درخت حوزه‌های تخصصی

به منظور بررسی رابطه ادراک و انتظار دانش آموزان از جوّ کلاس با پیشرفت تحصیلی آنان و همچنین‘ رابطه ادراک وانتظار معلمان این شاگردان از جوّ کلاس و پیشرفت تحصیلی آنان‘به طور تصادفی‘12کلاس دخترانه وپسرانه پنجم ابتدایی (394=N)‘ از مناطق2و6 آموزش و پرورش تهران انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز‘براساس پرسشنامه جوّ روانی-اجتماعی کلاس وکارنامه های تحصیلی دانش آموزان جمع آوری شد و در تحلیل آماری نتایج روش((U)) مان ویتنی و تحلیل رگرسیون چند متغیره مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش نشان داده شده است که میزان انتظار از جوّ کلاس‘هم برای معلمان وهم برای دانش آموزان‘بالاتر از میزان ادراک است. همچنین‘سطح انتظار وادراک معلمان از جوّکلاس بالاتر از سطح انتظار وادراک دانش آموزان است و سطح ادراک وانتظار دانش آموزان مدارس دخترانه از جوّ کلاس ‘ بالاتر از سطح ادراک و انتظار دانش آموزان مدارس پسرانه است و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر‘بالاتر از دانش آموزان پسر است . در مجموع‘یافته های تحقیق نشان میدهد که بین جوّ روانی – اجتماعی کلاس و پیشرفت تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد و میتوان براساس جوّ روانی –اجتماعی کلاس‘پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را- هرچند در حد ناچیز-پیش بینی کرد.

" هدف: عقب ماندگی ذهنی علاوه بر شیوع قابل توجه، با نقصان رشد در ابعاد مختلف جسمانی، روانی، تکاملی، اجتماعی و تربیتی همراه بوده و می تواند تاثیرات نامطلوبی بر ساختار و عملکرد خانواده داشته و باعث تجربه این تنش ها به صور مختلف توسط پدر و مادر شود. از آنجا که بررسی ها و نتایج حاصل از آنها می تواند در شناخت این مشکلات و حتی نحوه چگونگی اداره آنها کمک موثری باشد، لذا، این تحقیق کیفی به توصیف ساختار تجربیات مادران این کودکان، و به معانی که آنها از داشتن یک کودک عقب مانده ذهنی دارند پرداخته است. روش بررسی: برای توصیف تجربه مادران از تحقیق کیفی به روش پدیده شناسی برای جمع آوری داده ها و آنالیز آن استفاده شد. در این مطالعه با نمونه گیری هدفمند 12 مصاحبه باز با مادران دارای یک کودک عقب مانده ذهنی آموزش پذیر شاغل به تحصیل در مدرسه استثنایی آموزش و پرورش به عمل آمد. مصاحبه ها ضبط شد و عینا بصورت دست نوشته هایی درآمد و با روش کولازی آنالیز شد. یافته ها: از میان 336 جمله با معنی (مضمونی) 6 مضمون اصلی بدست آمد که عبارتند از: برخورد با ناتوانی تکاملی کودک، احساسات منفی، کودک محور سلامتی و ناسلامتی مادر، عدم توانایی در مدیریت خود و کودک (مستاصل شدن مادر)، حمایت همسر، خانواده و دیگران، مبهم بودن آینده (قدم در تاریکی برداشتن). نتیجه گیری: تجربیات مادران از داشتن کودک عقب مانده ذهنی نشان می دهد که آنان کودکشان را نعمت و امانت الهی می دانند و برای پذیرش و سازگاری با وجود او تنها به خدا توکل دارند و از منابع حمایتی مناسب و اثربخشی برخوردار نیستند. بعلت تقبل مسوولیت بیش از اندازه در طول زندگی از جان مایه می گذارند که نتیجه آن تحمل استرس زیاد، احساس ناامیدی، غم و اندوه و درک ابهام آمیز از آینده کودک و خود است. ایفای نقش اول در حمایت همه جانبه کودک موجب غفلت آنان از خود در همه ابعاد جسمی، روحی، روانی و اجتماعی شده است. "

هدف از پژوهش حاضر شناخت و بررسی برنامه های درسی پنهان در پایان نامه های کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی می باشد. تحقیق برآنست تا با توجه به تعریف پورتلی (1993) از برنامه درسی پنهان چهار بعد اصلی را در شکل گیری برنامه های درسی پنهان پایان نامه، به شرح ذیل بررسی نماید؛ الف)- برنامه های درسی پنهان به منزله انتظارات غیررسمی، اما مورد انتظار در پایان نامه ها ب)- برنامه های درسی پنهان ناشی از یادگیری های قصد نشده ج)- برنامه های درسی پنهان ناشی از ساختار پایان نامه ها د)- برنامه های درسی پنهانی که دانشجو خلق می کند. تحقیق کیفی حاضر به روش قوم نگاری اجرا شد که محقق با مطالعه یک ساله بر روی 20 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد در سه گروه الف)- علوم انسانی ب)- فنی و مهندسی ج)- علوم پایه انجام داده است. یافته های تحقیق که با استفاده از ابزارهای متنوع کیفی شامل اتوبیوگرافی، مشاهده، عکس، مصاحبه روایی و مصاحبه نیمه ساختار به دست آمده اند، حاکی از آن است که دانشجویان تجارب منفی و مثبت متعددی در طول پایان نامه نویسی به دست آورده اند که محقق از طریق تحلیل محتوایی آن ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.

هدف این پژوهش شناخت رابطه بین میزان خلاقیت معلمان درس علوم با حل مشکلات درسی دانش آموزان سال سوم راهنمایی شهر تهران بوده است.روش تحقیق در این پژوهش از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان و کلیه دانش آموزان پسر سوم راهنمایی شهر تهران بوده و از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است که تعداد نمونه دانش آموزان 275 نفر و تعداد نمونه معلمان 55 نفر میباشد. ابزار اندازه گیری شامل دو پرسش نامه: 1- سنجش شخصیت خلاق برای تعیین میزان خلاقیت معلمان 2- پرسش نامه حل مشکلات درسی دانش آموزان برای تعیین میزان حل مشکلات درسی دانش آموزان توسط معلمان درس علوم میباشد. پس از جمع آوری اطلاعات، با استفاده از برنامهSPSS برای بررسی رابطه بین متغیر ملاک و پیش بین از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که معلمان خلاق بهتر میتوانند مشکلات درسی دانش آموزان از جمله عدم انگیزه، عدم توجه، عدم مشارکت و عدم درک و فهم را حل کنند.

زمینه: هدف پژوهش حاضر این بود تا با روش مرور سیستماتیکِ منابع علمی، جدیدترین ویژگی ها، سبب شناسی و راهکارهای درمانی اختلال اضطراب جدایی در کودکان را شناسایی و معرفی کند. نتیجه گیری: نتایج بررسی نشان داد که پس از گذشت چندین دهه از شناسایی و معرفی اختلال اضطراب جدایی، همچنان این اختلال به عنوان یکی از اختلال های اضطرابی شایع در آسیب شناسی روانی کودکان مطرح است. نتایج همچنین بیانگر این بود که بروز حالت ترس و نگرانی مفرط در موقعیت های جدایی کودک از والد یا خانه به عنوان مهمترین ویژگی این اختلال شناخته می شود و ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و خانوادگی در کنار یادگیری اضطراب و دخالت عوامل شناختی در سبب شناسی آن تاثیر گذارند. افزون بر این، نتایج نشان داد که اثربخش ترین درمان های شناخته شده برای این اختلال شامل درمان شناختی رفتاری، درمان های خانوادگی، بازی درمانی و درمان دارویی است. در این راستا آموزش والدین و مربیان و معلمان در فرایند درمان اهمیت بسیاری دارد.

"هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین ابعاد ذهنیت فلسفی (جامعیت، تعمق و انعطاف پذیری) و بهبود انجام وظایف مدیریتی (برنامه ریزی و ارزشیابی، سازماندهی، ارتباطات و روحیه) با توجه به ویژگی های جمعیت شناختی افراد (سن، جنس، سابقه خدمت و سطح تحصیلات) بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مدیران و معاونین شاغل در 56 دبیرستان دخترانه و پسرانه شهرستان کاشان بوده است که از بین آنها، تعداد 30 مدیر و 30 معاون (60 نفر) به عنوان نمونه آماری پژوهش به روش تصادفی ساده انتخاب گردید. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. ابزار اندازه گیری شامل دو پرسشنامه پاسخ بسته مربوط به ابعاد ذهنیت فلسفی مدیران و نگرش معاونین نسبت به انجام وظایف مدیران بوده است. تجزیه و تحلیل آماری با روشهای همبستگی، آزمون t و تحلیل واریانس انجام گرفته است. نتایج حاکی است که میزان ذهنیت فلسفی مدیران با هیچ یک از کارکردهای آنان رابطه ندارد. همچنین بین عملکرد مدیران و سطح ذهنیت فلسفی (پائین و بالا) تفاوت معناداری مشاهده نگردید."

" هدف از مقاله حاضر، مقایسه کیفیت آموزش و پرورش مدارس دولتی و غیرانتفاعی استان چهارمحال و بختیاری بوده است که در دو بخش کمی و کیفی صورت پذیرفته است. در بخش کمی، برای محاسبه نرخهای آموزشی، دانش آموزان مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در یک دوره 6 ساله مورد مطالعه قرار گرفتند که جامعه و نمونه برابر بودند. در بخش کیفی، 8 مدرسه راهنمایی و متوسطه به صورت هدف دار انتخاب شدند و 76 دانش آموز و 74 معلم به صورت نمونه گیری در دسترس، در این تحقیق شرکت کردند. پرسشهای پژوهش به بررسی نرخ ثبت نام دانش آموزان، نرخ قبولی و مردودی، نرخ ماندگاری و ترک تحصیل دانش آموزان مدارس دولتی و غیرانتفاعی می پردازد. فرضیه های پژوهش به بررسی میزان سلامت روانی معلمان، میزان رضایت دانش آموزان و ویژگیهای معلمان مدارس دولتی و مدارس غیرانتفاعی اختصاص یافته است. ابزار پژوهش در بخش کمی، پرسشنامه 28 سوالی سلامت عمومی روان، آزمون 21 سوالی ارزیابی شخصیت آیزینگ و آزمون 24 سوالی رضایت مراجع است که از روایی و پایایی مناسب برخوردارند. در بخش کیفی چهار پژوهشگر آموزش دیده ضمن حضور، در مدارس و مشاهده وضعیت، با افراد مصاحبه کردند. یافته های پژوهش عبارتند از: 1. میان میزان سلامت روانی معلمان مدارس دولتی و غیرانتفاعی تفاوت معنادار وجود ندارد. 2. دانش آموزان مدارس غیرانتفاعی از کیفیت خدمات ارائه شده در این مدارس راضی تر از دانش آموزان مدارس دولتی هستند. 3. میان ویژگیهای فردی معلمان مدارس دولتی و غیرانتفاعی تفاوت معنا دار وجود ندارد. 4. نرخ ثبت نام در مدارس دولتی در هر سه مقطع بیشتر از مدارس غیرانتفاعی می باشد. 5. نرخ قبولی و نرخ ماندگاری در مدارس غیرانتفاعی در هر سه مقطع بیشتر از مدارس دولتی است. 6. نتایج حاصل از مشاهده و مصاحبه نشان داده که کیفیت فضای آموزشی و کلاسها، برنامه صبحگاهی، فعالیت های انجمن اولیا و مربیان و برگزاری امتحانات در مدارس دولتی بهتر از مدارس غیرانتفاعی بوده است، اما کیفیت رابطه اولیا با مدرسه، کیفیت درس ورزش و آزمایشگاهها در مدارس غیرانتفاعی از مدارس دولتی بهتر است. "

در عصر اطلاعات و ارتباطات و با ورود فن آوری های نوین در حوزه آموزش و پرورش، فراگیران با مخاطرات و ریسک های بیشتری برخورد می کنند و نسبت به نسل های قبل، نیاز به یادگیری دانش و مهارت های جامع تر و جدید تری خواهند داشت. پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر کاربرد نرم افزارهای آموزشی در ارتقاء یادگیری مهارت های اساسی درس هنر دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی در مدارس شهرستان آمل و در سال 1390 اجرا گردید. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی بود. جامعه تحقیق 150 کلاس درس پنجم ابتدایی بود. از میان آنها به روش تصادفی ساده دو کلاس 25 نفره انتخاب و دانش آموزان آن به دو گروه آزمایش و شاهد تقسیم شدند. ابزار گرد آوری داده ها، پرسش نامه (به صورت چک لیست رفتار) بود که مطابق استانداردهای آموزشی دفتر برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش تنظیم شده بود که به صورت پیش آزمون و پس آزمون اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی از آزمون t گروه های مستقل استفاده شد. مقایسه میانگین نمرات پیش آزمون نشان داد که دو گروه از نظر سطح مهارت ها، همگن بوده اند. مقایسه میانگین نمرات پس آزمون بین دو گروه نشان داد که بین عملکرد دو گروه آزمایش و شاهد از نظر آماری تفاوت معناداری وجود داشت. بدین معنی که استفاده از نرم افزارهای آموزشی در ارتقاء مهارت های اساسی هنر شامل مهارت های حسی، گفتاری، حرکتی، قابلیت های تفکر و مهارت های اجتماعی دانش آموزان پایه پنجم به طور قابل ملاحظه ای مؤثر بوده است.

زمینه: دانش آموزان با کم توانی ذهنی از جمله افرادی هستند که به علت شرایط ذهنی و روانی ویژه در مقایسه با افراد سالم تحرک کمتری داشته و به همین علت دچار ضعف های جسمی- حرکتی می شوند. تربیت بدنی یکی از حوزه های مهم تعلیم و تربیت است که نقش مهمی در تحقق اهداف تعلیم و تربیت ایفا می کند. در این مقاله به ارایه نتایج پژوهش های مختلف که تاثیر روش های تمرینی و ورزشی گوناگون را بر عوامل مختلف آمادگی جسمی، کنترل قامت و شاخص های جسمی، سلامت روانی و یادگیری مهارت ها نشان داده اند، پرداخته شده است. نتیجه گیری: نتیجه بررسی پژوهش های گوناگون نشان داد که ورزش در ابعاد گوناگونی برای دانش آموزان با کم توانی ذهنی سودمند است. این شاخص ها شامل بهبود آمادگی جسمی به ویژه قلبی- عروقی و آمادگی عضلانی، تعادل، وضعیت بدنی از جمله زوایای ستون فقرات و ناهنجاری های اندام تحتانی، رفتار سازشی، سازگاری اجتماعی، رشد شناختی، یادگیری حرکتی وکاهش پرخاشگری هستند. تمرین ها نیز می تواند برنامه های تمرینی منظم یا رشته های مختلف ورزشی، روش های مستقیم و غیرمستقیم ورزشی از جمله کلاس های تربیت بدنی مدرسه یا تمرین های منظم مقاومتی با وزنه، تمرینات اصلاحی و بازی درمانی باشد. در نتیجه به نظر می رسد با برنامه مناسب فعالیت بدنی، این افراد فرصت خواهند داشت از لحاظ بدنی، روانی و مهارتی تربیت شده و یک زندگی فعال و سالم را هنگام ورود به بزرگسالی داشته باشند و این نشان از ضرورت فعالیت بدنی و تربیت بدنی در میان این افراد دارد.

این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر تدریس زبان انگلیسی با نرم افزار آموزشی و شیوه سنتی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش شبه آزمایشی بود. جامعه آماری متشکل از کلیه ی دانش آموزان پسر دوره راهنمایی ناحیه یک ساری (934 نفر) بوده که از میان آنان 479 نفر به عنوان نمونه و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته با پایایی مناسب (آلفای کرونباخ 86/0) استفاده شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون t تک گروهی، t دو گروه وابسته و t دو گروه مستقل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر این بود که نه تنها استفاده از نرم افزارهای آموزشی در تدریس بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس انگلیسی مؤثر است؛ بلکه تاثیر آن بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان از شیوه سنتی بیشتر است. همچنین تدریس زبان انگلیسی با استفاده از نرم افزارهای آموزشی در انگیزه دانش آموزان نسبت به یادگیری زبان انگلیسی مؤثر بود.

در مقاله حاضر ارتباط عمودی محتوای کتاب های درسی جدید التالیف حرفه و فن دوره راهنمایی تحصیلی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا بوده است. جامعه آماری شامل سه کتاب حرفه وفن پایه های اول، دوم و سوم راهنمایی چاپ سال تحصیلی 82-81 می باشند که هر سه به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار جمع آوری داده ها دو فرم محقق ساخته؛ تحلیل و دسته بندی محورهای محتوایی و تحلیل ارتباط عمودی محتوا بوده است. داده های پژوهش، در آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. عمده ترین یافته های پژوهش عبارتند از: 1- از 61 محور محتوایی ارایه شده در کتاب حرفه وفن پایه اول، 21 مورد با محتوای کتاب پایه دوم و 15 مورد نیز با محتوای کتاب پایه سوم ارتباط عمودی داشته است همچنین، از 51 محور محتوایی جدید ارایه شده در کتاب حرفه و فن پایه دوم (نسبت به کتاب پایه اول)، 7 مورد با محتوای کتاب پایه سوم ارتباط عمودی داشته است. 2- از 43 مورد، ارتباط عمودی موجود بین محتوای کتاب های حرفه و فن دوره راهنمایی 21، مورد به صورت تداوم و 22 مورد نیز به صورت توالی بوده است. 3- از بین انواع توالی؛ سازماندهی مارپیچی 7 مرتبه، توالی عینی به ذهنی 6 مرتبه، توالی ساده به پیچیده 5 مرتبه و توالی کل به جز 4 مرتبه مورد استفاده قرار گرفته است. 4- بیشترین میزان ارتباط عمودی به ترتیب بین محورهای محتوایی کتاب های حرفه و فن پایه اول با دوم؛ اول با سوم و دوم با سوم بوده است. 5- در مجموع تنها 24.8 درصد از محورهای محتوایی مطرح شده در سه کتاب مذکور با یکدیگر ارتباط عمودی داشته اند.

یافته های پژوهشی نشان می دهند که انطباق خانواده تحت تاثیر کودککم توان ذهنی قرار می گیرد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین عملکرد خانوادگی، ویژگی های کودکو متغیر های جمعیت شناختی والدین با استرس و سلامت روانی در میان والدین کودکان کم توان ذهنی انجام شد. روش: 200 نفراز والدین (70 پدر و 130 مادر) مطالعه شدند، و به پرسش نامه های شاخص استرس والدین، سلامت روانی، مقیاس سنجش خانواده و پرسشنامه خصوصیات جمعیت شناختی والد و کودکپاسخ دادند. داده ها با روش تحلیل واریانس چندمتغیری، همبستگی و رگرسیون بررسی شدند. یافته ها: از میان ویژگی های کودک، بین سن کودک، استرس والدگری و سلامت روانی رابطه منفی وجود داشت. بین شدت کم توانی ذهنی کودکو سلامت روانی رابطه منفی و معنادار بود. بین درآمد خانواده با تنیدگی والدین و سلامت روانی نیز رابطه منفی بود. همبستگی بین متغیر های نقش،حل مشکل و ابراز عواطف با سلامت روانی واسترس والدگری منفی بود. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد، متغیرهای ویژگیهای کودک، عملکرد خانواده و عوامل جمعیت شناختی قادر به پیش بینی واریانس استرس والدگری و سلامت روانی هستند. نتیجه گیری: متغیر های عملکرد خانواده، ویژگی های کودکو متغیر های جمعیت شناختی با سلامت روانی و استرس والدگری رابطه دارند و قادر به پیش بینی آن ها هستند.

مطالعه حاضر با هدف بررسی، تحلیل و نقد مدل های پیشین طراحی آموزشی و محیط های یادگیری و ارائه مدلی نوین در این زمینه با رویکرد تلفیقی انجام شده است. سؤال های اساسی در این مطالعه عبارت بودند از: 1) نقاط قوت و ضعف مدل های رایج جهانی در زمینه طراحی آموزشی و محیط های یادگیری کدامند؟ 2) مدل مناسب مبتنی بر رویکرد تلفیقی در زمینه طراحی آموزشی و محیط های یادگیری کدام است؟ برای پاسخگویی به سؤال های مذکور از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روش جورج بردی استفاده گردید. ابتدا با استفاده از منابع مختلف فارسی و انگلیسی کتابخانه ای، منابع انگلیسی موجود در شبکه وب، مکاتبه با طراحان برخی از مدل های رایج جهانی طراحی آموزشی و محیط های یادگیری و همچنین مراجعه به وب سایت های مربوطه، اطلاعات اولیه برای استخراج نقاط قوت و ضعف مدل های پیشین طراحی آموزشی و محیط های یادگیری استخراج و جمع آوری گردید. سپس براساس دو معیار کلیدی عناصر اساسی مورد نیاز در یک برنامه جامع طراحی آموزشی و نوع رویکرد به موضوع طراحی آموزشی، مدل های انتخابی مورد تحلیل، مقایسه و نقد قرار گرفته و در نهایت مدل نوینی ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه مدل های طراحی آموزشی و محیط های یادگیری است که بیش از چهل مدل می باشد. نمونه آماری مطالعه شامل هشت مدل طراحی آموزشی و محیط های یادگیری است که با روش نمونه گیری هدفمند از میان جامعه آماری انتخاب گردید. یافته های این مطالعه حاکی از آن است که مدل های طراحی آموزشی و محیط های یادگیری دربرگیرنده ی کلیه عناصر اساسی مورد نیاز در یک برنامه جامع طراحی آموزشی و محیط های یادگیری نیستند و این عامل باعث شده است تا فرایند طراحی آموزشی به صورت جامع مدنظر قرار نگیرد. همچنین ارائه کنندگان مدل های پیشین طراحی آموزشی و محیط های یادگیری با رویکرد مستقل به طراحی مدل خویش پرداخته اند و این باعث شده است تا نتوان از کلیه ظرفیت ها و امکانات در فرایند طراحی آموزشی و محیط های یادگیری بهره گرفت. نویسنده مقاله حاضر سعی کرده است تا در مدل نوین خود، ضمن بهره گیری از رویکرد تلفیقی که نگاه کاملاً جدید و متفاوتی در طراحی آموزشی و محیط های یادگیری است، عناصر اساسی موردنیاز در یک برنامه جامع طراحی آموزشی و محیط های یادگیری را نیز مدنظر قرار دهد. علاوه بر آن، مبانی فلسفی، ویژگی ها، اصول و الزامات بکارگیری مدل نوین نیز تبیین شده است.