درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۴۶۱ تا ۴٬۴۸۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۴۴۶۱.

بررسی بازنمایی مؤلفه های فرهنگی و مذهبی در شبکه «من و تو»(مطالعه موردی: سری اول برنامه ببین تی وی)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 5-27

کلید واژه ها: بازنمایی ببین تی وی من و تو شبکه جم بی بی سی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۴
بازنمایی یکی از تکنیکهایی مؤثری است که اهمیت رسانه را بسیار تشدید کرده است و صاحبان قدرت و سلطه برای تثبیت و گسترش اهداف و نفوذ فرهنگی خود به این شیوه متوسل می گردند. فرهنگ یک مفهوم انتزاعی است که نمودهای عینی دارد و بازنمایی می تواند از طریق تاثیر انتزاعی بر ارزشها و ایدئولوژی افراد بسیاری از نمودهای فرهنگی که شامل آداب و رسوم، هنجارها و کنش ها می باشد را دستخوش تغییر در جهت اهداف مالکان رسانه نماید. هدف این پژوهش بازنمایی مؤلفه های فرهنگی و مذهبی در شبکه “من و تو” بود. روش پژوهش کیفی با رویکرد توصیفی و تحلیلی بود که برای نیل به این هدف قسمت اول برنامه ببین تی وی پخش شده در سال 97 از شبکه من و تو با روشی هدفمند مورد تحلیل نشانه شناختی قرار گرفت. از مهمترین یافته های این پ ژوهش تغییر سبک زندگی ایرانی-اسلامی به زندگی غربی از طریق تغییر باورها و ارزشهای اسلامی و با استفاده از کلیشه سازی و طبیعی سازی جزئیات مولفه های فرهنگی بود. یافته ها نشان داد که برنامه ببین تی وی با تغییر در ارزشها و هنجارهای مذهبی مخاطبان ایرانی سعی در تغییر سبک زندگی و ایجاد بی هویتی مذهبی در افراد دارد.
۴۴۶۲.

طراحی الگوی مناسب برای شناسایی شایستگی های مدیران مؤسسات آموزش عالی کشور (مطالعه موردی دانشگاه های دولتی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 9 - 33

کلید واژه ها: شایستگی الگوی شایستگی دانشگاه های دولتی ایران روش دلفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف پژوهش حاضر، ارائه الگوی شایستگی های مدیران دانشگاه های دولتی ایران تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود. به منظور تحقق این هدف از روش ترکیبی استفاده شد. جهت شناسایی ابعاد و مؤلفه های شایستگی مدیران، روش دلفی به کار گرفته شد (روش کیفی) و برای روایی و اعتبار مدل از روش پیمایشی استفاده گردید (روش کمّی). در مرحله کیفی جامعه آماری پژوهش، اساتید و خبرگان بودند که براساس روش نمونه گیری غیراحتمالی قضاوتی 40 نفر انتخاب شدند که تنها 34 پرسش نامه جمع آوری گردید، اما در مرحله کمهی از مجموع 14 دانشگاه دولتی، 247 پرسش نامه جمع آوری و تجزیه و تحلیل شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه و داده های ثانویه استفاده شد. برای تحلیل داده ها، مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار LISREL  اجرا شد. درنهایت براساس نتاج دلفی در مدل شایستگی های مدیریت دانشگاه های دولتی ارائه شده شایستگی های عمومی دارای بیشترین اهمیت می باشند، شایستگی عمومی شامل ابعاد اجرایی، نوآوری و ادارکی می شود در این بین شایستگی اجرایی مورد تأکید بیشتری قرار دارد؛ هم چنین تمامی شاخص های مربوط به شایستگی ها و ابعاد آن مورد تأیید قرار گرفته اند و مدل آزمون شده پژوهش مورد تأیید می باشد. در این بین، نیمرخ فردی مدیریت در دانشگاه بُعد آموزش مدیریت دانشگاه، باوجود تأیید اهمیت آن از تأثیر کمتری نسبت به سایر شاخص ها در مدل برخوردار است.
۴۴۶۳.

عوامل تأثیرگذار بر رفتار مصرف کنندگان دوستدار محیط زیست؛ مطالعه موردی: سازمان های مردم نهاد محیط زیستی شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال دهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۹ 295 - 320

کلید واژه ها: انگیزه هنجاری انگیزه لذتی انگیزه کسب منفعت کنش گر محیط زیستی سازمان مردم نهاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۸۴
چگونگی ارتباط بین انگیزه های محیط زیستی افراد در تعامل رفتاری آنان با محیط زیست، همیشه یکی از موضوعات مطرح در تعامل انسان با طبیعت است. به همین دلیل، پژوهش حاضر به بررسی عوامل تأثیرگذار بر رفتار مصرف کنندگان دوست دار محیط زیست می پردازد. جامعه آماری این پژوهش، اعضای سازمان های مردم نهاد دوست دار محیط زیست فعال در شهر مشهد است. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه انجام شد که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. با استفاده از روش تحقیق توصیفی و پیمایشی، تعداد 404 نفر از آن اعضای سازمان های مردم نهاد محیط زیستی شهر مشهد با روش نمونه گیری تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها ازطریق مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMO مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که انگیزه ها برروی رفتار مصرف کنندگان دوست دار محیط زیست اثر مثبت و معناداری دارد. در این بین، انگیزه های هنجاری، بیشترین تأثیر، ولی محدودیت ها برای انگیزه ها، کمترین تأثیر را برروی رفتار دارد. این یافته، اهمیت اولویت بندی سیاست گذاری را برجسته می سازد.
۴۴۶۴.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر جهت گیری ارزشیِ مرتبط با کسب و کار در بین بازاریان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 1-30

کلید واژه ها: جهت گیری ارزشی تعلق نسلی فرهنگ کاری مصرف رسانه ای تعهد حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۸۹
پژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر جهت گیری ارزشی مرتبط با کسب وکار در بین بازاریان شهر اصفهان پرداخته است. بر مبنای چارچوب نظری و پژوهش های تجربی انجام شده در این زمینه، 5 عامل اجتماعی به عنوان متغیرهای اصلی انتخاب شده و تأثیر آن ها بر جهت گیری ارزشیِ مرتبط با کسب وکار مورد بررسی قرار گرفته اند. این عوامل عبارتند از: تعهد حرفه ای، تعلق نسلی، فرهنگ کاری، مصرف رسانه ای و پایگاه اقتصادی، اجتماعی. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع «پیمایشی» بوده و جامعه آماری پژوهش حاضر،کلیه افرادی است که در سطح شهر اصفهان مشغول به فعالیت اقتصادی می باشند. حجم نمونه، 524 نفر از بازاریان شهر اصفهان بوده که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان داد که متغیرهای مستقل مورد بررسی در این پژوهش، در مجموع 32 درصد از واریانس متغیر ارزش های کسب وکار را تبیین می کنند. با توجه به مقادیر مربوط به حجم اثر، شاخص ضریب تعیین این مقدار، بزرگ برآورد می شود. به عبارت دیگر متغیرهای مستقل پژوهش در حد بالایی توان تبیین واریانس متغیر جهت گیری ارزشی مرتبط با کسب وکار را دارند. نتایج مربوط به متغیرهای مستقل به صورت جداگانه بیانگر این است که تنها اثر متغیر تعهد حرفه ای بر جهت گیری ارزشی مرتبط با کسب وکار معنادار است و اثر متغیرهای دیگر معنادار نیست.
۴۴۶۵.

زمینه های فرهنگی کنش اقتصادی شهروندان کرمانشاهی در حوزه رفاه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۹ 69 - 110

کلید واژه ها: زمینه های فرهنگی پول پس انداز رفاه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۰۳
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی از زمینه های فرهنگی اقتصادی کنش شهروندان کرمانشاهی در حوزه رفاه اجتماعی صورت گرفته است. روش تحقیق از نوع کیفی و تکنیک جمع آوری داده ها نیز مصاحبه نیمه ساخت یافته می باشد. مصاحبه پس از اجرا بین 35 نفر از افراد نمونه که به صورت هدفمند انتخاب شدند، که با همین تعداد به اشباح نظری رسید. نتایج تحقیق نشان داد که دو عامل دین و مذهب و آداب و رسوم به عنوان شرایط علّی در نظر گرفته شده اند. در بخش عوامل زمینه ای ترس از نمایش ثروت در عرصه عمومی و خانواده گرایی قرار می گیرد، شرایط مداخله ای شامل نوع پول (مثبت و منفی) و عدم تناسب در مدیریت پول و نگاه مردم می باشد. پدیده محوری نیز به نقش تعیین کننده پول در رفاه اجتماعی اشاره دارد. راهبردهای مدل نیز شامل: استفاده از پول به عنوان ابزاری برای توسعه کار و پس انداز را به انگیزه های مختلف می باشد. در نهایت نیز مجموع این قضایا پیامدهایی از قبیل: آسایش و راحتی، اشتغال، تفریح و سرگرمی، روابط خانوادگی و ارتباطات اجتماعی، تغذیه و پوشاک، فقر زدایی و محرومیت زدایی و رفع نیازها در جهت دسترسی به رفاه اجتماعی منجر می شود.
۴۴۶۷.

مختصات راهبردی الگوی سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی سال نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۹ 83-118

کلید واژه ها: سبک زندگی اسلامی مختصات راهبردی روش دلفی آنتروپی شانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۶۴
سبک زندگی طی یک قرن اخیر به صورت فزاینده ای مورد توجه محققان و اندیشمندان قرار گرفته است. از جمله دلایل اهمیت یافتن سبک زندگی می توان به تأثیر فراوان فرهنگ مدرنیته بر زندگی افراد اشاره کرد؛ مدرنیته مباحثی همچون تنوع طلبی، مصرف گرایی، وفور امکانات و وسایل رفاهی، تمایز داشتن نسبت به دیگران را بیش از پیش در دید عموم مردم بزرگ کرد و درواقع جوامع را به سمت توجه به این موارد سوق داد. این مقاله با شناسایی ابعاد مدیریتی راهبردی سبک زندگی و تعیین میزان تأثیر آنها بر سبک زندگی براساس نظر نخبگان فرهنگی با روش ترکیبی دلفی و آنتروپی شانون، در حکم یک راهنمای عمل برای مدیران فرهنگی ایفای نقش کرده و مدیران قادر خواهند بود از این طریق، اثربخشی فعالیت های خود را فزونی بخشند. درنهایت، بُعد «اشتغال و کسب و کار» بیشترین اهمیت را در سبک زندگی اسلامی دارد و پس از آن، به ترتیب، دسته های «ارتباطات و تعاملات»، «نظم و انضباط»، «معماری و شهرسازی»، «سلامت و بهداشت»، «پوشش و آرایش»، «تعلیم و تعلم»، «تغذیه»، «الگوی مصرف محصولات»، «اوقات فراغت» و «سنت ها و مراسمات، آیین ها و شعائر» قرار دارند.
۴۴۶۸.

راهبرد حضرت نوح(علیه السلام) در مواجهه با «الملأ» مورد مطالعه آیات 59 إلی 64 سوره أعراف

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و رسانه (نامه فرهنگ و ارتباطات سابق) سال ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 1 - 25

کلید واژه ها: حضرت نوح درس های اجتماعی نوح الملأ سوره أعراف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۴۱
داستان های قرآن کریم، درس های اجتماعی زیادی دارد که مفسران، در تفسیر آیات داستانی قرآن کمتر به این جنبه ها پرداخته اند. پیامبران، رهبران جامعه خودشان هستند، بنابراین شیوه ی دعوت مردم توسط آن ها، مقابله ی آنان با مخالفانشان و... می تواند الگوی خوبی برای رهبران و مردم یک جامعه دینی باشد. این مقاله به دنبال آن است تا علاوه بر توضیح آیات از دیدگاه مفسران، به بیان درس های اجتماعی داستان حضرت نوح در آیات 59 إلی 64 سوره أعراف نیز بپردازد. شیوه ی پاسخ دادن حضرت نوح به جنگ رسانه ای دشمن و تهمتی که «الملأ» (خواص) به او می زنند، دلسوزی و روشنگری زیاد برای جلوگیری از گمراهی مردمی که تحت تأثیر تهمت های دشمن، نسبت به جامعه ی دینی بدبین می شوند، از جمله درس هایی است که در این پژوهش به آن اشاره می شود؛ درس هایی که یک جامعه ی دینی مانند جمهوری اسلامی ایران می تواند از آن استفاده کند. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی و شیوه ی گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و بر اساس منابع مکتوب و الکترونیکی است.
۴۴۶۹.

Introducing PACT Model of Transformative Persuasion: Re-emergence of Learning Approach to Persuasive Communications

نویسنده:
منبع: Cyberspace Studies,Volume ۵, Issue ۲, July ۲۰۲۱ 85 - 114

کلید واژه ها: liminal space media persuasion PACT model of transformative persuasion persuasive technologies transformative learning threshold concept

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۱۷
The learning approach to persuasion was considered obsolete following the emergence of new paradigms such as cognitive and constructive approaches. However, according to the evolutions of learning theories and especially the re-emergence of the connectivism paradigm, mainly due to what new technologies have provided, the learning approach to persuasion seems to have reappeared as a powerful approach that has a lot to offer yet. Based on research conducted on transformative learning patterns and algorithms, this paper investigates: i) the applicability of using the patterns and algorithms as well as techniques developed in the transformative learning approach for transformative persuasion, ii) how media can be used in the transformation process. The components of a persuasive transformation model, the factors involved, and major elements of each factor are extracted by constructivist grounded theory (CGT), which is used for theory building, accumulating knowledge and experiences of scholars, practitioners, and experts in adult learning. We show how media can use these factors and elements and notions and techniques developed in transformative learning for the persuasive transformation of their respective audience. Borrowing the concepts of transformative learning concerning the states of mind of the adult students in different stages of the transformation process, we suggest how media can appropriately act in each stage to facilitate a transformation through persuasion.
۴۴۷۰.

Review of “Virtual Life in Iran: Emotions and Subcultures in Online Social Networks” authored by Mohammad Saeed Zokaei & Simin Veisi

نویسنده:
منبع: Cyberspace Studies,Volume ۵, Issue ۲, July ۲۰۲۱ 177 - 180

کلید واژه ها: affective turn digital cultures emotions Iran online social networks Structure of Feeling

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۲۱
Virtual Life in Iran: Emotions and Subcultures in Online Social Networks authored by Mohammad Saeed Zokaei & Simin Veisi. Tehran, Iran: Agah Publication, 2020.  528 pp., ISBN  978-964-416-442-2.
۴۴۷۱.

Google’s University? An Exploration of Academic Influence on the Tech Giant's Propaganda

نویسنده:
منبع: Cyberspace Studies,Volume ۵, Issue ۲, July ۲۰۲۱ 181 - 202

کلید واژه ها: academic influence Google Regulation surveillance capitalism

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۲۴
This article sheds light on the symbiotic relationship between academics and Google's propagandistic endeavors to normalize the unilateral exploitation of user data. While technology enthusiasts often praise Google's innovations, little attention is given to the company's trajectory from a small start-up to a global behemoth. The authors argue that academia plays a significant role in fostering a sense of gratitude among users for Google's services, despite relinquishing their rights and privacies. Google's substantial financial support for academic conferences and grants to researchers fuels the narrative that its data usage is both legitimate and altruistic. However, this paper reveals instances where Google has exerted pressure on academics to produce favorable articles and penalized those who refused to comply, effectively influencing academic discourse to bolster its image as a benevolent corporation.
۴۴۷۲.

The aesthetics of Instagram: Exploring the aesthetics of visual and semantic aspects of Instagram

نویسنده:
منبع: Cyberspace Studies,Volume ۵, Issue ۱, January ۲۰۲۱ 59 - 78

کلید واژه ها: Aesthetics filtering Instagram IPhoneography Nostalgia

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۱۹
The article presents the results of an aesthetic study of content and visual forms on Instagram, a relatively new social media platform. The study focuses on how the products of digital technology, understood as new artifacts within the postmodern aesthetic framework, have been taken up within the digital culture. The results of the research help us to understand the characteristics of this new social media platform, indicating that Instagram has been highly successful in changing aesthetic criteria and standards and creating new aesthetic forms and content.
۴۴۷۳.

عکاسی خبری در بستر شبکه های اجتماعی: نظریه ارزش نمایشی بنیامین و ریزوماتیک دلوز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هفدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۲ 11 - 25

کلید واژه ها: رسانه های اجتماعی سواد رسانه ای سواد سلامت مصرف رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۲۵۸
در این تحقیق با تحلیل نظریه ارزش نمایشی بنیامین و مؤلفه های اصلی نظریه ریزوماتیک دلوز، عکاسی خبری در بستر شبکه های اجتماعی بررسی شد. اهمیت و ضرورت تحقیق به سبب پدید آمدن بستر جدید تکنولوژیک در فضای مجازی (شبکه های اجتماعی) در تغییر تعاریف و کارکردهای عکس خبری و عکاسی خبری است. نتایج تحقیق نشان می دهند که مهم ترین شاخصه بستر شبکه اجتماعی برای عکاسی خبری، ظهور مفهوم فردیت و همچنین تکثر در جهت از بین بردن روایت برتر (روایت غالب) است. در این فضا، عکس عبور از ساختارها و چارچوب های خبری را تجربه می کند و نمایشی که توسط بازتولید مکانیکی از واقعیت صورت می گیرد، به نوعی رابطه مردم با مردم را تأیید می کند. در این رویکرد عکاسی خبری به ژورنالیسم نوشتاری یا خبرگزاری ها بی نیاز است و رابطه عکس با واقعیت صرفاً با هنر و ذهنیت عکاس در پیوند است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده بر اساس داده های کتابخانه ای و اینترنتی سامان داده شده است.
۴۴۷۴.

شمول پذیری «قاعده نفی حرج» نسبت به حرج جنسی و تأثیر آن بر درخواست طلاق قضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هفدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۵ 63 - 80

کلید واژه ها: حرج جنسی نفی حرج طلاق قضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۲۹۰
زمینه و هدف: بهره وری جنسی از جمله حقوق بنیادین زن و شوهر پس از ازدواج است که تأمین آن در آموزه های مختلف دینی مورد تأکید قرار گرفته و فقها نیز آن را در قالب حق همخوابگی، حق تحریک، حق آمیزش و حق عدم عزل به رسمیت شناخته اند. رویارویی زوجه با کژکاری، انحراف یا خشونت جنسی زوج، سبب محرومیت او از این حق شده، وی را در معرض وضعیتی قرار می دهد که تحمل ادامه زندگی مشترک را برای او دشوار می سازد. در این پژوهش بر آن هستیم به این پرسش پاسخ دهیم آیا زوجه می تواند با استناد به وضعیت دشوار خود در عدم تأمین نیازهای جنسی اش آن را مصداق سوء معاشرت زوج دانسته و با استناد به قاعده نفی حرج، متقاضی طلاق قضایی باشد.مواد و روش ها: پژوهش حاضر با روش تحلیلی توصیفی و با اسناد به منابع کتابخانه ای انجام شده است. .یافته ها: پژوهش حاضر نشان می دهد که احقاق حقوق جنسی در روابط زناشویی بر اساس معیارهای عرفی مورد پذیرش فقهای مسلمان است. هرچند در بیشتر متون فقهی عنوان حرج ناظر به امور جسمانی است، اما اطلاق «حرج» و کاربست های گوناگون آن در مسائل مختلف فقهی، سبب می شود تا قاعده نفی حرج، حرج های غیر جسمی از جمله حرج جنسی را در برگیرد
۴۴۷۵.

مقایسه مفهوم نفس در قرآن با مفهوم روان در روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 33 - 56

کلید واژه ها: نفس قرآن روان روان شناسی انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۱۳۳
در منابع روانشناختی با رویکردی اسلامی، غالبا واژه نفس معادل مفهوم روان در نظر گرفته شده و با این تناظر مفهومی تلاش می شود تا برای روانشناسی در چارچوب دینی تاریخی تدارک شود. این مقاله در صدد است تا نشان دهد که میزان قرابت مفهومی این دو واژه تاچه حد است و آیا می توان این دو را معادل سازی کرده و با این نگاه از دانش روانشناسی اسلامی با بهره گیری از علم النفس یاد کرد. روش تحقیق این پژوهش تحلیل متن است. در این بررسی منابع اصیل تفسیری و لغت، تحلیل و با مقایسه آن با روان و تعریف آن در کتاب های مرجع روانشناسی، به تحلیل نسبت نفس و روان پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که واژه نفس در قرآن کریم به معنای حقیقت و هویت انسان به کار رفته است و می تواند ابعاد مختلف وجودی او را در برگیرد. اصلی ترین نقطه تمایز نفس و روان در بعد فراجسمانی نفس است. روان در روان شناسی در مکاتب مختلف معنایی مادی و دنیایی دارد. اما در نفسی که قرآن معرفی می کند بعد فرامادی و فراجسمانی، بسیار پررنگ است. به طور خلاصه می توان گفت رابطه نفس و روان عموم و خصوص مطلق است. چرا که نفس همه حقیقت انسان را نشان می دهد؛ اما روان به ابعاد محدودی از وجود انسان اشاره دارد. با این توصیف این تناظر مفهومی موجود که نفس را معادل روان در نظر می گیرد، غالبا به تقلیل مفهوم نفس منتهی شده و نتایج آن از شمول کافی برخوردار نیست.
۴۴۷۶.

چیستی بررسی انتقادی در مطالعات تاریخی و ابعاد آن

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۵ ویژه تاریخ اسلام 5 - 28

کلید واژه ها: انتقاد نقد علمی نقد بیرونی نقد درونی کریتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۹۴
این مقاله به چگونگی بررسی انتقادی یک متن و اثر پاسخ می گوید و می کوشد با استفاده از روش توصیفی به عرضه چارچوبی برای روش نقد و ابعاد آن بپردازد. با توجه به مطالب ارائه شده در این مقاله روشن می شود مراد از انتقاد همان نقد علمی است؛ اصطلاح علمی که در برابر واژه کریتیک به کار می رود. با انتقاد به مفهوم عامیانه که انتقاد را تن ها در جنبه سلبی اثر به کار می برند، درواقع نقد فرآیند اصلاح اطلاعات است. نقد، خود، با فرا نقد سنجیده می شود که این درواقع همان معیار در نقد است. این فرانقد از طریق دو شیوه نقد درونی و بیرونی حاصل می شود. هر نقدی بُعد ظاهر و لایه رویی متن را موردتوجه قرار می دهد، ولی در لایه های زیرین معنا و سطح عمیق تری وجود دارد که ضرورت بررسی را بیشتر می کند درواقع از دو روش نقد بیرونی و نقد درونی صورت می گیرد و هرکدام دارای مؤلفه هایی است که در این پژوهش بدان پرداخته شده است.
۴۴۷۷.

برساخت اجتماعی ایده الیسم توسعه ای غربی کاوشی زمینه مند از فرآیندهای اجتماعی تکثر ارزش های غربی در میان جوانان شهر یزد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال پانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۲) 24 - 1

کلید واژه ها: تکثر ارزش های غربی فضای مجازی ایده الیسم توسعه ای غربی اینستاگرام اپوخه غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۱۷
پژوهش حاضر سعی دارد فرایندهای اجتماعی تکثر ارزش های غربی در میان جوانان شهر یزد را بررسی کند. یکی از مسائل مهمی که در بحث ورود رسانه و شبکه های اجتماعی مجازی مطرح است اثرات ورود ارزش های غربی به زندگی روزمره است. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای و از طریق نمونه گیری نظری، 22 نفر از جوانان فعال در فضای مجازی (میکرواینفلوئنسر) در شهر یزد انتخاب و مطالعه شدند. فرآیند نمونه گیری نظری تا اشباع داده ها ادامه یافت. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرارگرفتند و یافته ها در قالب خط داستان (شامل 14 مقوله اصلی و یک مقوله هسته) و مدل پارادایمی ارائه شدند. نتایج پژوهش نشان دهنده این واقعیت است که ارزش های غربی ذائقه های جدیدی برای جوانان برساخت کرده اند. به گونه ای که تمایلات فرهنگی، اجتماعی و خانوادگی آنان تحت تاثیر قرار می گیرد. در چنین وضعیتی جهان ذهنی و عینی مشارکت کنندگان به طور مداوم درگیر بازاندیشی های فراگیر در ارزش های جدیدی می شود که دریافت کرده اند و مواجهه آنان با این ارزش ها استراتژی ها و پیامدهای متفاوتی همانند اپوخه غرب، مدپایی زیبایی شناختی، کولاژ دوستی های فراملیتی، محدودیت های اجرای مد، جاذبه و دافعه مهاجرت را برای آن ها به ارمغان آورده است.
۴۴۷۸.

بررسی تطبیقی مفهوم و کارویژه های خانواده در الگوی اسلامی و غربی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال پانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۲) 41 - 25

کلید واژه ها: خانواده غرب اسلام تولید نسل فردگرایی تکامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۹۰
خانواده از نهادهای مهم اجتماعی است که در جوامع و فرهنگ های مختلف داری اهمیت بالایی است. اهمیت خانواده در اجتماعات انسانی ناشی از کارویژه های مهمی است که این نهاد ایفا می نماید؛ اما کارویژه های خانواده در جوامع مختلف متفاوت است. در این مقاله کارویژه های آن در اندیشه و الگوی اسلامی و اندیشه و الگوی غربی مورد بررسی قرار گرفته است. سوال اساسی که در این زمینه مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که کارکردهای خانواده در اسلام و غرب چگونه بوده و چه تفاوت هایی با همدیگر دارد؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی سوال مورد اشاره پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد نهاد خانواده و عوامل موثر در تربیت و استحکام آن از مباحثی است که در آموزه های اسلام مورد توجه جدی قرار گرفته است. در اندیشه اسلامی توصیه های اخلاقی، اعتقادی و عبادی زیادی وجود دارد که التزام به آنها باعث تقویت و تربیت و استحکام خانواده می شود. از این رو، خانواده از جایگاه والا، منزلتی ارجمند و موقعیتی ممتاز و ویژه برخوردار است و سهم عمیق و گسترده ای در پیشرفت و تکامل انسان ها دارد. در اندیشه غربی، تامین نیازی جنسی، جامعه پذیری از مهمترین کارکردهای خانواده است اما در اندیشه و الگوی اسلامی، تامین نیازی روحی و معنوی، تولید نسل و در عین حال تامین نیازی جنسی، تقویت و تکامل انسان ها و جلوگیری از هرج و مرج کارکرد خانواده در اسلام است که نسبت به الگوی غربی بر ابعاد روحی و معنوی و اجتماعی خانواده تاکید زیادی شده است.
۴۴۷۹.

فراتحلیل مطالعات رابطه سرمایه اجتماعی و شادی در ایران ( تحقیقات انجام شده بین سال های 1398-1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 93 - 134

کلید واژه ها: فراتحلیل سرمایه اجتماعی شادی نشاط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۷۲
تحقیقات در حوزه علوم اجتماعی و موضوعات اجتماعی رشد فراوانی کرده است، با توجه به اینکه تسلط بر همه ابعاد مسائل گوناگون کار دشواری است. می توان به تحقیقات ترکیبی به عنوان یک راه حل مفید و سودمند روی آورد. احساس شادی و نشاط یکی از ضروری ترین خواسته های فطری و نیازهای روانی انسان به شمار می رودکه تحت تأثیر عوامل گوناگون است. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه رابطه سرمایه اجتماعی و شادی در ایران در سال های1398-1390انجام شده است. با استفاده از روش فراتحلیل و استفاده از نرم افزار جامع فراتحلیل(CMA)، تعداد18مقاله مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج تحقیق فرض همگن بودن مطالعات انجام شده رد شد و فرض ناهمگونی اندازه اثر پژوهش ها مورد تأیید قرارگرفت. در واقع رابطه بین سرمایه اجتماعی و شادی، به لحاظ ویژگی ها و مشخصات مطالعات متفاوت است و در این وضعیت از متغیرهای تعدیل گر بستر تحقیق و جامعه آماری برای مشخص کردن واریانس و محل این تفاوت ها استفاده شده است. در تحلیل یافته ها مشخص شد که میانگین اندازه اثر و تأثیر سازه سرمایه اجتماعی بر شادی، در سطح بالا قرار دارد، یعنی متغیر سرمایه اجتماعی عاملی مؤثر در شادی در میان جامعه ارزیابی شده است.
۴۴۸۰.

بار مسئولیت بیشتر در سنین سالمندی: مطالعه روند و الگوهای ترتیبات زندگی سالمندان در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 135 - 166

کلید واژه ها: ترتیبات زندگی سالخوردگی سالمندان خانوار ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۳
ترتیبات زندگی سالمندان در کشورهای درحال توسعه از اهمیّت فراوانی برخوردار است زیرا دولت ها به دلیل نداشتن نظام های مراقبتی و بهداشتی تکامل یافته، نمی توانند تمامی حمایت های مورد نیاز سالمندان را فراهم کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی ترتیبات زندگی افراد 60 ساله و بالاتر در ایران در طول چهاردهه گذشته (1398-1363) انجام گرفت. داده ها از طرح هزینه و درآمد خانوار که توسط مرکز آمار ایران انجام می شود گرفته شده است. یافته های تحقیق نشان داد که میزان های سرپرستی سالمندان در طول دوره افزایش یافته است. هرچند این افزایش برای هر دو جنس مشاهده می شود اما برای زنان دو برابر بیشتر از مردان بوده است. مردان سالمند، بیشتر خانوارهای هسته ای را سرپرستی می کنند در حالی که بیشتر خانوارهایی که زنان سرپرستی آن ها را بر عهده دارند از نوع تک نفره و تک والد هستند. همچنین بر تعداد سالمندانی که به تنهایی زندگی می کنند افزوده شده است. تعداد خانوارهای با سرپرست سالمند که فرزندی بزرگ سال در آن ها حضور دارد در مقایسه با گذشته افزایش داشته است. با این حال به نظر نمی رسد که این هم سکنایی در جهت رفاه و آسایش بیشتر والدین سالمند بوده باشد. در واقع تغییرات در ترتیبات زندگی سالمندان در ایران در طول سه دهه گذشته منجر به وارد آمدن فشار مضاعف بر سالمندان شده است و آن ها در سنین بالا همچنان مسئولیت هایی همچون مدیریت خانوار و تأمین ملزومات اعضای آن را بر عهده دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان