مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

نمایش ۲۲۱ تا ۲۴۰ مورد از کل ۳۹۷ مورد.

۲۲۱.

بررسی تجربی رابطه ی ابعاد سرمایه ی اجتماعی و هویت اجتماعی (مورد مطالعه: دانش آموزان پسر مقطع پیش دانشگاهی شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی صیدی

منبع: فرهنگ ایلام دوره ۱۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴۰ و ۴۱

کلید واژه ها: هویت اجتماعی مشارکت اجتماعی اعتماد اجتماعی سرمایه ی اجتماعی دانش آموزان شهر ایلام

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۷۷ تعداد دانلود : ۶۱۱

مقاله ی حاضر با هدف "" بررسی رابطه ی ابعاد سرمایه ی اجتماعی و هویت اجتماعی دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهر ایلام در سال تحصیلی1389-1390"" انجام شده است.جامعه ی آماری این تحقیق دانش آموزان پسر مقطع پیش دانشگاهی شهر ایلام به تعداد 582 نفر بوده اند؛ حجم نمونه ی مورد بررسی، 231نفر، روش مورد استفاده، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته بود. آزمون فرضیه های تحقیق بر اساس ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که بین متغیر های مستقل تحقیق( مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی) و هویت اجتماعی دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهر ایلام رابطه ی معناداری وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که متغیر مشارکت اجتماعی تأثیر بیشتری،(59/0=Beta) و متغیر دیگر تحقیق(اعتماد اجتماعی) تأثیر کمتری در تغییرات هویت اجتماعی دانش آموزان دارد(17/0=Beta).

۲۲۲.

تأثیر استفاده از فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی بر هویت اجتماعی جوانان؛ مطالعه موردی شهر شیراز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: حبیب احمدی مریم سادات دل آور لیلا بهمنی

منبع: علوم اجتماعی (آزاد شوشتر) سال هفتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلید واژه ها: فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی هویت اجتماعی (تدین، رابطه ناب، شبکه خویشاوندی، مردسالاری)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۷۱ تعداد دانلود : ۸۶۵

پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیراستفادهازفناوری هایارتباطیواطلاعاتیبرهویت اجتماعی زنانانجام گرفته است. این تحقیق به روشپیمایش انجام شدهواطلاعات آن از طریق پرسشنامهجمع آوری گردیده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه جوانان 30-18 سال ساکن شهر شیراز است که با استفاده از جدول لین و خطای 5 درصد 395 نفر برآورد گردیده و در نهایت نمونه مورد نظر،باروشمطبقخوشه ای انتخاب شده است.نتایجبهدستآمدهازاینپژوهشحاکیازآناستکه استفاده از فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی با تدین و مرد سالاری رابطه معنی دار دارد و با شبکه خویشاوندی و رابطه ناب رابطه معنا داری ندارد.

۲۲۳.

تحلیلی بر تعلق مکانی و عوامل مؤثر بر آن در سکونتگاه های غیررسمی (مورد مطالعه: 131-162 محدودهی شرق کال عیدگاه سبزوار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب زنگنه سعید حسین آبادی

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال سوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۸

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۳ تعداد دانلود : ۶۴۴

۲۲۴.

تبیینی بر رابطة کاربران در فیسبوک و سرمایة اجتماعی پیوندبخش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید عبداللهیان محمدجواد زاهدی مهین شیخ انصاری

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: فیس بوک گروه کانون آنلاین سرمایة اجتماعی پیوندبخش سرمایة اجتماعی پیوندمدار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۶۲ تعداد دانلود : ۹۴۷

این مقاله با استفاده از روش های ترکیبی پیمایش و گروه کانون به مطالعة سرمایة اجتماعی کاربران فیسبوک در ایران پرداخته است. این مقاله سعی دارد به این پرسش پاسخ دهد که آیا سرمایة اجتماعی حاصل از روابط کاربران با حلقة آشنایان در فیسبوک در روابط اجتماعی افراد در فضای واقعی جامعة ایران نیز بازتاب دارد؟ قرار است در اینجا نظریه های فوکویاما، کلمن، پوتنامرا به شکل ترکیبی طرح شود و با داده های تجربی کارایی این ترکیب را بسنجیم. سپس، با کاربرد روش استدلال قیاسی، فرضیة مفید بودن سرمایة اجتماعی حاصل از روابط کاربران فیسبوک با حلقة آشنایان برای جامعه را به آزمون بگذاریم. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامة آنلاین و آفلاین و حجم نمونه 2437 نفر بوده است. فیسبوک از لحاظ ساختاری امکان تشکیل شبکه های متداخل فوکویاما و بستگی کلمن را دارد. سازوکار تشکیل لایه ها سبب می شود تشکیل پیوندهای ضعیف، تسهیل شده و دامنة روابط اجتماعی افراد گسترش یابد. در این مقاله سرمایة اجتماعی اگر روابط احساسی و قوی را تقویت کند از نوع پیوندمدار است و اگر روابط ضعیف را استحکام بخشد از نوع سرمایة اجتماعی پیوندبخش است. ادعای ما این است که با افزایش شدت استفادة کاربران از فیسبوک، سرمایة اجتماعی پیوندبخش نیز افزایش می یابد. نتایج پیمایش های ما این ادعا را اثبات می کند؛ بدین معنا که فیسبوک به لحاظ ساختاری تشکیل و تقویت پیوندهای سست را تسهیل کرده است.

۲۲۵.

بررسی رابطه بین عملکرد سازمانی و ایجاد سرمایه اجتماعی شهروندان (مورد مطالعه: شهرداری منطقه 15 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا شیروانی علیرضا ذاکر اصفهانی مسعود لواف زاده

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۷

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۹۹ تعداد دانلود : ۷۵۶

۲۲۶.

ارزیابی نقش فرهنگ سازی ترافیکی در راستای کاهش آثار تصادفات و ارتقای نظم و امنیت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ناصر پورمعلم سید احسان جعفری نسب

منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵

کلید واژه ها: آموزش ایمنی حمل و نقل فرهنگ و رفتار ترافیکی قوانین و مقررات ترافیکی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۵۹۱ تعداد دانلود : ۱۸۰۳

تصادفات رانندگی و ایمنی ترافیک در کشور ما به مسألهای بسیار حساس تبدیل شده است، به طوری که ذهن اکثر مردم و مسؤولان را به خود مشغول کرده است. از سوی دیگر، تحقیقات نشان دادهاند که عامل انسانی بیشترین سهم را در بروز تصادفات رانندگی به خود اختصاص داده است. در این مقاله راهکارهای ارتقای سطح ایمنی ترافیک و حمل و نقل از طریق فرهنگ سازی و آموزش رفتارهای ترافیکی به کاربران راه ها در قالب سه سناریو بررسی شده است. در سناریوی شماره 1 اهمیت و نقش فرهنگ و رفتار ترافیکی در بهبود ایمنی و روان سازی حمل و نقل ارزیابی و فرآیند AHP در تصمیم سازی برای بهسازی رفتار و فرهنگ ترافیکی بررسی شده است. آنالیز و تحلیل مسأله نیز به کمک نرم افزار (Expert Choice) صورت پذیرفته است. سناریوی شماره 2 عوامل مؤثر بر فرهنگ ترافیک از دیدگاه مدیران و مسؤولان پلیس و شهرداری را بررسی کرده و در سناریوی شماره 3 نحوه تعیین نیازهای آموزشی شهروندان در زمینه ترافیک در شهر اصفهان بحث شده است. نتایج حاصل از تحلیل و ارزیابی نشان می دهد که در میان تدابیر و سیاست های مختلف برای بهسازی رفتار و فرهنگ ترافیکی در راستای بهبود ایمنی و روان سازی حمل و نقل ، عنصر «آموزش و فرهنگ سازی در میان اقشار مختلف جامعه» بیشترین سهم را در میان مؤلفه های دیگر داراست.

۲۲۷.

بازخوانی نظری مفهوم «هویت»

نویسنده: محسن لطف آبادی

منبع: خردنامه سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۰

کلید واژه ها: هویت هویت ملی هویت جمعی هویت فردی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۳۳

پرسش از هویت یکی از مهم ترین و در عین حال چالش بر انگیزترین پرسش ها در حوزه علوم انسانی است. این منازعه در عرصه های مختلف مباحث هویت مطرح است: اینکه هویت چیست؟ چگونه شکل می گیرد؟ از چه عناصر و مولفه هایی تشکیل شده است؟ ذاتی (طبیعی) است یا عرضی (مصنوعی)؟ ثابت است یا متغیر؟ چه سطوحی دارد؟ نسبت این سطوح با یکدیگر چیست؟ و غیره. در جهان امروز مسأله هویت جدی تر از گذشته مطرح گشته و یکی از مهم ترین مسائل جوامع امروزی را در بر می گیرد. امروزه تکاپوی جوامع در شناسایی عناصر و مولفه های هویتی خود بیشتر شده است، به طوری که برخی از جوامع قدرتمند با در اختیار گرفتن رسانه های جمعی و ارتباطی در صدد اشاعه این عناصر بر جوامع ضعیف تر هستند. طبیعتا جامعه ای که نسبت به هویت خویش و مولفه های آن آگاه نبوده در برابر این جوامع قدرتمند رنگ می بازد و بحران های هویتی گریبانگیر آن خواهد شد. این جستار فرصتی برای نگارنده است تا به بررسی مسأله هویت و مبادی و مبانی آن بپردازد که کمتر مورد توجه تاریخ نگاران قرار گرفته است.

۲۲۸.

نقد و بررسی کتاب: یورگن هابرماس نقد در حوزة عمومی/ هولاب، رابرت/ حسین بشیریه/ نشر نی/

نویسنده: شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی

منبع: نقدنامه علوم اجتماعی شماره ۲ (نظریه های جامعه شناسی)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۷۳۰ تعداد دانلود : ۲۱۴۵

۲۲۹.

بررسی تأثیر سه نوع سرمایه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر شادی جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا خوش فر حمید دهقانی فاطمه اکبرزاده حیدر جانعلی زاده چوب بستی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)

کلید واژه ها: جوانان سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی سرمایه اقتصادی احساس شادی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۲۰۰۶ تعداد دانلود : ۹۸۱

به علت اهمیت شادی و نقش آن در زندگی جوانان، هدف تحقیق حاضر بررسی میزان احساس شادی جوانان شهر بابلسر و تأثیر سه نوع سرمایه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر آن است. نوع روش تحقیق پیمایشی است. تعیین میزان تأثیر هر یک از این سه نوع سرمایه بر میزان احساس شادی، از مهمترین فرضیه های این تحقیق هستند. برای انجام این پژوهش، از یک نمونه 380 نفری از ساکنان 29- 15 سال بابلسر، استفاده شده است. یافته های تحقیق گویای آن است که میزان شادی پاسخگویان به طور کلی در حد متوسط است. از بین متغیرهای زمینه ای و جمعیت شناختی مورد مطالعه، هیچ کدام با شادی رابطه معناداری نداشتند. متغیرهای سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و سرمایه اقتصادی به ترتیب اهمیت، تبیینکنندههای شادی در این تحقیق بودهاند. مدل به دست آمده از متغیرهای مؤثر بر اساس رگرسیون چند متغیره نیز، 5/22 درصد از واریانس احساس شادی در جامعه آماری را تبیین می کند. به طور کلی، تمام انواع ذکر شده سرمایه با همدیگر وابستگی متقابل دارند و در طول زمان با داشتن درجات معینی به یکدیگر تبدیل میگردند و هر شکلی از آن به گونه ای میتواند آفریننده شادی باشد.

۲۳۰.

بررسی کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه های تهران و کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لیلا فلاحتی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ششم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلید واژه ها: کیفیت زندگی دانشگاهی کیفیت کلی زندگی رضایت از بعد آموزشی رضایت از بعد اجتماعی رضایت از تسهیلات و امکانات دانشگاه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۵۳۶ تعداد دانلود : ۱۳۸۸

هدف اصلی این مطالعه بررسی کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان است. بر این اساس در این مطالعه از مدل توسعه یافته سیرجی و همکاران (2010) استفاده شده است. روش پژوهش همبستگی بوده و بدین منظور تعداد 400 دانشجوی دختر و پسر در حال تحصیل در دانشگاه تهران، دانشگاه علامه و دانشگاه کردستان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان با استفاده از مقیاس طراحی شده سیرجی و همکاران (2010) در سه بعد رضایت از بعد آموزشی، بعد اجتماعی و تسهیلات و امکانات دانشگاه مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از ضریب همبستگی پیرسون و از حیطه معادلات ساختاری در سطح معناداری 05/0 P< استفاده گردید. نتایج حاصل از مطالعه بیانگر تأثیر میزان رضایت از تسهیلات و امکانات دانشگاه در رضایت از بعد آموزشی و بعد اجتماعی زندگی دانشگاهی است. هم چنین نتایج نشان داد رضایت از کیفیت زندگی دانشگاهی تأثیر معناداری در رضایت از کیفیت زندگی کلی دانشجویان دارد. مقایسه دانشگاه ها نشان داد که رضایت دانشجویان دانشگاه های تهران در دو بعد آموزشی و رضایت از تسهیلات و امکانات از دانشجویان دانشگاه کردستان بیشتر است. نتایج مطالعه بیانگر این است که نظام آموزش عالی باید توجه بیشتری به وضعیت دانشگاه های مستقر در استان های دیگر داشته باشد. کمبود امکانات و تسهیلات منجر به کاهش کیفیت آموزش، کیفیت زندگی اجتماعی و در نتیجه کاهش کیفیت زندگی دانشگاهی دانشجویان می شود. پایین بودن رضایت از زندگی دانشگاهی در بین دانشجویان به معنای پایین بودن سطح رضایت از زندگی کلی است که اثرات آن می تواند بصورت افسردگی، ناامیدی و اضطراب در بین دانشجویان دیده شود.

۲۳۱.

هویت شهروندی در بافت قدیم و جدید شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد گنجی محسن نیازی فاطمه برزگر

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال سوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۶

کلید واژه ها: هویت هویت جمعی شهروندی بافت شهری هویت شهروندی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۰۶ تعداد دانلود : ۸۱۳

زندگی اجتماعی افراد و هویت آنان به عنوان شهروند، به دلیل بقا و دوام جامعه بوده و ضرورتاً هویت اجتماعی بر هویت افراد برتری دارد. در این تفکر، شهروندی به معنای عضویت کامل در جامعه و عمل به تعهدات و وظایف است که در قالب مشارکت اجتماعی و سیاسی در جامعه و حکومت تبلور مییابد؛ به گونهای که افراد بدون اجبار و محدودیت با عمل به مسؤولیت اخلاقی و وظایف اجتماعی، منافع خود و جامعه را دنبال میکنند. پژوهش حاضر وضعیت هویت شهروندی را در بافت قدیم و جدید شهر کاشان و عوامل مؤثر بر آن مورد بررسی قرار میدهد. به منظور اجرای این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده و با تکیه بر مطالعات اکتشافی، ابعاد مسألة تحقیق مشخص و بر مبنای آن پرسشنامة محقق ساخته تنظیم گردیده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۲۶۰ نفر تعیین شده و انتخاب نمونهها بر اساس تکنیک نمونهگیری، سهمیهای بوده است. نتایج توصیفی تحقیق حاکی از آن است که میانگین هویت شهروندی و همچنین پیوند اجتماعی در بین مردم بافت قدیم بیشتر از بافت جدید است و اعتماد اجتماعی در هر دو بافت در حد متوسط بوده است. بین هویت شهروندی و پیوند اجتماعی و همچنین اعتماد اجتماعی در هر دو بافت رابطة مستقیم وجود دارد. بین هویت شهروندی و میزان تحصیلات در بافت جدید و قدیم رابطة منفی وجود دارد؛ هرچند این رابطه در بافت جدید دارای شدت بیشتری است. در نهایت و از طریق رگرسیون در بافت قدیم، پیوند اجتماعی و دربافت جدید پیوند اجتماعی و تحصیلات، بیشترین اثر را بر هویت شهروندی داشته است.

۲۳۲.

کاربست پذیری نظریه رفتار برنامه ریزی شده برای پیش بینی پذیرش نظام تعاونی (مورد شهرستان بویر احمد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی نوری مهدی نوری پور

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و چهارم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۱)

کلید واژه ها: تعاون بویراحمد نظریه رفتار برنامه ریزی شده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۱۹ تعداد دانلود : ۹۳۸

هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی کاربست پذیری و قابلیت اجرای نظریه رفتار برنامه ریزی شده برای پیش بینی پذیرش نظام تعاونی است. ابزار اصلی گردآوری داده های مورد نیاز این پژوهش پیمایشی، پرسشنامه ای محقق ساخته بوده است که روایی آن توسط پانل متخصصان تأیید شد و پایایی آن به وسیله آزمون آلفای کرونباخ از 578/0 تا 944/0 برآورد گردید. جامعه آماری این مطالعه را ساکنان شهرستان بویراحمد تشکیل داده اند که از این میان 486 نفر به عنوان نمونه آماری براساس جدول نمونه گیری پاتن و به شیوه طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که متغیر قصد رفتاری و کنترل رفتاری محسوس اثر مثبت و معنی داری بر رفتار پذیرش تعاون داشتند. فزون بر آن، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان داد که سازه های نگرش نسبت به تعاون، هنجار ذهنی و کنترل رفتاری محسوس پیش بینی کننده قصد پاسخگویان برای پذیرش نظام تعاونی بوده و این سه متغیر در مجموع 7/29 درصد از تغییرات متغیر قصد رفتاری را تبیین نموده اند. همچنین، نتایج آزمون های برازندگی با استفاده از نرم افزار AMOS بیانگر برازش مناسب داده ها با الگوی مورد بررسی بوده است.

۲۳۳.

«عطش منزلت» در جامعه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید شالچی

منبع: جامعه شناسی ایران سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلید واژه ها: زندگی روزمره فرهنگ ایران عطش منزلت جامعه شناسی تاریخی - فرهنگی ایران مطالعات فرهنگی ایرانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۱۸ تعداد دانلود : ۶۹۷

در دوران تحولات پرشتاب، خودتاملی و واکاوی خود، برای تداوم فرهنگی یک ضرورت است. بدون چنین بازاندیش هایی یک فرهنگ و سنت امکان مواجه فعال با وضعیت های جدید اجتماعی را از دست می دهد. فرهنگ ایرانی نیز دارای امکانها و موانع خاص خویش است که بازشناسی آنان البته از منظرگاهی به لحاظ وجود شناسانه درونی، می تواند به توان این سنت در مواجه با امر نو و تعامل با دیگر سنت ها بیفزاید. از جمله مسائل فرهنگ امروز ایران آن چیزی است که در این مقاله «عطش منزلت» مطرح شده است. در هر جامعهای کسب منزلت و شان از جمله مهمترین امتیازهای اجتماعی است که برانگیزاننده کنش فردی و جمعی است اما این وضعیت در ایران امروز و از رهگذر چندین تحول تاریخی، وضعیتی بیمارگونه یافته است که جلوههای آن را در ساحتهای مختلف زندگی اجتماعی میتوان بازشناخت. این مقاله تاملی است انتقادی بر این ویژگی فرهنگی که البته در نسبت با شرایط ساختاری است. از این رو این مقاله ضمن تشریح و نشان دادن چیستی «عطش منزلت» و تمایز آن با فرایند عادی منزلت جویی، پنج مورد ویژگی عطش منزلتی را برشمرده و برخی قلمروهای کلیدی فرهنگ معاصر ایران را که درگیر این امر است نشان می دهد. سپس به اختصار به تشریح شش فرایند تاریخی شکلگیری این مسئله فرهنگی و پیامدهای آن میپردازد.

۲۳۴.

بررسی ارتباط ابعاد سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان گمرکات استان کردستان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: یعقوب احمدی اسعد محمدی بلبان آباد

منبع: علوم اجتماعی (آزاد شوشتر) سال هفتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۱

کلید واژه ها: رفتار شهروندی سازمانی گمرک سرمایه اجتماعی وظیفه شناسی فضیلت مدنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۵۰۳۳ تعداد دانلود : ۲۲۸۶

سرمایه اجتماعی مفهومی چندبعدی و چندلایه است که در سال های اخیر در حوزه های گوناگون علوم اجتماعی، اقتصاد و علوم سیاسیمطرح شده است. سرمایه اجتماعی به مثابه یک کل عبارت است از ارتباطات و شبکه های اجتماعی ای که می توانند حس همکاری و اطمینان را در میان افراد یک جامعه پدید آورند. بسیاری از جامعه شناسان و متفکران حوزه های علوم اجتماعی بر این باورند که توجه به سرمایه اجتماعی یکی از ابعاد مهم توسعه جوامع است. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی ارتباط میان سرمایه اجتماعی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان گمرکات استان کردستاندر سال 1390 پرداخته است. پژوهش حاضر به روش توصیفی از نوع پیمایشی انجام پذیرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده که بعد از برآورد اعتبار و پایایی (از طریق تحلیل عاملی) در بین پاسخگویان توزیع گردیده است. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان گمرگ استان کردستان تشکیل داده اند که از میان آنان 120 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند و در نهایت 110 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیات بیانگر این است که بین ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی (ساختاری، شناختی، رابطه ای) و کارکنان گمرکات استان کردستان و رفتار شهروندی سازمانی آنان رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. نتیجه تحلیل رگرسیونی بیانگر این است که ابعاد متغیر سرمایه اجتماعی (ساختاری، شناختی، رابطه ای)به طور خالص 0.687 درصد از واریانس رفتار شهروندی سازمانی در معادله را تبیین می کنند، و از میان متغیرهایی که وارد معادله شده اند، متغیر وابسته، از بعد شناختی سرمایه اجتماعی بیشتر تأثیر می پذیرد.

۲۳۵.

تحلیل محتوای مفهوم سرمایه اجتماعی دراحادیث امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین بهروان ندا بهروان

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ششم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی تحلیل محتوا شبکه اجتماعی ایثار و شهادت احادیث رضوی(ع)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۴۵ تعداد دانلود : ۶۳۰

هدف مقاله بررسی درجه اهمیت ابعاد و مؤلفه های مفهوم سرمایه اجتماعی در احادیث حضرت امام رضا(ع) است. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی، توصیفی و استنباطی است. تعداد 356 حدیث رضوی براساس مدل مفهومی سرمایه اجتماعی بررسی شده است که تعداد 57 حدیث واجد شرایط تحلیل محتوا تشخیص داده شد. نتایج نشان داده است که تمامی ابعاد و مؤلفه های مفهوم سرمایه اجتماعی، دراحادیث رضوی(ع) به درجات متفاوت مورد اشاره قرار گرفته است. سرمایه اجتماعی درجات مختلفی دارد که اوج آن ایثار وشهادت است. در بعد ساختاری، انواع شبکه اجتماعی خرد، متوسط وکلان دراحادیث مورد اشاره قرار گرفته است. شبکه های کلان دراحادیث رضوی(ع) بالاترین درجه اهمیت را دارند که می توان آن را به دیدگاه عام گرایانه دراحادیث رضوی(ع) تفسیر نمود. سرمایه اجتماعی در احادیث رضوی(ع) بیشتر ساختار عینی دارد تا ذهنی. در بعد ارتباطی، سرمایه اجتماعی در احادیث رضوی(ع) بیشتر بدون انتظار جبران، مورد نظر قرار دارد تا دوسویه و قابل جبران. اگرچه کنش جمعی نیز دراحادیث مورد توجه قرار گرفته است اما در بیش از دوسوم احادیث، جهت رابطه مثبت است یعنی کنش، توصیه شده است. در بعد هنجاری، احادیث نشان می دهند که سرمایه اجتماعی بیشتر فایده دنیوی دارد، اگرچه فایده اخروی آن نیز قابل توجه است. محققان نتیجه گرفتند که مفهوم سرمایه اجتماعی به عنوان یک مفهوم علمی با مفاهیم اخلاقی و دینی کاملاً سازگار است. لذا علم می تواند برای گسترش مفهومی خود از اخلاق و دین کمک بگیرد و به آن نیازمند است. هم چنین دین و اخلاق نیز برای دست یابی به اهداف عملی و تأثیر گذاری درجامعه، نیازمند تحقیقات علمی مبتنی بر مشاهده و تجربه است. لذا پیشرفت جامعه انسانی مستلزم همکاری متقابل بین علم و دین است

۲۳۶.

تبارشناسی مفهوم هویت در گفتمان های سیاسی ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هادی افرا رضا فیض آبادی

منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: تجدد هویت گفتمان تبارشناسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۲۱۳۸ تعداد دانلود : ۸۷۴

از دیر باز، انسانها به دنبال تعریف و شناسایی خویش، قوم، قبیله و ملیت و نیز کشف تمایزات خود از دیگران بوده اند. مفهوم هویت، پاسخی به سوال چه کسی بودن و چگونه شناسایی شدن است. از آن زمانست که هویت یکی از موضوعات اساسی حوزه علوم اجتماعی و در طی دهه 1990 به مفهوم مرکزی مطالعات فرهنگی بدل گشته. نوشتار حاضر درپی بررسی مفهوم هویت در گفتمانهای سیاسی ایران معاصر (1390-1284) از طریق روش تبارشناسی فوکو است. غایت تبار شناسی توصیف خالص حوادث است و در آن، سوژه ای بعنوان موضوعِ ممکنِ شناخت، ایجاد و ظاهر میگردد. گردآورد اطلاعات، به شیوه اسنادی و استفاده از کتب و منابع معتبر علمی بوده و مفهوم هویت در گفتمانهای سیاسی ایران معاصر به روش تبارشناسی فوکو مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است. نتایج این مطالعه بیانگر اینست علیرغم اینکه هدف نهایی گفتمانهای مسلط برساختن هویتی ثابت، یکسان و فراگیر است و تصور هویتی یکدست تنها در پرتو گفتمانهای سیاسی مسلط تعیّن می یابد و علیرغم اینکه گفتمانهای مسلط سیاسی، براساس ایدئولوژی سیاسی خود در پی یکسان سازی هویت هستند اما در عمل کنشگران لایه های گوناگون را در هم می آمیزند و هویتهای متنوع، ناخالص و ناپایدار خلق می کنند.

۲۳۷.

پراکنش مصرف فرهنگی بین سطوح تحصیلی مختلف در ایران

نویسنده: عبدالحسین کلانتری اعظم نسیم افزا بهنام لطفی خاچکی

منبع: جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران سال دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵

کلید واژه ها: اینترنت تحصیلات ماهواره سرمایه فرهنگی مصرف فرهنگی شاخص های فرهنگ عمومی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۱۷۴۴ تعداد دانلود : ۱۱۴۰

مقاله حاضر به مطالعه رابطه بین مصرف به عنوان یکی از مهم ترین مؤلفه های دنیای مدرن و تحصیلات با اتکا بر آرای بوردیو پرداخته است. آنچه در این تحقیق با عنوان مصرف فرهنگی از آن یاد شده است شامل استفاده از تلویزیون، ماهواره، کتاب، نشریه، روزنامه، موسیقی، سینما، تئاتر، رادیو، اینترنت و مانند آن بوده است. یافته های این تحقیق، حاصل مطالعه یک پروژه ملی بوده که در سال 1388 در سطح استان های کشور اجرا گردید و با کمک روش تحلیل ثانویه به انجام رسیده است. نتیجه نهایی این پژوهش تأییدکننده وجود رابطه و تأثیرگذاری سطح تحصیلات بر نوع و میزان مصرف فرهنگی بوده است. سطح تحصیلات افراد قوی ترین همبستگی را به ترتیب با استفاده از اینترنت، امکانات بصری و سینما نشان داد. از نظر میزان استفاده از کالاهای فرهنگی مشاهده گردید که افراد با قرار گرفتن در رده های تحصیلی مختلف به میزان های متفاوتی به مصارف فرهنگی روی می آورند و سطح تمایزات گوناگونی را تجربه می نمایند که رده تحصیلی بیسواد و کمتر از ابتدایی بیشترین تمایز و تفاوت را به لحاظ میزان مصرف کالاهای فرهنگی مختلف نسبت سایر رده ها دارد. همچنین درصد تمایزیافتگی برای کتاب چاپی و روزنامه نشان می دهد که این دو کالای فرهنگی بالاترین میزان تمایزیافتگی را در افراد ایجاد می کنند؛ به بیان دیگر افراد طبق رده بندی تحصیلی شان در استفاده از این دو کالا بیش از سایر کالاها از یکدیگر متمایز گشته اند. همچنین بیشترین تفاوت بین رده های تحصیلی از نظر میزان مصرف کالاهای فرهنگی، بعد از مطالعه کتاب و روزنامه در میزان استفاده از نشریه غیر روزانه و اینترنت بوده است

۲۳۸.

نقش امر به معروف و نهی از منکر در بهبود سرمایة اجتماعی دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آذر قلی زاده طیبه رجبی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۲

کلید واژه ها: امر به معروف نهی از منکر شبکه های اجتماعی اعتماد دانشجویان دختر هنجارهای اجتماعی سرمایة اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۱۴۲۰ تعداد دانلود : ۷۳۴

هدف این مقاله تعیین نقش امر به معروف و نهی از منکر در بهبود سرمایة اجتماعی در میان دانشجویان دختر است. روش، توصیفی از نوع همبستگی و جامعة آماری آن، دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان در سال تحصیلی90 ـ 89 به تعداد 944 نفر است. 310 نفر با نمونه گیری به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسش نامة محقق ساخته ای با 63 سؤال بسته با پایایی (87/0=α) می باشد. برای تجزیه و تحلیل دادههای آماری از تحلیل عامل، t تکمتغیره، تحلیل واریانس یکطرفه، آزمون فریدمن و LSD استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین نمرة نقش امر به معروف و نهی از منکر در بهبود سرمایة اجتماعی با میانگین فرضی3، 61/3 بود که بالاتر از حد متوسط است. همچنین نقش امر به معروف و نهی از منکر در بهبود سرمایة اجتماعی در سطح معنا دار است. بین ویژگیهای جمعیتشناختی دانشجویان و دیدگاه آنان تفاوت معناداری مشاهده نشد.

۲۳۹.

نقش سرمایة اجتماعی در توزیع درآمد در مناطق روستایی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید سپهردوست صابر زمانی شبخانه

منبع: روستا و توسعه سال شانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

کلید واژه ها: ایران توزیع درآمد روستاها تعاونی های روستایی سرمایة اجتماعی فرضیة کوزنتس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۲ تعداد دانلود : ۶۰۹

هدف مطالعة حاضر بررسی نقش متغیر سرمایة اجتماعی در توسعة اقتصادی ـ اجتماعی و میزان اثرگذاری آن از طریق توسعة تعاونی های تولید بر شاخص توزیع درآمد جوامع روستایی است. بدین منظور، با به کارگیری روش داده های پانل، از داده های استانی کشور طی سال های 1379 تا 1388 برای بررسی اثر توسعة سرمایة اجتماعی بر شاخص توزیع درآمد در مناطق روستایی و همچنین، از آزمون فرضیة U وارونة کوزنتس دربارة ارتباط بین نرخ رشد اقتصادی و توزیع درآمد استفاده می شود. نتایج حاکی از آن است که در دورة زمانی مورد مطالعه، نقش متغیرهای سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی و میزان مشارکت در تعاونی های روستایی به مثابه نمادی از سرمایة اجتماعی موجود در کاهش نابرابری اقتصادی و توزیع مناسب تر درآمد در جوامع روستایی مثبت و معنی دار است، در حالی که متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ شهرنشینی و نرخ بیکاری روستایی بر میزان نابرابری در مناطق روستایی کشور می افزایند.

۲۴۰.

بررسی عوامل اجتماعی موثر برمشارکت شهروندان با پلیس (مورد مطالعه: شهروندان شهرستان کاشان در سال 1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن نیازی مهران سهراب زاده الهام شفایی مقدم

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال سوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۸

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۱۱ تعداد دانلود : ۷۴۴

درخت حوزه‌های تخصصی