فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۵٬۲۰۱ تا ۱۵٬۲۲۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۱۵۲۰۱.

گونه شناسی اهانت به انبیاء؛ پژوهشی در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرگذشت انبیاء الهی اهانت انواع اهانت ها مواجهه با اهانت گونه شناسی اهانت ها به انبیاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۵۸۴
در قرآن کریم سرگذشت پیامبران و تلاش آنها برای هدایت اقوامی که به سوی آنها فرستاده شده بودند، به صورت مکرر ذکر شده است. در این کتاب آسمانی یکی از مسائل پرتکرار، برخورد اقوام انبیاء با ایشان است که این رفتارها خالی از اهانت به انبیاء و فرستادگان الهی نبوده است. این آیات نشان می دهد که اهانت به انبیاء الهی در امت های سابق مسأله ای فراگیر بوده و هیچ رسول و نبی ای از این رفتار ناشایست قوم خود آسوده نبوده است. ازاین رو بررسی و گونه شناسی اهانت هایی که قرآن کریم گزارش کرده است می تواند در روشن کردن این روش های دشمنی و شیو ه های لازم برای مواجهه با آن مؤثر باشد. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد، از میان انواع اهانت های صورت گرفته بیشترین اهانت ها به موارد زیر تعلق دارد: تمسخر و استهزاء، دروغ گو خواندن، تکذیب و افتراء، ساحر و یا سحر زده خواندن، متهم کردن انبیاء به رذایل اخلاقی و عیوب. این امر نشان از آن دارد که دشمنان انبیاء برای مقابله با دعوت ایشان، از روش های غیراستدلالی بیشتر استفاده می کرده اند. مقاله حاضر با استقصا، بررسی و دسته بندی گزارش های قرآنی و مراجعه به تفاسیر مشهور فریقین تلاش می کند تا گونه های مختلف این اهانت ها و شیوه های دشمنان اولیاء الهی را بازشناسی و زمینه طراحی شیوه های مواجهه با آن را فراهم آورد.***
۱۵۲۰۲.

ارزیابی استظهارات شیخ انصاری (ره) از مفردات و مفاهیم آیه نبأ(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۷۴۰۸
شیخ انصاری از معناشناسی مفردات و مفاهیم آیه نبأ، هشت نکته را استظهار و بر پایه این استظهارات به صحت تمسک به ظواهر قرآنی تصریح کرده است. مسأله این پژوهش، تنقیح استظهارات شیخ و نقد آن هاست. برابر نتایج تحقیق، روشن می شود که بعضی از این استظهارات صحیح نیست اما در اینکه آیه نبأ فاقد مفهوم و لسان آن وجوب تحصیل علم است، استظهار وی صحیح است.
۱۵۲۰۳.

تاملی فقهی در قاعده عدم تأخیر اجرای حد با عارض شدن جنون (نقدی بر تبصره 1 ماده 150 قانون مجازات اسلامی سال 92)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۵۷۸
یکی از قواعد اختصاصی ابواب فقه جزایی قاعده «عدم تأخیر اجرای حد با عارض شدن جنون» است. مطابق با عقیده مشهور فقها اگر کسی در حال سلامت عقلی مرتکب جرم مستوجب حد شود لیکن قبل از اجرای حد مجنون شود، اجرای حد تا زمان افاقه به تأخیر نمی افتد بلکه در همان حالت جنون بر وی اجرا می شود. ولی تعدادی از فقها در این مسئله به تأخیر اجرای حد تا زمان افاقه و بهبودی عقلی قائل هستند و تعدادی نیز تفاصیل و احتمالات مختلفی را در این زمینه ارائه کرده اند. نویسندگان پس از بررسی مستندات موافقان و مخالفان قاعده در نهایت با در نظر گرفتن تفصیل، اجمالاً نظریه موافقان قاعده را پذیرفته اند. این مقاله به صورت تحلیلی استنادی بر پایه یافته فوق و مستدل و مبرهن نمودن آن و نیز جرح و نقد اقوال رقیب و مستندات ایشان سامان یافته است.
۱۵۲۰۴.

نظام توحید افعالی در آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسباب مباشر فعل اسماء الله اهل بیت (ع) توحید افعالی ملائکه مدبر نظام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۵ تعداد دانلود : ۶۵۳
نظام به مجموعه ای دارای ارکان و اجزاء مرتبط با یکدیگر اطلاق می شود که به دنبال هدف واحدی هستند. توحید افعالی نیز مانند دیگر نظام ها، دارای ارکان مرتبط با یکدیگر است و یک هدف کلی دارد. خدا در رأس این نظام، در جایگاه مبدئیت صدور فعل قرار دارد. اسماء الله، ملائکه مدبر و اسباب مباشر فعل نیز به ترتیب، ارکان بعدی نظام توحید افعالی به شمار می روند و در جایگاه وساطت صدور فعل قرار دارند. اهل بیت(ع) نیز رکن دیگر این نظام و در جایگاه سبب غایی خلقت هستند. این ارکان در صدور هر فعلی از جانب خدا، نقش واسطه تحقق فعل یا غایت فعل را دارند و همگی یک هدف کلی را دنبال می کنند. بر اساس آیات قرآن و روایات اهل بیت(ع)، هدف کلی خلقت و نظام توحید افعالی، رساندن انسان به مقام عبودیت است.
۱۵۲۰۵.

واکاوی ادله اثبات ضمان منافع مستوفات در فقه و حقوق امامیه

کلید واژه ها: ضمان منافع مال مستوفات فقه قانون مدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴۰ تعداد دانلود : ۴۴۳
منافع مستوفات، منافعی هستند که شخص، پس از دستیابی بر مال دیگری، از آن بهره می برد. در فقه اسلامی راجع به ضمان اعیان اتفاق نظر وجود دارد اما نسبت به ضمان منافع، دوگانگی وجود دارد که آیا منافع مانند اعیان در زمره اموال به حساب می آیند؟ بیشتر فقها، منافع را مال انگاشته اند، چراکه تعریف مال بر منافع نیز صدق می نماید و اصولاً مقصود از اموال منافع آن ها است و وجه معتبرى براى اختصاص مال به اعیان وجود ندارد، چنان که عرف و لغت آن را اعم از عین و منفعت می داند. برخی به انگیزه اینکه منافع وجود مادی و محسوس ندارند، در شمول مال بر منفعت تردید نموده اند. طرفداران انگاره نخست نیز بر دو نگرش هستند. گروهی که اکثریت را تشکیل می دهند با ادله ای از قبیل قواعد فقهی اتلاف و ضمان ید و بنای عقلا، منافع مستوفات را مورد ضمان دانسته اند وانگهی نگره اقلیت که منتسب به ابن حمزه است با تمسک به قاعده الخراج بالضمان، منافع مستوفات را مورد ضمان نمی داند. اگرچه ادله موافقان، از اعتبار کافی برای اثبات ضمان برخوردار است اما مورد نقض و ابرام هایی نیز واقع گردیده، آنچه که در این زمینه بدون ایراد به نظر می رسد استناد به بنای عقلا است که متضمن ثبوت ضمان در منافع مستوفات است. از سوی دیگر، برخی فقها فقط مواردی چند را مد نظر قرارداده اند، ولی در این مقاله سعی گردیده وسعت و دامنه ادله به برخی مبانی دیگر نیز گسترانیده شود به گونه ای که دیدگاهی جامع در این زمینه باشد.
۱۵۲۰۶.

بررسی احکام خرید و فروش خون در عصر حاضر از منظر فقه امامیه

نویسنده:

کلید واژه ها: حکم خرید و فروش خون فقه امامیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۱۶۱
یک از مسائل مهم فقهی مسئله خرید و فروش خون است که به عنوان یک مسئله مستحدثه قابل طرح و بررسی میباشد، با توجه به اینکه در صدر إسلام و بعد از آن در زمان متقدمین فقهای شیعی إستفاده محلله از خون رایج نبوده، دلائل فقهی و فتوای فقها بیانگر حرمت آن است، اما از آنجای که امروز در خون به ویژه در خون انسان منافع کشف شده است، می توان این پرسش را مطرح کرد که اصولاً مفاد أدله حرمت چیست، و گستره آن تا به کجاست؟ وآیا استفاده خون انسان را به خصوص در امور پزکی نیز شامل میشود؟ بر فرض جواز بهره برداری آیا معامله خون جایز است؟ با توجه به ادله حرمت و جاویدانگی احکام آیا زمان و مکان تاثیر در احکام شرعیه دارد؟ در نوشته حاضر بعد از مفهوم شناسی واژگان، در ابتداء به کلیات و شرائط عمومی انعقاد خرید و فروش خون و در بخشی بعدی به مفاد و گستره أدله حرمت خون و در بخش اخیر مفاد و گستره أدله جواز مورد برسی قرار گرفته است که در نهایت بعد از تبین دقیق إدله حرمت وجواز از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه آن تبین خواهد شد
۱۵۲۱۳.

«ذاتی باب برهان» بودن حسن و قبح افعال: پاسخ به نقدها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حسن و قبح ذاتی ذاتی باب برهان عقل عملی حسن فعلی حسن اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۴۶۸
مسئلة حسن و قبح ذاتی، از مسائل بسیار بحث انگیز در تاریخ علوم اسلامی به ویژه علم کلام بوده است. مخالفان و موافقان برداشت های مختلفی از این دیدگاه داشته اند. در یکی از تقریرهای مشهور این دیدگاه، منظور از «ذاتی» در این ترکیب، «ذاتی باب برهان» دانسته شده است. در عین حال، چنین معنایی مورد رد و انکار پاره ای از متکلمان و فیلسوفان معاصر قرار گرفته است. این مقاله، با به کارگیری روش توصیفی دیدگاه های مدافعان و مخالفان را توصیف و سپس با استفاده از روش عقلی و انتقادی به پاسخ نقدهای مخالفان پرداخته و در پایان به این نتیجه رسیده که نقدهای مطرح شده یا ناشی از خلط حسن و قبح فعلی و اخلاقی بوده است و یا معلول سوء برداشت یا عدم دقت در معنای ذاتی باب برهان بوده و یا به سبب پیش فرض های اثبات ناشده ای مثل تفکیک میان مقتضیات عقل عملی و عقل نظری است.
۱۵۲۱۴.

واکاوی معنای «عقل سلیم» از منظر علامه طباطبائی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: عقل سلیم علامه طباطبائی سلامت فطرت عقل قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۶۲
عقل و عقلانیت همواره در بستر تاریخ بشری، از ارزش و اعتبار خاصی برخوردار بوده است؛ اما آنچه محل اختلاف آراء و همچنین توجه اندیشمندان است ویژگی ها و مختصات عقل سلیم است؛ زیرا اگر عقل با سلامت فطرت همراه نباشد، بیش از آنکه مفید و ارزشمند باشد، عاملی برای اضمحلال و ویرانگری محسوب می شود. از سوی دیگر، علامه طباطبائی یکی از بزرگ ترین حکیمان متأله قرن اخیر به شمار می رود. بنابراین، تبیین آراء ایشان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بدین روی این مقاله در پی آن است که از منظر این شخصیت ممتاز، به این سؤال پاسخ دهد که شروط و موانع دستیابی به عقل سلیم چیست؟ بدین منظور، ابتدا به واکاوی معنای لغوی و اصطلاحی «عقل» در آثار علامه طباطبائی همت گمارده و سپس به شروط دستیابی به عقل سلیم از منظر ایشان، با تفکیک شرط لازم و شرط کمال، و همچنین به موانع دستیابی به عقل سلیم و پایبندی به نتایج آن پرداخته است. نتایج این مقاله نشان می دهد که از منظر علامه، رعایت اصول منطقی، شرط لازم؛ و رعایت تقوا، عمل به علم قبلی و همچنین ورود در ولایت الهی جزو شروط کمال برای دستیابی به عقل سلیم است. طغیان غرایز، پیروی از گمان و همچنین تقلید بدون پشتوانة عقلی به عنوان مهم ترین مانع برای دستیابی به عقل سلیم، و پیروی ازهوای نفس و تسلط قوة واهمه عواملی برای عدم پایبندی به نتایج عقل سلیم محسوب می شود.
۱۵۲۱۵.

بررسی مختصات فرهنگی جهان اجتماعی دفاع مقدس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فرهنگ دفاع مقدس جهان اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۲۷۸
ما با انواع جهان های اجتماعی مواجه هستیم. عناصر فرهنگی تعیین کننده نوع جهان اجتماعی است. یکی از جهان های اجتماعی، جهان اجتماعی دفاع مقدس می باشد که توسط رزمندگان اسلام در جبهه های جنگ تحمیلی ظهور یافت. بهره بردن از آن جهان اجتماعی در جامعه، پس از جنگ بخصوص برای رفع و دفع مسائل اجتماعی، منوط به ترسیم آن جهان اجتماعی در قالب عناصر فرهنگی آن است. در این پژوهش، با مراجعه به منابع اصیل دفاع مقدس و با روش تحلیل محتوای کیفی، مختصات فرهنگی جهان اجتماعی دفاع مقدس، در قالب سه لایه توصیف شده است. لایه اصلی و بنیادی، شامل باورها و اعتقادات عمیق و بنیادین مثل باور به خدا و انسان است. لایه دوم، عبارت از ارزش های حاکم بر آن می باشد که مبتنی بر لایه اول است. مثل عقلانیت، ولایت محوری و... . لایه سوم، کنش های حاکم بر فضای جبهه ها می باشد که مبتنی بر ارزش های حاکم بر آن است. نتیجه اینکه جهان اجتماعی دفاع مقدس، دارای عناصر فرهنگی اصیلی است که مبنای ارزش ها و کنش های حاکم بر جبهه ها بود.
۱۵۲۱۶.

جلوة ذکر و خشوع شیعیان واقعی در برابر خدا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشوع شیعیان واقعی یاد خدا قساوت قلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۸ تعداد دانلود : ۳۵۶
این مقاله شرحی است بر کلام امیرمؤمنان علیه السلام بر صفات شیعیان واقعی. خشوع قلب در برابر خداوند و مداومت بر ذکر الهی از دیگر ویژگی های شیعیان واقعی است؛ «خَاشِعاً قَلْبُهُ ذَاکِراً رَبَّهُ». هر مؤمنی هنگام یاد خدا و شنیدن آیات الهی قرآن، باید خاشع باشد. خاصیت یاد خدا، ایجاد خشوع و انعطاف در دل است و لازمة نرمش دل و تأثیر سخن خدا بر دل، کرنش و خشوع انسان در برابر عظمت الهی است که تجلی آن سجده بر اوست. شیعیان واقعی همواره به یاد خدا و در برابر کلام خدا و عظمت الهی، خاشع هستند. ایشان به انجام اعمال صالح و عبادت خو گرفته اند و با علاقه و اشتیاق و عشق آن اعمال را انجام می دهند و ترک آنها برایشان دشوار است. خداوند برای کسانی که درصدد انجام کار خیر هستند، هم اسباب و وسایل آن را برایشان فراهم ساخته است. ما باید بستر لازم را برای یاد خدا و خشوع و نرمی دل خویش نسبت به آیات الهی و کلام خدا فراهم سازیم تا همواره به سوی خوبی ها گرایش یافته و جذب آنها شویم و از پلیدی ها دوری کنیم.
۱۵۲۱۷.

بررسی نحوة کنش بازیگران بین المللی در ساختار بین الملل موجود از منظر آیت الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیت الله جوادی آملی بازیگران مستکبران مستضعفان ساختار بین الملل موجود دین فطرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۳۴۳
این مقاله به دنبال تحلیل رفتار و ملاک های رفتاری کنشگران بین الملل در تعامل با یکدیگر است. ازآنجاکه بازیگران بین المللی در ساختاری پیش ساخته به تعامل می پردازند. مقاله با روش تحلیلی توصیفی تلاش می کند رابطة میان رفتار کنشگران با اهداف آنان و تأثیر پذیری از ساختار موجود را از منظر آیت الله جوادی آملی ارزیابی کند. از این طریق می توان به طبقه بندی، سطح تحلیل جامع و پیش بینی مطلوبی درخصوص رفتار بازیگران دست یافت. نوشتار حاضر معتقد است نگرش دینی کامل ترین رویکرد تبیینی است، بدین روی، اساس محتوای نوشته متون به دست آمده از یکی از بزرگ ترین تحلیل گران دینی است که در زمینة روابط بین الملل صاحب نظر است. بازیگران مستکبر با حذف ارزش های دینی و انسانی، ساختاری مبتنی بر منافع و امنیت شخصی از طریق سلب امنیت و منافع دیگر کنشگران پدید آورده اند. کنشگران سلطه ستیز با محوریت ارزش های دینی و انسانی به دنبال بنا نهادن ساختار جدیدی هستند که تأمین کنندة منافع و امنیت عادلانه برای همة کنشگران جهانی باشد.
۱۵۲۱۸.

کاربری سیاق متصل برای فهم معنا با تمرکز بر مشتقّات «کتب» در نهج البلاغه

نویسنده:

کلید واژه ها: فقه الحدیث زبان شناسی هم نشینی واژگان معنای مشتق مراتب معنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۳۳۹
یکی از راه های رایج در فهم متون مقدّس، بهره گیری از لغت نامه است. آن چه لغت نامه ها برای مخاطبان روشن می کنند، معنای ریشه، مشتقّات و کاربری هاست. چیزی که لغت-نامه ها متکفّل آن نیستند، تبیین مراد جدّی متکلّم است؛ به همین دلیل از مصطلحاتی چون «یُقالُ کَذا وَ کَذا» استفاده می کنند. این مشکل برای مخاطب امروزین که از زمان صدور متون مقدّس، فاصله زیادی گرفته، بیشتر می شود. برای حلّ این مشکل می توان به قواعد زبانی پناه برد. یکی از این قواعد، سیاق است. دانشمندان اصول، تفسیر و علوم قرآن از این قاعده برای فهم کلام مخاطب سود برده اند. تاکنون نوشتارهای مختلفی به کاربری سیاق، توجّه کرده و نوشتار حاضر با تأکید بر روش تطبیقی، قواعد سیاقی را بر ریشه «کتب» در نهج البلاغه پیاده می کند. تبیین سیاق متّصل و اهمّیت آن و بررسی نقش سیاق متّصل در فهم معنای «کتب» در نهج البلاغه با روش آمارگیری عددی، بخش های این مقاله را شکل می دهد.
۱۵۲۱۹.

شناخت، گونه ها و ویژگی های نگاشته علمی اختصاصی

کلید واژه ها: انواع مقالات علمی قالب های نگاشته علمی تنوّع در نوشتار علوم قرآن و حدیث علوم پشتیبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۳۷۹
نگاشته علمی - اختصاصی یکی از انواع سه گانه نوشتارهای علمی است. شناخت این نوع از نگاشته و شباهت ها و تفاوت های آن نسبت به دو گونه دیگر، راه را برای متنوّع-نگاری و بهره گیری بهتر از فرصت باز می کند. نوشتارهای علمی - اختصاصی، قالب های گوناگونی را پذیرا بوده، حجم های متفاوت و مطالب مفصّل و خلاصه را می پذیرد. این-گونه نیست که پژوهشگران، همواره فرصتی بسیار یا تحلیلی طولانی داشته باشند. گاهی زمان، کوتاه و نکته، کوچک، ولی قابل توجّه است. اگر نویسنده با قالب های نگارش علمی در نوع اختصاصی، آشنا باشد، قدرت مانور بیشتری داشته و آسان تر و زودتر می تواند مطلوب خویش را به مخاطب، برساند. مقاله حاضر درصدد است با معرّفی نگاشته علمی - اختصاصی، گونه ها و ویژگی های آن را بشناساند. گویا نوشتار حاضر، نخستین محصول بررسی میدانیِ جامعی درباره این رده از نگاشته هاست که در قالب مقاله، ارائه می شود.
۱۵۲۲۰.

بررسی ابعاد فقهی همزادسازی و بدل سازی انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلول تلقیحی چندقلوهای مشابه همزادسازی بدل سازی انسانی نسب دیدگاه فقیهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۳۲۸
یکی از مسائل مستحدثه در حوزه مباحث مهندسی ژنتیک و علم پزشکی، مسئله تکثیر سلول های تلقیحی و ایجاد چندقلوهای مشابه می باشد که از آن به همزادسازی یاد می شود. امکان تکثیر غیر جنسی سلول های تکامل یافته جانوری کلونینگ، دستاورد جنجال آفرین جهان علم در سالیان اخیر بوده است. این پژوهش به دنبال پاسخ مستدل فقهی به موضوع جداسازی سلول های تلقیحی در مرحله تکثیر و خارج ساختن آن ها از رحم و جایگزینی در رحم زن اجنبی و احکام مرتبط با آن مانند حکم از بین بردن سلول های تلقیحی خارج شده از رحم، خرید و فروش سلول های تلقیحی و نسب و هویت طفل متولدشده از راه همزادسازی می باشد. این مقاله مباحث استدلالی و اجتهادی مرتبط با این مسئله و دیدگاه فقیهان را مورد بررسی و مداقه قرار داده و به این نتیجه رسیده است که چون عملیات همزادسازی تضمین شده نیست و موجب به خطر افتادن سلامت جنین می شود، از نظر تکلیفی حرام می باشد. همچنین قرار دادن و کاشت سلول تلقیحی در رحم زن اجنبی حرام است. در احکام وضعی نیز مثل نسب، طفلی که از راه همزادسازی متولد می شود، به پدر منتسب نمی باشد و مادر او نیز زن صاحب رحم است. همچنین خرید و فروش سلول های تلقیحی نیز مبتلا به اشکالات متعدد بوده و اتلاف سلول تلقیحی نیز مستلزم ثبوت دیه است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان