فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۹۰۱ تا ۱٬۹۲۰ مورد از کل ۱۱٬۸۴۶ مورد.
۱۹۰۵.

سیاست قضایی سلاطین تیموری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قضاوت تیموریان سلاطین تیموری سیاست قضایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی تیموری اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی تیموری فرهنگی
تعداد بازدید : ۱۸۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۲۵
از قدیمی ترین ایام تاکنون، قضاوت و دادرسی همواره از مسائل مهم جوامع بشری به شمار آمده است. در ایران نیز، در ادوار مختلف چه در دوران پیش از اسلام و چه در دوران اسلامی، امر قضاوت از مهم ترین امور حکومتی و از کارکردهای مهم نهاد شاهی محسوب می شد؛ به گونه ای که سلطان در رأس امور قضایی قرار داشت و قدرت قضایی از جانب وی به قاضیان تفویض می شد و قضات، نایبان سلطان در این امر مهم به شمار می آمدند. به علاوه، فرمان سلطان در کنار تعالیم دینی و عرف از مبانی مهم قضاوت بود. در دوران حاکمیت تیموریان بر این سرزمین نیز همین وضعیت حاکم بود. در این دوره نیز قضاوت از کارکردهای مهم سلاطین بود؛ به گونه ای که سلطان، خود به عنوان عالی ترین مرجع قضایی در محکمه مظالم به دادخواهی ها رسیدگی می نمود، عالی ترین مقامات قضایی نظیر قاضی القضات توسط وی منصوب می شدند و حکم و فرمان وی در تعیین، تبدیل و تخفیف مجازات ها در سایر محاکم قضایی تأثیرگذار بود. در این دوره، قضات براساس شریعت اسلامی، عرف و فرمان سلاطین به قضاوت می پرداختند. یاسای چنگیزی نیز تا سال 815 ق. از مبانی مهم قضاوت عرفی در این دولت به شمار می آمد، تا اینکه در این سال توسط شاهرخ لغو گردید و این واقعه مهم ترین تحولی بود که در سیاست قضایی سلاطین این دوره رخ داد.از این رو در پژوهش حاضر، نگارنده به روش توصیفی و تحلیلی و با استناد بر منابع کتابخانه ای و اسناد موجود، ضمن بررسی مبانی قضایی دوره تیموریان، به بررسی سیاست قضایی چند تن از سلاطین این دوره همچون تیمور، شاهرخ، الغ بیگ، ابوسعید و سلطان حسین بایقرا می پردازد
۱۹۰۷.

تأثیر بلواهای نان بر روابط حکومت و مردم در عصر ناصری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نان عصر ناصری قحطی بلوا گرانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار اقتصادی
  3. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار اجتماعی
تعداد بازدید : ۱۸۳۴ تعداد دانلود : ۹۷۶
بحران های اقتصادی که در عصر ناصری به تدریج شدت می یافت، پیامدهایی همچون گرانی نان و قحطی ها را در پی داشت. گرانی و قحطی نان در بسیاری از موارد در جوامع شهری به بلواهای نان و اعتراض مردم به حکومت منجرمی شد. عواقبی که این بلواها برای اعتبار حکومت و همچنین اقتصاد کشور در پی داشت، حکومت را دچار هراس و نگرانی می کرد. حکومت قاجار که روابطش را با مردم بر طبق الگوی سنتی شاه و رعیت تنظیم کرده بود و طبق این الگو مجالی برای اعتراض جمعی مردم در برابر حکومت وجود نداشت، به سرکوب این بلواها می پرداخت. شدت بلواها در بسیاری موارد حکومت را به عقب نشینی در برابر خواسته های مردم وادار می کرد. بلواهای نان مناسبات شاه و مردم را متأثرمی کرد، هرچند که به دگرگونی کامل آن الگوی سنتی منجرنشد. این پژوهش بر آن است تا به ارزیابی میزان تأثیر بلواهای نان بر روابط حکومت و مردم در عصر ناصری بپردازد و برخی جلوه های آن را مشخص کند. روش تحقیق، روش توصیفی ـ تحلیلی با تکیه بر اسناد دست اول است.
۱۹۱۲.

سلطان صاحبقران

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۱
در مسیر حرکت و مبارزه سیدجمال‌الدین اسدآبادی کسان بسیاری تاثیرگذارند و کسان بسیاری نیز اثر پذیرفتند. او پس از تحصیلات مقدماتی در ایران به عتبات عالیات رفت و مدت 4 سال در محضر شیخ انصاری علیه‌الرحمه زانوی شاگردی زد و شخصیت علمی خود را در این مرحله قوام و استواری بخشید. سیدجمال با پادشاه ایران (ناصرالدین‌شاه) و صدر اعظمش، میرزاعلی اصغر‌خان امین‌السلطان و همچنین سلطان عثمانی (عبدالحمید دوم) معاصر بود و همکاری‌هایی را با آنان بویژه عبدالحمید آغاز کرد لکن این تعامل‌ها در عمل فرجام فرخنده‌‌ای نیافت.
۱۹۱۴.

ماهیت ترکمانان عراقی و رابطه آنان با ترکمانان سلجوقی

کلید واژه ها: اسرائیل سلجوقیان ترکمانان غزنویان عراق عجم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی خاندان های محلی روابط خارجی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی سلجوقی روابط خارجی
تعداد بازدید : ۱۸۳۱ تعداد دانلود : ۱۲۸۵
مهاجرت ترکان سلجوقی و تشکیل اولین حکومت با منشاء ایلی، سرآغاز تحولات شگرف در تاریخ و فرهنگ ایران زمین بود. ترکمانان عراقی، طلایه داران این مهاجرت، به دلیل نفوذشان در منطقه عراق عجم به عراقی مشهور شدند. ماهیت و ریشه های نژادی این گروه و ارتباط شان با سلاجقه از دو دیدگاه قابل بررسی است. گروهی از مورخان آنان را از اتباع اسرائیل، پسر سلجوق، می دانند که پس از اسارت او به دست محمود غزنوی به ایران مهاجرت کردند ولی این پژوهش با استناد به منابع، به چند دلیل، این نظریه را تایید نمی کند و آنان را شاخه ای از سلاجقه می داند. از سوی دیگر، اقدامات حکومت غزنویان و بعدها سیاست حکومت سلجوقیان، چه پیش از ورود به ایران و چه بعد از به دست گرفتن قدرت برای مهار این ترکمانان فراز و نشیب های معناداری دارد. که می توان آن را به سه مرحله بی طرف در قبال اقدامات آنان، اتحاد موقتی با آنان و سرکوب آنان مورد بررسی قرار داد.
۱۹۱۶.

رهیافتی تاریخی به شهرسازی و مجموعه های معماری تبریز عهد ایلخانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شهرسازی تبریز رشیدیه غازانیه عهد ایلخانی مجموعه های معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۱ تعداد دانلود : ۹۸۸
بر مبنای اسناد تاریخی، احداث مجموعه های عظیم معماری و شهرک های اقماری در تبریز عهد ایلخانی در سراسر تاریخ معماری و شهرسازی شرق اسلامی بالاخص ایران کم نظیر و کم سابقه بوده است. این توسعه مجموعه های معماری و شهرک های مهندسی ساز ارتباطی مستقیم با افزایش جمعیت و گسترش تجارت بین المللی در قلمرو پادشاهی پهناور ایلخانان داشته است. متأسفانه زلزله های مهیب سال های 997 و 1143 و 1193 ه. ق. تبریز را درهم کوبید؛ و به تلی از خاک تبدیل کرد؛ و از آن چیزی بر جای نگذاشت؛ بنابراین، مسئله اصلی نوشتار حاضر این است که آیا دانش معماری و شهرسازی می تواند بر مبنای اسناد تاریخی، ساختارهای شکل دهنده تبریز عهد ایلخانی را بازشناسی کند؟ نگارنده با استفاده از رهیافت تاریخی و با مراجعه به متون اصلی و دست اول مؤرخان و سیاحان سده های هفتم تا نهم هجری قمری چون آثار خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی و حمدالله مستوفی قزوینی سعی کرده این ساختارها را تا حد امکان بازشناسی کند. بر مبنای اسناد تاریخی، ساختار شهری تبریز عهد ایلخانی از سه ناحیه شهری کاملا برنامه ریزی شده و با کارکردهای تعریف شده شهری و مجموعه های معماری عام المنفعه شکل می گرفته است؛ که در آن، شهر تبریز به عنوان ناحیه مسکونی توده رعایا و مرکز اصلی صنعت و تجارت و نیز مرکز ثقل شبکه بازارهای شرقی ایلخانان؛ شهرک غازانیه به عنوان ارگ حکومتی و مرکز فعالیت های سیاسی و تجارت با اروپا و همچنین ناحیه مسکونی سلطنتی؛ و شهرک رشیدیه نیز با هدف فعالیت های فرهنگی و دینی و ناحیه مسکونی طبقه نخبگان اجتماعی برنامه ریزی، طراحی و احداث شده بودند.
۱۹۱۷.

از خلوت خانه تا عرصه اجتماع رویارویی زنان با «دوگانگی طبیعت و فرهنگ» از انقلاب مشروطیت تا پایان دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حوزه عمومی حوزه خصوصی عصر مشروطیت تاریخ نگاری زنان دوگانگی بین طبیعت و فرهنگ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار مشروطه
  3. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ زنان
تعداد بازدید : ۱۸۳۱ تعداد دانلود : ۱۱۱۰
.این مقاله، یکی از مقولات اصلی تاریخ نگاری زنان؛ یعنی دوگانگی بین طبیعت و فرهنگ و نحوه مواجهه زنان با این دوگانگی را در سال های انقلاب مشروطیت تا پایان دوره قاجار، بررسی کرده است.گرچه عمر تشخیص نظری این دوگانگی از نیم قرن تجاوز نمی کند، مصادیق آن در تاریخ مدرن کشورهای دنیا و از جمله ایران عصر مشروطیت، به اشکال مختلف وجود داشته است.از این رو، سوال اصلی مقاله این است که؛ «زنان در این دوره، چگونه با مضامین دوگانگی بین طبیعت و فرهنگ مواجه شدند؟»بررسی این پرسش که با ارجاع به نوشته های زنان در روزنامه ها و مجلات عصر مشروطیت تا پایان دوره قاجار صورت گرفته، به عهده سه قسمت به هم پیوسته مقاله یعنی «نقد نظری دوگانگی بین طبیعت و فرهنگ»، «به چالش کشیدن مردان» و «تلاش های زنان برای تحقق حق فرهنگی خویش»نهاده شده است.نتایج این بررسی ها این بوده است که؛ نخست، زنان آن دوره بنا به درک نسلی و عصری خود این دوگانگی را نقد کرده، عملکرد مردان و ارزش های بر ساخته آنان را به پرسش کشیدند و تلاش کردند تا سلطه مردان را بر حوزه فرهنگ کمتر کنند.دوم، با تأکید بر طبیعت زنانه- مانند طبیعت مادری- ارزش های زنانه خود را اعتبار فرهنگی ببخشند و سوم، امکان نگارش تاریخ نگاری زنان را در عصر مشروطیت از طریق برنامه ها، مقاله ها و لوایحی که از خود به ارث گذاشتند، برای نسل های بعدی مهیا سازند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان