فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۱٬۳۰۱ تا ۱۱٬۳۲۰ مورد از کل ۳۰٬۰۱۵ مورد.
تبیین شاخص های دموکراسی از منظر جان لاک
منبع:
تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره سوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۹
225 - 233
حوزه های تخصصی:
اندیشه سیاسی «پدر لیبرالیسم» زمینه های نظری لازم جهت شکل گیری بحث های جدی پیرامون مفاهیمی چون قانون طبیعی و حقوق مبتنی برآن ، تفکیک قوا، سلطنت مشروطه و ... را در قرن 18 م فراهم آورد و آموزه های او به بستر رشد جنبش های دموکراتیک و لیبرال عصرهای بعد بدل شد. از این رو تحقیق حاضر در صدد بررسی شاخص های دموکراسی در اندیشه سیاسی جان لاک است . در این مطالعه از روش گردآوری داده های کیفی استفاده می شود و شیوه تجزیه و تحلیل داده ها نیز به صورت توصیفی- تحلیلی خواهد بود .
صهیونیسم در فرآیند بحران های گذشته و چالش های پیش رو
حوزه های تخصصی:
واژه صهیونیسم، از آن جهت که به گرایش ها و سازمان هاى سیاسى ناهمگونى اشاره دارد، اصطلاحى است که به دشوارى مى توان از آن، تعریف جامعى ارائه داد. این اصطلاح، معمولاً همراه با یک صفت به کار مى رود که قلمرو معناى آن را محدود مى سازد، مانند: صهیونیسم کارگرى، صهیونیسم مسیحى، صهیونیسم فرهنگى. مشهورترین تقسیم صهیونیسم، طبقه بندى آن به دو بخش سیاسى و مذهبى است. صهیونیسم مذهبى، بیشتر به وسیله عرفاى یهودى بیان شده و به آرزوى بزرگ و انتظار قائم یهودیّت مربوط مى شود. این صهیونیسم، برانگیزنده سنّت زیارت ارض مقدس و حتى سبب ایجاد یک کانون روحانى و نشر اعتقاد و فرهنگ یهودى در سرزمین صهیون بود و هرگز به دشمنى با مسلمانان که خود را به عنوان وابستگان به ذریه ابراهیم و پیرو دین او تلقى مى کردند، برنخاست. صهیونیسم مذهبى، بیگانه و به دور از هر نوع برنامه سیاسى براى ایجاد یک دولت و یا هر نوع سلطه اى بر فلسطین است. آنها هرگز رفتارى که نشان دهنده علاقه به درگیرى با مردم عرب (مسلمان یا مسیحى) باشد از خود نشان ندادند.
امّا صهیونیسم سیاسى که با تئودور هرتسل(هرتصل) شکل گرفت، نسبت به خدا شکاک است و حتى علیه یهودیانى که یهودیّت را به عنوان یک مذهب تعریف مى کنند، مبارزه مى کند. از دیدگاه صهیونیسم سیاسى، یهودیان قبل از هر چیز، یک قوم هستند و از این رو، غیرقابل ادغام و جذب در ملّت هاى دیگر می باشند و باید در یک سرزمین خالى و بى مدّعى، مستقر شوند و این مفهوم، گویاى این مطلب است که نبایستى به مردم بومى(فلسطینی) اهمیّت داد و آنها را به حساب آورد و این موضوع، زمینه بحران های متعددی را برای صهیونیسم فراهم آورده، اما این بحران ها چیست؟ مقاله حاضر مى کوشد تا ضمن بررسی بحران های گذشته، چالش های پیش روی صهیونیسم را معرفی کند.
فرآیند تولد سیاست خارجی ایران (١٣٦١-١٣٥٨)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
انقلاب اسلامی سال ١٣٥٧ در ایران موجب بروز تعارضات و اختلافات جدی میان دولت جدید انقلابی و بسیاری از قدرت های بزرگ و همچنین کشورهای منطقه گردید. دلایل بروز این وضعیت در آثار بسیاری از تحلیل گران سیاست خارجی ایران در سال های بعد به آرمان گرایی رهبران انقلابی ایران و تلاش آنها برای صدور انقلاب خود به سایر کشورها نسبت داده شد. اغلب این آثار بدون توجه به رویدادهای سال های اولیه پس از پیروزی انقلاب، ریشه های این سیاست خارجی تهاجمی را تنها در اندیشه و عمل رهبران جدید انقلابی جستجو کرده اند. مقاله حاضر با نقد این رویکرد، تلاش می کند تا برای تأیید این فرضیه استدلال کند که ابعاد تهاجمی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران عمدتاً در مجموعه کنش ها و واکنش هایی شکل گرفت که طی سال های ١٣٥٨ تا ١٣٦١ میان ایران و کشورهای ذکر شده به وقوع پیوست. به عبارت دیگر، سیاست خارجی جدید ذاتاً تهاجمی متولد نشد، بلکه مجموعه ای از پیام های دوسویه در دوره زمانی مشخص شده، در شکل دادن به این هویت جدید مؤثر بوده اند.
موانع شکل گیری رژیم امنیتی منطقه ای کنترل تسلیحات؛ مطالعه موردی خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اصولاً کنترل تسلیحات و طراحی رژیم های امنیتی جهانی و منطقه ای، به عنوان یکی از مهم ترین موضوعات حوزه مطالعات استراتژیک مطرح است. در این راستا در سیاست بین الملل و مطالعات خاورمیانه، پرسش های متعددی ازجمله موانع شکل گیری چنین رژیم هایی مطرح است. این پژوهش، ثبات استراتژیک و تعادل سیستمی را به عنوان متغیرهای علی شکل گیری رژیم های امنیتی فرض می کند و بر این باور است که تعادل سیستمی و ثبات استراتژیک، ازجمله شرایط ضروری شکل گیری رژیم های کنترل تسلیحات بوده و بر این نکته تأکید دارد که عدم تعادل ساختاری، ناموزون بودن قدرت، مداخله قدرت های مداخله گر، چرخة جهانی قدرت و پیوند آن با منطقه و درنتیجه بی ثباتی استراتژیک ناشی از آنها، ازجمله موانع شکل گیری و پایداری رژیم کنترل تسلیحات منطقه ای خاورمیانه است.
ولایت فقیه در اندیشه سیاسی آخوند خراسانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
برخی از معتقدین به فرهنگ و سیاست غرب، با حضور احکام و عالمان دین در صحنه های اجتماعی وسیاسی جامعه مخالف بوده اند. با توجه به اهمیت اصل ولایت فقیه در اسلام و نقش ویژه آن در پیشبرد اهداف والای جامعه اسلامی، تا حد زیادی می توان دلایل بروز حساسیت ها از سوی موافقان و مخالفان آن را درک نمود. از این رو فقهای شیعه، به مناسبات گوناگون، در کتب فقهی خویش، این مهم را مطرح کرده و به بوته نقد و بررسی نهاده اند. از جمله نظراتی که درباره ولایت فقیه عنوان شده است و از سوی موافقان و مخالفان کاوش گردیده، دیدگاه مرحوم آخوند خراسانی است. لذا مقاله حاضر به تدقیق در آراء وی که به طور پراکنده در آثارش مطرح گردیده، پرداخته است و به این سوال پاسخ می دهد که: حیطه اختیارات ولی فقیه از دیدگاه مرحوم آخوند خراسانی تا چه میزان می باشد. بدین منظور خوانش های متفاوت از دیدگاه آخوند درخصوص ادله نقلی و عقلی بر اثبات حکومت برای فقیه و حدود اختیاراتش مورد کنکاش قرار گرفته است. بررسی صورت گرفته دلالت برآن دارد که: ایشان ولایت فقیه در امور حسبیه و ولایت عامه فقیه (ولایت سیاسی فقیه) را پذیرفته است.
وضعیت مطالعاتی تدوین سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله سعی دارد به مطالعه نقادانه وضعیت موجود مطالعاتی و تحقیقاتی در مورد تدوین سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بپردازد تا ضمن کشف انواع مطالعات موجود، چرایی عدم تدوین سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را نیز بررسی نماید. بر این اساس، سؤال اصلی مقاله این است که آخرین وضعیت مطالعاتی و تحقیقاتی درباره استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران چگونه است و چرا جمهوری اسلامی ایران از یک سند مدون و رسمی استراتژی امنیت ملی برخوردار نیست؟ برای پاسخ به این سؤال به بررسی و نقد ادبیات موجود شامل مطالعات و تحقیقات مکتوب و در دسترس در باره سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران می پردازیم. این مقاله با بررسی آخرین مطالعات در حوزه تدوین سند استراتژی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، به این نتیجه می رسد که این روش ها بیش از آنکه به یک سند استراتژیکِ آینده نگر شباهت داشته باشند، تحلیل هایی هستند که می توانند «روش مبتنی بر مؤلفه های استراتژی» را در رسیدن به یک سند مدون و برنامه ای برای عمل یاری رسانند.
نظام اجتماعی غرب: دولت، پیش و پس از وستفالیا؛ سکولاریزاسیون مفهومی «حاکمیت» و «تابعیت» در رنسانس
الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت در عرصه زندگی فردی
حوزه های تخصصی:
همگرایی منطقه ای در آسیا: تحلیل تطبیقی اکو و آسه آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تأثیر حضور آمریکا در حوزه خزر بر منافع جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۱ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳
57 - 76
حوزه های تخصصی:
فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال1991/1370 فرصت های اقتصادی قابل توجه در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار داد. به همین دلیل ایران با اتخاذ سیاستی عمل گرایانه در منطقه ای که اقتصاد بیشترین زمینه را برای همکاری های دوجانبه و چند جانبه فراهم کرده بود، درصدد بهره برداری از این شرایط برآمد؛ اما اهمیت سیاسی، اقتصادی و استراتژیک این منطقه موجب جلب توجه قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای و حضور آنها در حوزه خزر شد. این شرایط، چالش ها و تهدیدهایی را به ویژه از سوی آمریکا، قدرتمندترین بازیگر این منطقه، متوجه جمهوری اسلامی ایران کرد. نوشتار حاضر با هدف بررسی این چالش ها و تهدیدها به این پرسش اصلی که "اهداف و منافع آمریکا در حوزه خزر چه تأثیراتی به لحاظ اقتصادی و امنیتی بر منافع ایران در این منطقه داشته است؟" پاسخ می دهد.
اسلام گرایی و تغییر نسل (بررسی تجربه مصر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پیامدهای احداث جزایر مصنوعی امارات متحده عربی بر ایران در خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در گذشته اغلب تعارضات و کشمکش های فی مابین دولت ها در خشکی ها بوده و مناطق دریایی کمتر مورد منازعه بوده اند. لیکن در یک قرن اخیر، به دلیل نقش مضاعفی که دریاها یافته اند؛ تلقی از مساله قدرت، امنیت و منافع ملی در رابطه با دریاها را دچار تحول نموده است. در آغاز قرن 21، دولت امارات متحده عربی اعلام کرد که تا ده سال آینده، 325 جزیره مصنوعی در آبهای خلیج فارس خواهد ساخت. این مقاله با طرح این مساله که «از دیدگاه جغرافیای سیاسی دریاها و در افق آینده پژوهی، احداث جزایر مصنوعی امارات متحده عربی در سواحل خلیج فارس، چه پیامدهایی بر ایران خواهد داشت؟»، این موضوع را مورد مطالعه و پژوهش قرار داده است. نتایج حاصله از این مطالعه، گویای این واقعیت است که با توجه اهمیت اقتدار و منافع ملی ایران به عنوان دارنده بیشترین ساحل و جمعیت در خلیج فارس، ساخت جزایر مصنوعی امارات در حجم وسیع که در جهان بی نظیر است؛ در آینده باعث طولانی تر شدن روند تعیین مرزهای دریایی جمهوری اسلامی ایران با امارات، پررنگ تر شدن ادعای امارات بر سر جزیره ابوموسی ایران و تیرگی روابط ایران با امارات و در نهایت با توجه اهمیت خلیج فارس، باعث حضور بیشتر قدرت های فرامنطقه ای بویژه ایالات متحده آمریکا در خلیج فارس و دخالت بیشتر آنان در کشورهای عربی منطقه خواهد شد.
جامعه بین الملل، ملاحظات داخلی و تهاجم نظامی به لیبی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ارائه شاخص هایی برای اذزیابی توسعه اجتماعی در چارچوب الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت
حوزه های تخصصی:
جنبش های انقلابی عربی؛ چشم اندازها و چالش های الگوی نوین دولت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله، بررسی مهمترین مؤلفه های مؤثر بر چشم انداز سیاسی جنبش های انقلابی عربی و چالش های پیش روی الگوی نوین دولت در خاورمیانه عربی می باشد. یافته ها نشان می دهد در مرحلة گذار به دولت مدنی، مؤلفه هایی مانند ماهیت دولت و نوع واکنش رژیم سیاسی به جنبش انقلابی، نوع ائتلاف یا انشقاق گفتمان های فکری سیاسی نوگرا با احزاب سنتی اسلام گرا، بی طرفی یا نوع مداخلة نیروهای مسلح، و کیفیت تأثیرگذاری عوامل فراملی، منجر به سه الگوی گذار نسبتاً مسالمت آمیز در مصر و تونس، جنگ داخلی در لیبی و مبارزات مسلحانه در سوریه و یمن و آغاز اصلاحات ساختاری تدریجی در اردن و مراکش شده است. با توجه به این الگوها، نقش موازنه بخش ارتش برای ایجاد دولت جدید در مصر و تونس، بازاندیشی فکری و راهبردی اسلام گرایان و تلاش بازیگران منطقه ای و بین المللی در مهندسی ساختار و گفتمان فکری و سیاسی دولت های نوین، به نظر می رسد در بلندمدت، دولت های اسلام گرای میانه رو جایگزین رژیم های خودکامه در جهان عرب خواهند بود.
سیاست خاورمیانه ای هند و اسرائیل؛ از تضاد تا همکاری
حوزه های تخصصی:
رابطه هند با رژیم صهیونیستی در شش دهه گذشته فراز و نشیب بسیاری را طی کرده است. هندیان از دیرباز در زمره حامیان اعراب بودند و مدت ها پیش از طرح تقسیم به موضوع فلسطین جانبدارانه می نگریستند. به رغم تلاش های بسیار یهودیان و دولت اشغالگر طی چهار دهه، هند تمایلی به بهبود روابط با اسرائیل نداشت. کوشش مقامات یهودی که زمینه های بسیاری برای همکاری های سیاسی، نظامی و امنیتی را نوید می داد و بر ارزش نسبی روابط می افزود، اقبالی هندی در پی نداشت. تا پیش از فروپاشی شوروی و شروع مذاکرات سازش، هند همواره ناقد صریح سیاست ها و رفتارهای اسرائیل بود؛ اسرائیل در سیاست خاورمیانه ای هند جایگاهی نداشت و دولت های مختلف برآمده از گروه ها و احزاب متفاوت هندی به دلیل حمایت افکار عمومی از فلسطینیان و لزوم توجه به خواسته های اقلیت بانفوذ مسلمان، از برقراری رابطه با اسرائیل اکراه داشتند. شروع روند سازش و تمایل ساف به مذاکره با اسرائیل و نیز سقوط حامی قدیمی هند (شوروی) از مهم ترین دلایل برقراری رابطه با اسرائیل به شمار می رود. این روابط پس از دو دهه اکنون به بالاترین سطوح خود در سه حوزه سیاسی، نظامی و امنیتی رسیده است.
هویت، قومیت و سیاست خارجی در خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۱ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱
81 - 95
حوزه های تخصصی:
طی دهه های اخیر، سیاست خارجی دولت های خاورمیانه ای عمیقاً از رشد هویت های قومی و مذهبی در این منطقه تأثیر پذیرفته، در حالی که رهیافت رئالیسم همچنان منطق حاکم بر تحلیل سیاست در خاورمیانه باقی مانده است. این مقاله در قالب رهیافت سازه انگاری به تحلیل نقش متغیر نوظهور هویت قومی بر سیاست خارجی دولت ها در خاورمیانه می پردازد و بر تفکیک ناپذیری حوزه سیاست داخلی و مسائل آن، مانند سیاست قومی از سیاست خارجی این دولت ها و تأثیرپذیری آنان از مؤلفه های معنایی و هویتی تأکید دارد. طی دهه های اخیر، سیاست خارجی دولت های خاورمیانه ای عمیقاً از رشد هویت های قومی و مذهبی در این منطقه تأثیر پذیرفته، در حالی که رهیافت رئالیسم همچنان منطق حاکم بر تحلیل سیاست در خاورمیانه باقی مانده است.