درخت حوزه‌های تخصصی

تعامل روانشناسی و دین

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
تعامل روانشناسی و دین روانشناسی اقتصادی روانشناسی رسانه روانشناسی سازمانی و صنعتی روانشناسی سلامت روانشناسی مثبت گرا روانشناسی منطقه ای روانشناسی نظامی روانشناسی هنر روانشناسی ورزشی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۴۱ تا ۴۶۰ مورد از کل ۱٬۸۱۳ مورد.
۴۴۱.

قلب و سلامت معنوی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 1-4

کلید واژه ها: سلامت معنوی قرآن قلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۴
یکی از ابعاد مهم سلامت که در مقایسه با جنبه های مختلف آن ارزش و اهمیت بیشتری دارد، سلامت معنوی است. دیگر ابعاد سلامت، مقدمه یی برای دستیابی به سلامت معنوی و بهره مندی از فضایل روحی و معنوی خواهد بود که همه ی انسان ها آن را قبول دارند. در حقیقت سلامت معنوی رابطه ی مستقیم با سعادت دنیا و آخرت انسان دارد که در ارتباط با خدای متعال دست یافتنی است و از این جهت، ارزش بالاتری را به خود اختصاص می دهد. در همین زمینه آنچه ظرف سلامت معنوی در وجود انسان محسوب می شود قلب آدمی است
۴۴۲.

اثربخشی درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ 16-28

کلید واژه ها: اضطراب مرگ دعا روان شناسی مثبت سالمند معناجویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۱۵۰
سابقه و هدف: سالمندی و معلولیت از پدیده هایی است که در تمام جوامع بشری بروز می کند و این در حالی است که بیش از نیمی از جمعیت سالمندان دنیا را زنان تشکیل می دهند که بیشتر در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند. یکی از شایع ترین عوارض روانی در دوران سالمندی اضطراب مرگ است. برخی از مطالعات نشان داده است که معنویت نقش مؤثری در کاهش اضطراب های دوره ی سالمندی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت گرا بر معناجویی و اضطراب مرگ در سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی مقیم مراکز سالمندان شهرستان تفرش انجام شده است. روش کار: این پژوهش مطالعه یی نیمه آزمایشی ازنوع طرح پیش آزمون - پس آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل است. نمونه ی پژوهش شامل 30 سالمند زن معلول جسمی - حرکتی مقیم در مراکز سالمندان شهرستان تفرش در سال 1395 است که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه های مفهوم زندگی و اضطراب مرگ بود که قبل و بعد از انجام مداخله به گروه ها داده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته ها، بین میانگین نمره ی کلی معناجویی و اضطراب مرگ سالمندان زن معلول جسمی - حرکتی قبل و بعد از اجرای مداخله تفاوت معنی داری مشاهده شده است )001/0P<). نتیجه گیری: نتایج نشان داده است که درمان گروهی - ترکیبی دعا و روان شناسی مثبت می تواند در افزایش معناجویی و کاهش اضطراب مرگ سالمندان مقیم مراکز سالمندان مفید باشد. ازاین رو، اجرای این درمان به متخصصان سلامت و بهداشت روانی سالمندی توصیه می شود.
۴۴۳.

راهکارهای تقویت خودمهارگری در کودکان بر اساس منابع اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹) 7 - 27

کلید واژه ها: خودمهارگری راه کار تقویت روان شناسی منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۲۰۷
هدف این پژوهش، شناسایی راهکارهای تقویت خودمهارگری در کودکان بر اساس منابع اسلامی است. بدین منظور به روش توصیفی _ تحلیلی مفاهیم نزدیک به خودمهارگری بررسی شد. در بررسی اولیه به دست آمد که مفاهیم تقوا، ورع، صبر، حلم، عقل و عصمت به مفهوم خودمهارگری به میزان زیادی نزدیک هستند. جهت بررسی تطابق مفهومی، این مفاهیم در ضمن پرسش نامه ای محقق ساخته در اختیار پانزده نفر کارشناس به عنوان خبرگان روان شناس و آگاه نسبت به مفاهیم اسلامی، قرار گرفت. هر شش مفهوم نمره لازم برای اعتبار مفهومی را کسب کردند. شاخص های این مفاهیم در ارتباط با نحوه تقویت خودمهارگری در کودکان جست وجو و جمع آوری شد. در نتیجه به دست آمد: دین اسلام قبل از تولد بر انتخاب همسر عاقل و با اخلاق، اجتناب از غذای حرام، رعایت آداب زناشویی و تناول خرما توسط مادر در دوران حاملگی قبل از تولد و توجه به تغذیه مادر و بازی با کودک از تولد تا شش سالگی و الگودهی مناسب، افزایش شناخت و معرفت کودکان، آموزش نماز و روزه به کودکان، آموزش مهارت های خاص، مراقبت های جنسی و تکریم کودکان به عنوان راهکارهای تقویت خودمهارگری تأکید می کند.
۴۴۴.

واکاوی ابعاد دین داری زوجین درگیر در روابط فرا زناشویی: یک مطالعه کیفی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 93 - 116

کلید واژه ها: روابط فرا زناشویی دین ارزش های مذهبی خانواده آسیب اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۹۸
روابط فرا زناشویی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تهدید کننده آرامش و ثبات خانوادگی است که تاثیرات ویرانگری بر فرد، خانواده و جامعه بر جای می گذارد. نظر به اهمیت نقش دین در خودکنترلی افراد و امنیت اخلاقی و اجتماعی جامعه، پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت ابعاد اعتقادی و عملی دین داری زوجین درگیر در روابط فرا زناشویی در پی آن است که با توصیفی اکتشافی و تحلیلی بدنبال واکاوی این مسئله مهم باشد. داده های این مطالعه کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته گردآوری و از روش پدیدارشناسی برای تحلیل داده ها استفاده شده است. با کمک روش نمونه گیری نظری و هدفمند با 20 نفر از زوجین که حداقل یکبار در زندگی زناشویی خود مرتکب خیانت زناشویی شده اند مصاحبه گردید.  یافته های پژوهش بیانگر عدم پایبندی عملی و اعتقادی به ارزش های دینی و مذهبی زوجین درگیر در روابط فرازناشویی است. در نتیجه ضعف اعتقادات مذهبی  زوجین و ورود به  روابط فرازناشویی، آسیب های قابل توجهی بر پیکره خانواده و جامعه وارد می شود.
۴۴۵.

سالمندشناسی اسلامی، ضرورت بومی سازی دانش سالمندی در ایران با مروری بر آیات و احادیث(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ 117-127

کلید واژه ها: بومی سازی دانش سالمندشناسی اسلامی قرآن و احادیث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۷
سابقه و هدف: بحث بومی سازی علوم در مراکز دانشگاهی ایران در کلیه ی گرایش های مرتبط با کار بر روی انسان، موضوعی است که همواره نقد شده است و دیدگاه های همسو و غیرهمسوی فراوانی داشته است. در میان دانش های نوین شکل گرفته در اواخر قرن بیستم، دانش مطالعه ی حیات زیستی، روانی و اجتماعی افراد سالمند یا جرونتولوژی در واقع از جدیدترین شاخه های علوم است. همانند علوم دیگر ریشه ی نوین این علم در غرب بنیان نهاده شده؛ و برای نخستین بار در سال های اخیر در دانشگاه های ایران پایه ریزی شده است. این مطالعه در پی بیان خاستگاه های نظری، اسلامی و عقیدتی این حوزه از دانش در جامعه ی شرقی و اسلامی است. روش کار: این پژوهش مطالعه یی مروری ازنوع کتابخانه یی است. در این مطالعه ابتدا به مجموعه ی آیات قرآنی، احادیث، سوابق و مستندات تاریخی با محوریّت سالمندان مراجعه شد؛ و متون مرتبط با واژگان کلیدی سالمند و سالمندی گردآوری و ثبت شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: مطابق منابع موجود فقهی و اسلامی به نظر می رسد برای بومی سازی و استناد به منابع قرآنی و روایی اسلامی، بسترهای کهن فرهنگ ایرانی و اسناد فقهی فراهم است و توجه به آنها ضرورت دارد. نتیجه گیری: با توجه به کامل و جاودانه بودن اسلام و احاطه ی آن بر ساختار وجودی انسان و نیازهای حقیقی او، تدوین سرفصل دروس مصوب رشته ی جدید سالمندی مبتنی بر اصول و موازین اسلامی، ضرورت دارد.
۴۴۶.

ساخت و اعتباریابی مقیاس اسلامی سنجش خداگونگی در انسان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 56-69

کلید واژه ها: الگوی همانندسازی صفات خداوند مقیاس اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۲۳
سابقه و هدف: در رویکرد اسلامی، باور عمیق به صفات و اسماء الهی نقش عمیق تربیتی در رشد شخصیت انسان دارد. بر اساس آموزه های قرآنی، بروز جلوه های توحید عملی در زندگی، کارکرد دوگانه یی دارد: از یک سو، موجب پیشگیری و مقاوم سازی در برابر فشار و بحران های زندگی می شود؛ و از سوی دیگر، همانندسازی بر مبنای صفات الهی، موجب رسیدن به غایت انسان و رشد و شکوفایی استعدادهای او می شود. هدف این پژوهش، ساخت و هنجاریابی مقیاسی کاربردی برای سنجش خداگونگی در انسان است. روش کار: این مطالعه پژوهشی بنیادی با روش پیمایشی و زمینه یابی است. در این پژوهش، نخست تمامی اسماء و صفات خداوند از منابع اسلامی جمع آوری شد. در مرحله ی بعدی، صفات به دست آمده بر مبنای معیارهای گوناگون بازبینی، حذف و تعدیل شد. سرانجام، 53 صفت استخراج شد که به پرسش نامه یی در طیف لیکرت تبدیل شد. بدین جهت، ابزار این مطالعه، پرسش نامه ی محقق ساخته بود که بر روی نمونه یی با حجم 400 نفر از طبقات مختلف اجتماعی - اقتصادی (5/71 درصد شهرنشین و 8/25 درصد روستانشین)، از هر جنس (50 درصد زن) اجرا شد. روش نمونه گیری، تصادفی طبقه یی بود. پایایی و روایی مقیاس، با استفاده از آلفای کرونباخ، روایی سازه، تحلیل عاملی، روش کرویت بارتلت و کایسر مایر الکین محاسبه شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: ضریب پایایی مقیاس در آلفای کرونباخ 95/0 محاسبه شد. روایی مقیاس نیز بر مبنای ضریب همبستگی اسپیرمن یک دامنه در سطح معناداری 001/0p<، 88/0 به دست آمد. کفایت نمونه گیری نیز بر حسب روش کایسر مایر الکین، در سطح معناداری 000/0، 93/0 برآورد شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های آماری نشان داد که پرسش نامه ی ساخته شده، پایایی و روایی پذیرفتنی دارد و ممکن است بتواند ابزاری معتبر برای سنجش خداگونگی در انسان باشد.
۴۴۷.

تصمیم گیری مدیران حوزه ی سلامت با رویکرد اسلامی، مبانی نظری نگرش و رویکرد اسلام در فرایند تصمیم گیری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 103-117

کلید واژه ها: تصمیم گیری حوزه ی سلامت مدیران نظام ارزشی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۳۴
سابقه و هدف: تصمیم گیری چه در زندگی شخصی و اجتماعی، چه در زندگی سازمانی بسیار حائز اهمیت است. نظام ارزشی و باورها و تفکرات تصمیم گیران از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر فرایند تصمیم گیری محسوب می شود. از آنجایی که نظام ارزشی در دین اسلام، جامعیت بسیاری دارد، در این پژوهش، به بررسی فرایند تصمیم گیری مدیران حوزه ی سلامت بر پایه ی ارزش ها و مبانی اخلاقی از دیدگاه اسلام پرداخته شده است. روش کار: این پژوهش ازنوع تحلیل محتوا است و در ذیل تحقیقات غیرآزمایشی یا توصیفی دسته بندی می شود. در مطالعه ی حاضر، اسناد و منابع اسلامی، از جمله قرآن کریم، نهج البلاغه، غررالحکم و دررالکلم، الکافی، الحیاه و همچنین کتب و مقالات مرتبط با این موضوع بررسی شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: در این پژوهش، سه مرحله ی کلی برای فرایند تصمیم گیری مدیران حوزه ی سلامت بر اساس آموزه های قرآن کریم استنباط شد که عبارت است از مراحل اتخاذ تصمیم، اجرای تصمیم و اتکال به خداوند متعال. برای تبیین دقیق تر هر یک از مراحل ذکرشده، مجموعه یی از شاخصه های مشخص و تفسیرپذیر که حاصل کاوش در سه منبع اصلی مطالعات اسلامی یعنی قرآن کریم، سنت پیغمبر اسلام (ص) و سیره ی ائمه معصومین است، استخراج؛ و هر یک تفسیر شد. نتیجه گیری: هر مدیری در حوزه ی سلامت، یا هر فرد عادی مسلمان، در فرایند تصمیم گیری خویش، می تواند علاوه بر استفاده از علم تصمیم گیری، شاخصه های اسلامی استخراج شده در این پژوهش را برای مراحل سه گانه ی تصمیم گیری به کار گیرد و در نهایت نیز با اتکال به خداوند متعال، با روحیه یی قوی، فرایند تصمیم گیری خود را به پایان برساند. بدین طریق علاوه بر کسب توفیق در تصمیم گیری، رضایت خالق متعال را نیز در تک تک مراحل تصمیم گیری، همراه خود احساس نماید.
۴۴۸.

مقایسه ی تصور از خدا و نگرش به زندگی افراد دارای اختلال هویت جنسی پس از عمل جراحی تغییر جنسیت با همتایان خود قبل از عمل جراحی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 87-102

کلید واژه ها: اختلال هویت جنسی تصور از خدا جراحی تغییر جنسیت نگرش به زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۲۰
سابقه و هدف: پژوهش ها نشان می دهد که نوع نگرش افراد به زندگی و تصورشان از خدا می تواند در زمینه ی پیشگیری از آسیب پذیری نسبت به پیامدهای جسمی و روانی اختلالات روانی مؤثر باشد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه ی تصور از خدا و نگرش به زندگی افراد دارای اختلال هویت جنسی پس از عمل جراحی تغییر جنسیت با همتایان خود قبل از عمل جراحی است. روش کار: این پژوهش از نوع علّی - مقایسه یی است. تعداد 65 نفر از افراد مبتلا به اختلال هویت جنسی قبل و بعد از عمل جراحی با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی از میان جامعه ی افراد تراجنسی در ایران انتخاب شدند و مقیاس تصور از خدا و شاخص نگرش به زندگی بر روی آنان اجرا شد. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تی مستقل و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد افراد ترا جنسی تغییرجنسیت داده نمره های بالاتری در مقیاس تصور از خدا و شاخص نگرش به زندگی به دست آورده اند. همچنین بین دو گروه آزمودنی، از نظر میانگین نمره های خرده مقیاس ها تفاوت معناداری وجود داشت؛ این در حالی است که نمره های دو گروه از نظر جنسیت و سطح تحصیلات تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد کار بر روی تصور افراد از خدا و نوع نگرش آنان به زندگی می تواند بعضی از عوامل نگهدارنده و تشدید کننده ی اختلالات هویت جنسی را تعدیل کند و در درمان آنها مؤثر باشد.
۴۴۹.

بررسی آثار تلاوت قرآن کریم و شنیدن آوای آن بر ابعاد سلامت معنوی در دانشجویان دانشگاه پیام نور(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 103-117

کلید واژه ها: پرسش نامه ی سلامت معنوی پس آزمون پیش آزمون روخوانی قرآن گوش کردن به قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
سابقه و هدف: با وجود رسالت اصلی دین اسلام در سعادت دنیوی و اخروی، بشر در دهه های اخیر به اهمیت سلامت معنوی پی برده است. در آیات متعددی، قرآن با وصف «شفا» معرفی شده است. مطالعه ی حاضر یکی از نخستین مطالعاتی است که با هدف تبیین شیوه ی استفاده از قرآن در ارتقای سلامت معنوی دانشجویان برای معرفی راهکاری در بهبود سلامت معنوی صورت گرفته است. روش کار: این مطالعه به صورت پیش آزمون و پس آزمون با پرسش نامه ی سلامت معنوی الیسون و پالوتزین صورت گرفته است. شرکت کنندگان در آزمون (63 نفر) به دو گروه دسته بندی شدند که برای مداخله در ارتقای سلامت معنوی دانشجویان به گروه اول روخوانی قرآن در مواقع ناراحتی و دو بار در هفته؛ و به گروه دوم گوش دادن به قرآن در مواقع دلتنگی به مدت 10 دقیقه و دو بار در هفته توصیه شد. زمان بین پیش آزمون و پس آزمون سه ماه بود. برای انجام آزمون های آماری از آزمون لوین، کای دو، تی زوجی، تحلیل کوواریانس و واریانس یک طرفه استفاده شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: در پیش آزمون میانگین نمره ی سلامت معنوی گروه روخوانی 12/18±88/87؛ و گروه گوش دادن 48/14±74/90 بود که در پس آزمون به ترتیب به 719/13±09/94 و 135/12±30/95 افزایش یافت. نمره ی سلامت معنوی دانشجویان نیز متوسط ارزیابی شد. بین متغیّرهای سن، جنس، رشته ی تحصیلی، تأهل، بیماری و اشتغال با سلامت معنوی ارتباط معنی داری وجود داشت (001/0p<). مداخله به روش روخوانی با تفاضل میانگین 21/6 بین پیش و پس آزمون مؤثرتر از مداخله به روش گوش دادن بود (001/0p< و 959/0R=). نتیجه گیری: روخوانی قرآن و گوش کردن به آن موجب ارتقای سلامت معنوی دانشجویان می شود. آزمون تی زوجی نشان داد که تفاوت آماری معنی داری در میانگین نمره های سلامت معنوی قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه وجود داشت (001/0p<). بر اساس تحلیل کوواریانس، از نظر آماری تفاوت معنی داری بین تأثیر روخوانی قرآن و گوش دادن به آن وجود نداشت (338/0=p و 931/0=f). می توان گفت روخوانی و گوش دادن در افزایش نمره ی سلامت معنوی نقش داشت و این افزایش در گروه روخوانی بیشتر بود.
۴۵۰.

مفهوم شناسی خودفریبی از دیدگاه اسلام و روان شناسی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 39 - 65

کلید واژه ها: خودفریبی فریب فریب خود مؤلفه های خودفریبی مفهوم خودفریبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۵۸
یکی از مفاهیم مرتبط با « خود» که در حال حاضر، مورد توجه روان شناسان و به خصوص قلمرو شخصیت قرار گرفته، مفهوم خودفریبی است. در متون اسلامی از خودفریبی با واژه های مختلفی سخن به میان آمده که قابلیت توصیف و تبیین روان شناختی را داراست. این پژوهش، با هدف شناسایی مفهوم خودفریبی در روان شناسی و منابع اسلامی و تعیین مؤلفه ها و مقوله های سازه خودفریبی انجام شد. یافته های روان شناختی از طریق بررسی و تبیین منابع مختلف روان شناسی جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفت. مؤلفه ها و مقوله های سازه خودفریبی در منابع اسلامی نیز به روش تحلیل محتوا از واژگان تسویل، خداع و غش گردآوری و سپس دسته بندی، تلفیق و تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد که مفهوم جامع سازه خودفریبی نوعی نقص شناختی در فرد بوده که موجب پنهان شدن حقیقت، ادراک اشتباه، تمایلات انحرافی و یا رفتاری می شود که حاصل آن، درست پنداری نادرست است. همچنین سازه مذکور مشتمل بر پنج مؤلفه اصلی جهل ورزی، تمایل به خوشایندها، انحراف فردی، خودبینی و پنهان کاری و 30 مقوله می باشد.
۴۵۱.

نقش بخشودگی و معناداری زندگی در پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۱)

کلید واژه ها: بخشودگی معنا در زندگی رضایت از زندگی بهزیستی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۳۹۱
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بخشودگی و معنا در زندگی، با بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی در دانشجویان است. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی با کاربرد رگرسیون در پیش بینی متغیرها است. جامعه آماری کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 94-1393 بودند. 270 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و به پرسش نامه های رضایت از زندگی داینر، بهزیستی روان شناختی ریف، معنای زندگی استیگر و همکاران و بخشودگی احتشام زاده و همکاران پاسخ دادند. داده ها توسط ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که بخشودگی و معنای زندگی، دارای ارتباط مثبت و معنادار با بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی می باشند، همچنین درک واقع بینانه از مؤلفه های بخشودگی و معنای زندگی، قادر به پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت زندگی، به عنوان متغیرهای ملاک در این پژوهش می باشند. نتایج این پژوهش، از نقش بخشودگی و معنا در زندگی، به عنوان عاملی تأثیرگذار در پیش بینی بهزیستی روان شناختی و رضایت از زندگی در دانشجویان حمایت می کند.
۴۵۲.

مدل یابی خودشکوفایی بر پایه هوش معنوی، هوش اخلاقی و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان تیزهوش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: خودشکوفایی هوش معنوی هوش اخلاقی بهزیستی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۶ تعداد دانلود : ۹۰۸
این پژوهش، با هدف مدل یابی خودشکوفایی بر پایه هوش معنوی، هوش اخلاقی و بهزیستی روان شناختی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان تیزهوش استان سمنان تشکیل می دادند. جهت تعیین حجم نمونه، ابتدا توسط نمونه گیری تصادفی ساده، دو شهر شاهرود و دامغان برگزیده شدند که از مدارس تیزهوشان این شهرستان ها چهارصد دانش آموز با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردبدند. برای جمع آوری اطلاعات، از مقیاس های هوش معنوی، هوش اخلاقی، بهزیستی روان شناختی و خودشکوفایی ASAI استفاده شد. داده های پژوهش به روش معادلات ساختاری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هوش معنوی بر خودشکوفایی اثر مستقیم مثبت و معنادار دارد و همچنین بهزیستی روان شناختی نقش واسطه گری برای هوش معنوی و خودشکوفایی تیزهوشان را دارد؛ بدین معنا که افزیش هوش معنوی، بر بهزیستی روان شناختی فرد اثر مثبت می گذارد و بهزیستی روان شناختی مثبت باعث افزایش خودشکوفایی فرد می شود. هوش اخلاقی نیز به صورت غیرمستقیم و از طریق تأثیر بر بهزیستی روان شناختی، بر خودشکوفایی اثر مثبت معنادار دارد؛ اما اثر مستقیمی بر خودشکوفایی ندارد. در نتیجه، گنجاندن آموزش هایی برای بالابردن سطح هوش معنوی، هوش اخلاقی و بهزیستی روان شناختی در مدارس و کتب درسی برای پرورش دانش آموزانی خودشکوفا، از اهمیت بسزایی برخوردار است.
۴۵۳.

اثربخشی آموزش مؤلفه های معنوی بر احساس تنهایی و حرمت نفسِ دانش آموزان پرورشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: مؤلفه های معنوی احساس تنهایی حرمت نفس نوجوانان پرورشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۵۵۸
«معنویت» به عنوان یک عامل مؤثر، نقش مهمی بر سلامت جسم و روان افراد و به ویژه نوجوانان ایفا می کند. توجه به این متغیر، زمانی که فرد بدون والد و سرپرستی باشد، بیش از گذشته ضرورت می یابد. این پژوهش، با هدف اثربخشی آموزش مؤلفه های معنوی، بر احساس تنهایی و حرمت نفس، در نوجوانان پرورشگاهی انجام شد. نمونه پژوهش، 40 نوجوان ساکن در پرورشگاه های شهر کرمان بودند که به صورت تصادفی در چهار گروه قرار گرفتند. به دو گروه آزمایشی، مؤلفه های معنوی در 10 جلسه 90 دقیقه ای ارائه شد و دو گروه کنترل، برنامه ای دریافت نکردند. با توجه به روش آماری، فقط از یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل پیش از اجرای برنامه درمانی پیش آزمون گرفته شد، اما پس از اجرای برنامه درمانی، هر 4 گروه به پرسش نامه های احساس تنهایی و حرمت نفس پاسخ دادند. نتایج نشان داد که آموزش مؤلفه های معنوی تأثیر معناداری بر احساس تنهایی نوجوانان داشته است (05/0P<)، اما بر مؤلفه حرمت نفس اثربخش نبوده است. مؤلفه های معنوی، با اصلاح و بازسازی و سپس، نوسازی درونی و برونی افراد، زمینه رشد، شکوفایی و رستگاری او فراهم می کند.
۴۵۴.

بررسی اثربخشی روان درمانی معنوی - مذهبی بر افسردگی، ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی و رضایت از زندگی در مبتلایان به اچ.آی.وی مثبت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ 7-20

کلید واژه ها: افسردگی ایدز رضایت زندگی روان درمانی معنوی - مذهبی نیازهای بنیادین روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۳۱
سابقه و هدف: ایدز علاوه بر اینکه در عملکرد طبیعی زندگی مبتلایان اختلال ایجاد می کند، بر سلامت روان آنان نیز تأثیر منفی دارد. پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی معنوی - مذهبی بر افسردگی، ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی و رضایت از زندگی در مبتلایان به اچ.آی.وی مثبت صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پژوهش پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی مردان مبتلا به اچ.آی.وی مثبت از بین مراجعه کنندگان به بیمارستان امام رضا (ع) شهر کرمانشاه است که بر اساس معیارهای ورود به پژوهش و پرسش نامه های افسردگی بک - فُرم کوتاه (BDI-S)، نیازهای بنیادین روان شناختی (BPNQ) و رضایت از زندگی (SWLS)، بیمارانی که دارای بالاترین نمره ها بودند، با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به گروه های آزمایش و گواه (15= 2 n= 1 n) تقسیم شدند (30=n). گروه آزمایش 8 جلسه مداخله ی درمانی 60 دقیقه یی طی یک جلسه در هفته دریافت کرد؛ اما گروه گواه مداخله یی دریافت نکرد. اطلاعات به دست آمده با روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیّری (MANCOVA) تحلیل شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایش و گواه در کاهش افسردگی؛ ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی شامل خودمختاری، شایستگی و ارتباط با دیگران (05/0>P)؛ و همچنین نمره ی کل رضایت از زندگی وجود داشت (05/0>P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، روان درمانی معنوی - مذهبی بر شاخص های روان شناختی مبتلایان به اچ.آی.وی مثبت در پیوند با مراقبت پزشکی استاندارد، اثر سودمندی بر سلامتی و کاهش شدت اختلالات بالینی دارد.
۴۵۵.

تأثیر مداخله ی مذهبی - معنوی بر قدرت درونی زنان مبتلا به سرطان سینه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 27-44

کلید واژه ها: تحرک تعهد جستجو سرطان قدرت درونی مداخله ی مذهبی - معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۱۰۸
سابقه و هدف: سرطان دارای جنبه های مختلف روانی - اجتماعی است که نیاز به استفاده از مداخلات مذهبی - معنوی مکمل در کنار مداخلات پزشکی در مراقبت از این بیماران را ضروری می سازد. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف نشان دادن تأثیر مداخله ی مذهبی - معنوی بر قدرت درونی زنان مبتلا به سرطان سینه صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش مطالعه یی شبه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون در سه گروه آزمایش، دارونما و کنترل است . از زنان مبتلا به سرطان سینه که از مهر ماه سال 95 تا تیر ماه سال 96 به مرکز پرتودرمانی و شیمی درمانی امید و درمانگاه های تخصصی شهر بندرعباس مراجعه کرده بودند، تعداد 41 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب؛ و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش (14 نفر)، دارونما (14 نفر) و کنترل (13 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش طی ده جلسه مداخله ی مذهبی - معنوی و گروه دارونما طی ده جلسه آموزش خنثی دریافت کردند و گروه کنترل هیچ مداخله یی دریافت نکردند. داده ها با استفاده از پرسش نامه ی قدرت درونی و پرسش نامه ی ویژگی های جمعیت شناختی در مراحل پیش آزمون و پس آزمون جمع آوری؛ و با تحلیل واریانس چندمتغیّره با اندازه گیری های مکرر تحلیل شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بین گروه مداخله با گروه کنترل و دارونما در افزایش قدرت درونی کلی و خرده مقیاس های تعهد، ارتباط، غم و اندوه و جستجو؛ و تحرک تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0p<). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، مداخله ی مذهبی - معنوی فردی که مکمل مراقبت های پزشکی معمول در نظر گرفته می شود، تأثیر مثبتی بر قدرت درونی و خرده مقیاس های آن در بیماران زن مبتلا به سرطان سینه داشت و می توان از این مداخله برای بهبود منابع روان شناختی در درمان سرطان استفاده کرد.
۴۵۶.

تأثیر آموزش خودبخشودگی بر شیوه های فرزندپروری و عاطفه مثبت و منفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: خودبخشودگی شیوه های فرزندپروری عاطفه مثبت و منفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۴۵۷
این پژوهش به بررسی تأثیر آموزش خودبخشودگی بر شیوه های فرزندپروری و عاطفه مثبت و منفی، دانش آموزان سال دوم متوسطه شهر قم، در سال تحصیلی 1393-1394 می پردازد. روش پژوهش آزمایشی از نوع پیش تست پس تست با گروه کنترل است. جامعه آماری را کلیه مادران دانش آموزان دبیرستانی شهر قم تشکیل می دهند. نمونه پژوهش، 76 نفر از مادران دانش آموزان دو مدرسه دولتی قم می باشد که در کارگاه های آموزشی شرکت کردند و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. شرکت کنندگان به عنوان پیش آزمون، دو پرسش نامه شیوه های فرزندپروری بامریند و عاطفه مثبت و منفی واتسون و کلارک را تکمیل نمودند. سپس، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند و گروه آزمایش طی هشت جلسه مورد تدبیر خودبخشودگی قرار گرفته و سپس هر دو گروه به عنوان پس آزمون دو پرسش نامه فرزندپروری و عاطفه مثبت و منفی را تکمیل کردند. در پژوهش از روش آماری توصیفی و تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که آموزش خودبخشودگی بر شیوه فرزندپروری مستبدانه و مقتدرانه تأثیر مثبت دارد، اما بر شیوه سهل انگارانه، تأثیری نشان نداد. همچنین، نتایج حاکی از این است که آموزش خودبخشودگی بر عاطفه مثبت و منفی تأثیر مثبت دارد.
۴۵۷.

اثربخشی درمان وجودی بر اساس قرآن کریم (با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبائی)؛ بر تغییر مثبت باورهای وجودی بیماران ام اس(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)

کلید واژه ها: رویکرد وجودی درمان وجودی بر اساس قرآن کریم باورهای وجودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۴۴۲
این پژوهش، به منظور تعیین اثربخشی درمان وجودی، بر اساس قرآن کریم، بر تغییر مثبت باورهای مبتلایان به ام اس ارائه شده است. جامعه آماری این تحقیق، کلیه بیماران ام اس تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی بودند. برای بررسی باورهای وجودی مبتلایان به ام اس و بررسی اثربخشی درمان استخراجی از قرآن کریم، پرسش نامه ای طراحی شد و در اختیار مبتلایان به ام اس قرار گرفت. پس از جمع آوری پرسش نامه محقق ساخته و پس از طی مراحل تحلیل عاملی، استخراج عوامل تشکیل دهنده باورهای وجودی مبتلایان انجام شد که به ترتیب شامل، باورهای وجودی در رابطه با: 1. بودن در جهان معنادار؛ 2. ایمان و حقیقت؛ 3. خودآگاهی و مسئولیت؛ 4. بخشش و عشق به دیگران بودند. در مرحله نهایی پرسش نامه اصلاح شده، برای بررسی تغییر مثبت باورها، در اختیار دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفت. نتیجه تحقیق نشان داد که درمان وجودی بر تغییر مثبت بیماران ام اس مؤثر است.
۴۵۸.

رابطه باورهای مذهبی با خودپایی در دانشجویان(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹) 253 - 265

کلید واژه ها: جهت گیری مذهبی خودپایی دانشجویان باورهای مذهبی دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۴۷
هدف این پژوهش، بررسی رابطه باورهای مذهبی با خودپایی در دانشجویان پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان بود. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان پسر مقطع کارشناسی پیوسته دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان بود که تعداد 173 نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت است از: آزمون جهت گیری مذهبی بهرامی احسان و مقیاس خودپایی اسنایدر. روش پژوهش از نوع همبستگی بود که به منظور تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر روش های آمار توصیفی نظیر میانگین و انحراف معیار از روش های آمار استنباطی همانند همبستگی و رگرسیون نیز استفاده شد. نتایج نشان داد که بین جهت گیری مذهبی (22/0) و ارزنده سازی (62/0) با خودپایی رابطه مثبت معناداری وجود دارد (01/0>p). همچنین بین سازمان نایافتگی (50/0-) و کامجویی (28/0) با خودپایی رابطه منفی معناداری وجود دارد (01/0>p). نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای ارزنده سازی (622/0=β)، سازمان نایافتگی (318/0-= β) و کامجویی (133/0- = β )، 49/0 واریانس خودپایی را پیش بینی می کنند. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که افزایش باورهای مذهبی، دینداری و پایبندی به اصول مذهبی می تواند از عوامل مثبت تأثیرگذار بر جنبه های مختلف روانی و جسمانی دانشجویان باشد .
۴۵۹.

رابطه ی باورهای دینی و سبک های مقابله یی با هوش هیجانی در دانش آموزان مقطع متوسطه ی دوم شهر شوش در سال 1395(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 83-92

کلید واژه ها: باورهای مذهبی دانش آموزان سبک های مقابله یی شهر شوش هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۶۳
سابقه و هدف: از آنجایی که هیجان ها بخش اعظمی از زندگی را در بر می گیرد و دین باوری انگیزه یی روانی محسوب می شود که در فطرت و سرشت آدمی ریشه دارد و همچنین سبک های مقابله یی مجموعه یی از فعالیت ها و فرایندهای رفتاری و شناختی برای ممانعت، مدیریت یا کاهش استرس محسوب می شود؛ ازاین رو، هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه ی بین باورهای مذهبی و سبک های مقابله یی با هوش هیجانی در دانش آموزان مقطع متوسطه ی دوم شهر شوش بود. روش کار: روش تحقیق در این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری (2012 نفر) این پژوهش را کلیه ی دانش آموزان دختر (1254 نفر) و پسر (758 نفر) مقطع متوسطه ی دوم تشکیل داد که از این میان تعداد 200 نفر نمونه ی آماری در نظر گرفته شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه ی هوش هیجانی بار- اون، پرسش نامه ی نگرش سنج مذهبی گلریز و براهنی و همچنین پرسش نامه ی راهبردهای لازاروس استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش نیز از روش های آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: بر اساس یافته های به دست آمده، بین باورهای مذهبی با هوش هیجانی (389/0r= و 05/0>p)؛ و همچنین بین سبک های مقابله یی با هوش هیجانی در دانش آموزان مقطع متوسطه ی دوم شهر شوش رابطه ی معناداری وجود داشت (821/0r= و 05/0>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از پژوهش حاضر می توان پیشنهاد داد که معلمان در مدارس برای دانش آموزان کارگاه های آشنایی با دین و اسلام دایر کنند تا دانش آموزان بیشتر با مذهب آشنا شوند.
۴۶۰.

رابطه سرسختی روان شناختی و نگرش مذهبی با امیدواری در بیماران قلبی عروقی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال یازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۴)

کلید واژه ها: سرسختی روان شناختی نگرش مذهبی امیدواری بیماران قلبی عروقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷
این پژوهش، به منظور بررسی ارتباط بین سرسختی روان شناختی و نگرش مذهبی با امیدواری، در بیماران قلبی عروقی انجام شد. این پژوهش، یک طرح توصیفی از نوع همبستگی بود که تعداد 196 نفر بیمار قلبی عروقی در مرکز درمانی شهرستان بجنورد با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، از پرسش نامه های سرسختی روان شناختی اهواز (AHI)، مقیاس نگرش مذهبی (RAS) و امیدواری (AHS) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین سرسختی روان شناختی، نگرش مذهبی و امیدواری، رابطه معناداری (01/0>P) وجود دارد. در تحلیل رگرسیون، سرسختی روان شناختی و نگرش مذهبی توانستند به طور معناداری امیدواری را پیش بینی کنند (01/0>P). همچنین، از بین مؤلفه های نگرش مذهبی خرده مقیاس های مباحث اجتماعی، جهان بینی و باورها، عبادات و علم و دین قوی ترین پیش بینی کننده امیدواری در بیماران قلبی عروقی بودند (01/0>P). هر چه میزان سرسختی روان شناختی و نگرش مذهبی بیماران قلبی عروقی بیشتر باشد، امیدواری آنان افزایش خواهد یافت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان