فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۷۸۱ تا ۲٬۸۰۰ مورد از کل ۷٬۵۲۷ مورد.
خاستگاه سیاسی و اجتماعی خوارج
حوزه های تخصصی:
پس از اینکه با حیله عمرو بن عاص و به فرمان معاویه، قرآن ها در جنگ صفین بر سر نیزه ها رفت و سپاه عراق به حکمیت قرآن فرا خوانده شدند، اختلاف میان سپاه علی(ع) آشکار گردید. کسانی که با طرح شعار «لا حکم الالله» به مخالفت با طرح حکمیت برخاستند به سرعت به جریانی سیاسی ـ فکری به نام خوارج تبدیل شدند. هر چند در جنگ نهروان قریب به اتفاق آنان کشته شدند اما اصل جریان از میان نرفت و پس از شهادت علی(ع) رشد و گسترش بیشتری یافت و موجد رخدادهای بیشتری طی سه قرن نخست هجری گردید. در این مقاله زمینه های شکل گیری و بر آمدن خوارج از سپاه عراق و نه شام و نیز درون مایه های سیاسی، فکری و نیز ماهیت اجتماعی آن مورد بررسی قرار می گیرد.
رویکردی متفاوت به رفتار سیاسی و اصلاحات ابوالقاسم درگزینی (وزیر سلجوقیان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ ۱۳۸۵ شماره ۶۰
حوزه های تخصصی:
با توجه به نقش کارگزاران در تحولات تاریخی، بازپرداختی نو از رفتار سیاسی آنان برای تبیین تاریخ ایران ضروری است. این الزام زمانی ارزش دوچندان خواهد داشت که شخصیت های تحول خواه، در عرصة سیاست عملی ارزیابی شوند. ابوالقاسم درگزینی ازجملة این گارگزاران است که به دلیل غیبت سنت نقد در تاریخنگاری، گرفتار قضاوت وارونه شده است. درحالیکه دربارة رفتار سیاسی ایشان، اتفاق نظری در منابع دیده نمیشود، سنت تقلید و رونویسی در تاریخنگاری سبب شده است چهرة ایشان به عنوان سیاستمداری فاسد و خونریز مطرح شود. حال آنکه با کنارزدن اتهامات غرض ورزانه، رفتار سیاسی درگزینی درجهت احیای وحدت و قدرت امپراتوری روبه انحطاط سلجوقی خود را نشان خواهد داد. مقالة حاضر، ضمن نقد نوشته های پیشینیان، رفتار سیاسی و اصلاحات درگزینی با رویکردی متفاوت تببین شده است.
نخستین سوگنامه کربلا در شعر فارسی
منبع:
شیعه شناسی ۱۳۸۵شماره ۱۵
حوزه های تخصصی:
"این مقاله به بررسی جایگاه ادبی و سبکشناسی اشعار بازمانده از کسایی میپردازد. کسایی در توصیف طبیعت و ابداع تصاویر طبیعی نقاشی چیرهدست بوده است. بررسی اوضاع زمان او و صور خیال بازتاب یافته در شعر کسایی از موضوعهای دیگر مقاله است. کسایی در دوره دوم زندگی خود از شعر مدیحه پشیمان شد و به شعر اندرز و موعظه و منقبت اهل بیت علیهمالسلام روی آورد. نوشتار حاضر ضمن بررسی این موضوع، به تحلیل قصیده مسمّط او، که نخستین سوگنامه کربلا در شعر فارسی است، میپردازد.
"
پیامبر اعظم (ص) و تعهدات اجتماعی
منبع:
مبلغان ۱۳۸۵ شماره ۸۸
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره حضرت محمد(ص)
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی الگوها و عبرتهای شخصیتی و رفتاری
- حوزههای تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی انسان و جامعه در روایات جامعه در روایات
نگاهی به پیشینه و چهره شام در واقعه عاشورا
منبع:
مبلغان ۱۳۸۵ شماره ۷۶
حوزه های تخصصی:
امام حسین (ع) در نگاه پیامبر (ص)
حوزه های تخصصی:
خرافه زدائى از فرهنگ عاشورا
حوزه های تخصصی:
نسبت حقیقت و روش
حوزه های تخصصی:
دانشهاى تاریخى همواره در پى شناخت حقیقتى در زمان گذشتهاند و براى این منظور، تدبیر روش شناختى فراوانى اندیشیدهاند و همواره به اصلاح و بازبینى آنها مشغولاند. اما پرسش اصلى، آن است که آیا این روشها و تدابیر تنها در رساندن ما به حقیقت سهیماند؟ یا چه بسا ما را در بىراهههاى معرفت شناختى در انداخته و حقیقتى نو فرارویمان بیافرینند؟ بررسى این مسئله، نیاز به انجام مطالعه درجه دومى دارد که نه پدیده خارجى، بلکه خود فرایند فهم را مطالعه و بررسى کند.
هرمنوتیک متکفل این نوع مطالعه است که به نقد مستمر فرایند شناخت مىپردازد و تاکنون بسان یک سونامى در گستره دانشهاى انسانى، امواجى ویرانگر آفریده است.
در این مقاله، در صدد معرفى این رویکرد مطالعاتى و ارائه گزارش تاریخى از دیدگاهها و مواضع هرمنوتیستها در مورد چالش حقیقت و روش هستیم. البته این نوشتار کوتاه تنها درآمدى آغازین براى آشنایى تاریخ پژوهان با زمینه بحث است و بررسى تحلیلى و تطبیقى دیدگاهها مجال دیگرى مىطلبد.
حسین بن حمدان خصیبی و اهمیت وی در تکوین نصیریه
منبع:
هفت آسمان ۱۳۸۴ شماره ۳۰
حوزه های تخصصی:
بینش و نگرش در تاریخ نگاری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قبسات ۱۳۸۵ شماره ۴۲
حوزه های تخصصی:
هرچند تاریخنگاری اسلامی هم زمان با تکوین تمدن اسلامی به سرعت رو به رشد نهاد، اما پویایی و رشد فلسفی چندانی نداشت. در بهترین حالت با رویکردی کلامی و با روشی متأثر از قاعده علوم حدیث و رجال بررسی میشد. البته چهرههایی استثنایی همانند ابن مطهر مقدسی تا حدودی متفاوتتر از دیگران عمل کرده و نگاه مشخصتری به موضوع داشتهاند. ابن مطهر در کتاب البدء و التاریخ، نوعی نگاه معرفتشناسی به موضوعات داشته و با وجود اینکه در بخشهای تاریخی کتاب، بُعد معرفتشناسی ضعیفتر میشود، در مقایسه با دیگر مورخان نگاه تحلیلی و انتقادیتری به وقایع تاریخی داشته است. در این مقاله، ابتدا نگرش عمومی حاکم بر تاریخنگاری اسلامی مورد نظر قرار میگیرد و در ادامه بینش تاریخنگاری ابن مطهر بررسی میشود.
استناد به آیه:شهود الهی
منبع:
بشارت ۱۳۸۵ شماره ۵۴
مبانی و سازوکارهای دگرگونی فرهنگی در عصر نبوی(ص)(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی: