حجت الله انصاری

با وجود اعتبار نظری و تجربی الگوی قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، شواهد تجربی نشان می دهد سرمایه گذاران به دلیل تحمل نوسانات غیرسیستماتیک، صرف ریسک مطالبه می نمایند. لذا با در نظر گرفتن نوسانات غیرسیستماتیک در قیمت گذاری دارایی های ریسکی، پژوهش حاضر به بررسی ویژگی های شرکتی توضیح دهنده نوسانات غیرسیستماتیک شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. برای این منظور از روش های شرطی و غیرشرطی و مدل های پنج عاملی و هفت عاملی برای اندازه گیری قیمت گذاری دارایی ها استفاده شد و ارتباط نوسانات غیرسیستماتیک و ویژگی های شرکتی نیز با کاربرد رگرسیون داده های تابلویی بررسی گردید. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس ایران در بازه زمانی 1390 تا 1397 بود که با توجه به شرایط مدنظر در نمونه گیری، 82 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در نهایت، نتایج حاصل از تخمین رگرسیون داده های تابلویی با استفاده از سنجه های مختلف اندازه گیری نوسانات غیرسیستماتیک نشان داد متغیرهای ارزش دفتری به ارزش بازار، اندازه شرکت، رشد فروش، رشد دارایی ها و نقدشوندگی عوامل توضیح دهنده نوسانات غیرسیستماتیک شرکت ها به شمار می روند. به این صورت که شرکت های با ارزش دفتری به ارزش بازار بالا، اندازه بزرگتر، رشد دارایی کمتر، رشد فروش کمتر و نقدشوندگی کمتر، نوسانات غیرسیستماتیک کمتری دارند.

بحران های مالی اغلب پس از شکل گیری با درگیر کردن نظام بانکی موجب بحران در این بخش از سیستم اقتصادی می شوند و می تواند کشور را در معرض ورشکستگی قرار دهد. ازاین رو بررسی ابعاد مختلف نظام بانکداری و نظارت بر این ابعاد عملکردی می تواند مانع از بروز وقایع مخرب شده و در صورت بروز بحران امکان مقابله با آن را تسهیل می نماید. در این پژوهش ضمن بررسی مبانی تئوریک قدرت بازار و ساختار درآمدی در سیستم بانکی، اثرات این دو بر سودآوری و ریسک ورشکستگی موردتوجه قرارگرفته است. نتایج این پژوهش که با استفاده از اطلاعات 17 بانک در بازه زمانی 1386 تا 1394 انجام شده حاکی از آن است که قدرت بازاری بیشتر منجر به سودآوری بیشتر بانک ها شده و در این شرایط بانک ها از ریسک ورشکستگی کمتری برخوردار بوده اند. از طرف دیگر افزایش سهم درآمدهای غیر بهره ای از کل درآمدهای بانک به طورکلی سودآوری بیشتر را به همراه داشته اما این اثرات پس از سال 1391 معکوس شده و این درآمدها موجب کاهش سودآوری شده اند. افزایش سهم درآمدهای غیر بهره ای افزایش ریسک را به همراه داشته و این اثرات پس از سال 1391 تغییری نکرده است.

صندوق های سرمایه گذاری یکی از مهم ترین عناصر بازارهای مالی هستند که با ایفای نقش واسطه گری مالی، سرمایه گذاری افراد را از حالت مستقیم به غیرمستقیم تبدیل می کنند و مزایای متعددی را برای آن ها به ارمغان می آورند. با توجه به اهمیت صندوق ها، در این پژوهش توانایی موقعیت سنجی مدیران صندوق های سرمایه گذاری با استفاده از الگوهای شرطی و غیرشرطی هنریکسون- مرتون و ترینر- مازوی و همچنین مقایسه دو رویکرد شرطی و غیر شرطی در ارزیابی عملکرد ارزیابی شد. بدین منظور داده های مربوط به بیست و سه صندوق سرمایه گذاری در سهام در دوره زمانی سال های 88 تا 92 بررسی شد. در تحلیل رگرسیون حداقل مربعات تعمیم یافته، از نرم افزار ایویوز6 استفاده شد. نتایج نشان دهنده ناتوانی موقعیت سنجی مدیران صندوق های سرمایه گذاری با استفاده از هر دو رویکرد شرطی و غیرشرطی بود. همچنین در مقایسه دو رویکرد، رویکرد شرطی، قدرت توضیح دهندگی بیشتری نسبت به رویکرد غیرشرطی ندارد.

مالی رفتاری حوزه جدیدی در تئوری های مالی است که با کنار نهادن مفروضات تئوریهای مدرن مالی مبنی بر عقلانیت کامل عوامل اقتصادی و کارایی بازار، سعی در تبیین ناهنجاریهای بازارهای مالی دارد. اثر شتاب به معنای تداوم روند قیمت ها در میان مدت از جمله این ناهنجاریهاست. تبیین این پدیده و بررسی متغیرهای موثر بر آن، موضوع پژوهش های زیادی بوده است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین بازدهی حاصل از استراتژی شتاب و نقدشوندگی در بورس اوراق بهادار تهران است. به این منظور در تشکیل پرتفوی از روش جیگادیش و تیتمن(1991) استفاده شده است. نتایج حاصل نشان داد که در دوره زمانی پژوهش، رابطه ای بین نقدشوندگی سهام و بازده پرتفوی های شتاب وجود ندارد.

به منظور بررسی رابطه ادراک و انتظار دانش آموزان از جوّ کلاس با پیشرفت تحصیلی آنان و همچنین‘ رابطه ادراک وانتظار معلمان این شاگردان از جوّ کلاس و پیشرفت تحصیلی آنان‘به طور تصادفی‘12کلاس دخترانه وپسرانه پنجم ابتدایی (394=N)‘ از مناطق2و6 آموزش و پرورش تهران انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز‘براساس پرسشنامه جوّ روانی-اجتماعی کلاس وکارنامه های تحصیلی دانش آموزان جمع آوری شد و در تحلیل آماری نتایج روش((U)) مان ویتنی و تحلیل رگرسیون چند متغیره مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش نشان داده شده است که میزان انتظار از جوّ کلاس‘هم برای معلمان وهم برای دانش آموزان‘بالاتر از میزان ادراک است. همچنین‘سطح انتظار وادراک معلمان از جوّکلاس بالاتر از سطح انتظار وادراک دانش آموزان است و سطح ادراک وانتظار دانش آموزان مدارس دخترانه از جوّ کلاس ‘ بالاتر از سطح ادراک و انتظار دانش آموزان مدارس پسرانه است و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر‘بالاتر از دانش آموزان پسر است . در مجموع‘یافته های تحقیق نشان میدهد که بین جوّ روانی – اجتماعی کلاس و پیشرفت تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد و میتوان براساس جوّ روانی –اجتماعی کلاس‘پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را- هرچند در حد ناچیز-پیش بینی کرد.