مطالب مرتبط با کلیدواژه

اسپریگنز


۱.

مسأله فلسطین در اندیشه سیاسی اسلام معاصر و روش جستاری اسپرینگنز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اسرائیل اسپریگنز اندیشه سیاسی در اسلام معاصر اعراب دولتهای اسلامی فلسطین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸۶
دغدغه اصلی این مقاله، ارائه نگرشی اندیشه شناختی و متدولوژیک به مسأله فلسطین و کاربرد نظریه در تجزیه و تحلیل سیاست و تعامل دین و دولت است. بیش از پنج دهه فلسطین برای دولتهای اسلامی و عربی همواره یک مشکل و مسأله بوده است و پاسخهای گوناگون متفکران و دولتمردان در جهان اسلام، در تولید اندیشه سهم مهمی داشته است؟. به طوری که؛ کل پروسه پنجاه ساله فلسطین و واکنشهای پنجاه کشور اسلامی – با دولتهای متفاوت آنها در گذر زمان – در قبال این مسأله را می توان گونه شناسی کرد. نویسنده می کوشد تا براساس روش جُستاری اسپریگنز[1]، مراحل مسأله بودن یا نبودن، دلیل شناسی، آرمان شناسی و راه حل شناسی، داده ها و شواهد را سازماندهی نظری کند. فرضیه مهم از این چهارچوب مفهومی این است که گوناگونی پاسخ دولتها از یک مرحله به طور منفرد یا چند مرحله از مراحل- چهارگانه پیشگفته- به صورت مجتمع نشان می دهد. جایگاه ایدئولوژیهای ناسیونالیسم عربی و اسلام سیاسی در حل مسأله فلسطین و نقش آن در اُفت و خیز گرایشهای سیاسی؛ همورزی اندیشه ها با واقعیتها و منافع و نیز پویایی نگرشها و رفتارهای دولتها، درونمایه این مقاله است.
۲.

امکانات رویکرد میان رشته ای در بررسی شکل گیری اندیشه های سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسپریگنز اندیشه سیاسی امکانات مطالعات میان رشته ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۵ تعداد دانلود : ۱۰۰۸
اندیشه سیاسی افکاری است که در باب چگونگی سامان بخشی به وجه سیاسی زندگی انسان بیان می شود. با توجه به ویژگی چند سویه امور انسانی، اتخاذ رویکرد میان رشته ای می تواند به نحو مطلوب تری در فهم و بررسی اندیشه های سیاسی مورد توجه باشد. آنچنان که در این پژوهش آمده اتخاد رویکرد میان رشته ای می تواند برای اصلاح روشی و نظری نظریه توماس اسپریگنز مفید باشد. این موضوع با بررسی امکانات هرمنوتیک روشی مولف محور اسکینر، نقد روان شناسانه و سبک شناسی به عنوان روش هایی برای چگونگی مواجه با متون و اندیشه های سیاسی، و همچنین با بررسی امکانات نظریه گستره زندگی اریک اریکسون به عنوان نظریه ای برای بررسی خاستگاه فردی اندیشه متفکران سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است.
۳.

بررسی اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسپریگنز اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴۸ تعداد دانلود : ۱۰۲۶
دغدغه اصلی این مقاله، ارائه نگرشی اندیشه شناختی و روشمند به اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) و کاربرد نظریه در تجزیه و تحلیل اندیشه سیاسی است. پژوهش حاضر می کوشد تا مراحل مشکل شناسی، علل شناسی، آرمان شناسی و راه حل شناسی را در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)، سازماندهی نظری کند. براساس یافته های پژوهش، مشکل اصلی جامعه ایران به نظر امام خمینی(ره) استبداد داخلی و استعمار خارجی بوده است؛ انحطاط فکری و اعتقادی مسلمین اصلی ترین عللی هستند که باعث به وجود آمدن چنین مشکلاتی شده اند؛ آرمان مطلوب برای از بین بردن مشکلات، برپایی حکومت اسلامی می باشد؛ و درنهایت ایشان تنها راه استقرار حکومت اسلامی و برچیدن استبداد داخلی و استعمار خارجی را انقلاب اعلام می کنند.
۴.

اهمیت نظریه سیاسی در نسبت با علم سیاست بررسی و نقد کتاب فهم نظریه های سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۸۲۸ تعداد دانلود : ۶۸۰
اسپریگنز در کتاب «فهم نظریه های سیاسی» بین علم سیاست و نظریه سیاسی تفکیک قایل می شود بحران ها و مشکلات در قلمرو سیاست آمریکایی صاحبنظران شبیه به او را به این امر سوق می دهد که عمل زدگی افراطی در سیاست امریکایی باعث شده تا سیاست از غایت اصلی خود که مدیریت امر و خیر عمومی است، دور افتد. این مساله، انگیزه ای برای نوشتن این مقاله شد. تا نشان دهیم که در کنار سهم بالای علم سیاست در تحلیل و شناخت سیاست عملی، سهم نظریه سیاسی نیز دیده و این مدعا تبیین شودکه نظریه سیاسی برای اسپریگنز اگرچه جایگزین علم سیاست نمی شود؛ به صورت زیربنایی مسئولیت های سیاست را در نسبت با غایات و آرمان های کلاسیک های اندیشه سیاسی غرب دوباره طراحی می کند . روش این مقاله تبیینی و براساس الگوی نویسنده کتاب یعنی تمرکز بر منطق درونی در نظریه سیاسی و نیز تبیین مفهوم «نسبت» به عنوان مقوله واجد دو طرف مستقل و متضمن شاخص های درونی امر رابطه است . نتیجه این که خصلت عمل زدگی سیاست گاه غایت اصلی آن را که پی گیری خیر عمومی است، از دسترس سیاست عملی خارج می کند. نظریه سیاسی می تواند با داشتن سویه های تشخیصی، انتقادی و کارکرد انضمامی سیاست را به فراموشی امر عمومی زینهار بدهد و متفکران را به چاره جویی پیوسته فرا بخواند.
۵.

اندیشه سیاسی امام سجاد(ع )

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: امام سجاد (ع) اسپریگنز بحران سامان سیاسی جامعه آرمانی بازسازی حکومت نبوی (ص) علوی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۰ تعداد دانلود : ۸۷۵
پرسش مقاله این است که بحران سامان سیاسی جامعه امام سجاد (ع) چه بوده است وبرای برون رقت از آن وجود مبارک امام سجاد ع چه تجویز آرمانی ارائه داده اند؟ فرضیه پژوهش بر اساس الگوی جستاری اسپریگنز چنین است: «در اندیشه مبارک امام سجاد (ع) بحران، انحطاط، استبداد ، بدعت و فساد بوده است دلیل بروز آن جدایی ملت از ولایت؛ آرمان، پیوند ملت و زمامداران با ولایت ؛و راه حل، نیز بازسازی حکومت حکیمانه معصوم (ع) می باشد.» برای بررسی جنبه زوایای پنهان جامعه زمان امام سجاد در قالب مشکل سیاسی، دلیل شناسی، آرمان شناسی و راه حل شناسی با روش پژوهش تاریخی- توصیفی ( تحلیل محتوا) تجزیه و تحلیل شده است. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است.
۶.

بررسی روی کار آمدن دولت مطلقه رضاخان براساس نظریه اسپریگنز

کلیدواژه‌ها: اسپریگنز نظریه بحران دولت مطلقه رضا خان نظام سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۷۴۲
دولت مطلقه رضا خان پی از بی نظمی ها و هرج و مرج های دوران قاجاریه و مشکلاتی که در دوران مشروطه و پس از آن کشور را رو به جدایی طلبی و نا به سامانی های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی پیش می برد، سر برآورد، رضاخان به عنوان دولتی مطلقه برای سرو سامان دادن به اوضاع مملکت از سوی جناح های گوناگونی که در کشور وجود داشتند حمایت شد، از جمله روشنفکران آن دوران، احزاب مانند حزب تجدد، نشریات همچون ایرانشهر و یا حتی سردمداران حکومتی مانند سیدضیاء با دیدن دردها و مشکلات جامعه، در پی راه حلی برای آن برآمدند و راه چاره را تنها روی کارآمدن دولتی مطلقه دانستند. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در پی بررسی روی کار آمدن رضاخان براساس نظریه ی بحران اسپریگنز می باشیم. در این راستا سؤالی که مطرح می شود این است که شکل گیری دولت مطلقه رضا خان چگونه قابل تبیین است؟ فرضیه ای که در پاسخ به آن ارائه شد نیز عبارت است از: شکل گیری دولت مطلقه در ایران دوره رضاخان امری ناگهانی، اتفاقی یا خارجی نبود بلکه برآمده از تفکری اجتماعی بود که بحران را در جامعه آن روز درک کرده بود، علل بحران را شناخته بود و با در نظر داشتن یک الگوی ایده ال، ایجاد دولت مطلقه مدرن را راهکار رسیدن به نقطه ایده آل و درمان قطعی می دانست.
۷.

بازشناسی منطق عملی معارف پروران بخارایی (مطالعه موردی؛ تفکر سیاسی احمد دانش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ماوراءالنهر احمد دانش روشنفکری اسپریگنز بخارا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۳۱۵
روشنفکران ماوراءالنهری موسوم به «جدیدیان»، شالوده و بنیان فکری خود را بر آراء و آثار احمد دانش بخارائی، استوار ساخته و او را پدر جریان ترقی پروری در این سرزمین می خواندند. در این نوشتار به منظور بازشناسی منطق عملی اندیشه آنها با بهره گیری از جستار روشی چهار مرحله ای توماس اسپریگنز (مشاهده بحران، تشخیص درد، جامعه آرمانی، راه درمان)، که بر فرایند شکل گیری اندیشه متفکر سیاسی(نه صرفاً خودِ اندیشه) تمرکز دارد این سوال را پی گرفتیم که« اندیشه سیاسی احمد دانش طی چه فرایندی بر مدار روشنفکری قرار گرفت و کنش او در این ساحت چگونه بود؟»مدعا و پاسخ آغازین این است که« تعلق دانش به عنوان یک اندیشمند با فراست به زیست بومی در آستانه انحطاط و برخورد تجربیاتش باتکاپوهای اندیشمندان تاتار، اشغالگری روسها در ماوراءالنهر و شکوه سرزمین آنها، در نهایت موجب شد تا آراء ترقی خواهانه او تکامل یافته و با ابتناء به آن، ضمن تحلیل علل بی نظمی در جامعه، راهکاری را برای برون رفت از آن عرضه نماید».
۸.

واکاوی بحران دولت و راهبردهای دستیابی به دولت آرمانی در سراج الملوک ابوبکر طرطوشی (د. 520 ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: طرطوشی سراج الملوک دولت اسپریگنز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۴۱
بخش مهمی از اندیشه سیاسی و مفاهیم نظری معطوف به «دولت»شناسی در تاریخ اندیشه اسلامی، در قالب سنت اندرزنامه نویسی بازتاب یافته است. سراج الملوک نوشته ابوبکر طرطوشی، نمونه ای از این آثار است که در دوره انحطاط خلافت اسماعیلی مذهب فاطمیان مصر یعنی نیمه اول قرن ششم هجری به رشته تحریر در آمده است. مسأله پژوهش حاضر ارائه نگرشی اندیشه شناختی از درک طرطوشی نسبت به بحران اضمحلال دولت، شناخت ماهیت دولت آرمانی و راه حل های رسیدن بدان است؛ به عبارت دیگر، پرسش اصلی ناظر به چگونگی دلیل یابی بحران سیاسی زمانه و ماهیت تجویزهای طرطوشی برای رسیدن به دولت آرمانی است. مدل مفهومی توماس اسپریگنز در فهم نظریه های سیاسی پایه مفهومی این پژوهش است و فرض حاصل از شناخت تاریخی زمانه و اندیشه سیاسی طرطوشی آن است که وی دوران اضمحلال خلافت فاطمیان را بحرانی سیاسی می دانست و اثر وی مراحل فهم اندیشه سیاسی در نظر اسپریگنز یعنی بحران شناسی، دلیل شناسی بحران، آرمان شناسی و راه حل شناسی معطوف به دولت را در بردارد. روش انجام این پژوهش مبتنی بر تحلیل محتوای سراج الملوک بوده است تا مؤثرترین کدهای برآمده از این اثر با محورهای مدل اسپریگنز تطبیق یابد. دستاوردهای این پژوهش نشان می دهد که طرطوشی خواهان اصلاح دولت برای برون رفت از بحران و رسیدن به دولت آرمانی فضیلت گرا بوده است و با تکیه بر راهبرد اصلاح اخلاق فردی، عدالت محوری برای اصلاح ساختار قضایی و تنظیم روابط میان طبقات جامعه و ارتقای جایگاه مشورتی عالمان در دولت به منظور تضمینی برای بقای سلامت در نظام سیاسی، امید به تحقّق آن داشته است.
۹.

تاملی بر دو نظریه دولت و ولایت بر اساس چارچوب فهم نظریات سیاسی اسپریگنز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دولت مطلقه ولایت مطلقه فقیه اسپریگنز حاکمیت مردمی حاکمیت قانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۳۵۵
در این پژوهش دو نظریه دولت مطلقه هابز و دولت برآمده از نظریه ولایت مطلقه فقیه در چارچوب بررسی و فهم نظریات سیاسی توماس اسپریگنز مطابقت و با تکیه بر حقوق متقابل دولت و شهروندان بررسی شده است. یافته های مقاله نشان می دهد که جدای از قرابت لفظی میان دو اصطلاح دولت مطلقه و ولایت مطلقه و وجود برخی از مشابهت ها در ضرورت وجودی و کارکردهای دولت، تفاوت های جدی هم در مبانی و معانی و هم در ویژگی ها و کارکردهای دولت، میان نظریه های یاد شده وجود دارد. دولت مورد نظر هابز به اصولی همچون حاکمیت مردمی، حاکمیت قانون، نظارت پذیری و مشارکت شهروندان در حاکمیت، چندان پایبند نیست درحالی که تأمل در نظریه ولایت مطلقه، عدم مغایرت این نظریه با اصول پیش گفته را نشان می دهد. این پژوهش به شیوه تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت گرفته است.
۱۰.

ظرفیت سنجی سیاست در آثار عطار بویژه در منطق الطیر

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عطارنیشابوری اسپریگنز سیاست خودشناسی درد بی دردی منطق الطیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۸۵
نویسنده مقاله تلاش کرده است براساس روش اسپریگنز به این سؤال  پاسخ دهد که آیا اندیشه عطار و رفتارش در قالب سیاست  قابل پیگیری می باشد؟ از این رو براین باور است که شیخ فرالدین عطار قبل از هرچیز از گمشده گی انسان و فضای محیطش به قتل و غارت ها به بی نظمی ها و ظلم حکام می پردازد(یعنی ابتدا از مشاهده خرابی ها و بی نظمی ها می آغازد) ولی چون مشاهدهِ صرفِ نادرستی ِوضع موجود، هیچ دردی را دوا نمی دهد به علل و ریشه نادرستی ها نیز پرداخته است او از خود می پرسد اگر اوضاع نامرتب است دلایل آن چیست؟ آیا ریشه مشکل، عام و مربوط به جامعه است یا اینکه فردی است؟ او مشکل را دو سویه می بیند و بعد از فهم مشکل بسوی جامعه مطلوب و مورد نظرش گام برمی دارد که جامعه خوشبخت و سالم کدام است؟ عطار برای رسیدن به جامعه مطلوب تلاش می کند که«درد» مردمان هم عصرش را که «بی دردی» است درمان کند آنهم با همان انسان های موجود؛ انسان هایی که در تیپ شناسی وی در قالب رمز و نماد مرغان به دوازده تیپ از انسان تقسیم می شود و این انسان ها جهت رهایی از بی دردی، بی مسؤلیتی، بی مهری، دلبستگی، وسواس افراطی، ناتوانی، عزلت نشینی، اسیر عشق ه ای ناپایدار و راحت طلبی؛ باید دردمند شوند و به خودشناسی برسند او می خواهد فرمانروا و فرمانبر از همین انسان های موجود که دارای ویژگی های مذکور در نمادها هستند شروع کنند. به همین منظور است که راه رهایی را در دردمند شدن انسان چاره اندیشی می کند. اگر چه درد عطار درد عارفانه است نه درد روشنفکرانه یعنی خود درد برای او آگاهی است آنهم برای رسیدن و یکی شدن و محو شدن در حق؛ نه انعکاس دردهای بیرونی در خودآگاهی؛ از این رو هم به حاکم و هم به مردم توصیه می کند دردمند باشند تا هدایت شوند.
۱۱.

زمینه شناسی تاریخی نقش آفرینی جریان های سیاسی در ایران معاصر بر اساس نظریه بحران توماس اسپریگنز؛ مطالعه موردی تشکیل سازمان مجاهدین خلق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دولت پژوهی تاریخ ایران معاصر جریان شناسی سیاسی سازمان مجاهدین خلق منافقین اسپریگنز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۹
دغدغه اصلی این مقاله، ارائه نگرشی اندیشه ای و روشمند با رویکردی انتقادی به اندیشه سیاسی مؤسسان سازمان مجاهدین خلق و کاربرد نظریه اسپریگنز در تجزیه و تحلیل اندیشه سیاسی است. مقاله حاضر می کوشد تا مراحل مشکل شناسی، علل شناسی، آرمان شناسی و راه حل شناسی را در اندیشه سیاسی سازمان مجاهدین خلق، سازماندهی نظری کند. به منظور فهم اندیشه های سیاسی مؤسسان سازمان مجاهدین خلق، از رهیافت اندیشه شناسانه منطق درونی سود خواهیم جست. براساس منطقی درونی برای درک هرگونه جُستار باید دقیقاً به روندهای فکری آن پی برد. در واقع از این منظر برای فهم هر شیوه پژوهش و خصوصاً نظریه های سیاسی، تفکر فعال، زنده و از نظر تاریخی در حال رشد که در چارچوب آنها مفاهیم، فایده جمعی و کلی دارند، باید مدنظر باشد. براساس یافته های پژوهش، مشکل اصلی جامعه ایران به نظر مؤسسان سازمان، استبداد داخلی و استعمار خارجی بوده است؛ انحطاط فکری و اعتقادی توده مردم ایران اصلی ترین عللی هستند که باعث به وجود آمدن چنین مشکلاتی شده اند؛ آرمان مطلوب برای از بین بردن مشکلات، دولت سازیِ آرمانی، پس از سقوط نظام شاهنشاهی می باشد؛ و درنهایت ایشان تنها راه سقوط رژیم پهلوی و برچیدن استبداد داخلی و استعمار خارجی را قیام مسلحانه اعلام می کنند که البته در مرحله راه و روش رسیدن به هدف خود، به سبب وجود اشکالاتی در بینش، دچار انحراف گردیدند.
۱۲.

تحلیل اسپریگنزی زوال و بقاء تمدنی در آرای سیاسی اندیشمندان مسلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دولت تمدن اندیشمندان مسلمان اندیشه سیاسی اسپریگنز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۵
سخن از چرایی برآمدن و چگونگی برافتادن دولت ها و تمدن ها در آرای سیاسی اندیشمندان مسلمان بسیار است از آن رو که از یک سو، دال مرکزی اندیشه سیاسی، تحلیل وضع موجود و تعلیل وضع مطلوب است، از سوی دیگر، وضع بحرانی بسیاری از دوره های تاریخی گذشته مسلمانان، میل به وضع آرمانی را تشدید می ساخت بنابراین، سخن در باب زوال و بقاء دولت و تمدن، امر جدیدی نیست اما سئوال از چرایی زوال و بقاء تمدنی از طری کاربست روش تحلیل اسپریگنز، موضوع تازه ای است زیرا در این شیوه: 1. تصویری از بحران،مسأله و مشکلی که دولت و تمدن اسلامی اغلب به آن مواجه بود،ارائه می گردد.2.علل و دلایل این بحران و مشکل در آراء اندیشمندان مسلمان مورد بررسی قرار می گیرد. 3. وضع مطلوب یا جامعه آرمانی تمدنی در نگاه اندیشمندان مسلمان به میان می آید. 4. سرانجام راه های وصول و دستیابی به آن جامعه تمدنی به بررسی گذاشته می شود. یافته های تحقیق تاکید می کند که: عصبیت فروکاسته از جمله مسائل تمدنی است. فقدان عدالت به مسالمتِ عجین یافته از دلایل بحران تمدنی است. مدینه فاضله فارابی و مدینه عادله ابن سینا، نمونه ای از جامعه مطلوب تمدنی است.راه وصول به چنین جامعه ای، ظهور رهبری فرزانه و ایجاد نظم اجتماعی جدید است.