فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۴۸۱ تا ۳٬۵۰۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
منبع:
World Sociopolitical Studies, Winter ۲۰۲۰, Volume ۴, Issue ۱
133 - 175
حوزه های تخصصی:
When the Nation of Islam was first established in 1930 by Wallace Fard Muhammad, it managed to attract a segment of African Americans and persuade them to convert to Islam as taught by the organization. Despite the fact that the Nation of Islam has walked through a path of modifications and controversies, to this date it continues to attract African Americans in the United States. In fact, a significant number of well-known African Americans converted to Islam through the Nation of Islam. Drawing from Jowett’s neutral definitions of propaganda, this paper employs Jowett and O’Donnell’s 10-step propaganda analysis to examine how the Islamic Republic of Iran is presented in the rhetoric of the Nation of Islam. A study of the rhetoric of the Nation of Islam produced on the Islamic Republic of Iran as presented in the organization’s most important outlet, the Finalcall.com, shows that the NOI utilizes resonance, opinion leaders, and particular language in order to maximize the effect of its propaganda regarding Iran on its target audience and to reinforce ideological, emotional closeness with the Iranian nation.
بازتاب انقلاب اسلامی در شعر نصرالله مردانی
حوزه های تخصصی:
نصرالله مردانی «ناصر» (1326 1382ه. ش) یکی از بزرگترین شاعران انقلاب اسلامی ایران به شمار می آید که نفوذ و تأثیرگذاری اندیشه اسلامی وگفتمان تشیع در شعر اوآن قدر گسترده و فراگیر است که حتی جزئی ترین رفتارها در انطباق با آن معنا و مفهوم می یابد. با پیروزی انقلاب اسلامی، شعر آیینی، در جریان فکری جدیدی قرار گرفت که پیش از آن سابقه نداشت و پرداختن به مفاهیمی همچون شهادت، مبارزه با طاغوت، ظلم ستیزی، همدردی با مستضعفان جهان و مضمونهایی از اینگونه، در شعر نصرالله مردانی در سرلوحه اشعار او قرار گرفت. اشعار انقلابی او کاملاً پویا و فعال، و شاعر نیز به دنبال موعود، در حرکت است. در شعر او، دیگر خبری از ایستایی و جامدبودن اشعار دوره قبل از انقلاب نیست. همزمان با تجدید حیات اسلام بعد از انقلاب اسلامی، درکی نوین از مفاهیم دینی در پرتو قیام مذهبی، به شکلی تازه و تجدید حیات یافته، با درونمایه دینی در اشعار او ظهور می کند که «ادبیات انقلاب اسلامی» نمونه برجسته آن به شمار می رود. هدف اصلی مقاله تبیین چگونگی تأثیرگذاری و انعکاس پدیده انقلاب اسلامی در اشعار نصرالله مردانی از شاعران ارزشی دهه 60 است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه ای است. مطابق یافته های پژوهش، نتایج و دستاوردهای دوران انقلاب اسلامی ایران از نظر اتکا بر دین و شریعت و صیانت از تمامیت ارضی کشور و همچنین نظام و ارزشهای مذهبی و ملی در اشعار مردانی انعکاس یافته است.
بررسی نقش مساجد در پیروزی انقلاب اسلامی ایران
منبع:
مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال ششم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
117 - 139
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف شناخت جایگاه مساجد در دوران پیروزی انقلاب اسلامی بر اساس چارچوب نظری نظریه بسیج چارلز تیلی و با روش توصیفی و تحلیلی به دنبال بررسی و تحلیل نقش مساجد در پیروزی انقلاب اسلامی است. براساس فرضیه این پژوهش، مساجد سازمانهایی بود که مهمترین نقش را در بسیج سیاسی مردم در دوران مبارزات انقلابی و مقاومت هشت ساله ایرانیان در دفاع از حریم کشورشان در جنگ با جبهه استبداد و استکبار ایفا کرد. براساس یافته های این پژوهش، مساجد سراسر کشور در دوران مبارزات انقلابی و هشت سال جنگ تحمیلی، همواره سازماندهی نیروها را از لحاظ تامین نیرو و تدارکات پشتیبانی می کردند و مسجد سنگر پاسداری و تبلیغ ارزشهای جهادی و محل امر به معروف و نهی از منکر و جایگاه تعامل دین با دولت جمهوری اسلامی بوده که این مهم نشاندهنده نقش مؤثر مساجد در پیروزی انقلاب اسلامی و حفظ آن بوده است. بنابراین در تمامی جنبشها و حرکتهای اسلامی دوران معاصر بویژه در دوران مبارزات مردم با رژیم پهلوی و دوران دفاع مقدس، مساجد به نقش آفرینی پرداخت و به عنوان نهاد مدنی بومی با ارائه کارکردهای گوناگون توانست در مقایسه با سازمانها و نهادهای مدنی مدرن مانند باشگاه و احزاب سیاسی و تشکل های کارگری و... در بسیج همگانی در پیروزی و دفاع از انقلاب اسلامی نقش بسیار مهمی ایفا کند.
واکاوی اختیار انسانی در ایجاد تحقق حداکثری حکومت اسلامی از دیدگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴
1127 - 1142
حوزه های تخصصی:
نیاز به حکومت در جامعه، امری است که از گذشته دور تا به امروز، کمتر مورد تردید متفکران سیاسی بوده است. یکی از اهداف بعثت پیامبران بیان ضرورت حکومت و چگونگی اداره جامعه بوده است.البته از منظر قرآن انسان خود باید راه سعادت خویش را بپیماید که این نیز نیازمند داشتن آزادی و اختیار است. ازاین رو پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش است که واکاوی اختیار انسانی در ایجاد تحقق حداکثری حکومت اسلامی از دیدگاه قرآن چیست؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که اختیار انسانی از دیدگاه قرآن بهترین مدل برای ایجاد حکومت را مدل دین حداکثری می داند، یعنی سرپرستی همه عرصه ها را باید به دین سپرد. ازاین رو، شایسته است برای استیفای برخی حقوق مردم از نظر قرآن، به آرای مردم که تبلور اختیار انسانی است، رجوع کرد. در این مقاله با استفاده از رویکرد تحلیلی و تفسیری به واکاوی اختیار انسانی در ایجاد تحقق حداکثری حکومت اسلامی از دیدگاه قرآن می پردازیم.
سیاست توازن قوای روسیه در بحران سوریه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴
1167 - 1187
حوزه های تخصصی:
مداخله نظامی مسکو در بحران سوریه تابعی از منافع ژئواستراتژیک روسیه در خاورمیانه است. بحران سوریه، شکل جدیدی به نوع تعامل روسیه با بازیگران بین المللی و منطقه ای داد، به گونه ای که راهبرد روسیه از سال 2015 به بعد، تلاشی برای شکل دادن توازن قوا بین بازیگران در سوریه بوده است. از سوی دیگر، رقابت بازیگران منطقه ای در سوریه جهت برتری هژمونی در خاورمیانه، زمینه سیاست موازنه سازی از سوی روسیه را فراهم کرده است تا از ظهور یک هژمون منطقه ای جلوگیری کند. به طوری که صف بندی و رویکردهای متعارض بازیگران دخیل، نوعی نزدیکی و همراهی با روسیه را به منظور موازنه سازی علیه یکدیگر به وجود آورده است؛ نزدیکی که روسیه ضمن رد هر گونه اتحاد راهبردی، به برقراری موازنه قدرت با همه بازیگران اقدام کرده است. با درنظر گرفتن ملاحظات، این سؤال مطرح می شود که سیاست توازن قوای روسیه در بحران سوریه چه ویژگی هایی دارد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این پرسش در پژوهش حاضر آزمون شده، این است که روسیه در بحران سوریه، سیاست توازن قوا را کارامدترین رویکرد در مواجهه با بازیگران بین المللی و منطقه ای به منظور دستیابی به اهداف و تقویت جایگاه خود برگزید.
اسلام سیاسی و اسلام اجتماعی؛ مطالعه تطبیقی اندیشه های رهبران انقلاب اسلامی ایران و جنبش گولن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴
1231 - 1247
حوزه های تخصصی:
بحث از اسلام سیاسی و اسلام اجتماعی از جمله موضوعات مهم جهان اسلام محسوب می شود. بنابراین در این مقاله سعی شده است تا دیدگاه گولن مبدع اسلام اجتماعی ترکی و رهبران انقلاب اسلامی با هم مقایسه و به تفاوت ها و شباهت های آنها اشاره شود. مقایسه اسلام اجتماعی گولنی با اسلام سیاسی انقلاب ایران نشان داد که دیدگاه آنها در مورد دین و دولت کاملاً با هم متناقض است. در حقیقت گولن اسلام را امری قلبی و جدا از سیاست می داند، درحالی که رهبران انقلاب ایران جدایی دین از سیاست را با اسلام بیگانه می خوانند. بنابراین اگرچه گولن سکولاریسم را ترویج می کند، رهبران انقلاب ایران معتقدند که سکولاریسم در اسلام هیچ گاه پذیرفته نبوده است. البته دیدگاه های گولن و رهبران انقلاب ایران در مورد دموکراسی تقریباً به هم نزدیک می شود و هر دو آنها دموکراسی را می پذیرند. با وجود این درحالی که گولن اسلام ترکی را توصیه می کند، رهبران انقلاب ایران معتقد به اسلام ناب هستند.
نقش قدرت در تأسیس تمدن نوین اسلامی در امنظومه فکری امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امام خمینی سرشتی سراسر سیاسی برای اسلام ناب محمدی و نه اسلام آمریکایی قائل است و معتقد است که مسلمانان باید سنگرهای کلیدی جهان را فتح کنند. این فتح با تشکیل تمدن نوین اسلامی میسر است(اهمیت). از آنجا که قدرت نقشی کلیدی در تأسیس و حفاظت از تمدن دارد، مسئله مقاله، بررسی نقش قدرت در تأسیس تمدن نوین اسلامی در منظومه فکری امام خمینی است(مسئله). از منظر امام خمینی، تمدن فقط دارای ابعاد مادی و سخت نیست، بلکه بر اساس دستگاه هستی شناسانه و انسان شناسانه ایشان، تمدن علاوه بر بعد مادی، دارای لایه های باورها، گرایش ها و رفتارها و ساختارها می باشد. این سه لایه کاملاً درهم تنیده هستند و ساختارها را پدید می آورند(چارچوب نظری). قدرت فرهنگی ناظر به لایه باروها و گرایش ها، قدرت سیاسی و اقتصادی ناظر به لایه باورها و رفتارهاست. قدرت فرهنگی از سایر ارکان تمدن مهم تر است و به عنوان زیربنای سایر ارکان می باشد و با تقویت قدرت فرهنگی، قدرت اقتصادی و سیاسی، افزایش می یابد و با تضعیف فرهنگ و قدرت فرهنگی، سایر ارکان تضعیف می شوند. در عین حال، اگر قدرت اقتصادی یا قدرت سیاسی هم تضعیف شوند، تشکیل تمدن با چالش مواجه می شود(یافته ها). از منظر امام خمینی، آبشخور فرهنگ، اسلام است و اسلام، نه یکی از عناصر تمدن، که خود تمدن ساز می باشد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی اکتشافی و بهره گیری از روش دلالت مطابقی و التزامی که از دانش منطق و اصول فقه اخذ شده، این رویکرد را در اندیشه سیاسی امام خمینی بررسی نموده است(روش).
منظومه فکری امام خمینی(ره) در گسترش عدالت در بُعد فرهنگی
منبع:
مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال ششم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
141 - 160
حوزه های تخصصی:
بررسى عوامل عدالت گستر در اندیشه حضرت امام خمینى(ره) و مبانى آن، مسئله این مقاله توصیفی تبیینى است تا براساس آن مبانى، رمز پویایى سیره عملى حضرت امام(ره) مشخص شود. حضرت امام به عنوان رهبر با توجه به آموزه های دینى خود، مواردى چون انقلاب فرهنگى علیه ظلم، ابتنای فرهنگ به توحید و اسلام ناب محمدی(ص) و برخورد تهاجمى با فرهنگ بیگانه را از محدثات عدالت فرهنگی و تقدم اصلاح خود بر دیگران، خودباوری و اتکا به نفس در مقابل فرهنگ ظالمان و احیاى فرهنگ امر به معروف و نهى از منکر را نیز موجب گسنرش و توسعه عدالت فرهنگی شمرده اند. ایشان خطاب به خبرگان اول قانون اساسى فرمودند: قانون اساسى و دیگر قوانین در این جمهورى باید صددرصد اسلامى باشد و به عنوان الگو براى نهضتهاى رهایی بخش درآید که در این راستا مبانى این عوامل همچون دیگر ویژگیهاى سیره عملى ایشان تماماً برخاسته از وحى الهى و کلام معصومین علیهم السلام است.
Political Participation, Electoral Behavior and Democracy (Looking at teh Eleventh Iranian Parliamentary Elections, March 23, 2018)
حوزه های تخصصی:
Iran’s Stance among Three Approaches to FATF Action Plans
حوزه های تخصصی:
Constitutionalism and teh Concept of Law in Mirza Naini’s Political Thought
حوزه های تخصصی:
اقدامات شورای امنیت در حمایت از زنان در مخاصمات مسلحانه (2017- 1991)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴
1093 - 1110
حوزه های تخصصی:
از آغاز تاریخ بشریت جنگ و خشونت همواره همزاد یکدیگر بوده و زنان به عنوان گروه آسیب پذیر بیشترین تأثیرات را متحمل شده اند. در حقیقت با بروز جنگ، گروه های مختلف به شکل عامدانه زنان را هدف قرار می دهند و از آنان برای رسیدن به اهداف جنگی خود بهره می جویند. بنابراین با توجه به جایگاه و نقش زنان در خانواده و جامعه به عنوان هسته اصلی، امنیت و ثبات متزلزل شده و در نگاه جامع با به خطر افتادن امنیت کشور یا کشورهای دیگر، جامعه جهانی با عدم امنیت و صلح روبه رو خواهد شد. در نتیجه می توان گفت که اهمیت شناخت تأثیرات ناگوار مخاصمات مسلحانه بر زنان و آثار آن بر صلح و امنیت بین المللی امری انکارناپذیر و ضروری است. در این زمینه شورای امنیت به عنوان رکن اجرایی سازمان ملل متحد که وظیفه حفظ صلح و امنیت بین المللی را بر عهده دارد، به این موضوع از سال 1991 به بعد توجه نموده و سه اقدام انجام داده است: 1. مفهوم پردازی نقض حقوق زنان در مخاصمات مسلحانه به عنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین المللی، 2. اقدامات قضایی- امنیتی و 3. اقدامات سیاسی- امنیتی.
واکاوی بحران دولت و راهبردهای دستیابی به دولت آرمانی در سراج الملوک ابوبکر طرطوشی (د. 520 ق)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی سال ششم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲۳
33 - 59
حوزه های تخصصی:
بخش مهمی از اندیشه سیاسی و مفاهیم نظری معطوف به «دولت»شناسی در تاریخ اندیشه اسلامی، در قالب سنت اندرزنامه نویسی بازتاب یافته است. سراج الملوک نوشته ابوبکر طرطوشی، نمونه ای از این آثار است که در دوره انحطاط خلافت اسماعیلی مذهب فاطمیان مصر یعنی نیمه اول قرن ششم هجری به رشته تحریر در آمده است. مسأله پژوهش حاضر ارائه نگرشی اندیشه شناختی از درک طرطوشی نسبت به بحران اضمحلال دولت، شناخت ماهیت دولت آرمانی و راه حل های رسیدن بدان است؛ به عبارت دیگر، پرسش اصلی ناظر به چگونگی دلیل یابی بحران سیاسی زمانه و ماهیت تجویزهای طرطوشی برای رسیدن به دولت آرمانی است. مدل مفهومی توماس اسپریگنز در فهم نظریه های سیاسی پایه مفهومی این پژوهش است و فرض حاصل از شناخت تاریخی زمانه و اندیشه سیاسی طرطوشی آن است که وی دوران اضمحلال خلافت فاطمیان را بحرانی سیاسی می دانست و اثر وی مراحل فهم اندیشه سیاسی در نظر اسپریگنز یعنی بحران شناسی، دلیل شناسی بحران، آرمان شناسی و راه حل شناسی معطوف به دولت را در بردارد. روش انجام این پژوهش مبتنی بر تحلیل محتوای سراج الملوک بوده است تا مؤثرترین کدهای برآمده از این اثر با محورهای مدل اسپریگنز تطبیق یابد. دستاوردهای این پژوهش نشان می دهد که طرطوشی خواهان اصلاح دولت برای برون رفت از بحران و رسیدن به دولت آرمانی فضیلت گرا بوده است و با تکیه بر راهبرد اصلاح اخلاق فردی، عدالت محوری برای اصلاح ساختار قضایی و تنظیم روابط میان طبقات جامعه و ارتقای جایگاه مشورتی عالمان در دولت به منظور تضمینی برای بقای سلامت در نظام سیاسی، امید به تحقّق آن داشته است.
کاربست تئوری الیگارشی نوگرای ادوارد شیلز بر دوره پهلوی دوم (1357-1332)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دولت پژوهی سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴
41 - 72
حوزه های تخصصی:
حکومت پهلوی دوم تاکنون موضوع آثار بسیاری بوده است. اما در این میان پژوهش های کمتری به بحث درباره ماهیت و شکل نظام سیاسی این دوره پرداخته اند. حال با توجه به آنکه به باور برخی محققان، در این دوره توسعه اقتصادی در دستور کار حکومت بوده؛ می توان با تاکید بر مقوله نوسازی به بررسی شکل نظام سیاسی در این دوره از تاریخ معاصر ایران پرداخت. ادوارد شیلز از جمله متفکرانی است که از منظر توسعه و با تاکید بر توسعه سیاسی به دسته بندی نظام های سیاسی پرداخته است. شیلز نظام های سیاسی را به پنج دسته تقسیم می کند: دموکراسی سیاسی، دموکراسی هدایت شده، الیگارشی نوگرا، الیگارشی تمامیت خواه و الیگارشی سنتی. بر این اساس، سوال پژوهش این است که کدام یک از انواع نظام های سیاسی را می توان با واقعیت های حکومت پهلوی دوم منطبق دانست؟ به نظر می رسد در چارچوب تقسیم بندی شیلز باید حکومت پهلوی دوم (1332-1357) را به مثابه یک الیگارشی نوگرا در نظر گرفت. بدین ترتیب پژوهش پیش رو تلاش می کند تا ضمن بیان ویژگی های برجسته و شاخص نظام های الیگارشی نوگرا از منظر شیلز، واقعیت های حاکم در دوره پهلوی دوم (1332- 1357) را با آن تطبیق دهد. کاربست این نظریه در این دوره تاریخی به خوبی می تواند نسبت و میزان همراهی و همگامی دیکتاتوری و نوسازی را در برهه هایی از تاریخ یک کشور و هزینه- فایده آن نشان دهد. این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی بهره می برد و گردآوری داده ها در آن کتابخانه ای است.
نگرش استادان ایرانی به آینده روابط ایران و امریکا در 1408(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
The present research was performed to evaluate the Iran-US relationships in 2029 from the Iranian Professors’ point of view. Investigations were perfumed via future studies in two parts: The first part is based on library studies, and the second part is questionnaire-based field surveys, with the acquired data analyzed using MicMac and Scenario Wizard software tools. Based on the results of the analysis in the MicMac software, a total of 20 driver forces for the Iran-US relationships were identified. Considering the driver forces as descriptors of the Iran-US relationships, the most significant driver forces were found to be the government institutions context followed by the relationship-interfering countries, the role of the two countries’ leaders, future of the international system, think tanks, lobbies and pressure groups, nuclear capabilities and missile program of Iran, the role of geography, and historical records of the relationships between the two countries. Based on the outputs of the Scenario Wizard software, five scenarios were identified, including highly favorable, favorable, moderate, unfavorable, and highly unfavorable, with the development of the Iran-US relationships under the moderate scenario being highly probable.
سوژگی طبقه متوسط جدید در فرآیند تغییر سیاسی؛ مطالعه تطبیقی عربستان و عراق(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی سیاست سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵ (پیاپی ۶۵)
223 - 251
حوزه های تخصصی:
به گفته هانتینگتون، رشد کمی و تحول کیفی طبقه متوسط جدید منجر به توسعه نهادهای مدنی و زدودن نمادهای اقتدارگرایی شده و بدین ترتیب اکثریت لازم برای تغییر سیاسی فراهم می آید. پرسش این است که چرا علی رغم رشد این طبقه در عربستان سعودی و عراق، فرآیند تغییر سیاسی محقق نشده است؟ در چارچوب نظریه گذار و به روش مقایسه ای مشخص گردید که هر دو کشور در رشد نمادهای طبقه متوسط جدید یعنی گسترش آموزش عالی، دیوانسالاری، ارتباطات و درآمد سرانه مشابه هستند. اما به دلیل موانع فرهنگی، ماهیت رانتیر بودن دولت، رابطه حامی پیرو و نقش منفی عامل خارجی، ایفای هرگونه نقش جهت پیشبرد دموکراتیزاسیون از این طبقه سلب شده و آزادسازی تاکتیکی از بالا نیز در صورت عدم تحقق مطالبات دموکراتیک، ممکن است گرایش به تغییرات انقلابی و قیام عمومی را باعث گردد. در عراق نیز بی ثباتی سیاسی و ساختارهایی که آمریکایی ها پس از فروپاشی رژیم بعثی تحمیل کرده اند باعث شده این طبقه نتواند پویش های واقعی خود را در ایجاد دموکراسی ایجاد کند. در حالیکه عراق با فروپاشی رژیم صدام حسین، مرحله اول فرآیند گذار یعنی «شکست اقتدارگرایان» طی شده و در مرحله دوم یعنی «تقویت نهادهای دموکراتیک» به سر می برد، در عربستان در مرحله نخست آن یعنی «شکست اقتدارگرایان» با موانعی جدی روبرو می باشد.
چالش چین دربرابر ایالات متحده؛ رقابت بر سر جایگاه و الگوی ارائه کمک خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روابط خارجی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲
187 - 216
حوزه های تخصصی:
تجربه چند دهه گذشته حاکی از آن است که به موازات انباشت قدرت اقتصادی وسیاسی کشورها، کمک خارجی به عنوان یکی از ابزارهای عمده در پیگیری منافع ملی در عرصه بین المللی مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفته است. تحول جدیدی که درعرصه کمک خارجی به ویژه در سال های نخست هزاره جدید رخ داده، حضور پررنگ وبلندپروازنه چین در این عرصه است که توجهات بین المللی و آکادمیک بسیاری را به خود جلب کرده است. پرسشی که مقاله با روش توصیفی-تبینی در جستجوی پاسخ آن بوده این است که حضور پر رنگ تر چین در عرصه کمک های خارجی در سال های نخست هزاره جدید، چگونه بر جایگاه و الگوی ایالات متحده محور موجود در ارائه کمک های خارجی، تأثیر گذاشته است؟ پاسخی که به عنوان فرضیه به این پرسش داده شده این است که گسترش سریع کمک های خارجی چین در سال های نخست هزاره جدید به همراه رویکرد و عملکرد متفاوت چین در ارائه این کمک ها، سبب به چالش کشیده شدن جایگاه و الگوی مورد نظر ایالات متحده در ارائه کمک های خارجی شده است. مقاله نشان می دهد که ظهور سریع و پر شدت چین در عرصه ارائه کمک خارجی، عملا سبب طرح ایده های نوینی در رابطه میان کمک خارجی با سیاست خارجی و ترویج الگوی مطلوب توسعه در مباحث اقتصاد سیاسی بین المللی شده است به گونه ای که می توان از بروز رقابت میان الگوی چینی با الگوی مطلوب ایالات متحده در عرصه ارائه کمک خارجی سخن گفت.
بررسی فعالیت های کنگره 116 و نقش آن در سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روابط خارجی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲
285 - 306
حوزه های تخصصی:
تقابل های جمهوری اسلامی ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی دارای فراز و فرودهای فراوانی بوده که در دهه پنجم انقلاب با به قدرت رسیدن دولت ترامپ تشدید شد. در همین راستا کنگره آمریکا به عنوان یکی از مهم ترین ارکان ساختار قدرت از طریق قانون گذاری و نظارت نقش غیرقابل انکاری را در سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در طی چهل سال اخیر ایفا کرده است. هدف این مقاله بررسی اقدامات یکصدوشانزدهمین کنگره ایالات متحده آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران و نقش آن در سیاست خارجی آمریکا است. بررسی های انجام شده حکایت از آن دارد که کنگره یکصدوشانزدهم تحت تأثیر نفوذ گسترده لابی های صهیونیستی فعالیت های تقنینی و نظارتی فراوانی را علیه جمهوری اسلامی ایران و کنترل عناصر قدرت آن از جمله توانایی های هسته ای و موشکی و قدرت منطقه ای ساماندهی کرد. با این وجود اقدامات کنگره در سال دوم فعالیت آن با اوج گیری تنش ها در منطقه به ویژه پس از ترور سردار سلیمانی و حمله موشکی ایران به پایگاه عین الاسد، به کنترل سیاست های جنگ افروزانه دولت ترامپ با هدف پیشگیری از حمله نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران معطوف گردید. شاخص ترین اقدامات کنگره یکصدوشانزدهم اعم از یک لایحه و قطعنامه مشترک در همین رابطه انجام پذیرفته است. به نظر می رسد با وجود اقدامات متقابل دولت ترامپ برای بی اثر کردن قطعنامه مصوب کنگره، فعالیت های کنگره یکصدوشانزدهم یکی از مؤلفه های مؤثر در پیشگیری از ایجاد یک جنگ تمام عیار علیه ایران بوده است.
بحران کرونا و تغییر پویش های راهبردی نظام بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روابط خارجی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
401 - 422
حوزه های تخصصی:
بحران کرونا با مطرح کردن مقوله ای جدید در باب امنیت به نام امنیت بهداشت و درمان، اکثر کشورهای جهان را در اَشکال مختلف درگیر کرده است. برخی کشورها به جای آنکه به سمت همکاری برای مقابله با این چالش ها پیش بروند، به سمت رقابت و ناسازواری حرکت می کنند که نتیجه آن، شکل گیری الگوهای جدیدی در نظم بین المللی است. در این چهارچوب، این پرسش مطرح می شود که «بحران کرونا چه تأثیری بر پویش های راهبردی نظام بین الملل و الگوی نظم جهانی خواهد گذاشت؟» در پاسخ به عنوان فرضیه می توان گفت بحران کرونا به عنوان «متغیر مداخله گر و پیشران» باعث تسریع در روند تغییرات راهبردی نظام بین الملل از گذشته شده؛ به گونه ای که دیگر الگوهای نظم لیبرالی جوابگوی نیازها و دغدغه های متنوع بشری نیست و نظام جهانی بیشتر به سمت الگوهای غیرغربی روابط بین الملل و نظام های سیاسی مسئولیت پذیرتر همانند الگوهای شرقی و یا مدل دولت سازی فراملی موردنظر نظریه پردازان انتقادی پیش می رود. بدین ترتیب، بحران کرونا را نمی توان به عنوان یک متغیر مستقل در نظر گرفت که تغییردهنده اساسی نظم بین المللی باشد؛ بلکه یک «متغیر مداخله گر و شتاب دهنده» است که روند تغییر در نظم بین المللی موجود را شدت خواهد بخشید. درخصوص این موضوع که با وقوع بحران کرونا، نظم بین المللی موجود شاهد تغییر و تحولاتی بوده اختلاف نظر وجود ندارد، اما بر سر اینکه این تغییرات، شدت و عمقش چگونه خواهد بود و یا اینکه نحوه مدیریت این بحران چگونه باید باشد، اختلا ف نظر وجود دارد. در این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی_تحلیلی و استفاده از نظریات خبرگان روابط بین الملل به بررسی تأثیر بحران کرونا بر پویش های راهبردی نظام بین الملل و آینده نظام جهانی خواهیم پرداخت.
قدرت، نوپدیدگی و بحران در سیستم های بین المللی پیچیده و آشوبی: گامی به سوی مدل نظری نوین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روابط خارجی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
423 - 459
حوزه های تخصصی:
بحران ها به دلیل اهمیت و دائمی بودنشان در سیستم بین الملل، همیشه در کانون نظریه پردازی علم روابط بین الملل و سیاست گذاری کشورها قرار داشته اند. تحول سیستم بین الملل، تحول در دستگاه تحلیلی _ نظری بحران ها را در پی داشته و به همین منظور تکامل سیستم بین الملل و تبدیل آن به سیستم پیچیده _ آشوبی دستگاه تحلیلی یادشده را با بنیادها و قواعد نوینی روبه رو نموده که نوپدیدگی از برجسته ترین پیامدهای آنها می باشد. بر همین اساس با توجه به ناکارآمدی ادبیات موجود در توجه به این موضوع، این پرسش اساسی مطرح می شود که «سازوکار علّی شکل گیری بحران ها در سیستم بین الملل پیچیده و آشوبی چگونه عمل می کند؟». پژوهش حاضر با محوریت بخشیدن به نظریه «پیچیدگی و آشوب» و با تأکید بر منطق غیرخطی حاکم بر سیستم بین الملل نوین، دستگاه تحلیلی بحران را بر پایه دینامیک قدرت غیرخطی، نوپدیدگی شناختی، علّی و قوانین بازسازماندهی نظری بررسی کرده و دو مدل «هیترارشی» و «پانارشی» را به عنوان مدل های اصلی در شکل دادن به نوپدیدگی در روابط بین الملل مطرح کرده است. بحران ها، برآمده از گرایش سیستم های بین المللی پیچیده و آشوبی و دینامیک قدرت آن به زایش نوپدیدگی و کارکرد در دو منطقه مجزای پیچیدگی و انطباقی است که حاکمیت سازوکارهای غیرخطی در این مناطق سبب ساز بحران خواهند بود.