درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۹٬۸۸۱ تا ۱۹٬۹۰۰ مورد از کل ۷۳٬۵۱۴ مورد.
۱۹۸۸۵.

شیوه هاى تفسیر موضوعى قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش نامه قرآن و حدیث بهار و تابستان ۱۳۸۸ شماره ۶

کلید واژه ها: قرآن تفسیر موضوعى روش تفسیر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات روش های تفسیر و تأویل
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات انواع تفسیر وتأویل
تعداد بازدید : ۱۵۲۳ تعداد دانلود : ۱۳۰۵
در این مقاله شیوة مطالعات موضوعى قرآن که تفسیر موضوعى نامیده مى شود، بررسی می شود و پیشینة آن در احادیث پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) و بحار الانوار علامه مجلسى ردیابى شده و سپس به سه قسم تقسیم شده است: اول، تفسیر موضوعى درون قرآنى (شیوه سنتى) و دوم، تفسیر موضوعى تطبیقى (بین شیعه و سنى و بین قرآن و کتب مقدس) و سوم، تفسیر موضوعى میان رشته اى که در دهه هاى اخیر بین قرآن و علوم روز در زمینه هایی چون سیاسى، اقتصادى و تربیتى مورد توجه قرار گرفته است. فرآیند تفسیر موضوعى و آسیب هاى آن همچون تقطیع آیات و غفلت از قرائن، و تحمیل دیدگاه ها بر قرآن از دیگر موضوعات مورد بررسی در این مقاله است.
۱۹۸۸۶.

حکومت اسلامی و آزادی سیاسی در اسلام از منظر علّامه محمّد تقی جعفری

نویسنده:
منبع: پژوهش های اسلامی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۸

کلید واژه ها: غرب سکولاریسم مشارکت سیاسی فردگرایی حکومت اسلامی جامعه گرایی آزادی سیاسی شامل آزادی بیان آزدی قلم و آزادی اجتماعات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی آثار واندیشمندان سیاسی مسلمان
تعداد بازدید : ۱۵۲۴ تعداد دانلود : ۵۷۴
تبیین حکومت اسلامی و آزادی سیاسی در بر دارندة نوع تعامل فرد با نظام سیاسی است.حقوق و تکالیف این دو نسبت به یکدیگر و رسالت حکومت اسلامی در ارتقای زندگی معنوی و مادی اعضای جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است. تفاوت حکومت اسلامی با حکومت های سکولار، معنویت گرا و کمال گرا بودن دولت اسلامی است. نقد در دولت اسلامی پذیرفته است؛ اما تشویش جامعه ممنوع است. شناسایی نقاط اختلاف میان دولت اسلامی و سکولار از اهداف تحقیق است؛ همچنین نوع نگرش مفسرین اسلامی به کتاب و حدیث راهگشای گذار به جامعه مطلوب است؛ جامعه ای که بر اساس مبانی نظری اسلامی در مکتوبات اندیشمندان مسلمان به وفور یافت می شود.با استفاده از تبیین و تحلیل به ارایه نقطه نظرات و اندیشه های علامه محمد تقی جعفری پرداخته شد.نتایج به دست آمده مبین آن است که الگویی که از آزادی سیاسی و حکومت اسلامی ارایه می شود، منحصر به فرد و متفاوت از الگوی غرب سکولار است.حکومت اسلامی، حقوق شهروندان را ارج می نهد و مردم را به مشارکت سیاسی ترغیب می کند. هیچ نوع اکراه و اجباری پذیرفته نیست.آزادی بیان، مشروط به مشوش نکردن جامعه است. هر اظهار عقیده و نشر آن پسندیده نیست و باید به وسیله نخبگان و صاحب نظران مورد تایید قرارگیرد؛ زیرا به علت فقدان آگاهی برخی افرادجامعه مشکلاتی به وجود می آید و باعث تزلزل در مبانی اعتقادی و فکری مردم می گردد.
۱۹۸۸۹.

بررسی رابطه نگرش دینی با ابعاد شخصیتی در دانشجویان دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۱

کلید واژه ها: نگرش دینی تفاوت جنسیتی بعد شخصیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۳ تعداد دانلود : ۶۹۹
پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین نگرش مذهبی و ویژگی های شخصیتی دانشجویان دانشگاه تهران در مقاطع تحصیلی مختلف انجام شد. این پژوهش بر روی 390 نفر از دانشجویان صورت گرفت، نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام و از پرسشنامه، برای جمع آوری داده ها استفاده گردید. داده ها با روش های آماری توصیفی و استنباطی (همبستگی رتبه ای اسپیرمن، تحلیل واریانس توسط جدول ANOVA و آزمون شفه) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان نگرش دینی موجود در بین دختران دانشجو با میزان نگرش دینی موجود در بین پسران دانشجو متفاوت است. به سخنی دیگر، نگرش دینی دانشجویان دختر دانشگاه تهران از نگرش دینی دانشجویان پسر آن کمتر است. همچنین نوع نگرش دینی افراد تا حد زیادی نشان دهندة نوع شخصیتی آنان است، به عبارت دیگر افراد دارای اعتقادات قوی دینی، احساس ناامیدی و یأس نمی کنند و از عزت نفس بالاتری نسبت به افراد دارای اعتقادات ضعیف دینی، برخوردارند. از سوی دیگر با افزایش میزان تحصیلات فرد نگرش مذهبی کمتر می شود؛ با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، نگرش دینی در دانشجویان مقاطع پایین تر ‐ کاردانی و کارشناسی ‐ قوی تر از نگرش دینی در دانشجویان مقاطع بالاتر ‐ کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی ‐ است.
۱۹۸۹۰.

معناشناسی واژه عدل در قرآن کریم بر مبنای روش ایزوتسو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱

کلید واژه ها: صدق حق معناشناسی قرآن کریم عدل قسط

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفهوم شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران
تعداد بازدید : ۱۵۲۳ تعداد دانلود : ۶۳۳
عدل مفهومی است که به دلیل انطباق آن بر فطرت نوع بشر، همواره در طول تاریخ موضوع مباحث مختلف الهی و انسانی بوده و از زوایای گوناگون بررسی شده است. در این مقاله با استفاده از روش معناشناسی ایزوتسو، ساختار معنایی این واژه بر اساس گزاره های حاصل از آیات قرآن بررسی می شود. در دستگاه معناشناختی قرآن، واژه عدل با حفظ معنای اصلی که ذاتی کلمه است - با برخی دیگر از مفاهیم اخلاقی و دینی از قبیل قسط، حق، ایمان، علم، صدق و تقوی ارتباط معنایی دارد. بر این اساس، تبیین ارتباط عدل با مفاهیم به دست آمده به عنوان حوزه معنایی این واژه، شاکله اصلی این جستار را تشکیل می دهد.
۱۹۸۹۲.

بررسی جامعه شناختی رابطه بین سبک زندگی و دینداری (مطالعه موردی شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علم و دین سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: سبک زندگی دینداری میزان دینداری سبک زندگی تظاهری دینداری بی شکل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۳ تعداد دانلود : ۷۹۴
امروزه، سبک زندگی، مصرف و کالاها از پارامترهای اجتماعی تأثیرگذار بر حوزه جامعه شناسی معرفت هستند که معرفت دینی و به دنبال آن، اهتمام دینی یا به عبارتی دینداری، که بر اساس تقسیم بندی شلر در حوزه جامعه شناسی معرفت قرارمی گیرد، از این حیث مستثنا نیست. در راستای بررسی این هدف، در مقاله حاضر رابطه بین سبک زندگی و دینداری را از طریق روش پیمایش و ابزار پرسشنامه بررسی کردیم. در این تحقیق، حجم نمونه 400 نفر است که نخست از طریق آزمون تحلیل عاملی اکتشافی به شناخت اشکال و سنخ های سبک زندگی و دینداری در جامعه مورد مطالعه پرداختیم و سپس با استفاده از آزمون های کی دو، کرامر، تحلیل واریانس، پیرسون و تحلیل مسیر، فرضیه های تحقیق را بررسی کردیم. نتایج حاصل نشان می دهد: 1. بین نوع سبک زندگی و نوع دینداری رابطه وجود دارد. 2. بین نوع سبک زندگی و میزان دینداری رابطه ای به دست نیامد. و نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که سبک های زندگی متفاوت، موجب تعدد رفتار دینی و شکل گیری الگوهای خاص در زمینه دینداری است.
۱۹۸۹۶.

نگرشی نو به علم نحو وبیان کاستی های نحو قدیم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۰ شماره ۱۶۰

کلید واژه ها: نحو نگرش نو شیوه توصیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۴ تعداد دانلود : ۹۶۸
دانشمندان علم نحو بحثهای متفاوتی درباره پیدایش نحو و ریشه آن انجام داده اند و نتیجه بحث آنها این است که نحو عربی رفته رفته کم رنگ گشته بنابراین پیروان نحو سعی در جلوگیری از این پدیده نمودند . با نوشتن قواعد عربی ‘ مقداری از این تلاشها توسط مکتب کوفه و مکتب بصره و بغداد بعمل آمده است . البته هر کدام از این مکاتب قواعد و مقررات خاص خود را دارا هستند . آموزش نحو به شیوه مکتبها ی کوفه و بصره نه تنها مناسب نیست در این دوره و زمانه ‘ بلکه دانش آموختگان را از آموزش آن باز میدارد. اگر ما روشی جدید پدید آوریم ‘ بایستی این روش سبک توصیفی علم نحو باشد ‘ زیرا نحو در مطالعات جدید توصیفی است در گفتار و نوشتار ‘ توصیفی که شامل شکل لغات و حرکات ظاهری آن است ‘ پس در این صورت هجاها غیر قابل قبول می باشند ‘ و این شیوه توصیفی است . علم نحو قدیم با این شیوه و سبک فاصله دارند .........
۱۹۸۹۹.

عناصر نمادین در معماری خانقاه های ایران از سده هفتم هجری تاکنون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات عرفانی بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: خانقاه سنت گرایی دینی مستحسنات صوفیه هنر قدسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۴ تعداد دانلود : ۹۷۹
این پژوهش با گردآوری داده های میدانی از بناهای خانقاهی و آرامگاهی متصوفه، مستحسنات تاریخی خانقاه نشینی و طبقه بندی نمادپردازی های آن ها از دیدگاه سنت گرایی دینی، در پی تعریف هنر خانقاهی از سده هفتم هجری قمری تا دوران معاصر و همچنین توصیف هنر خاص معماری خانقاه هایی است که منبع تأثیر آن، اندیشه های ناب عرفانی و صوفیانه بوده است. با بررسی و طبقه بندی تاریخی و گونه بندی عناصر نمادین مشاهده شده و نیز با معیار قرار دادن نوع سنجش سنت گرایی دینی، گونه خاصی از معماری خانقاهی در مجموع بناهای گزارش شده یافت می شود که تا به حال از آن یاد نشده است و تأثیر مستقیم مبانی نظری و عملی عرفان و تصوف بر آن مشهود است. همچنین با تمایز این سبک در معماری اسلامی می توان نفوذ آن بر معماری سایر ابنیه اسلامی نظیر مدرسه و مسجد را نیز تعریف کرد. در مجموع بر اساس داده های میدانی گردآوری شده در این تحقیق، بیشترین بازتاب های عناصر نمادین در حوزه معماری خانقاه مرتبط با رنگ پردازی، استفاده نمادین از عدد و اندیشه های عرفانی است که به صورتی معنادار در بافت و ساختار خانقاه ها مشهود است و تاریخ تحولات تصوف در بسامد و تعیین گونه های این کاربرد های نمادین، دخیل بوده است.
۱۹۹۰۰.

سرمقاله: حرکت جوهری، طبیعت بیقرار یا طبیعت ناپایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خردنامه صدرا تابستان ۱۳۹۰ شماره ۶۴

کلید واژه ها: حرکت جوهری کون و فساد حرکت دفعی تجدد امثال خَلع و لَبس لبس بعد از لبس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۳ تعداد دانلود : ۸۰۸
پرواضح است که جهان طبیعت دائماً در حال تغییر و دگرگونی است. هر انسانی در تجربة روزمرة خود این دگرگونیها را مشاهده میکند. بعنوان مثال، ما میبینیم گیاهی در خاک میروید، رشد میکند، سبز و خرم میشود و بالأخره خشک میشود و به خاک میپیوندد. حتّی جمادات نیز از این تحوّل و دگرگونی مصون نیستند و پیوسته در اثر فعل و انفعالا ت فیزیکی و شیمیائی پدیده های کهنه جای خود را به پدیده های نو میدهند. بنابرین، اصل تغییر در پدیده ها یک امر بدیهی و غیرقابل انکار است اما در تفسیر و تبیین فلسفی این تغییر میان حکما و اندیشمندان اختلا ف نظر وجود دارد. پرسشهایی که در اینباره مطرح میشود چنین است: آیا این تغییر بصورت «کون و فساد» یعنی دفعی و از هم گسسته حاصل میشودیا اینکه یک نوع حرکت است، یعنی بصورت تدریجی و بهم پیوسته حاصل میشود؟ دایره شمول این تغییر تا کجاست؟ آیا حرکت تنها در اعراض و پدیدارها رخ میدهد و یا ذات و گوهر اشیاء نیز دستخوش تغییر و حرکت هستند. آیا بصورت خلع و لبس است یعنی یک شیء در هر آنی معدوم میشود و از نو بوجود میآید و یا اینکه بصورت لَبْس بعد از لبس است، یعنی شیء بطور پیوسته در حال شدن و از قوه به فعل در آمدن است؟ در این مقاله نظریات حکما و اندیشمندان درباره حرکت مورد بررسی و نقد قرار میگیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان