکه غلو چیست و شاخصه های آن کدامند بحث ها و چالش های فراوانی را باعث شده و می شود . از جمله بهترین افرادی که می توانند شاخصه های دقیقی برای این پدیده حساس دینی مشخص و نحوه برخورد با آن را تعیین کنند، معصومین (ع) می باشند . ایشان در خصوص ورود اندیشه های غالیانه در بدنه جامعه شیعی ، در کلام و رفتار واکنش هایی نشان داده اند که با تکیه بر مجموعه این رهنمودها ، می توان به شاخصه هایی برای تمییزگفتمان غلو ونفوذ آن در منابع شیعه ، دست یافت . گونه شناسی غلو به اعتبار قضاوتهای معصومین (ع) در خصوص اندیشه های غالیانه در امامت و حساسیت های نظری و عملی ایشان از جمله مباحثی است که درمقاله حاضر مورد توجه قرارگرفته است . روایاتی که از غالیان به عنوان بدترین مردم یاد کرده اند یا از برابری غلو با کفر ، شرک ، ضلالت و گمراهی سخن گفته اند حساسیت نسبت به این پدیده را ، نشان می دهد .
در این پژوهش با استفاده از روش نظریه زمینه ای (بنیادی ) با رویکردی توصیفی از طریق کدگذاری ، مقوله بندی داده ها و مقایسه مقوله ها و مضامین نسبت به یافتن شاخصه ها ی غلو در سنت و سیره معصومین (ع) و تبیین نوع واکنش ایشان، اقدام شده است . داده ها در دو جدول مهم ساماندهی شده که نتیجه آن می تواند زمینه سازی برای تولید فرهنگ مبارزه با غلو در ابعاد مختلف ، باشد.
تحلیل محتوای دعای عرفه منسوب به امام حسین علیه السلام
حوزه های تخصصی:
دعای عرفه ازجمله دعاهای معروفی است که در کتب ادعیه نقل شده و در روز عرفه به خواندن آن سفارش شده است. این دعا که منسوب به امام حسین علیه السلام می باشد از مضامین بسیار والایی برخوردار است و مانند کلاس درسی است که می توان به عنوان بهترین منبع مورد استفاده عموم و خصوص قرار گیرد. نمودارهای سنجش فراوانی کلمات و موضوعات استخراج شده از جدول تحلیل محتوا، نشان میدهد که مهمترین و پرکاربردترین محور مطرح شده در این دعاء، محور خداشناسی است.که شامل مولفه های صفات و افعال خدا، احکام خدا، اسماءخدا و شعائرالهی است. سایر محورهای دعا به ترتیب فراوانی عبارتند از: انسان شناسی، راهنما شناسی، هستی شناسی و معادشناسی؛ محور انسان شناسی شامل : نیازهای انسان، ویژگیهای انسان، شناخت ابعاد ظاهری و ابعاد معنوی انسان. محور راهنماشناسی شامل: پیامبر شناسی، امام شناسی و قرآن شناسی؛ محور هستی شناسی، شامل: ویژگیهای جهان، ویژگی مخلوقات، فرشتگان، پدیده شناسی، استخراج گردید. نتایج نشان میدهد که بیشترین موضوعات مطرح شده در این دعا به محورهای خداشناسی، انسان شناسی و راهنماشناسی اختصاص یافته است.
نگرشی بر سیره اخلاقی پیامبر اکرم(ص)
حوزه های تخصصی:
انسان برای دستیابی به مدارج بالاتر اخلاقی و تربیتی در زندگی، نیازمند الگو و سرمشقی مطمئن است. مطابق آیات قرآن کریم و روایات پیشوایان دینی و ائمه معصومین(ع)، نیکوترین و مناسب ترین الگو «رسول گرامی اسلام(ص)» است. به یقین، تبعیت از آن حضرت می تواند انسان را برای دست یابی به حیات طیّبه در رفتارهای فردی و اجتماعی دنیوی و سعادت اخروی رهنمون سازد.
بر این اساس، برای رسیدن به جایگاهی امن و مطمئن در دنیا و آخرت، بررسی آداب و سیره اخلاقی و تربیتی پیامبر اعظم(ص) و الگو گیری از آن حضرت، لازم و ضروری است.
در این راستا، مطالعه حاضر با محوریت: «نگرشی بر سیره ی تربیتی و سجایای اخلاقی پیامبر اکرم(ص)»، با هدف آشنایی با اخلاق و آداب تربیتی در سیره عملی و کلام آن رسول بزرگوار، انجام یافته است.
شیعه در ایران؛ زمینه ها و دلایل بالندگی تشیع در عهد گورکانیان
حوزه های تخصصی:
مقاله شیعه در ایران؛ زمینه ها و دلایل بالندگی تشیع در عهد گورکانیان در پی آن است تا ضمن بررسی تاریخی تحلیلی وضعیت شیعیان و مشخص نمودن جایگاه تشیع در عصر تیموری به این پرسش پاسخ دهد که روند حرکتی شیعه در این دوران چه سمت و سویی داشته و چه عوامل و زمینه هایی در شکل گیری آن دخیل بوده اند. نگارنده بر این باور است که شیعه در عصر گورکانیان با توجه به مشارکت در قدرت و ایجاد زمینه های رشد در عصر مغولان موجب شد که شیعیان به عنوان یک بازیگر فعال در عرصه سیاست و اجتماع مورد توجه تیمور و جانشینان وی قرار گیرند و همین امر موجبات حرکت استعلایی تشیع را فراهم آورد. به عبارت بهتر می توان گفت شیعه در عصر تیموریان با توجه به قدرت اکتسابی خود و نیز نوع رفتار و سیاست های تیمور و جانشینانش توانست زمینه یی ایجاد نماید که به تأسیس دولت مستقر شیعی در عهد صفوی منجر گردد.
ایران در دوره انتقال (گذر از عهد باستانی به دوره اسلامی)
حوزه های تخصصی:
روش شناسی مناظرات امام حسین(ع) در جریان قیام عاشورا
حوزه های تخصصی:
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی امامان معصوم
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ کربلا
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق مناظره و گفتگوی علمی
قیام امام حسین (ع) یکی از مهمترین قیام های حق طلبانه تاریخ بشریت است که حامل درس ها و معارفی سترگ است. امام حسین (ع) از ابتدای قیام تا لحظه شهادت مناظرات و احتجاج هایی با افراد مختلف داشته اند که بر این مناظرات از لحاظ ساختار ، محتوا و اصول اخلاقی، منطقی خاص حاکم بوده است. این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی با تکیه بر مناظرات امام حسین(ع) در جریان قیام عاشورا جهت دستیابی به منطق حاکم بر مناظرات ایشان سامان یافته که حاصل آن چنین شد: در مناظرات از حیث ساختار حضرت از فنون پیش بردن بحث به صورت منظم، اقرار گرفتن از خصم با سؤالات حساب شده، نقد دقیق سخن، مقابله و مقایسه، تسجیل ،قرار گرفتن در جایگاه پرسش گر، بیدار نمودن فطرت و به کارگیری زبان انگیزشی استفاده کرده است. از لحاظ محتوایی آن حضرت در این مناظرات به کتاب و سنت نبوی و مقبولات طرف مقابل استناد کرده اند و درباب اصول اخلاقی به مواردی همچون مهربانی، داشتن صبر و تحمل ، خیرخواهی نسبت به طرف مقابل ، حسن نیت داشتن، پرهیز از کینه توزی ،دوری از مغالطه،تواضع در قول،احترام به طرف مقابل،عذرپذیری ،ترک تعصب و آزادمنشی توجه کرده اند.
حضرت خدیجه سلام الله علیها مادر امت
منبع:
فرهنگ کوثر ۱۳۷۸ شماره ۳۴
حوزه های تخصصی: