درخت حوزه‌های تخصصی

تعامل روانشناسی و دین

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
تعامل روانشناسی و دین روانشناسی اقتصادی روانشناسی رسانه روانشناسی سازمانی و صنعتی روانشناسی سلامت روانشناسی مثبت گرا روانشناسی منطقه ای روانشناسی نظامی روانشناسی هنر روانشناسی ورزشی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۳۲۱ تا ۱٬۳۴۰ مورد از کل ۱٬۹۵۰ مورد.
۱۳۲۱.

نقش سلامت معنوی و دلبستگی به خدا، در پیش بینی کیفیت زندگی زنان مطلقه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۶)

کلید واژه ها: سلامت معنوی دلبستگی به خدا کیفیت زندگی زنان مطلقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۶۹۱
هدف این پژوهش، تعیین نقش سلامت معنوی و دلبستگی به خدا در پیش بینی کیفیت زندگی زنان مطلقه شهرستان تربت حیدریه در سال 1389 بود. این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری، زنان مطلقه مراجعه کننده به بهزیستی شهرستان تربت حیدریه در سال 1394 است، که 100 نفر به روش نمونه گیری در دسترس و مبتنی بر هدف انتخاب و پرسش نامه کیفیت زندگی (SF-36)، سلامت معنوی (SWBS) و دلبستگی به خدا (AGS) را تکمیل کردند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نشان داد که 25 درصد از واریانس کیفیت زندگی، توسط سلامت معنوی و دلبستگی به خدا تبیین می شود. همچنین دلبستگی ایمن به خدا، سلامت معنوی مذهبی، سلامت معنوی وجودی، دلبستگی دوسوگرا به خدا و دلبستگی اجتنابی به خدا، به ترتیب و به صورت معنادار، تغییرات مربوط به کیفیت زندگی را پیش بینی می کنند. بر اساس این یافته ها، می توان گفت: افزایش اعتقادات مذهبی، توکل به خدا و پرورش سلامت معنوی در زنان مطلقه، نقشی اساسی در افزایش سازگاری و کیفیت زندگی آنان ایفا می کند.
۱۳۲۲.

بررسی زیبایی شناختی نظریه ارتقای سلامت روانی با قرائت آیات قرآنی؛ مطالعه موردی: ساختار هندسی سوره مبارکه انسان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 163-176

کلید واژه ها: دین زیبایی شناختی سوره انسان قرآن هنر هنردرمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۲۲۵
سابقه و هدف: تا به حال پژوهش مستقلی درباره جمال و زیبایی های قرآن انجام نشده است. با عنایت به حلقه های مفقوده در مبادی نظری پژوهش های پژوهشگران تجربی درباره قرائت و استماع آیات قرآنی، هدف این پژوهش پیشنهاد و معرفی روش شناسی خاص در پژوهش ها و آزمایش های میان رشته ای با موضوعیت هنر و زیبایی های قرآن کریم بود.
۱۳۲۳.

تأثیر آموزش تفکر مبتنی بر مثبت نگری بر عمل به باورهای دینی و خودکنترلی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 57-69

کلید واژه ها: تفکر مبتنی بر مثبت نگری خودکنترلی عمل به باورهای دینی سوء مصرف کنندگان مواد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۳۷۶
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش تفکر مبتنی بر مثبت نگری بر عمل به باورهای دینی و خودکنترلی در سوء مصرف کنندگان مواد بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل افراد مبتلا به سوء مصرف مواد مراجعه کننده به مراکز درمانی ترک اعتیاد شهر خرم آباد در تابستان 1395 بود. نمونه آماری شامل سی نفر از معتادان بود که پس از گذراندن موفق دوره سم زدایی، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پس از آن به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه های عمل به باورهای دینی معبد و خودکنترلی تانجی بود. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره) تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش تفکر مبتنی بر مثبت نگری باعث افزایش عمل به باورهای دینی و خودکنترلی در افراد معتاد شد (001/0>P). بنابراین، توجه به مثبت نگری در افزایش عمل به باورهای دینی و خودکنترلی در معتادان یکی از ضرورت های پژوهش در زمینه بهبود آنان محسوب می شود و برگزاری دوره هایی در این زمینه در مراکز ترک اعتیاد توصیه می شود.
۱۳۲۴.

ساخت پرسش نامه اولیه شجاعت بر اساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۷)

کلید واژه ها: شجاعت روان شناسی مثبت پرسش نامه اولیه منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۴۶۳
این پژوهش، با هدف ساخت پرسش نامه اولیه شجاعت بر اساس منابع اسلامی با استفاده از روش توصیفی تحلیل محتوا انجام شده است. ازاین رو، مفهوم شجاعت و مفاهیم مرتبط در منابع معتبر اسلامی مورد شناسایی، دسته بندی و تحلیل مفهومی قرار گرفت. با بررسی آنها پنج مؤلفه انگیزه مقاومت، قوی دل بودن، اقدام و ورود در ناملایمات، دفاع کردن و ایستادگی و مقاومت انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از شاخص ها و روش های آماری متناسب با سؤال های پژوهش استفاده شده است که شامل شاخص نسبت روایی محتوایی (CVR)، شاخص روایی محتوایی (CVI)، همبستگی پیرسون، اسپیرمن، گاتمن و آلفای کرونباخ است. برای تعیین روایی محتوایی، از نظرات 12 تن از کارشناسان علوم اسلامی روان شناسی استفاده شد. روایی ملاکی با محاسبه ضریب همبستگی مقیاس حاضر و مقیاس هم ارز 661/0 بوده و در سطح 01/0 معنادار است. در بررسی اعتبار پرسش نامه، ضریب آلفای کرونباخ در دو مرحله آزمایشی و نهایی به ترتیب 902/0 و 858/0 و همبستگی بین دونیمه مقیاس 602/0 است. بنابراین، با استفاده از منابع اسلامی، امکان ساخت ابزاری برای سنجش موضوع شجاعت وجود داشته و این ابزار از اعتبار و روایی مطلوب برخوردار است.
۱۳۲۵.

نقش بهزیستی معنوی و تیپ های شبانه روزی در تبیین سلامت جنسی زنان متأهل(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 59-71

کلید واژه ها: زنان ساعت های شبانه روزی سلامت معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۲۱۶
سابقه و هدف: سلامت جنسی یکی از جنبه های اصلی سلامت است که همسران را در همه مراحل زندگی تحت تأًثیر قرار می دهد. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش بهزیستی معنوی و تیپ های شبانه روزی در پیش بینی سلامت جنسی زنان متأهل صورت گرفته است.
۱۳۲۶.

پیش بینی بخشودگی بین فردی بر اساس مؤلفه های هوش معنوی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی دوم شهر تبریز(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۵ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 19-28

کلید واژه ها: بخشودگی دانش آموزان معنویت هوش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
سابقه و هدف: بخشودگی از مفاهیمی است که در مذهب و روان شناسی مثبت نگر به آن توجه شده؛ و بر نقش سازنده ی آن در سلامت روانی افراد و ایجاد روابط سالم تأکید شده است. عوامل مختلفی می تواند بخشودگی را تسهیل نماید که احتمالاً هوش معنوی یکی از آنها است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر پیش بینی بخشودگی بین فردی بر اساس مؤلفه های هوش معنوی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی دوم شهر تبریز است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. از جامعه ی آماری دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی ناحیه ی دو نمونه یی به تعداد 250 نفر به صورت نمونه گیری خوشه یی چندمرحله یی و بر اساس جدول مورگان انتخاب شد. آزمودنی ها پرسش نامه های هوش معنوی عبدالله زاده و مقیاس بخشودگی بین فردی احتشام زاده و همکاران را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با استفاده از روش های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندمتغیّره تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد بین درک و ارتباط سرچشمه ی هستی با بخشودگی (01/0P< و 229/0r=) و همچنین بین زندگی معنوی با بخشودگی (001/0 P<و 324/0r=) رابطه ی مثبت و معناداری وجود داشت. علاوه براین، نتایج رگرسیون نشان داد که زندگی معنوی می تواند 5/10 درصد واریانس بخشودگی بین فردی را به طور معنی داری پیش بینی کند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج می توان گفت معنویت جستجو برای یافتن عناصر مقدس، معنایابی، هشیاری بالا و تعالی است و هوش معنوی توانایی برای استفاده از این موضوعات است که می تواند کارکرد و سازگاری فرد را پیش بینی کند و بخشودگی بین فردی را بالا برد.
۱۳۲۷.

رابطه جهت گیری مذهبی و سبک های دلبستگی با مکانیسم های دفاعی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 85 - 106

کلید واژه ها: جهت گیری مذهبی سبک های دلبستگی مکانیسم های دفاعی طلاب حوزه علمیه قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۱۸۱
پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رابطه جهت گیری مذهبی و سبک های دلبستگی با مکانیسم های دفاعی در بین طلاب سطح دو حوزه علمیه قم انجام شد. روش پژوهش توصیفی همبستگی بود. تعداد 174 نفر از آنها به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای انجام این پژوهش از سه پرسشنامه «جهت گیری مذهبی آلپورت و راس»، «سبک های دلبستگی هازان و شیور» و «مکانیسم های دفاعی اندروز و همکاران» استفاده شد. داده ها توسط میانگین، انحراف معیار، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه و با کمک نرم افزارSPSS  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد بین جهت گیری مذهبی و مکانیسم های دفاعی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین بین سبک های دلبستگی و مکانیسم های دفاعی نیز رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. بررسی متغیرهای مستقل پژوهش با یکدیگر (یعنی جهت گیری مذهبی و سبک های دلبستگی) نیز بیانگر رابطه مثبت معنی دار بین آن دو بود. در تجزیه و تحلیل داده ها مشخص شد بین جهت گیری مذهبی بیرونی و مکانیسم های دفاعی رشدنایافته همبستگی مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین بین سبک دلبستگی اجتنابی و مکانیسم های دفاعی رشدنایافته رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بین سبک دلبستگی دوسوگرا هم با مکانیسم های رشدنایافته و هم با مکانیسم های دفاعی روان آزرده رابطه معنی دار وجود دارد. همچنین بین سبک دلبستگی ایمن با جهت گیری مذهبی بیرونی و نیز بین سبک دلبستگی دوسوگرا با جهت گیری مذهبی بیرونی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.
۱۳۲۸.

اثربخشی معنادرمانی توأم با تلاوت قرآن و دعا بر آخرت نگری و سلامت روان زنان افسرده(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 25-38

کلید واژه ها: معنا درمانی توأم با تلاوت قرآن و دعا آخرت نگری سلامت روان زنان افسرده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۲۶۹
این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی معنادرمانی توأم با تلاوت قرآن و دعا بر آخرت نگری و سلامت روان زنان افسرده شهر کرمان انجام شد. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با گمارش تصادفی می باشد. جامعه آماری پژوهش را زنان افسرده تشکیل می دهند. نمونه پژوهش 30 زن افسرده بود که با استفاده از مقیاس افسردگی بک، افسرده تشخیص داده شدند. سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل، هر کدام 15 نفر قرار گرفتند. به گروه آزمایشی کارگاه معنادرمانی توأم با تلاوت قرآن و دعا در 10 جلسه ارائه شد و گروه کنترل برنامه ای دریافت نکردند. هر دو گروه قبل و بعد از آزمایش به مقیاس های آخرت نگری و سلامت روان پاسخ دادند. نتایج نشان داد معنادرمانی توأم با تلاوت قرآن بر آخرت نگری و سلامت روان زنان تأثیر داشته است (001/0P<). تلفیق معنادرمانی با امور معنوی به زنان افسرده در معطوف ساختن آرزوها به زندگی اخروی و شناخت واقعیت دنیا کمک می کند و منجر به افزایش آخرت نگری و به دنبال آن سلامت روان آنان می گردد.
۱۳۲۹.

اثربخشی بسته آموزش ویژگی های زندگی اسلامی بر تاب آوری دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 45-56

کلید واژه ها: آموزش تاب آوری ویژگی های زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۱۷۲
سابقه و هدف: تاب آوری یکی از اهداف پرورشی نظام های تربیتی است و آموزش ویژگی های زندگی اسلامی که عامل مهم ایجاد آرامش روانی و سازگاری فردی در برابر موانع و مشکلات زندگی به حساب می آید در تاب آوری فراگیران مؤثر تلقی می شود. ازاین رو هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ویژگی های زندگی اسلامی بر تاب آوری دانشجویان بود. روش کار: این پژوهش، شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه صنعتی سهند بود که در سال 1397 مشغول به تحصیل بودند و از میان آنان نمونه ای به تعداد 60 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) قرار گرفتند. آموزش ویژگی های زندگی اسلامی به مدت 10 جلسه در گروه آزمایش اجرا شد، اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس تک متغیّره (ANCOVA) تحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس نشان داد که متغیّر تاب آوری (001/0P<) و مؤلفه های آن بین دو گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری داشت و آموزش ویژگی های زندگی اسلامی در بهبود تاب آوری از نظر آماری مؤثر بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان استنباط نمود که تاب آوری از ویژگی های فردی محسوب می شود که از طریق فرایند به کارگیری ویژگی های زندگی اسلامی تعدیل و تغییرپذیر است. بنابراین، آموزش ویژگی های زندگی اسلامی می تواند در حوزه های مختلف برای دانشجویان مؤثر واقع شود.
۱۳۳۰.

کارآمدی برنامه ذکر گویی در کاهش اضطراب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۷ 117 - 139

کلید واژه ها: اضطراب ذکرگویی دعا زندانیان مداخلات مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۴۸۷
با وجود پیشرفت های چشمگیر در زمینه سلامت روانی و رشد تکنیک های درمان اختلالات روانی، هنوز بشر امروز در اعماق وجود خود از یک اضطراب ناشناخته رنج می برد. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارآمدی یک شیوه درمانی از نوع مداخلات مذهبی در کاهش اضطراب، با بهره گیری از ذکرها و دعاهای مأثور در متون اسلامی، انجام شد. طرح این پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون−پس آزمون، با گروه کنترل در لیست انتظار بود. جامعه آماری کلیه زندانیان مرد زندان مرکزی قم بودند. بدین منظور از بین زندانیانی که بالاتر از نرم اضطراب داشتند، 34 نفر انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش مقیاس اضطراب کتل و پروتکل آموزشی و برنامه ذکرگویی در مورد اضطراب و براساس منابع اسلامی بود که در قالب هفت جلسه آموزشی−توجیهی و در ۴۰ روز تمرین ارائه و روایی محتوایی آن نیز با ارزیابی ۱۲ خبره متخصص دینی و روان شناسی تأیید شد. تحلیل کوواریانس داده ها نشان داد که میانگین نمرات اضطراب گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون کاهش معناداری (001/0>P) پیدا کرده است. نتایج این پژوهش نشان داد که ذکر خدا اثر آرام بخشی و کاهندگی اضطراب دارد. برنامه ذکرگویی می تواند به عنوان یک عامل مؤثر در کاهش اضطراب تعمیم یافته استفاده شود و از پروتکل این برنامه می توان به عنوان درمان مکمل اختلالات اضطرابی بهره برد.
۱۳۳۱.

مفهوم سلامت و بیماری، بر اساس مفهوم غایت حیات در آموزه های دینی، مبنایی برای مداخلات حیطه ی طبّ تربیتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ 54-58

کلید واژه ها: سلامت بیماری غایت حیات مداخلات طبّ تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۹۵
فیلسوفان از گذشته های دور بر سر تعریف مفوم سلامت و بیماری، بحث و چالش داشته اند. از جمله نکته هایی که برخی از ایشان در تعریف این مفهوم مدنظر قرار داده اند، مفهوم «غایت حیات» است. از قضا منابع اسلامی درباره ی توجه به غایت حیات، منابعی غنی و کاربردی است. عبودیت و سیر است کمال و حرکت به سوی مبداء آفرینش، غایت نهایی حیات انسان است که در قرآن به آن تصریح شده است. تحقق این هدف نیازمند وجود مقدماتی است که به دست آوردن معرفت و شناخت، اولین و مهم ترین این مقدمات است. در این نظام فکری، سلامت به صورت وضعیتی از جسم و روان تعریف می شود که در آن وضعیت، امکان دستیابی به شناختِ اثربخش برای انسان و به تبعِ آن، رسیدن به هدف غایی حیات، یعنی عبودیت برای او فراهم می گردد. از سوی دیگر، بررسی نظام شناختی نه با آزمون های آماری مرسوم در تکنیک های روان سنجی و شناخت سنجی، که از طریق مشاهده و بررسی رفتار و انطباق آن با هنجارهای رفتاری امکان پذیر خواهد بود؛ هنجارهایی که خالق مطلق در قالب آموزه های دینی برای انسان تعریف کرده است.
۱۳۳۲.

اهمیت آشنایی با فرایند فرزندپروری با تأکید بر توقعّات تربیتی روان شناختی حداقلّی اسلام از والدین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۷ 141 - 162

کلید واژه ها: تحول شناختی فرزندپروری تعامل مسئولانه رعایت هم ترازی تغافل هوشمندانه توقعات حداقلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۸۴
یکی از توقعّات مهم از والدین در نظام خانواده، آموزش و پرورش فرزندان به گونه ای هم تراز با هنجارهای اخلاقی، اجتماعی، دینی و فرهنگی است. در آموزه های اسلامی توقعات حداقلّی و حداکثری در رابطه با آموزش و پرورش فرزندان وجود دارد.  پرسش اساسی این است که فواید آگاهی والدین از فرایند فرزندپروری چیست و توقعات (انتظارات) حداقلّی اسلام از والدین در فرایند فرزندپروری کدام است؟ در این پژوهش تلاش می شود تا افزون بر تبیین اهمیت آگاهی والدین از فرایند فرزندپروری از دیدگاه اسلام و دانش روان شناسی، به استخراج و استنباط توقعّات اسلام از والدین درباره فرزندپروری پرداخته شود. پژوهش حاضر از روش توصیفی−تحلیلی و اجتهادی بهره برده است که از تتبع و ژرف اندیشی و اجتهاد در آموزه های اسلامی و آموزه های تربیتی−روان شناختی می توان نتیجه گرفت که توقعات مختلفی از والدین در مورد فرزندپروری وجود دارد. توقعات حداقلّی (نه حداکثری) اسلام در فرایند فرزندپروری عبارت است از: 1. لزوم تعامل مسئولانه با فرزند؛ 2. رعایت اولویت ها در فرزندپروری؛ 3. بهره گیری از تشویق و تنبیه هوشمندانه؛ 4. تأکید بر تحوّل شناختی؛ 5. تقویت خودکنترلی در فرزندان؛ 6. تغافل بجا؛ 7. رفتار صمیمانه با فرزندان؛ 8. رعایت هم ترازی با تحولات زیستی و روان شناختی فرزندان؛ 9. مدارا و نرم کُنشی با فرزندان.
۱۳۳۳.

مقایسه ی تنظیم شناختی - هیجانی، منبع کنترل و معناجویی در بین دانشجویان بومی و غیربومی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۴ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 5-16

کلید واژه ها: تنظیم شناختی - هیجانی دانشجویان بومی و غیربومی معناجویی منبع کنترل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۱۵۳
سابقه و هدف: یکی از دوره های حیاتی در جوانی دوره ی دانشجویی است که دوره ی انتقالی پویا شناخته شده است. عوامل متعددی می تواند بر سلامت روانی دانشجویان تأثیرگذار باشد که به طورکلی می توان آنها را در سه گروه عوامل شخصی، عوامل مربوط به دانشگاه و عوامل اجتماعی تقسیم بندی کرد. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه ی تنظیم شناختی - هیجانی، منبع کنترل و معناجویی در دانشجویان بومی و غیربومی است. روش کار: این مطالعه توصیفی از نوع علّی - مقایسه یی است. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه ی دانشجویان بومی و غیربومی دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 94-95 بود که از میان آنان با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 100 نفر (50 دانشجوی بومی و 50 دانشجوی غیربومی) انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه ها ی تنظیم شناختی - هیجانی گرنفسکی و همکاران، منبع کنترل راتر و معنا در زندگی استیگر و همکاران جمع آوری؛ و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیّری تحلیل شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان داد میانگین نمره های منبع کنترل بیرونی در دانشجویان غیربومی نسبت به دانشجویان بومی بیشتر؛ و میانگین نمره های منبع کنترل درونی دانشجویان غیربومی کمتر از دانشجویان بومی بود (001/0). علاوه براین، دانشجویان بومی نسبت به دانشجویان غیربومی از راهبردهای هیجانی مثبت و کارآمد (تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد برنامه ریزی، ارزیابی مجدد مثبت و دیدگاه گیری) استفاده می کردند (001/0p<). همچنین معنا در زندگی دانشجویان بومی بیشتر از دانشجویان غیربومی بود (001/0p<). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، سطح بالاتر به کارگیری منبع کنترل درونی، راهبرد تنظیم شناختی - هیجانی مثبت و معناجویی در زندگی، نشان دهنده ی بهزیستی روان شناختی و عملکرد بهینه ی دانشجویان غیربومی است و لزوم توجه به این جنبه ها و تلاش برای رشد و توسعه ی آن را گوشزد می سازد.
۱۳۳۴.

نقش تعلّق به مادیات در حوزه سلامت روان در فضای مجازی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 48-58

کلید واژه ها: اینترنت سلامت روان مادی گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۱۹۲
سابقه و هدف: امروزه افراد زمان زیادی را در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی می گذرانند. یکی از پدیده های معمول این فضا نمایش خودِ کاذب است که می تواند هم برای خود فرد هم برای کاربران دیگر تبعات زیادی در حوزه سلامت روان داشته باشد. شناسایی عوامل مؤثر در این پدیده ما را در امر توانبخشی یاری می نماید. به نظر می رسد عزّت نفس و تعلّق از عوامل مؤثر در این زمینه باشند. بنابراین، هدف این پژوهش بررسی نقش تعلّق به مادیات در حوزه سلامت روان در فضای مجازی بود که در قالب الگو بررسی شد.
۱۳۳۵.

ساخت و اعتباریابی آزمون اولیه همدلی بر اساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دوازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۵)

کلید واژه ها: همدلی پرسش نامه اولیه روان سنجی منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۵۶۸
این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه همدلی، بر اساس منابع اسلامی انجام گرفت. برای مطالعه منابع، از روش تحلیل محتوا و برای ارزیابی روایی و اعتبار آزمون، از روش پیمایشی با انتخاب تصادفی طبقه ای، نمونه 100 نفری از میان دانش پژوهان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره و طلاب حوزه علمیه خواهران قم در سال تحصیلی 1395-1394 بهره گرفته شد. ساختار متغیرهای به دست آمده از منابع اسلامی، برای همدلی عبارتند از: مؤلفه رفتاری، مؤلفه عاطفی و شناختی. روایی این ساختار، از نظر کارشناسان خبره دین و روان شناسی طبق ساختار لیکرت چهار گزینه ای با میانگین کل 8/3 و واریانس 047/0 محاسبه شد. روایی گویه ها نیز با میانگین 6/3 و واریانس 022/0 به دست آمد. اعتبار آزمون، به واسطه بررسی همسانی درونی پرسش نامه با ضریب آلفای کرونباخ 91/0 به دست آمد. دونیمه سازی نیز اعتباری در حد 80/0 و 81/0 برای دو نیمه را نشان داد. بنابراین، این آزمون از اعتبار و روایی مناسب برخوردار است.
۱۳۳۶.

تبیین مفهومی زنجیره غذایی بر اساس شاخص های غذای طیّب در قرآن کریم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 165-179

کلید واژه ها: استانداردسازی کیفی زنجیره تغذیه شاخص های غذای طیّب معناشناسی طیّب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۵۲
سابقه و هدف: طراحی فرایندها و نظام های تمدنی بر اساس مبانی قرآنی یکی از مسائل اصلی حوزه های معرفتی و مدیریتی در جامعه اسلامی است. تغذیه از حیاتی ترین فرایندهای زندگی است و بر اساس مبانی اسلامی در تأمین سعادت دین و دنیای انسان نقش کلیدی دارد. از دیدگاه جهان بینی اسلامی، تغذیه بر جسم، فکر و ایمان انسان اثر می گذارد. ازاین رو، هدف این پژوهش تبیین مفهومی زنجیره غذایی بر اساس شاخص های غذای طیّب در قرآن کریم بود. روش کار: این پژوهش از نوع تحلیل محتوای کیفی است که در آن به استناد آیات قرآن کریم و با تکیه بر تفاسیر به یکی از جنبه های مغفول تغذیه پرداخته شده است. برای تحلیل واژه طیّب، نخست معنای لغویِ آن در آثار لغت شناسان بررسی شد و از مجموع آرای آنان معنایی جامع و مانع به دست آمد. برای دستیابی به استاندارد غذای طیّب، این واژه در قرآن کریم تحلیل و بررسیِ معناشناختی شد و از طریق ترسیم شبکه معنایی، هسته معناییِ آن استخراج و بر پایه آن، شاخص های غذای طیّب استخراج شد. مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها : غذای طیّب غذایی پاک و تکوینی است که با ساختار بدن هماهنگی کامل دارد و لذت بخش، مطابق با ذائقه، مطبوع، دارای اثر مفید و سازنده برای جسم و روح و غیرمضر و غیرمخرب است. حلال چیزى است که ممنوعیتى نداشته باشد و طیّب به چیزهاى پاکیزه گفته مى شود که موافق طبع سالم انسانى است، نقطه مقابل خبیث که طبع آدمى از آن تنفر دارد. از نظر مفهومی، غذای طیّب غذای حسن، مفید، سالم و بدون ضرر، حلال، پاک، متناسب با مزاج، بدون آلودگی ظاهری و باطنی و غذایِ با ارزشِ غذایی کامل است. نتیجه گیری : شاخص های غذای طیّب عناصر اصلی استانداردی جامع و فرایندی برای کل زنجیره تولید تا مصرفِ مواد غذایی است که استانداردی با کیفیت برتر برای بهینه سازی فرایندهای غذایی محسوب می شود.
۱۳۳۷.

رابطه مثبت نگری مادران با عزت نفس نوجوانان با توجه به دین داری مادران(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 55 - 75

کلید واژه ها: مثبت نگری عزت نفس دین داری مادران نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۱۴۰
پژوهش حاضر به دنبال تعیین رابطه مثبت نگری مادران با عزت نفس نوجوانان با توجه به دین داری مادران بود. این پژوهش از نظر هدف جزء پژوهش های بنیادی محسوب می شود و از نظر روش کار جزء پژوهش های توصیفی همبستگی می باشد. جامعه مورد بررسی در این پژوهش 4100 نفر شامل کلیه مادران و دانش آموزان مدارس دولتی روزانه دخترانه و پسرانه متوسطه دوم که در سال تحصیلی 96 97 در شهرستان ساوه مشغول تحصیل بودند، می باشد. 144 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسش نامه دین داری گلاک و استارک، پرسش نامه مثبت نگری اینگرام و وینیسکی، پرسش نامه عزت نفس روزنبرگ می باشد. در بخش استنباطی از ضریب همبستگی پیرسون به منظور جهت تعیین رابطه بین متغیرها، و آزمون رگرسیون تک متغیره و چند متغیره جهت سنجش تأثیر هر یک از مؤلفه ها در متغیر اصلی استفاده شد. تحقیق حاضر نشان داد دین داری مادران در رابطه بین مثبت نگری مادران با عزت نفس نوجوان، نقش تعدیل کنندگی داشته و میزان عزت نفس نوجوانان را افزایش داده است، همچنین پژوهش حاضر نشان داد که بین مثبت نگری مادران با عزت نفس نوجوانان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و نیز بین دین داری مادران و عزت نفس نوجوانان رابطه مثبت و معناداری وجود داشته و نیز بین دین داری مادران و مثبت نگری مادران رابطه مثبت و معنی داری برقرار است.
۱۳۳۸.

ساخت و اعتباریابی مقیاس عزت نفس دینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۵) 37-52

کلید واژه ها: عزت نفس عزت نفس دینی دین مقیاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۲۷۹
هدف این پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش عزت نفس دینی بود. عزت نفس دینی به عنوان قضاوت و ارزیابی فرد از خود، به عنوان یک فرد دیندار تعریف می شود. گویه های مقیاس عزت نفس دینی براساس پیشینه پژوهش طراحی شدند. روایی صوری و محتوایی گویه ها، از طریق نظرخواهی از 30 تن از استادان متخصص مورد بررسی قرار گرفت. سپس مقیاس روی 414 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز اجرا شد و با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی، شش عامل تشکیل دهنده این مقیاس به شرح زیر مشخص شدند: ارزشمندی دین داری، تحربه معنوی جذب، ارزشمندی باورها، ارزشمندی اعمال، خشنودی خداوند و تأیید عمومی دین داران. روایی این مقیاس، با استفاده از بررسی همبستگی عوامل به دست آمده با کل مقیاس و همبستگی با سایر سنجه های مرتبط، مورد تأیید قرار گرفت. پایایی آن نیز با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ (96/0 برای کل مقیاس) مطلوب ارزیابی گردید. با توجه به نتایج به دست آمده، این پرسش نامه از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار بوده و می تواند به عنوان ابزاری کاربردی برای ارزیابی عزت نفس دینی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۳۳۹.

تأثیر امید در سلامت معنوی از منظر قرآن و روایات(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 1-7

کلید واژه ها: امید روایات سلامت معنوی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۲۷۰
امید در لغت به معنای آرزو و چشمداشت (1) و دراصطلاح به معنای باورداشتن به نتیجه مثبتِ اتفاقات و شرایط و یا تعلق دل به حصول محبوبی در آینده است (2). سلامتی واژه ای عربی و از ریشه سلم و در اصل به معنای کسی است که از نیش مار در امان باشد (3) و یا درخت تنومندی که آفت پذیر نیست و یا سنگ محکمی که تَرَک و شکستگی ندارد (4).
۱۳۴۰.

نقش میانجی گری گرایش های معنوی در رابطه بین تنظیم شناختی هیجان با سازگاری زوجی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 89-102

کلید واژه ها: تنظیم شناختی هیجان سازگاری زوجی گرایش های معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۲۲۵
سابقه و هدف: در دهه های اخیر پژوهشگران به رضایتمندی و سازگاری زندگی زناشویی که یکی از مسائل اصلی زندگی خانوادگی محسوب می شود به طور گسترده ای توجه کرده اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی گری گرایش های معنوی در رابطه بین تنظیم شناختی هیجان با سازگاری زوجی انجام شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان