درخت حوزه‌های تخصصی

روانشناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۳۶۱ تا ۴٬۳۸۰ مورد از کل ۳۳٬۹۷۶ مورد.
۴۳۶۱.

بررسی سبک مدیریت کلاس و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی(دوره دوم) شهر سبزوار

نویسنده:
منبع: راهبردهای نو در روانشناسی و علوم تربیتی دوره ۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 95 - 104

کلید واژه ها: سبک مدیریت کلاس انگیزش پیشرفت تحصیلی مقطع ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۸۷
این پژوهش باهدف بررسی رابطه ی بین سبک مدیریت کلاس توسط اساتید و انگیزش پیشرفت دانش آموزان دوره دوم مقطع ابتدایی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی و جامعه آماری دانش آموزان رشته علوم تربیتی تعداد نمونه آماری 326 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه سبک های مدیریت کلاس ولفانگ (1970) و انگیزش تحصیلی هرمنس (1977) به ترتیب با پایایی 0/73 و 0/88 انجام شد. یافته نشان داد بین سبک های مدیریت کلاس با آزادمنشانه و مشاوره ای با انگیزش تحصیلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، بین سبک استبدادی و انگیزش رابطه منفی و معناداری وجود دارد و بین سبک بی تفاوت با انگیزش تحصیلی رابطه وجود نداشت. در راستای یافته های پژوهش بحث و پیشنهادهایی ارائه شد.
۴۳۶۲.

طراحی و اعتبارسنجی مقیاس طیب سخن مبتنی بر منابع قرآنی و دینی

نویسنده:
منبع: قرآن و روانشناسی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 45 - 65

کلید واژه ها: طراحی مقیاس طیب سخن اعتبارسنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۱۷
برقراری ارتباط با کودک و تأثیرگذاری بر او به صورتی که اصل ارتباط مستمر حفظ شود حائز اهمیت است. برقراری ارتباط مستمر با استفاده از ابزارهای مختلف کلامی و حسی می تواند اثرات مطلوبی را در رشد تفکر، ایجاد عاطفه، پاشیده شدن بذر ایمان و اعتماد به والدین برجای بگذارد و مفهوم اعتماد و ولایت به والدین را در سنین بعد برای کودک تثبیت کند. بر اساس ساختاری که خداوند در لوح وجودی انسان قرار داده و همچنین قدرت دریافت و انتقال کلام می توان کلام را عامل ثبت حقایق در وجود انسان و نیز انتقال آن دانست. به همین دلیل در هر آموزشی در هر مقطع از دوران زندگی انسان، نقش کلام نقشی برجسته و ضروری است. بر این اساس هرقدر به این نقش توجه بیشتری شود امر آموزش سریع تر و بهتر صورت می گیرد. با عنایت به اثر فراوان کلام در تربیت و آموزش فرزند، هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی مقیاس طیب سخن مبتنی بر منابع قرآنی و دینی بوده است. با توجه به ساخت مقیاس از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. با استفاده از منابع و کتب مرتبط دینی و قرآن در ابتدا مضامین مرتبط استخراج و سپس به طراحی گویه ها پرداخته شد که پس از بررسی توسط متخصصین مسلط بر این حیطه درنهایت 26 گویه طراحی شد. بررسی روایی مقیاس از طریق ارزیابی روایی محتوایی، روایی ملاک و روایی صوری موردبررسی قرار گرفت. جهت تعیین پایایی مقیاس از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. داده های حاصل از تحلیل های آماری نشان داد که روایی صوری و محتوایی و ملاک مقیاس طیب سخن قابل قبول است. محاسبه شاخص آلفای کرونباخ نیز بیان گر این موضوع است که مقیاس ساخته شده از اعتبار بالایی برخوردار است. درمجموع با توجه به نتایج حاصل از روایی و پایایی مقیاس طیب سخن می توان بیان کرد مقیاس طیب سخن ابزاری روا و پایا برای سنجش ابعاد مختلف کلام است.
۴۳۶۳.

تمایز میان نگرانی سازنده (یوسترس) و نگرانی مخرب (دیسترس) از منظر قرآن

نویسنده:
منبع: قرآن و روانشناسی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 67 - 79

کلید واژه ها: دیسترس یوسترس قرآن نگرانی مخرب نگرانی سازنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۱۷
نگرانی در دو سر یک طیف واقع شده است، از یک سو بهنجار و از سویی دیگر نابهنجار و مرضی قلمداد می شود، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقطه تمایز میان نگرانی سازنده و نگرانی مخرب بر اساس آموزه های قرآنی است. روش پژوهش حاضر، به صورت کیفی و مبتنی بر روش های «تدبر در قرآن»: بوده است، تدبر در سوره، تدبر مبتنی بر واژگان و تدبر مبتنی بر آیات بین سوره ها (قرآن به قرآن) ازجمله این روش ها می باشد. در این روش تمامی آیات دربردارنده ریشه «خ و ف» بررسی و یافته ها طبق نکات استخراج شده از کتب لغت و تفسیر تدوین و تنظیم شده است. «خوف» نزدیک ترین واژه به «نگرانی» است هم از جهت تقابل با امنیت و هم از جهت آن که به دو صورت مثبت و منفی در قرآن به کاربرده شده است. نگرانی سازنده ناشی از رأفت و رحمت خدا بوده و مقدمه عمل با تقوا محسوب می شود و در مقابل نگرانی مخرب ناشی از احساس جدایی از امور ناپایدار دنیایی است، نگرانی منفی نیز شامل نگرانی از فقدان شرایط مطلوب در آینده و نگرانی از قرارگرفتن در شرایط سخت و ناخوشایند است. بحث و نتیجه گیری: عامل اصلی در نگرانی، «توجه» است؛ اگر معطوف به امور پایدار ثابت باشد امکان تجسم موقعیت ها و تسلط بر آن ها را برای فرد فراهم آورده و امنیت بخش است و اگر معطوف به امور ناپایدار باشد سبب اضطراب و سکون فرد خواهد شد.
۴۳۶۴.

معناشناسی حسادت زوجین مبتنی بر قرآن

نویسنده:
منبع: قرآن و روانشناسی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 95 - 107

کلید واژه ها: حسادت حسادت زوجین حسادت زوجین مبتنی بر قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۲۲
فهم چیستی و چگونگی مشکلات زوجین و خانواده ها از منبع وحیانی قرآن کریم بسیار حائز اهمیت است. حسادت ویژگی ای است که ابعاد شناختی و رفتاری و هیجانی و... دارد و در الگوهای تعاملی زوجین اثرات مخرب به بار می آورد. در همین راستا هدف پژوهش حاضر کشف معنا شناسی حسادت زوجین از منظر قرآن بود. طرح پژوهش حاضر، کیفی بوده و از روش تحلیل محتوای آیات قرآن استفاده شد. محتوای موردپژوهش با تأکید بر روش تدبر کلمه ای از سری روش های تدبر در قرآن انجام شد و واژه حسد در قرآن و کشف معناشناسی عمومی آن در سوره های بقره، نساء، فتح و فلق موردبررسی قرار گرفت. درنهایت مفهوم حسد درآیات قرآن، تفاسیر ذیل آیات، لغت نامه التحقیق، جمع بندی معناشناسی حسادت، مقدمات، لوازم و نتایج، ابعاد، مراتب و مؤلفه های آن بررسی گردید و تعریفی از حسادت زوجین مبتنی بر قرآن به دست آمد.
۴۳۶۵.

بررسی تطبیقی مؤلفه های هوش هیجانی مبتنی بر منابع اسلامی

نویسنده:
منبع: قرآن و روانشناسی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 177 - 191

کلید واژه ها: هوش هوش هیجانی هوش هیجانی از منظر اسلام روایات تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۱۶
هوش هیجانی یک عنصر بنیادین از رفتار انسان است که جدا از هوش شناختی عمل می کند. این هوش، با تعادل برقرار کردن بین احساسات و عقل، می تواند انسان را به حداکثر کامیابی برساند. هدف از پژوهش حاضر استخراج مؤلفه های هوش هیجانی از منابع اسلامی است. روش تحقیق کیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری تحقیق منابع اسلامی شامل قران، نهج البلاغه و کتب روایی است. یافته های مطالعه حاضر نشان داد که مؤلفه های هوش هیجانی در آموزه های دینی مشاهده می شود و در واقع اسلام با ارائه راهبردهای تربیتی و اخلاقی نظیر خودشناسی، متواضع بودن، کظم غیظ، داشتن آرامش، حسن معاشرت، شرح صدر، خودمدیریتی، حفظ اعتدال، حفظ شأن و زبان، انعطاف پذیری و بهزیستی سعی بر تربیت مؤمنانی با هوش هیجانی بالا نموده است. در نهایت به نظر می رسد لازم است برای گسترش هوش هیجانی، آموزه های قرآن و زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را که یک مجموعه نمونه از مدیریت هیجانات در سراسر زندگی است مورد استفاده قرار داد و بر آموزش آن به دیگران به ویژه دانش آموزان، مربیان، والدین، مشاورین و روان شناسان همت گماشت.
۴۳۶۶.

رابطه ی میان خشم صفت، عدم تعهد اخلاقی، نشخوار خشم و پرخاشگری در دانش آموزان دوره ی دوم متوسطه: آزمون یک مدل میانجی تعدیل گر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی معاصر دوره ۱۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 127 - 139

کلید واژه ها: پرخاشگری خشم صفت عدم تعهد اخلاقی نشخوار خشم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۱۷
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی نشخوار خشم در رابطه ی بین خشم صفت و پرخاشگری و نقش تعدیل کننده ی عدم تعهد اخلاقی بود. این پژوهش به صورت همبستگی از نوع تحلیل مسیر و به طور دقیق مدل یابی میانجی تعدیل گر، است. جامعه ی آماری این پژوهش تمام دانش آموزان پایه ی دوازدهم دوره ی دوم متوسطه در سال تحصیلی 1401-1400 شهر اهواز بودند که از بین آن ها تعداد 200 دانش آموز با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ی پرخاشگری (بأس و پری، 1992)، سیاهه ابراز خشم صفت-حالت- نسخه ی 2 (اسپیلبرگر، 1999)، مقیاس نشخوار خشم (ساخودولسکی، گلاب و کرامول، 2001) و مقیاس عدم تعهد به اخلاق مدنی (کاپرارا، فیدا، وکیونه، ترامونتانو و باربارانلی، 2009) بودند. برای ارزیابی مدل پیشنهادی از نرم افزار 22 SPSS و PROCESS (مدل 15)، استفاده شد. نتایج نشان داد که خشم صفت با پرخاشگری رابطه ی مثبت و معنی دار دارد (01/0 >p) و نشخوار خشم میانجی این رابطه است. عدم تعهد اخلاقی رابطه ی مستقیم شرطی بین نشخوار خشم و پرخاشگری و رابطه ی بین خشم صفت و پرخاشگری را در دو سطح (از سه سطح) تعدیل کرد. در خصوص نتایج غیرمستقیم شرطی بین خشم صفت و پرخاشگری از طریق نشخوار خشم، عدم تعهد اخلاقی فقط در دو سطح (در حد میانگین و یک انحراف معیار بالای میانگین) این رابطه را تعدیل نمود. به طور کلی، با گنجاندن عدم تعهد اخلاقی به عنوان تعدیل کننده در مدل، مطالعه ی حاضر اثراتی را شناسایی کرد که بدون تحلیل تعدیل کننده نادیده گرفته می شدند.
۴۳۶۷.

تدوین مدل مفهومی قدردانی مبتنی بر مؤلفه های شکر اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷ 75 - 93

کلید واژه ها: قدردانی شکر منابع اسلامی مدل مفهومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۸
در تاریخچه ایده ها و نظریه ها، مفهوم «قدردانی» عمری طولانی اما در تاریخچه روان شناسی، گذشت ه ای نسبتاً کوتاه دارد. بر اساس منابع اسلامی، قدردانی به عنوان واکنش برتر به خوبی های دیگران و معیار انسانیت و جدایی از مرز حیوانیت معرفی شده است. بر این اساس، هدف این پژوهش تبیین مؤلفه های قدردانی مبتنی بر مفهوم «شکر» اسلامی است که با روش تحلیل محتوای کیفی متون دینی، منابع اسلامی بررسی و مؤلفه های قدردانی، از آن استخراج شد. روایی محتوای داده ها با استفاده از ضریب نسبت روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) بررسی و با اعتبار بالا تأیید شد. یافته های پژوهش نشان داد که قدردانی دارای دو مؤلفه درونی و بیرونی است؛ مؤلفه درونی آن شناختی عاطفی و مؤلفه بیرونی آن کلامی و رفتاری است که با استفاده از آن می توان روابط بینِ فردی را تقویت کرد.
۴۳۶۸.

کارآمدی مداخله آموزشی الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی پسران نوجوان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 31 - 60

کلید واژه ها: مداخله آموزشی تنظیم رفتار جنسی اضطراب سلامت روانی پسران نوجوانی بلوغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۱۲
پژوهش حاضر با هدف کارآمدی مداخله آموزشی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی پسران نوجوان انجام شده است. بدین منظور، برای بررسی کارآمدی مداخله آموزشی الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی پسران نوجوان از طرح آزمایشی تک آزمودنی با خط پایه چندگانه و نمونه سه نفره استفاده شد. یافته ها نشان داد هر سه مُراجع با شروع مداخله، روند افزایشی و رو به بهبودی را در مقیاس اضطراب کتل و در مقیاس سلامت روانی نشان دادند. میزان داده غیرهمپوش برای مُراجع سوم و میزان داده غیرهمپوش برای مُراجع اول و دوم در مقیاس اضطراب کتل نشان داد که مداخله آموزشی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی پسران نوجوان از کارآمدی و اثربخشی نسبی برخوردار است. بخش چشمگیری از تغییرات به وجودآمده در دوره پیگیری یک ماهه و سه ماهه ادامه پیدا کرد. نتایج این پژوهش نشان داد مداخله آموزشی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی، روشی مؤثر در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی نوجوانان است.
۴۳۶۹.

طراحی مدل ارتباط والد - نوجوان بر اساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷ 3 - 35

کلید واژه ها: رابطه والد نوجوان مدل منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۹
رابطه، نیاز ذاتی انسان ها است که در بستر شکل گیری و تداوم نوع سالم آن، احساس امنیت، خودمختاری، عزت نفس، کارآمدی، تعهد، صمیمیت، جرئت ورزی و محدودیت پذیری در فرد از تولد تا بزرگسالی تأمین می شود. از این رو، تنظیم روابط، نقش مؤثری بر سلامت روانی فردی و جامعه نزدیک و دور دارد. دین اسلام نگاه ویژه ای به تنظیم این روابط در نهادهای مختلف، از جمله اولین و مهم ترین نهاد ارتباطی، یعنی خانواده، در قالب ارتباط والد - نوجوان دارد. هدف پژوهش حاضر تبیین مدل ارتباطی والد - فرزندی بر اساس منابع اسلامی برای سازمان دهی ارتباطات بینِ فردی والدین با فرزندان نوجوان آن ها است. در این پژوهش، از روش تحلیل مفهومی محتوایی استفاده شد. همچنین، از شاخص روایی محتوا (CVI) و نسبت روایی محتوا (CVR) برای تأیید روایی استنباط به عمل آمده مبتنی بر نظر 10 کارشناس خبره استفاده شد. یافته ها نشان داد مدل ارتباط والد - نوجوان، مبتنی بر عقل ورزی ارتباطی است. در مدل عقل ورزی ارتباطی، مؤلفه های ساختی شامل «احسان ورزی» و «پرهیز از اسائه ورزی» و مؤلفه های نگه داری شامل «استبشار» و «شکرورزی» و مؤلفه های بازساختی ارتباط شامل «استغفار» و «صبرورزی - غفران» به صورت مجموعه ای و توأمان به کار گرفته شد. همچنین میزان CVI و CVR به دست آمده بالا بود که بیانگر صحت استنباط چهار موقعیت ارتباطی در حد کاملاً مطلوب از روایت مورد استناد است.
۴۳۷۰.

آموزش فلسفه به مثابه آموزش تفکر بر اساس دیدگاه دریدا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 32 - 55

کلید واژه ها: آموزش فلسفه آموزش برای تفکر مدرسه دانشگاه دریدا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۵۹
هدف این پژوهش بررسی دیدگاه دریدا درباره ضرورت آموزش فلسفه در مدارس و دانشگاه در جهت ارتقای وضعیت تفکر فراگیران است. پرورش تفکر، یکی از مولفه های بنیادین برای تحول آموزش است و آموزش فلسفه به مثابه آموزش تفکر از دیدگاه دریدا، زمینه فلسفی چنین تحولی را فراهم می سازد. با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و به منظور تبیین مسئله و پاسخ به پرسش ها، گزیده ای از مبانی فلسفی دریدا با تأکید بر ضرورت آموزش فلسفه در مدرسه و دانشگاه بیان شده است. یافته های به دست آمده حاکی از آن است که آموزش فلسفه شامل تفکر در مورد مدرسه و فلسفه آن است و تفکر فلسفی باید با تفکر در مورد خودِ فلسفه و فراتر از آن ترکیب شود تا به دانشگاه امکان فعالیت فلسفی و هم زمان به چالش کشیدن آن را بدهد. بنابراین با توجه به گستردگی و تصدیق کنندگی تفکر از منظر دریدا، آموزش فلسفه برای مدرسه و دانشگاه ضروری است و هر دو نهاد با توجه به تفاوت آن ها در سطح و نه در نوع، باید در امتداد یک پیوستار قرار گیرند و یک زنجیره را تشکیل دهند. 
۴۳۷۱.

دانشگاه ایرانی؛ از مهجوریت مفهوم تربیت تا ناکارآمدی در تحقق انتظارات فردی و اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 56 - 76

کلید واژه ها: دانشگاه ایرانی تربیت دانشجویان سیاست گذاری آموزش عالی یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۴۸
نقش و جایگاه نهاد دانشگاه در عرصه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مورد توجه و تأکید همه صاحب نظران مربوطه بوده و شواهد تجربی و پژوهشی فراوان نیز این واقعیت را تایید می کنند. با این همه به نظر می رسد که این نهاد مهم در ایران با مشکلات فراوانی مواجه است. آنچه در این مقاله به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل معرفتی یا فکری مشکلات موجود آموزش عالی ایران مورد تبیین و مفهوم پردازی قرار گرفته غفلت از ماهیت، مفهوم و مضمون محوری فرآیند تربیت انسان در دانشگاه ایرانی و تقلیل آن به روندی ایدئولوژیک و دولت محور بوده است که در نتیجه آن نیازها و علایق دانشجویان و نیز انتظارات اجتماعی از دانشگاه (در سطوح محلی، منطقه ای و ملی) مورد غفلت قرار گرفته است. این مقاله در حکم تلاشی آغازین برای توجه دادن سیاست گذاران و برنامه ریزان آموزش عالی کشور به فهم عمیق تر فرآیندهای آموزشی و تربیتی و فراهم کردن زمینه ها، الزامات و اقتضائات گوناگون آن در محیط های دانشگاهی است. یافته های حاصل از این مطالعه توصیفی و تحلیلی، نشان می دهد که تربیت در مراکز دانشگاهی کشور به دلایل مختلف به ویژه اتخاذ سیاست های کمیت محور و غفلت از ابعاد کیفی آموزش به روندی کم تأثیر بر روی دانشجویان تبدیل شده و در عمل نتوانسته است در معنا و مفهوم اصلی خود که ناظر بر رشد و کمال همه جانبه، فهم و پذیرش آزادانه، آگاهانه و نقادانه مفاهیم و ارزش ها و به کارگیری آن ها در سلوک فردی و اجتماعی دانشجویان است، تجلی و عینیت یافته و در نتیجه از تحقق انتظارت فردی و اجتماعی خود قاصر است. 
۴۳۷۲.

منطق سیاست گذاری آموزشی به مثابه تولید چیرگی (نگاهی به سیاست گذاری آموزش عالی در ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت سال ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 36 - 55

کلید واژه ها: سیاست گذاری اسناد آموزش عالی ایران متافیزیک چیرگی نقد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۴۴
هدف اصلی این مقاله بررسی نسبت میان سیاست گذاری های آموزش عالی و روایت های متافیزیکی است. ادعای اصلی مقاله نیز این است که چنین پیوندی به تولید چیرگی می انجامد. روایت های متافیزیک سنتی همواره در پی فهمی تمام و کامل از ذات و جوهر چیزها هستند. این خواست از طریق پدید آمدن دوقطبی ها و نادیده گرفتن تفاوت ها تحقق می یابد. استوار کردن سیاست گذاری های آموزش عالی بر روایت های متافیزیکی این خصلت را نیز به آن ها تسری می دهد. از لحاظ روش شناختی برای بررسی مدعای مقاله، متناسب با موضوع مورد بررسی از روش های توصیفی، تحلیلی و انتقادی استفاده شده. منابع پژوهش نیز شامل منابع دست اول و دوم، به ویژه دو سند تحول راهبردی علم و فناوری و سند نقشه جامع علمی کشور، بوده است. یافته ها نشان می دهد که نظام سیاست گذاری آموزش عالی ایران تحت تأثیر دوگانه گرایی افلاطون و ارسطویی است. به همین دلیل خصلت مذکور در مبانی ارزشی و نظری اسناد آموزش عالی ایران انعکاس روشنی یافته است. یکی از پیامدهای این دوگانه گرایی به حاشیه رفتن و غلبه یک سویه و مرکزیت یافتن سویه دیگر است، وضعیتی که در متن اسناد قابل مشاهده است. به نظر می رسد برای رهایی از این وضعیت، طرح چشم اندازهای فلسفی جدیدی ضروری است که بتواند افقی نو را برای طرح نوع متفاوتی از سیاست گذاری آموزش عالی بگشاید.  
۴۳۷۳.

Prediction of Depression, Anxiety and Stress in the Period Social Distancing Due to Coronavirus Based on Psychological Flexibility, Dysfunctional Attitude and Coping Strategies(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۹ 2-16

کلید واژه ها: Cognitive Dysfunction Coping skills Corona virus Pandemics psychological flexibility Psychological Stress Social Distance

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۴۵
Abstract Introduction and Objectives: Covid-19 pandemic in 2020 and the use of quarantine to prevent it have increased psychological reactions like depression, anxiety and stress in the general population. Hence, the need to identify variables that can affect these psychological reactions is felt more than ever. The aim of this study was to predict the rate of depression, stress and anxiety during quarantine based on psychological flexibility, dysfunctional attitude and coping styles. Method The research design was descriptive-correlational and the statistical population included all students who were active in the social media. A total of 501 students accessed the call for completion of questionnaires on online media, including Instagram, completed prepared questionnaires in the Google Form format. Measures included the Depression, Anxiety, and Stress Questionnaire (DASS-21, 1995), the Revised Dysfunctional Attitude Scale (DAS-26, 1978), the Acceptance and Practice Questionnaire (AAQ-II, 2005), and the Lazarus and Folkman Coping Strategies Questionnaire (CSQ, 1984). Results Psychological inflexibility, dysfunctional attitudes, and maladaptive coping strategies predicted depression, anxiety, and stress in a positive way, but problem-oriented coping strategies only showed an inverse relationship with depression. In regression analyzes, the variable of psychological inflexibility had the greatest effect on explaining depression, anxiety and stress. Discussion and Conclusion It can be concluded that teaching psychological flexibility and cognitive reconstruction can be useful in reducing depression, anxiety, and stress during the quarantine. Teaching problem-solving strategies can also have positive effects on reducing depression.
۴۳۷۴.

God- Oriented Spiritual Psychotherapy: A multidimensional approach (Protocol Validation)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۹ 37-54

کلید واژه ها: Spiritually Multidimensional psychotherapy religious psychology God Image God-oriented spiritual psychotherapy (God-OSP) spiritual psychotherapy

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳ تعداد دانلود : ۵۴
Using religious/spirituality (R/S) in psychotherapy changes the way clients look at their problems. Activation of Spiritual Dimension (ASD) based on attention on the two ultimate domains of perception filed, including "origin" and "resurrection" (hereafter) of existence, along with perceived "self" and "objective world" dimensions, as well as spiritual self-regulation, is the core of God-Oriented Spiritual Psychotherapy (God-OSP). The purpose of this article is to introduce the God-OSP protocol, its theoretical principles, content validity, and its clinical effect on psychological problems, especially anxiety, and stress. Both qualitative methods (such as content analysis and clinical phenomenology) and quantitative methods such as content validity index calculation have been used to analyze the data. The validation of the protocol was conducted with the rating of 10 expert psychologists that were familiar with both psychotherapy and religion content and self-reported rating scales and with 35 clinical psychologists and consultants that interest in participating in God-OSP. Results indicate that God-OSP with 5 stages, shows validation in expert psychologist rating and is also valid and reliable in self-report participant clinical psychologists. Spiritual action management, activation of innate intellect and God-oriented Wisdom, awareness of spiritual Identity, and real conceptualization of the core concepts of perceptual domains, are very important components of the protocol to ASD. The findings also showed that it is possible to design and implement the principles, mechanisms, and techniques of therapy for ASD based on Islamic religious sources. Therefore, it is possible to design effective interventions for emotional problems based on religious sources.
۴۳۷۵.

ثأثیر تمرین عصبی- روانی دلاکاتو بر تبحرحرکتی دانش آموزان فلج مغزی اسپاستیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال هشتم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۰) 29 - 36

کلید واژه ها: هماهنگی حرکتی فلج مغزی تمرینات عصب روان-شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۶۴
هدف: هدف از مطالعه حاضر، بررسی تاثیر تمرینات عصبی- روانی دلاکاتو بر هماهنگی دانش آموزان فلج مغزی اسپاستیک بود. روش پژوهش، نیمه تجربی با طرح پیش و پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه مورد مطالعه دانش آموزان مدرسه گل ها ویژه فلج مغزی بودند. روش: شرکت کنندگان در این پژوهش، 16 نفر دانش آموز فلج مغزی اسپاستیک رده سنی 7 تا 10 سال بودند که بعد از پیش آزمون به طور تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند. گروه تجربی به مدت 6 هفته تمرینات دلاکاتو را انجام دادند. روش اعمال متغیر مستقل در گروه تجربی شامل 4 مرحله خزیدن، چهار دست و پا رفتن، چرخش سر، پرتاب و دست کاری توپ بود. پروتکل تمرینی برای گروه تجربی در هر جلسه به صورت انفرادی در نظر گرفته شد در پایان 6 هفته از هردو گروه پس آزمون گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوورایانس ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که در متغیر هماهنگی چشم-دست (0001/0=p ،47/84=f)، پرتاب کردن (001/0=p ،92/17=f) و دریافت کردن (0001/0=p ،33/63=f) بین دو گروه تجربی و کنترل تفاوت معنادار وجود دارد که با توجه به تفاوت میانگین ها، عملکرد گروه تجربی بهتر از گروه کنترل است. بحث: بطورکلی می توان بیان کرد که یک دوره مداخله 6 هفته ای تمرینات عصبی- روانی دلاکاتو بر تبحر حرکتی دانش آموزان فلج مغزی اسپاستیک اثربخش است.
۴۳۷۶.

اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر واقعیت مجازی بر بهبود تنظیم شناختی هیجان در دانش آموزان با اختلال یادگیری خاص(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال هشتم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۰) 69-82

کلید واژه ها: اختلال یادگیری خاص ذهن آگاهی واقعیت مجازی تنظیم شناختی هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۷۸
هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر واقعیت مجازی بر بهبود تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان با اختلال یادگیری خاص انجام شد. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و یک پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری دانش آموزان دختر با اختلال یادگیری مراکز اختلال یادگیری در سال تحصیلی 1401-1402 در شهر کرمانشاه بودند. پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان برای دانش آموزان اجرا شد و از بین آن هایی که ملاک های ورود به پژوهش را داشتند 24 دانش آموز به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه 12 نفره آزمایش و گواه به صورت تصادفی جایدهی شدند. گواه آزمایش 10 جلسه تحت آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر واقعیت مجازی قرار گرفتند ولی گروه گواه آموزشی دریافت نکرد یک هفته پس از آخرین جلسه آموزش، پس آزمون و دو ماه بعد آزمون پیگیری اجرا شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه-گیری مکرر تحلیل شدند. نتایج نشان داد آموزش ذهن آگاهی تنظیم شناختی هیجان را دانش آموزان بهبود بخشیده است (001/0>P) و این تأثیرات در مرحله پیگیری پایدار بودند. ازآنجایی که آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر واقعیت مجازی توانایی تنظیم شناختی هیجان این دانش آموزان را بهبود می-بخشد، می توان از این روش کارآمد برای بهبود تنظیم شناختی این دانش آموزان استفاده کرد.
۴۳۷۷.

بررسی ناقرینگی الکتروآنسفالوگرافی لوب پیشانی بر اساس ابعاد برونگرایی و نورزگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال هشتم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۳۱) 35 - 45

کلید واژه ها: ناقرینگی الکتروآنسفالوگرافی لوب پیشانی خصوصیات شخصیتی برون‏گرایی نورزگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۶۳
مقدمه: امروزه بررسی زیربنای عصب شناختی خصوصیات شخصیتی جایگاه ویژه ای در پژوهش های عصب روان شناختی کسب نموده است. به اعتقاد آیزنک همبستگی شخصیت و رفتار، حاصل تفاوت های فردی درکنش وری مغز است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ناقرینگی الکتروآنسفالوگرافی لوب پیشانی بر اساس ابعاد برونگرایی و نورزگرایی است. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانشجویان پسر دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب بود که در سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند که بر اساس نمرات انتهایی توزیع در دو بعد برون گرایی و نورزگرایی چهار گروه (برون گرا، درون گرا، نورزگرا و پایدار هیجانی) با حجم 25 نفر انتخاب شدند. آزمودنی ها نسخه تجدید نظرشده پرسشنامه شخصیت آیزنک (EPQ-R)، پرسشنامه های دست برتری و پا برتری واترلو را تکمیل کردند و چشم برتری آنها مورد بررسی قرار گرفت، سپس فعالیت الکتریکی مغز آزمودنی ها از طریق الکترو آنسفالوگرافی از نقاط مختلف پوست سر ثبت شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که در فعالیت آلفای پایگاه های قطبی پیشانی راست (FP2)، پیشانی میانی راست (F4)، پیشانی جانبی راست (F8) و فعال سازی کل پیشانی راست (RF) تفاوت معناداری بین چهار گروه مشاهده نمی شود، اما در پایگاه های قطبی پیشانی چپ (FP1)، پیشانی میانی چپ (F3)، پیشانی جانبی چپ (F7) و فعال سازی کل پیشانی چپ (LF) تفاوت معنادار بین چهار گروه وجود دارد (01/0P<)؛ به طوریکه فعالیت موج آلفا در این پایگاه ها در افراد نورزگرا و درون گرا بیشتر از افراد پایدار هیجانی و برون گرا است. نتیجه گیری: به طور کلی یافته های پژوهش حاضر ارتباط بین ابعاد شخصیتی و ناقرینگی الکترانسفالوگراف لوب پیشانی مغز را تقویت می کند.
۴۳۷۸.

تبیین علّی امنیت اجتماعی بر اساس روان آزرده گرایی: نقش واسطه ای ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۶ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۲) 200 - 211

کلید واژه ها: ارضاء ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی امنیت اجتماعی روان آزرده گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۰
علی رغم اهمیت امنیت اجتماعی، پژوهش های اندکی به تبیین علّی آن پرداخته اند. از این رو، هدف پژوهش حاضر تبیین علّی امنیت اجتماعی بر اساس روان آزرده گرایی و ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی در گروهی از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود. مشارکت کنندگان 291 نفر (170 دختر) از دانشجویان در سال تحصیلی 99-1398 بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های روان آزرده گرایی مک کری و کاستا (1992)، ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی چن و همکاران (2015) و امنیت اجتماعی گیلبرت و همکاران (2009) را تکمیل کردند. روایی و اعتبار مقیاس های پژوهش با استفاده از روش تحلیل عامل تأییدی و ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. به منظور بررسی فرضیه های پژوهش از روش تحلیل مسیر و نرم افزار ایموس 24 استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل پژوهش با داده های جمع آوری شده برازش مطلوبی دارد. هم چنین، نتایج نشان داد که روان آزرده گرایی به طور غیر مستقیم (از طریق واسطه گری ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی)، پیش بینی کننده امنیت اجتماعی است. به طورکلی، نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که برنامه ریزی ها در خصوص امنیت اجتماعی نیازمند توجه هم به صفات شخصیتی و هم به موقعیت های ایجاد شده توسط این صفات، مانند ارضاء و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی، است. نتایج بر مبنای شواهد نظری و پژوهشی مورد بحث قرار گرفته است.
۴۳۷۹.

ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی مشکلات روانشناختی- زناشویی ازدواج در زنان متقاضی طلاق با سابقه ازدواج زودهنگام: یک مطالعه ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۳) 222 - 231

کلید واژه ها: زنان ازدواج زودهنگام طلاق روایی اعتبار روش ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۷
یکی از نیازهای اساسی پژوهشگران برای انجام مطالعات و مداخلات لازم، در دست داشتن ابزاری معتبر و مناسب در آن زمینه است. پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه مشکلات ازدواج در زنان متقاضی طلاق با سابقه ازدواج زودهنگام انجام شده است. روش تحقیق حاضر از نوع طرح اکتشافی- تأییدی بوده و از دو مرحله تشکیل شده است. مرحله اول روش کیفی بوده و از روش اکتشافی برای ساخت ابزار استفاده شده است. بدین منظور ضمن مصاحبه با 15 نفر از زنان متقاضی طلاق به شیوه مصاحبه با گروه های کانونی تا حد اشباع نظری داده ها، فرم اولیه پرسشنامه تنظیم شد. در مرحله دوم پژوهش، با استفاده از روش کمّی، روایی و اعتبار ابزار مورد نظر بررسی شد. به این منظور 160 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس از بین زنان متقاضی طلاق با سابقه ازدواج زودهنگام در شهر اردبیل در سال 1399 انتخاب شدند و پرسشنامه مشکلات روانشناختی- زناشویی ازدواج (1399) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) و شاخص رضایت زناشویی هادسون (1992) را تکمیل کردند. داده ها به کمک روش های آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزاهای SPSS و AMOSتحلیل شد. یافته ها نشان داد که پرسشنامه مشکلات روانشناختی- زناشویی ازدواج حاوی 28 سوال و 7 بُعد تأیید شده شامل: اضطراب، افسردگی، سردرگمی، عدم امنیت و بدبینی، دلتنگی و فقدان، عدم درک متقابل و تعارض زناشویی هستند. محاسبه اعتبار و روایی پرسشنامه نشان داد که این پرسشنامه اعتبار و روایی بالایی دارد. از این رو می توان از آن در حیطه های تحقیق و ارزیابی استفاده کرد.
۴۳۸۰.

مقایسه تداعی های ضمنی و آشکار مربوط به افسردگی و اضطراب در افراد مبتلا به اختلال خوردن و افراد سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی سال ۲۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۳) 242 - 251

کلید واژه ها: اختلال خوردن اضطراب افسردگی نگرش به تغذیه تداعی ضمنی تداعی آشکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۹۰
اختلال خوردن یک بیماری پیچیده روانپزشکی مزمن و ناتوان کننده است. در دهه های اخیر، مدل شناختی اختلال های خوردن پیشتاز نظریه پردازی، تحقیق و درمان بوده است. در تحقیقات جدید دو مدل نظری متمایز برای پردازش و ارزیابی های آشکار و ضمنی اطلاعات استفاده می کنند. هدف از پژوهش حاضر مقایسه تداعی های ضمنی و آشکار مربوط به افسردگی، اضطراب و نگرش به غذا در افراد مبتلا به اختلال خوردن و افراد سالم بود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل افراد مبتلا به اختلال خوردن شهر تهران بود که در شش ماهه اول سال 1399 به مراکز درمانی و مشاوره مراجعه کرده بودند. روش نمونه گیری به صورت خوشه در دسترس و هدفمند انجام شد. حجم نمونه 300 نفر بود که با پرسشنامه های SCL-90، سیاهه اختلال خوردن اهواز (شریفی فرد،1377)، مقیاس نگرش به غذا (تیچمن و همکاران، 2003) و تکلیف مبتنی بر رایانه آزمون تداعی ضمنی (گرینوالد و همکاران، 1998) آزمون شدند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحلیل نشان داد که در تداعی آشکار و ضمنی افسردگی، در تداعی ضمنی اضطراب و در تداعی آشکار نگرش به تغذیه بین افراد مبتلا به اختلال خوردن و افراد سالم تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نیز مشخص کرد که تنها تداعی و ضمنی آشکار افسردگی و تداعی ضمنی اضطراب می توانند به شکل معنادار اختلال خوردن را پیش بینی نمایند. این نتایج تأیید کننده نقش تداعی های ضمنی و آشکار در عرصه بالینی است؛ همچنین در شناخت بهتر اختلال خوردن کمک می کند تا در تدوین برنامه های آموزشی و مداخله های روانشناختی مورد ملاحظه قرار گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان