پریسا پرن

این پژوهش با هدف تعیین نقش مؤلفه های هوش هیجانی در پیش بینی اختلال های خوردن در یک طرح همبستگی انجام شد. بدین منظور 380 نفر از دانشجویان دختر شاغل به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی-واحد تهران جنوب در سال تحصیلی 98-97 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند که به پرسشنامه های نگرش های خوردن (گرنر و گرفینکل، 1979) و هوش هیجانی (شرینک، 1996) پاسخ دادند. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین نشانه های اختلال های خوردن با هوش هیجانی (خودانگیزشی، خودهشیاری و خودمهارگری) رابطه منفی (001/0>P) وجود دارد. افزون بر آن، نتایج آزمون تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که مؤلفه های هوش هیجانی پیش بینی کننده معناداری (001/0>P) برای نشانه های اختلال های خوردن هستند که توانایی تبیین 10 درصد از واریانس نشانه های اختلال های خوردن را دارند. در این بین زیرمقیاس های خودانگیزشی، خودهشیاری و خودمهارگری از هوش هیجانی به صورت منفی سهم یگانه و معناداری در تبیین نشانه های اختلال های خوردن دانشجویان دختر دارند. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که سطوح پایین هوش هیجانی، آسیب پذیری در برابر نشانه های خوردن بیمارگون را افزایش می دهد و نشانه های خوردن بیمارگون مانند رژیم غذایی و نارضایتی بدنی، عوامل بسیار پرخطری برای ابتلا به اختلال های خوردن هستند.

این پژوهش، به منظور تعیین اثربخشی درمان وجودی، بر اساس قرآن کریم، بر تغییر مثبت باورهای مبتلایان به ام اس ارائه شده است. جامعه آماری این تحقیق، کلیه بیماران ام اس تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی بودند. برای بررسی باورهای وجودی مبتلایان به ام اس و بررسی اثربخشی درمان استخراجی از قرآن کریم، پرسش نامه ای طراحی شد و در اختیار مبتلایان به ام اس قرار گرفت. پس از جمع آوری پرسش نامه محقق ساخته و پس از طی مراحل تحلیل عاملی، استخراج عوامل تشکیل دهنده باورهای وجودی مبتلایان انجام شد که به ترتیب شامل، باورهای وجودی در رابطه با: 1. بودن در جهان معنادار؛ 2. ایمان و حقیقت؛ 3. خودآگاهی و مسئولیت؛ 4. بخشش و عشق به دیگران بودند. در مرحله نهایی پرسش نامه اصلاح شده، برای بررسی تغییر مثبت باورها، در اختیار دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفت. نتیجه تحقیق نشان داد که درمان وجودی بر تغییر مثبت بیماران ام اس مؤثر است.

هدف از انجام پژوهش حاضر ساخت و هنجاریابی مقیاس باورهای وجودی بر اساس قرآن کریم (با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبائی) در بین افراد مبتلا به مولتیپل اسکلورزیس (ام اس) بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه مبتلایان به ام اس بیمه شده تأمین اجتماعی مراجعه کننده به داروخانه 13 آبان، 29 فروردین، هلال احمر و شهید کاظمی در شهر تهران تشکیل دادند که از بین آن ها، داروخانه 13 آبان به روش تصادفی ساده انتخاب شد. نمونه پژوهش شامل 150 نفر از مبتلایان بود. ابزار پژوهش، پرسشنامه باورهای وجودی با در نظر گرفتن 39 گویه بود. بررسی مقدماتی پرسشنامه با تأیید روایی صوری و محتوایی پرسشنامه، بر روی 30 نفر با در نظر گرفتن مقدار آلفای کرونباخ (97/0) و همبستگی گویه ها با نمره کل، نشان داد که پرسشنامه با 39 گویه قابل اجرا بر روی نمونه اصلی است. سپس، پایایی پرسشنامه با مقدار آلفای کرونباخ (77/0) و حذف 2 گویه به دلیل عدم همبستگی با نمره کل، مورد تأیید قرار گرفت. بررسی روایی سازه پرسشنامه با استفاده از روش تحلیل عاملی نشان داد که ابتدا مقدار KMO برابر 687/0 بود و آزمون بارتلت نیز در سطح (01/0>P) معنادار بود. همچنین برای استخراج عوامل اولیه مقیاس باورهای وجودی با استفاده از روش تحلیل مؤلفه های اصلی و چرخش واریماکس، تعداد 4 عامل با در نظر گرفتن گویه هایی با بارعاملی بالاتر از 3/0 در نظر گرفته شد؛ بنابراین پس از حذف گویه های ناخالص، تعداد 25 سؤال و 50 گزینه در 4 عامل نام گذاری شدند که عبارت بودند از: 1- بودن در جهان معنادار 2- ایمان و حقیقت 3- خودآگاهی و مسئولیت 4- بخشش و عشق به دیگران. پایایی و همسانی درونی پرسشنامه 25 سؤالی با روش آلفای کرونباخ (70/0) مورد تأیید قرار گرفت. خرده مقیاس های محاسبه شده و نمره کل پرسشنامه با ضریب همبستگی پیرسون نشان از همبستگی معنادار در سطح (01/0>P) داشت. همچنین در نهایت نمرات استاندارد و هنجار شده پرسشنامه به تفکیک هر عامل محاسبه شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که پرسشنامه باورهای وجودی مبتلایان به ام اس به عنوان یک ابزار پایا و استاندارد قابلیت استفاده در موقعیت های پژوهشی و بالینی را دارد.