درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶٬۷۲۱ تا ۱۶٬۷۴۰ مورد از کل ۷۳٬۵۱۴ مورد.
۱۶۷۲۱.

راه میانه در جدال روش شناختی ملاصدرای شیرازی و میرزا مهدی اصفهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۴۸ 145-160

کلید واژه ها: حقیقت معرفت دینی خلط روشی سد باب علم تعقل الهی تعقل بشری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۲۴۴
تلاش فلسفی ملاصدرا انطباق حکمت متعالیه با حاق دین است با این حال به شدت از نظر میرزا مهدی اصفهانی و شاگردانش مورد نقد قرار گرفته است. میرزا مهدی و شاگردانش معقتدند ملاصدرا در حکمت متعالیه در جمع میان برهان، عرفان و قرآن به بیراهه رفته است, چراکه به هیچ روی این سه نه به لحاظ روش و نه به لحاظ غایت و کارکرد سرانجام واحدی ندارند. این در حالی است که به نظر می رسد هم در ارزیابی مدعیات حکمت متعالیه و هم دیدگاه جریان مخالف او می توان تأملاتی را روا دانست، یعنی هم تبیین گزاره های دینی با تکیه بر حکمت مشاء و اشراق ناتمام است و هم قطع پیوند میان تاملات عقل فطری و عقل قائم به نفس. در پایان روشی از آیات و روایات اتخاذ می گردد که تعقل حنیف فطری دین داران را به تعقل الهی می رساند و این دو را در مسیر تکامل روح الهی انسان به هم پیوند می زند تا راه میانه ای بین روش ملاصدرا و میرزا مهدی اصفهانی باشد.
۱۶۷۲۲.

بررسی تطبیقی- انتقادی دیدگاه های علامه طباطبایی و آلوین پلنتینگا درباره اثبات وجود خدا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۱ 121-138

کلید واژه ها: براهین خداشناسی فطرت طباطبایی پلنتینجا ایمان گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۱۸
در مقاله حاضر با روش تطبیقی انتقادی به بررسی دیدگاه علامه طباطبایی و الوین پلنتینجا در خصوص مبانی فلسفی اثبات وجود خدا پرداخته ایم. هدف در این پژوهش تبیین، تطبیق، و نقد و بررسی دیدگاه علامه طباطبایی و الوین پلنتینجا، می باشد. علامه طباطبایی معتقد است وجود خدا امری بدیهی است و ادله اثبات وجود خدا نیز صرفا بر بداهت وجود خدا استدلال می کنند . پلنتینجا معتقد است، یک سری گزاره های جزیی وجود دارد که بدون اعتقاد به وجود خدا نمی توان آنها را پذیرفت. خدا وجود دارد که این گزاره های جزئی را برای یک دین دار یک گزاره واقعا پایه معرفی می کند . با اینکه پلنتینجا اعتقاد به وجود خدا را پایه می داند ولی پایه دانستن وجود خدا به معنای بداهت وجود خدا نیست. به همین جهت تفاوت جدی بین این دو دیدگاه وجود دارد. اثبات بداهت وجود خدا و تصدیق دیدگاه علامه به غایت دشوار است، چنانکه دیدگاه پلنتینجا حداکثر دیدگاهی گمانی و استقرایی خواهد بود
۱۶۷۲۳.

سنخ شناسی خودآگاهی در فلسفه صدرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینه معرفت سال هفدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۵۰ 1 - 16
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۷۶
هدف این مقاله طرح و بررسی نظریه ی ملاصدرا در باب خودآگاهی و اقسام آن با تکیه بر سنخ شناسی آگاهی در سنت فلسفه ی اسلامی است. گستره، تأثیر و افق نظریه ی خودآگاهی در جای جای نظام اندیشه صدرایی جریان دارد و فهم خواننده را از خود، خدا و جهان دگرگون می کند. بنابراین بازخوانی و بازشناسی این مسئله اهمیت و ضرورتی روشن دارد به ویژه پیامدهای نظری آن در حوزه های میان رشته ای. خودآگاهی انسان را در فلسفه ی ملاصدرا به تبع اقسام مراتب آگاهی/ادراک شامل آگاهی حسی، خیالی و عقلی به سه نوع حسی، خیالی و عقلی می توان تقسیم کرد. در خودآگاهی حسی، فرد به حوزه ی مادی وجودش، به طور عام و بدنش، به طور خاص آگاهی دارد و از آن با عنوان «بدنم» و «خودم» یاد می کند. فرد زمانی که از بدن مثالی که امری مجرّد با عوارض مادی، در مرتبه ی خیال آگاه می شود، خودآگاهی خیالی دارد. و دست آخر، هنگامی که ذات خود را به صورت مجرّد و بدون ماده ی بدنی یا عوارض مادی آگاه است، خودآگاهی عقلی دارد. البته ملاصدرا معتقد است که آگاهی عقلی انسان کاملاً مجرد نیست بلکه مشوب به خیال است. بنابراین خودآگاهی عقلی وی نیز مشوب به خیال است. 
۱۶۷۲۴.

ساحت معرفت شناختی عقل نزد ارسطو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینه معرفت سال هفدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۳ 43 - 54
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۹۴
در این نوشتار نگاه ارسطو به عقل را در دو مبحث نظریه شناخت و نفس بررسی می کنیم. در نظریه شناخت گفته خواهد شد که مکانیسم شناخت نزد ارسطو چهار مرحله دارد؛  حس، یادآوری، تجربه و کلی. کلی نزد ارسطو همان شناخت عقلی است که منتزع و برگرفته از سه مرحله پیشین است؛ بر همین اساس است عبارت معروف منقول از ارسطو که "من فقد حسا فقد علما". در مبحث نفس ضمن تبیین معنای نفس نزد ارسطو، عقل به عنوان قوه ای از نفس شناخته می شود که عهده دار تمامی مراحل چهارگانه شناخت است. در پایان درباره عقل منفعل و فاعل به تفصیل بحث خواهد شد و تفسیر مشهور از عقل فعال به عنوان عقل مفارق از انسان نقد خواهد شد.
۱۶۷۲۵.

تحلیل آموزه امامت در زیارت نامه اربعین

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی (آیت بوستان سابق) سال دوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۷

کلید واژه ها: عصمت ولی وصی زیارت نامه اربعین حجت الهی شرافت نسبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۸ تعداد دانلود : ۸۷۷
یکی از زیارت نامه های معتبر در زیارت امام حسین(ع)، زیارت نامه اربعین آن حضرت است که در روز اربعین خواندن آن بسیار سفارش شده تا جایی که طبق روایت امام حسن عسکری(ع) یکی از علامت های مؤمن، زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین شمرده شده است. این زیارت نامه گنجینه-ای ناب در باب شناخت آموزه امامت ولایت است. در این نوشتار برآنیم تا با تحلیل فرازهایی از این زیارت نامه، این آموزه شیعی - یعنی اعتقاد به امام به عنوان حجت خداوند بر خلقش - و اوصاف ویژگی های او را بازشناسیم.
۱۶۷۲۶.

حجاجیه السؤال فی السؤال فی المناظره الأدبیه: مناظره رییف الخوری وطه حسین أنموذجا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه نقد ادب عربی دوره هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۵ (پیاپی ۷۳) 75-99 صفحه

کلید واژه ها: المناظره الأدبیه السؤال الحجاجی المتلقی المناظر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۲۷۳
لا شک فی أن للسؤال الحجاجی أهمیه کبیره فی الخطاب بشکل عام وفی المناظره بشکل خاص لکونه أکثر التصاقا مع الجمهور إذ یهدف المناظر من خلال إثارته إلى استماله المتلقی والسعی لإرغامه للتراجع عما یؤمن به ومنعه من الانخراط فی طریق مغایر لما یراه المناظر. ففی حاله طرح السؤال على المتلقی والمناظر غیر عالم به یخلو السؤال من الحجاج, ولکن إذا کان جواب السؤال معلوما عند المناظر فهو الذی یحمل تحت عباءته سیف الحجاج لیوصل إلى تغییر قناعات المتلقی. وهنا تکمن أهمیه السؤال الحجاجی فی المناظره الأدیبه. وقد رکزت هذه الدراسه على بیان أهمیه السؤال الحجاجی فی المناظره الأدبیه وکان اختیار المناظره التی جرت بین رییف الخوری وطه حسین کأنموذج تطبیقی. عملت الدراسه على استقراء الأمثله المنتقاه من نص المناظره التی اتخذت أشکالا مختلفه وعرضها کماهی فی الواقع وتصنیفها وبیان خصایصها ومدى ارتباطها بالحجاج کما توصلت إلى نتایج أهمها ان کل مناظره لا تتشکل إلا من خلال سؤال مرکزی یجهد کل طرف من اطراف المناظره نفسه فی الإجابه علیه وفق ما یذهب الیه کما تتشکل فی مجریات المناظره الکثیر من الأسیله الفرعیه التی تتناسق وتتعاضد لخدمه الإجابه على السؤال المرکزی.
۱۶۷۲۷.

آثار حقوقی و اخلاقی تبلیغات بازرگانی خلاف واقع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: تبلیغات بازرگانی تبلیغات خلاف واقع مسئولیت مدنی مسئولیت اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۴ تعداد دانلود : ۴۴۹
تبلیغات تجاری را باید عنصری اساسی در سرنوشت کشورها دانست که هم در حوزه داخلی و هم در حوزه بین المللی ایفای نقش می کند . گاه تبلیغات خلاف واقع هستند و اوصافی را در بر می گیرند که در کالا یا خدمات ارائه شده وجود ندارد. اینگونه تبلیغات از ابعاد متفاوت قابل بررسی هستند. از این ابعاد، آثار حقوقی و اخلاقی اینگونه تبلیغات بر حقوق اشخاص، جامعه و مخاطبین است. چنانچه تبلیغی حاوی مطالب خلاف واقع باشد، علاوه بر این که در رابطه قراردادی بعنوان تخلف از قرارداد و در حوزه مسؤولیت مدنی قابل طرح می باشد، آثار آن در حوزه اخلاق نیز قابل طرح است. سؤال اصلی این تحقیق این است که تبلیغات بازرگانی خلاف واقع از جهت حقوقی چه مسئولیتی برای اشخاص به دنبال دارد و چه اثری بر قرارداد بین طرفین خواهد گذاشت و از نظر اخلاقی چه آثار سوئی بر مخاطبان و جامعه خواهد داشت؟
۱۶۷۲۸.

اخلاق حرفه ای معلمی: راهبردهای افزایش اشتیاق به برقراری ارتباط در کلاس های زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: اخلاق حرفه ای معلمی آموزش راهبردها راهبردهای شناختی راهبردهای فراشناختی اشتیاق برای برقراری ارتباط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۸۱
از مهم ترین مولفه های اخلاق حرفه ای معلمی می توان به پرورش تعقل، تشویق به تفکر و تقویت مهارت های دانش آموزان جهت رسیدن به استقلال در یادگیری اشاره کرد. پژوهش نیمه تجربی حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر روی اشتیاق برای برقراری ارتباط زبان آموزان سطح متوسط انجام شد. شرکت کنندگان این پژوهش، شامل90 نفر زبان آموز آکادمی زبان دیاکو در تهران که بر اساس نمرات آزمون تعیین سطح آکسفورد انتخاب شدند، به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و یک گروه گواه تقسیم شدند. گروه های آزمایش به مدت 10 هفته یکی آموزش های مربوط به راهبردهای شناختی ودیگری آموزش های مربوط به راهبردهای فراشناختی را علاوه بر آموزش های معمول موسسه دریافت کردند. میزان اشتیاق برای برقراری ارتباط شرکت کنندگان قبل و بعد از دوره آموزشی از طریق پرسشنامه جمع آوری و به وسیله شاخص های آمار توصیفی و آزمون های تحلیل واریانس و لوین تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی به طور معناداری اشتیاق زبان آموزان را به برقراری ارتباط افزایش داد. نتایج پژوهش همچنین حاکی از این بود که روش های آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی هردو به یک میزان تاثیر گذار بوده و نسبت به یکدیگر برتری ندارند. نتایج این پژوهش می تواند زمینه پرورش اخلاق حرفه ای معلمان را از یک سو و توسعه توانش ارتباطی زبان آموزان را از سوی دیگر فراهم آورد
۱۶۷۲۹.

مبانی حکمی ملاصدرا در تفسیر آیه 81 سوره یس

نویسنده:
منبع: الاهیات قرآنی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 115 - 130

کلید واژه ها: آیه 81 سوره یس مبانی حکمی ملاصدرا معاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۵ تعداد دانلود : ۳۷۰
روش های تفسیری نسبتاً زیادی در عرصه تفسیر قرآن کریم وجود دارد. روش تفسیری ملاصدرا به تفسیر حکمی معروف شده است؛ این رویکرد با تفسیری ذو ابعاد تلاش دارد تبیینی را به مخاطب عرضه کند که تا حد زیادی بتواند به همه زوایای آیات پی ببرد. در آیه 81 سوره یس که در این مقاله تفسیر آن مورد بررسی قرارگرفته است، ملاصدرا ضمن توجه به معنای ظاهری آیه و با تکیه بر اصولی چون امتناع اعاده معدوم، موضوع عالم کبیر و صغیر و توجه به انواع انحصاری و انواع غیر منحصر در فرد، به اثبات معاد انسان مبادرت می ورزد. با این توضیح که اگر ثابت شود خداوند متعال بر خلق عالم کبیر قادر است، قطعاً بر خلق عالم صغیر که انسان است نیز قادر خواهد بود؛ زیرا خلق عالم کبیر، بزرگ تر و شدیدتر از خلق عالم صغیر است. در مقام مقایسه میان تفسیر ملاصدرا از آیه، با تفاسیر عقلی و عرفانی و تفسیرهای متأثر از عقل و شهود ثابت می شود که ایشان همگام با تفاسیر عقلی و عرفانی و به نوعی با به کارگیری آن ها و تحت تأثیر آن ها به این شیوه تبیین همت گماشته و نسبت به این نوع تفاسیر هم پوشانی دارد.
۱۶۷۳۰.

نقد و بررسی کتاب «اصول الاداره من القرآن و السنه»

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآن و علوم سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 31 - 60

کلید واژه ها: قرآن مدیریت برنامه ریزی تصمیم گیری شوری اهداف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۲۲۶
در پژوهش های مدیریت از نظر قرآن به این نتیجه می رسیم که قرآن کریم راهنمای های مفید در رابطه با مدیریت را قبل از پیدایش علم مدیریت نوین بیان کرده است. یافته های آیات مدیریتی، قابل شرح و تبیین بیشتر بوده و با دقت در همه قرآن و صدر و ذیل آیات، مطالب دقیقتر مدیریتی قابل کشف و تبیین می باشد.نگارش های تدوین یافته در راستای مدیریت قرآنی قابل نقد و بررسی از نظر قوت و ضعف های آنها از جهت ساختاری، روشی و محتوایی می باشد و معمولا اینگونه نگارشها به روش کیفی انجام می گیرد. یافته های ناقد و ارزیاب بعد از مطالعه کل کتاب، در نقدهای کلی بر تمام کتاب و بررسی بیشتر محتوای دو بخش اول تحت عناوین تصمیم گیری و برنامه ریزی صورت گرفته است. کتاب ضمن داشتن امتیازات فراوان، نیاز به بررسی و ارزیابی بیشتر را دارد. کتاب در پنج مرحله مورد ارزیابی قرار گرفته و نقد درون متنی کتاب مورد تأکید بیشتر قرار گرفت. شش مورد از نمونه های کتاب، نقد درون متنی و برون متنی آنها بیان گردیده و برای تکمیل بحث، نمونه های بیشتر پیشنهاد گردید.
۱۶۷۳۱.

شناسایی موانع تحقق تربیت اخلاقی اثربخش در خانواده(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: خانواده فرزندان تربیت اخلاقی موانع اثربخشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۳۲۸
هدف این پژوهش، شناسایی موانع و عوامل آسیب زای تحقق تربیت اخلاقی اثربخش در خانواده است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و برای گردآوری داده ها، منابع موجود و مرتبط، با استفاده از فرم های فیش برداری از منابع، جمع آوری و با شیوه های کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش بیانگر این است که از مواردی مانند موانع وراثتی و موانع محیطی (تغذیه حرام، رفتار نادرست والدین، تربیت دیرهنگام و عادت ندادن فرزندان به کارهای نیک در کودکی، تزاحم بین گفتار و رفتار والدین، تعارض بین الگوها، تحقیر فرزندان، خشونت و سخت گیری والدین، نداشتن برنامه ریزی برای استفاده فرزندان از رسانه، عدم توجه والدین نسبت به گزینش دوستان و همسالان فرزند، عدم شناخت والدین نسبت به سطح درک اخلاقی فرزندان) می توان به عنوان موانع و عوامل آسیب زای تحقق تربیت اخلاقی اثربخش در خانواده تعبیر نمود.
۱۶۷۳۲.

الهیات شکاف؛ روشی مبتنی بر کنش اجتماعی در گفت وگوی ادیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: الهیات شکاف گفت وگو کنش اجتماعی ادیان راپارل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۴۶۱
حُسن تفاهم میان ادیان و مذاهب گوناگون، از ضرورت ها و آرمان های بشری در دوران معاصر به شمار می رود، به گونه ای که اندیشمندان گفت وگوی ادیان، روش های متفاوتی برای این امر اتخاذ می کنند. روش گفت وگویی «الهیات شکاف»، تلاش دارد در عین پایبندی به سنت دینی خود، بر شکاف موجود میان سنت های دینی، پلی از شباهت ها بنا کند که نتیجه آن، درک بهتر دیگری و برقراری نوعی زیست همراه با کنش اجتماعی است؛ یعنی برای برقراری تفاهم میان ادیان و مذاهب، لازم است ضمن پایبندی به اعتقادات خود، بر نقاط اشتراک و موضوعات اجتماعی متمرکز شد و گفت وگو را بر محور مسائل اساسی چون حقوق بشر، آزادی بیان و عقیده و یا اموری چون جنگ، خشونت، و نقش ادیان و مذاهب در از بین بردن این امور در جامعه جهانی قرار داد؛ چیزی که دین اسلام تحت عنوان کرامت ذاتی و حقوق طبیعی انسان ها بدان توجه بسیار داشته است. با عنایت به چنین رویکردی در گفت وگو، به واسطه مشترکات دینی مورد وفاق طرفین، امکان تفاهم هر چه بیشتر و بهبود شکاف میان ادیان و مذاهب فراهم می گردد. این پژوهش تلاش دارد، با روش توصیفی تحلیلی، ضمن معرفی روش گفت وگوی «الهیات شکاف» بر مبنای کنش اجتماعی و شواهدی از تأییدات آموزه های اسلامی، روشی تازه برای گفت وگو میان سنت های دینی ارائه کند.
۱۶۷۳۳.

مفهوم شناسی ملکوت خدا در مسیحیت و مقایسه آن با حکومت صالحان در اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال یازدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴۲
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام کلیات دین و دولت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی ادیان دیگر
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی مهدویت
تعداد بازدید : ۱۲۰۲ تعداد دانلود : ۹۷۸
۱۶۷۳۵.

الرحلة فی الشعر الصوفیّ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۶

کلید واژه ها: الرحلة الشعر الصوفی منطلق غایة ناقة

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۰ تعداد دانلود : ۵۷۲
یتناول هذا البحث مفهوم الرحلة فی الشعر الصوفیّ، وتحدیداً فی القرن السابع الهجری، فیؤکد أولاً أن هذه الرحلة تنطلق من رؤیة فکریة تقوم على أن حیاة الإنسان ما هی إلا رحلة من بدایتها إلى نهایتها. وقد قُدّمت هذه الرؤیة فی أسلوبٍ شعری یستفید من الشعر القدیم فی استعارة مفهوم الرحلة، ویقوم بإجراء تحویل دلالی على مفرداتها، ثمّ یقف البحث عند الواقع الذی تنطلق منه الرحلة، والذی یتّصف بمشاعر الغربة والوحشة، وذلک بسبب البعد عن الموطن الأوّل، وهو ما عبّر عنه الصوفیون بمصطلحی الاتصال والانفصال، فالصوفی یشعر دوماً ببعده عن أصله، وبأنّه منفیُّ فی الوجود المتعین، وهذا ما یشکّل دافعاً للقیام برحلة تخفّف من وطأة التوتّر والقلق بحثاً عن غایة منشودة یعلمُ الصوفی، مسبقاً، أنّ تحقّقها متعذّر، لتکون الرحلة بذلک غایة فی ذاتها. ولأن حجم البحث لا یسمح بالإطالة فسیُکتفى بدراسة مکون واحد للرحلة وهو (الناقة)، فتتم الإشارة إلى دلالاتها الجدیدة فی نصوص الرحلة الصوفیة.
۱۶۷۳۶.

روش شناسی تفسیر امام جواد (علیه السلام)

نویسنده:
منبع: تفسیرپژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۷ 44 - 13

کلید واژه ها: قرآن کریم امام جواد (ع) روایات تفسیری روش تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۱۲۵
پیشوایان معصوم ( ع)، راسخان در علم و عالم و معلّم قرآن می باشند. روایات تفسیری آنان به عنوان یکی از منابع ارزشمند تفسیر قرآن ، نزد مفسران در گویاسازی مقاصد آیات، نقش تعیین کننده ای دارد که اگر این روایات وجود نداشت، فهم و تفسیر بسیاری از آنها غیرممکن بود. از این رو، از دیرباز روایات تفسیری به عنوان یکی از منابع ارزشمند تفسیر قرآن کریم، نزد مفسران تلقی شده است. نگاهی کوتاه به روایات تفسیری آشکار می سازد که آن بزرگواران برای تفسیر آیات و بیان دلالت های آن، روش-شناسانه و ضابطه مند عمل نموده و به تناسب موضوعات کلامی، فقهی، اخلاقی و غیره از ابزارهای گوناگونی بهره گرفته و روش ها و گرایش های مختلفی را اتخاذ کرده اند. این نوشتار که به شیوه توصیفی و تحلیلی سامان یافته، به تبیین شیوه ها و روش های تفسیری نهمین امام شیعه، امام جواد (علیه السلام ) می پردازد. با تتبع در آرای تفسیری برجامانده از امام (ع)، سه گونه روش تفسیری ملاحظه شده است که شامل تفسیر قرآن به قرآن، قرآن به سنت و تفسیر عقلی و اجتهادی می شود و تفسیر اجتهادی ایشان شامل تفسیر مفردات قرآن کریم، شرح آیات الاحکام، تعیین معنای باطنی و سبب نزول آیات است. از این لحاظ شیوه تفسیری امام جواد (ع) ، روش تفسیری جامع می باشد. کلمات کلیدی: قرآن کریم، امام جواد (ع)، روایات تفسیری، روش تفسیری.
۱۶۷۳۸.

طباطبایی و المیزان (پرسش ها و پاسخ ها)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۷ «ویژه قرآن بسندگی»

کلید واژه ها: تفسیر تأویل مصداق خصوص متشابه حجیت الجَرْیْ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۹۴
طباطبایی براى قرآن کریم معناى تنزیلى و تأویلى قائل است و در تفسیر المیزان مىکوشد با استمداد از سیاق و آیات دیگر، معناى تنزیلى را بیان کند. همچنین او ذکر مصادیق را تفسیر نمىداند و غالباً از ذکر مصادیق امتناع ورزیده است. صاحب تفسیر المیزان معتقد است با ارجاع متشابهات به محکمات معانى مراد متشابهات کشف مىشود و مقصود از تفسیر قرآن به قرآن نیز همین امر است. او مىگوید: گرچه قرآن مشتمل بر مجملات است، ولى این امر باعث نمىشود که ما قرآن را کتابى نامفهوم و گنگ بدانیم. قرآن کتابى روشن و گویاست و روشن کنندة هر چیز دیگرى نیز هست. طباطبایی گرچه در گفتار، بسندگى قرآن به قرآن در تفسیر را مطرح مىکند، اما در عمل معتقد به نیازمندى تفسیر به سنت است و در مواردى پر شمار به این نیازمندى اعتراف کرده است.
۱۶۷۳۹.

شخصیت شناسی و منبع شناسی قرآنیون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۷ «ویژه قرآن بسندگی»

کلید واژه ها: قرآنیون – منبع شناسی منبع شناسی قرآنیون - کتاب منبع شناسی قرآنیون - مقاله منبع شناسی قرآنیون – پایان نامه شخصیتهای جریان قرآن بسندگی - شیعه شخصیتهای جریان قرآن بسندگی - سنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۱ تعداد دانلود : ۱۱۳۳
قرآنیون کسانی هستند که حجیت حدیث را به کلی رد میکنند و یا برای احادیث اهمیت لازم را قائل نیستند و تنها قرآن را برای اعتقاد و عمل کافی میدانند. در این مقاله برخی از افراد و منابع آنها معرفی میشود. در این نگارش 8 نفر از قرآنیون شیعه و 61 نفر از قرآنیون اهل سنت به همراه فعالیتها و آثارشان معرفی میشود، سپس منابع پیرامون قرآنیون ذکر میشود که 68 کتاب و 22 مقاله و 3 پایاننامه را در بر میگیرد.
۱۶۷۴۰.

روش شناسی و ارزیابی ترجمه های قرآن کریم در برگردان ضرب المثل های اخلاقی قرآن، همراه با ترجمه های پیشنهادی (بررسی موردی ترجمه های دهلوی، فولادوند و فیض الاسلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی سال اول زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 1-23

کلید واژه ها: قرآن کریم ضرب المثل های قرآن مترجم قرآن ترجمه معنایی ترجمه ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۷ تعداد دانلود : ۵۱۱
مطالعه و بررسی امثال القرآن از دیرباز تا کنون مورد توجه بسیاری از قرآن پژوهان بوده است، دقّت در لطائف و ظرائف تمثیلات قرآنی، مبدأ تأملات شایسته متفکران و خلق آثار گران سنگی در این حوزه بوده است. لذا، ترجمه این دسته از آیات نیز به نوبه خود از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. حال آنکه بررسی ترجمه های مختلف قرآن کریم همچون ترجمه های دهلوی، فولادوند و فیض الاسلام، نشان از وفاداری بسیار مترجمان محترم به آیات قرآن دارد، به طوری که روح ضرب المثل های قرآن در ترجمه منعکس نشده است. این مسأله موجب محصور ماندن خواننده در معنای تحت اللفظی (ترجمه معنایی) عبارات گشته و در نهایت کاهش کیفیِ بازتاب مفاهیم قرآنی و میزان اثر گذاری ترجمه بر خوانندگان را به دنبال دارد. در حالی که ترجمه امین و وفادار ترجمه ای است که به صورت و محتوای متن اصلی وفادار باشد. روش پیشنهادی در مقاله حاضر (معنایی – ارتباطی) شاید بتواند در ترجمه این دسته از آیات قرآن راهگشا باشد. در این جستار سعی شده با روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد انتقادی، به تأثیر بسزای ترجمه ضرب المثل های قرآن در پیام رسانی آیات و نیز ارزیابی عملکرد مترجمان (دهلوی، فولادوند و فیض الاسلام) در برگردان ضرب المثل های اخلاقی قرآن پرداخته شود، تا از ره آورد آن بتوان به روشی مناسب و کارآمد دست یافت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان