درخت حوزه‌های تخصصی

هنر و معماری

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
تاریخ هنر جنبش ها/سبک ها/مکاتب گروه های ویژه منابع و کلیات نقد و بررسی کتاب هنرهای زیبا هنرهای کاربردی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۰۱ تا ۲٬۳۲۰ مورد از کل ۲۷٬۷۴۵ مورد.
۲۳۰۱.

جایگاه هنر و زیبایی شنایی در تفکرات ابن سینا و سهروردی با تأکید بر هنر صفوییه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲ 305 - 318

کلید واژه ها: هنر و زیبایی شناسی ابن سینا سهروردی هنر صفوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۱۷
مفهوم زیبایی بدون تردید یکی از بنیادی ترین ابعاد هنر محسوب می شود. فلاسفه و دانشمندان متعددی در طی تاریخ فلسفه درباره ی مفهوم زیبایی اندیشیده و ایده های خود را مطرح کرده اند که با توجه به مبانی فکری هر کدام از آن ها، نظریات متفاوتی درباره این مقوله پدید آمده است. زیبایی نزد فلاسفه و حکمای اسلامی نیز از همان روزهای نخستین که اندیشه ی فلسفی در میان مسلمانان رایج شد، مورد توجه واقع گردید. این توجه که از سویی ناشی از نگاه دینی به اسلام و مبانی دینی مسلمانان و از سوی دیگر ناشی از دریافت های فلسفی آنان از آثار افلاطون و ارسطو و فلوطین بوده است باعث ایجاد آرای خاص هرکدام به مفهومی زیبایی گردید. تفکر مشائی و اشراقی در کنار اندیشه های دو فیلسوف بزرگ ابن سینا و سهروردی مهم ترین مکتب های فلسفی  ایران و جهان اسلام به شمار می روند. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که این فلاسفه در کنار تمام مباحث و سؤالات فلسفی عام، در مورد زیبایی هم دارای اندیشه ها و دیدگاه هایی بودند. تفکرات آن ها در مورد هنر و زیبایی را می توان از تبیین جایگاه خیال و حافظه و از دل رمز و داستان های رمزی_شعر و ادبیات بیرون کشید. فلسفه نور سهروردی و زیبایی شناسی ابن سینا در بعضی از هنرهای اسلامی از جمله هنر در دوره حکومت صفویه (907-1135ه.ق) قابل مشاهده است. هنر ایرانی در دوره حکومت صفویه یکی از اعصار درخشان خود را تجربه کرد و در این هنر مفاهیم مذهبی و عرفانی نقشی محوری داشته است.   اهداف پژوهش: 1.بررسی هنر و زیبایی شناسی در اندیشه ابن سینا و سهروردی. 2.بازشناسی انعکاس جلوه های هنر و زیبایی شناسی اندیشه ابن سینا و سهروردی در هنرهای دوره صفوی. سوالات پژوهش: 1.علل غایی در هنر از منظر ابن سینا و سهروردی چیست؟ 2.اندیشه های هنر و زیبایی شناسی ابن سینا و سهروردی چه انعکاسی در هنرهای دوره صفوی یافته است؟
۲۳۰۲.

الگوی معماری اسلامی آینده با خوانش مبانی طراحی در مسکن بومی قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲ 349 - 364

کلید واژه ها: هنر اسلامی طراحی معماری معماری اسلامی آینده بازخوانی الگوی مسکن قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۱۹۵
هنر جلوه راستین ویژگی های فرهنگ هر ملتی است و شکوفایی هر تمدنی، بازتابش را از سنت گذشته در هنر می یابد. در این مقام، سنت اصول تبدیل ناپذیریست برگرفته از فرهنگ که تجلی آن در مقاطع مختلفی از زمان و مکان قابل مشاهده است. از این منظر هر اثر هنری که معماری نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ حاوی پیامی است که درک این پیام به معنی موفقیت در تفسیر اثر معنا می یابد. بخشی از این موفقیت مربوط به کشف ابعاد پنهان اثر (لایه های اجتماعی تاثیرگذار) و بخش دیگر آن مرهون فهم طراحی است. بنابراین بازشناسی و کاربست طرح های سنتی معماری می تواند امتدادی برای تداوم الگوهای معماری پیشین و حفظ داشته های فرهنگی باشد. رویکرد پژوهش کمّی است و با راهبرد ترکیبی توصیفی- تحلیلی در نمونه های موردی و استدلال منطقی با استفاده از مبانی بینامتنی و تکنیک نحو فضا به تحلیل نظام فضایی (تعریف فضا، ترکیب و تمایز) در مسکن بومی قاجار اصفهان می پردازد. نتایج پژوهش گویای آن است که با نگاهی جامع نگر به سازمان فضایی معماری اسلامی و الگوهای مستخرج از آن، می توان به الگوی معماری مسکن درخور آینده معماری اسلامی ایران، دست یافت. اهداف پژوهش: شناخت مؤلفه های اجتماعی نظام فضایی مسکن بومی قاجار اصفهان. تسری ابعاد اجتماعی- فرهنگی آثار معماری گذشته به معماری معاصر. سوالات پژوهش: 1.طراحی تا چه میزان وابسته به شناخت آثار گذشته است؟ 2.در خلق آثار معماری معاصر چگونه می توان از آثار معماری گذشته بهره گرفت؟
۲۳۰۴.

تجلی بصری حوادث سیاسی و اجتماعی قرون دوم تا چهارم هجری بر بناهای تاریخی ( از نظرگاه سفرنامه های ابن فضلان و ابن بطوطه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 7 - 25

کلید واژه ها: ابن فضلان ابن بطوطه مطالعه تطبیقی بناهای تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۴۴
سفرنامه ها یکی از مهم ترین نوشته های که درک ما  از جهان پیرامون و گذشته را روشن می سازند. نگارش این نوع این آثار از گذشته های دور رایج بوده است. پس از ظهور اسلام و در نتیجه تشویق آموزه های دینی به سیر و سفر با انگیزه های مذهبی، علمی، سیاسی، نگارش سفرنامه ها رو به فزونی نهاد. سفرنامه های نگاشته شده حاصل مشاهدات و درک شخصی سفرنامه نویس از جهان پیرامونش است که دیده و شنیده است. در قرون نخستین اسلامی شاهد ظهور سفرنامه نویسان متعددی هستیم که امروزه آثارشان یکی از منابع مهم برای شناخت دقیق تحولاتی زمانی و مکانی دوره آنهاست. ابن فضلان و ابن بطوطه نیز از جمله این سفرنامه نویسان بودند که بررسی آثارشان، آیینه ای برای آگاهی از تحولات سیاسی و اجتماعی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای انجام شده است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با دیدگاهی تطبیقی به بررسی این دو سفرنامه با تکیه بر مسائل مردم شناختی بپردازد. یافته های پژوهش حاکی از این است که یکی از مهم ترین مضامینی که در این دو سفرنامه مورد توجه قرار گرفته است حوادث سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری و تجلی آن در بناهای تاریخی است. اهداف پژوهش: 1.شناخت خطوط کلی تحولات سیاسی و اجتماعی  قرن دوم تا چهارم هجری مندرجات سفرنامه های ابن فضلان و ابن بطوطه. 2.بازشناسی تجلی بصری رویدادهای سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری در بناهای تاریخی با تکیه بر سفرنامه ابن فضلان و ابن بطوطه. سؤالات پژوهش: 1.تحولات سیاسی و اجتماعی دوم تا چهارم هجری چه بازتابی در سفرنامه ابن فضلان و ابن بطوطه داشته است؟ 2.تجلی تحولات سیاسی و اجتماعی قرن دوم تا چهارم هجری بر بناهای تاریخی چیست؟
۲۳۰۵.

واقعیت مجازی و جلوه های ویژه در سینما با رویکرد ژان بودریار، در وضعیت حاد واقعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 399 - 410

کلید واژه ها: سینما ژان بودریار حادواقعیت وانموده جلوه های ویژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۲۴۸
ژان بودریار، فیلسوف جامعه شناس و پست مدرن نظریه های درخوری در باب تصویر ارائه داد. در تمام نظریه های اجتماعی وی، دغدغه پایان ناپذیر او نسبت به تخریب امر واقعی و جایگزین شدن آن با وانموده مشهود است. در این میان او هنر را توطئه و وسیله ای برای محقق کردن وانموده تلقی می کند. به ویژه سینما به عنوان یک مرجع شبیه سازِ واقعیت، مورد انتقاد بودریار قرار گرفته است. یکی از راهکارهای اساسی ایجاد شبیه سازی از منظر بودیار، بهره گیری از جلوه های ویژه کامپیوتری است؛ بنابراین از یک طرف انتقاد بودریار از سینما و از طرف دیگر علاقه مندی وی و تأکید او بر توانمندی های آن مشهود است که خود موجب بروز دوگانگی هایی در نظریه های بودریار و سردرگمی مخاطب او می شود. این پژوهش تلاشی است در جهت مرتفع کردن دوگانگی های موجود و شناخت رویکرد حقیقی پسِ پشتِ این به ظاهر تناقضات در ساحت واقعیت مجازی و جلوه های ویژه در سینما. در این راستا، این پژوهش از طریق تحقیقات کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل داده ها و موشکافیِ بیانیه های بودریار به روش توصیفی-تحلیلی، به دنبال راهکارهایی برای جلوگیری از تخریب و جایگزینیِ «امر واقعی» در سینما و تعیین رابطه بین سینما و جلوه های ویژه می گردد؛ درنتیجه می توان شاهد بود که طرد جلوه های ویژه از نظر بودریار، به هدف به کارگیری آن بستگی دارد؛ نه به نفس آن. به عبارتی، به کارگیری جلوه های ویژه در راستای بازسازیِ واقعیت مطرود است و در راستای خیال می تواند مقبول باشد. اهداف پژوهش بررسی دیدگاه منفی بودریار نسبت به تخریب واقعیت توسط جلوه های ویژه. بررسی جلوه های ویژه در سینما از نظر ژان بودریار. سؤالات پژوهش سینما چگونه می تواند با وجود بهره وری روزافزون جلوه های ویژه و دیدگاه منفی بودریار نسبت به تخریب واقعیت توسط جلوه های ویژه به حیات شایسته خود ادامه دهد؟ جلوه های ویژه سینمایی در چه صورت می تواند از انتقاد بودریار فاصله بگیرد؟
۲۳۰۶.

بررسی ترکیب بصری کتیبه های پنجره فولادی دوره ی تیموری موزه آستان قدس رضوی

نویسنده:
منبع: فردوس هنر سال دوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 48 - 61

کلید واژه ها: دوره تیموری هنر فلزکاری قلم ثلث فرم و محتوا ترکیب بصری پنجره فولادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۱
بیان مسئله: در طول سده های مختلف در دوران اسلامی، به دلیل کاربرد و موارد استفاده فلزکاری به یکی از مهم ترین هنرها درمی آید. همچنین باتوجه به جایگاه والای حرم امام رضا به عنوان یکی از مراکز مهم مذهبی در ادوار مختلف تاریخی موردتوجه هنرمندان قرار گرفته است. یکی از آثار مربوط به دوره تیموری پنجره فولادی در موزه آستان قدس رضوی است. در این پژوهش بر روی یکی از این چندین پنجره فولادی از نظر بصری از جمله: تعادل، تناسب و تراکم و فشردگی تمرکز شده است و طرح های اسلیمی، ختایی و خط جهت شناخت ویژگی های این اثر مطالعه انجام گردیده است. هدف مقاله: تمرکز بر روی ویژگی های بصری به قصد شناخت بیشتر آرایه های گیاهی و هندسی در ساخت پنجره فولادی در دوران تیموری است. سؤال پژوهش: پنجره فولادی موردمطالعه دارای چه ویژگی های بصری است؟روش تحقیق: روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات لازم بر پایه مطالعات کتابخانه ای و مشاهده اثر موردنظر بوده است. تحلیل محتوا در یک اثر، به توصیف عینی و کیفی پیام های حاصل از آن به صورت نظام دار بر اساس مشخصه های خاصی از مضمون می پردازد و هدف آن نتیجه گیری از محتوای یک متن در ارتباط با جنبه هایی از واقعیت اجتماعی است. این تحقیق حاصل تطبیق اطلاعات به دست آمده از مضمون کتیبه ها پنجره فولادی حاضر در موزه آستان قدس است. نتیجه گیری : یکی از آثار مربوط به دوره تیموری پنجره فولادی است که توسط شاهرخ فرزند تیمور به حرم امام رضا پیشکش شده است. در این مقاله به بررسی و معرفی ویژگی های زیبایی شناسی خط نگاره های این پنجره پرداخته شده و مورد تحلیل قرار گرفته است. مسائل متفاوتی از جمله تناسب، تعادل، آهنگ بصری، ترکیب بندی ها و فضای مثبت و منفی مورد بررسی قرار گرفته است. هنرمند در این کتیبه ها برای استواری و بیان ظرافت ها از عوامل بصری متعددی بهره جسته که در ادامه به بیان تفصیل آن پرداخته می شود. اصول زیبایی شناسی فلزکاری دوران تیموری توانسته بر وحدت و جاذبه بصری در این رشته هنری افزوده و به افزایش کیفیت هنری در این زمینه کمک کرده است. 
۲۳۰۷.

حسینیه، تجلی منظر گردشگری مذهبی شیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری فرهنگ دوره دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 25 - 32

کلید واژه ها: حسینیه تکیه گردشگری مذهبی شیعی منظر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۱۲۱
حسینیه ها و تکایای ایرانی بعد از مساجد، از مهم ترین پایگاه های معنوی شیعیان به حساب می آیند. این مکان ها مظهر پیوند بین تاریخ، مردم و فرهنگ هستند و به دلیل ویژگی های خاصشان نه تنها در قیاس با مکان های هم عملکرد خویش در سایر کشورها، هویتی متمایز می یابند، بلکه به عنوان تنها فضاهای باز شهری با عملکرد مذهبی در فرهنگ شهرسازی منحصربه فرد هستند. در این پژوهش با هدف کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و از منابع مختلف مانند مجلات معتبر و کتاب برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. در این تحلیل کارکردهای مختلف حسینیه مورد بررسی قرار گرفته است تا بتوان این فرضیه را بررسی کرد که حسینیه ها و تکایا تا چه اندازه ظرفیت تبدیل شدن به جاذبه مهمی در گردشگری مذهبی را دارا هستند. برخی کارکردهای شناسایی شده عبارت اند از کارکردهای اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، مذهبی و ... شناخت محتوای عملکردی این عنصر معماری و روایت منظرین آن می تواند در تعریف این جاذبه و روایت آن اهمیت بسزایی داشته باشد. با توجه به کارکردهای متفاوت این مکان های مذهبی و روح مقدس حاکم، می توان از آنها به عنوان منظری انحصاری در گردشگری مذهبی در شیعه که با معنا و مفهومی غنی در ارتباط است، اسم برد و راهبردهایی را برای معرفی آن به گردشگران طراحی کرد. 
۲۳۰۸.

بررسی فرایند طراحی پروژهگر دشگری موزه معدنِ روی نروژ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری فرهنگ دوره دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 43 - 48

کلید واژه ها: فرایند طراحی زمینه گرایی ردپای تاریخ موزه معدن روی نروژ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۱۹
امروزه گردشگری بخش مهمی از فعالیت ها و درآمدهای جوامع را به خود اختصاص داده است و نقش آن هر روزه پررنگ تر می شود. در همین راستا، معماری منظر به عنوان رشته ای نوپا در عرصه طراحی محیط های طبیعی و مصنوع، باعث ایجاد خصوصیات ویژه ای برای این عرصه شده است. در واقع مهم ترین پرسش پیش رو چگونگی ایجاد تلفیق و هماهنگی میان موضوعات گوناگون و دانش وسیع مرتبط با معماری منظر است و این که چگونه می توان به این گستره دانش نظم بخشید و آن را به کار گرفت؟ لذا در این پژوهش ساز و کارهایی با تکیه بر مفهوم نگرش سیستماتیک، مدل سازی و الگو برای غلبه بر مشکل پیچیدگی و گستردگی مفاهیم در جریان طراحی، مورد بررسی قرار گرفته است تا با پیوند آن ها بتوان در نهایت چارچوبی مناسب و قابل تعمیم جهت به کارگیری در طراحی منظر مکان های دارای توانمندی گردشگری پیشنهاد نمود. روش تحقیق در این نوشتار توصیفی-تحلیلی است و با کدگذاری مفاهیم و داده های گرد آوری شده از منابع کتابخانه ای و بررسی متون و اسناد موجود در پایگاه های اطلاعات علمی انجام شده است. در نهایت این پژوهش در پی آن است تا از ورای نقد و نگاه به فرایند طراحی و ایجاد هماهنگی میان دانش های وسیع مرتبط با معماری منظر، کلیات طرح منظرین موزه معدن روی نروژ و لایه های منظرین آن را به عنوان یک پروژه گردشگری و منظرین طبیعی-اجتماعی با دو ایده کلان طراحی یعنی زمینه گرایی و نمایش رد پای تاریخ بررسی کند. این ایده ها به واسطه ابزارهایی مانند بهره گیری از مصالح بومی، کمترین مداخله در حین ساخت و اجرای طرح، چشم انداز های متنوع، رنگ و بافت های برگرفته از کالبد و تضاد های نوری در معدن، پیش ساخته سازی در تمامی قطعات و بررسی فرایند کار در معدن، در این موزه تحقق یافته اند.
۲۳۰۹.

رفتار معنا با نقوش تصویری (نمونه موردی تابلوی روز و شب موریس اشر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 102 - 117

کلید واژه ها: تعامل معنا ژاک دریدا تقابل های دوگانه هنرهای تجسمی روز و شب موریس اشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۴۲
تقابل های دوتایی از اصول حاکم بر جهان مادی است و انسان نیز خود موجودی ترکیبی از جسم و روح است. به یقین این معناها نمی تواند باز نمودی در هنر بشری از جمله نقوش تصویری نداشته باشند. هنر گاه این معناها را همان گونه که هستند، بازتاب داده و گاه آنها را در قالب نمادها و نشانه هایی به تصویر می کشند. تقابل ها در آثار هنری تصویری همیشه به معنای تضاد نیست و در برخی از آثار، تکمیل کننده یکدیگر می شوند و در کنار یکدیگر معنا می یابند. برای مطالعه معنای تقابل ها در نقوش تصویری انتخاب نمونه ای شاخص هنری ضرورت داشت؛ لذا این اثر به عنوان پر تقابل ترین اثر هنری معاصر اشر، برای این امر انتخاب گردید. عنوان، فرم و محتوای آن دارای تقابل های بسیاری بوده و این اثر از نظر شکل، بیان، ساختار، رنگ، تصاویر و نقوش در حد اعجازآوری مشحون ارزش های معنایی و متباین بصری است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تطبیقی و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، عدد تقابل های دوتایی در تابلوی روز و شب به 7 نمونه می رسد و در تعمیم آنها به کارکردهای هنری به ویژه از منظر معانی، شامل تقابل های دوتایی فرمی و کنشی (محتوایی و روایی) بوده و قابل انطباق با نظریه دریدا ست. اهداف پژوهش بررسی تعامل معنایی تقابل ها در نقوش تصویری تابلوی روز و شب موریس اشر. بررسی کارکردهای معنایی تقابل دوتایی.   سؤالات پژوهش میزان انطباق پذیری نظریه تقابل های دوتایی دریدا بر آثار هنر تصویری چقدر است؟ کارکردهای معنایی تقابل های دوتایی چگونه است؟
۲۳۱۰.

تبیین و ارزیابی چگونگی بازتاب شاخص های هویت بخش معماری تیموری در بناهای معاصر سه کشور شرق خراسان بزرگ، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 222 - 241

کلید واژه ها: معماری معاصر ازبکستان تاجیکستان ترکمنستان معماری تیموری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۱۶۳
هویت و معماری برخوردار از هویت ملی و منطقه ای مسئله ای است که در سال های اخیر و در همه کشور ها مورد توجه خاص قرار گرفته است. در شرایط کنونی و با وجود جریاناتی که به دنبال معماری خودی هستند، تبیین چگونگی اثرپذیری آثار معماری معاصر از آثار معماری ماقبل خود به ویژه آن دسته از آثاری که در زمینه تاریخی-فرهنگی یکدیگر قرار دارند، بسیار مهم و حائز اهمیت است؛ لذا در این پژوهش با بررسی ویژگی های مهم و تأثیرگذار و اجزای درون متنی هویت ساز در سنت معماری تیموری، به عنوان یکی از مهم ترین سنت های معماری در خراسان بزرگ و در کشور های حوزه ی تمدنی آن و در بناهای شاخص این دوره در کشورهای موردمطالعه، تلاش شده به صورت منسجم به بیان چگونگی و مراتب ارتباط میان سنت معماری تیموری با آثار معماری معاصر و بر اجزا و لایه های مختلف آن پرداخته شود. در این تحقیق به واسطه بررسی های کتابخانه ای و با مطالعه اسناد تاریخی و منابع متعدد دیگر، از روش تحقیق کیفی با استفاده از تدابیر چندگانه تحلیلی-توصیفی و روش تاریخی-تفسیری و روش مقایسه ای استفاده شده و جامعه آماری بناهای معاصر عمومی سه کشور ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان در فاصله سال های ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰ میلادی است. تجزیه و تحلیل داده ها و نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بناهای معاصر در این کشورها با تلاش به ترکیب لایه های مختلف در معماری بنا به برقراری مکالمه و ارتباط با سنت معماری تیموری پرداخته اند. اهداف پژوهش بازشناسی شاخص های هویت بخش معماری تیموری در بناهای عمومی معاصر کشورهای ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان. ۲. مقایسه چگونگی ارتباط در لایه های مختلف میان سنت معماری تیموری و آثار معماری معاصر در سه کشور ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان. سؤالات پژوهش ۱. بازتاب شاخص های هویت بخش سنت معماری تیموری در بناهای عمومی معاصر سه کشور ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان، چگونه است؟ ۲. مراتب ارتباط در لایه های مختلف و میان سنت معماری تیموری و آثار معماری معاصر در سه کشور ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان چگونه تبیین می شود؟
۲۳۱۱.

ارائه مدل تأثیر زبان ایده ال و گفتمان های غالب بر بهبود تعاملات تیمی بزرگسالان استان تهران بزعم فلاسفه تحلیلی (برگرفته از آرامش و صلح صحنه های نگارگری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 285 - 309

کلید واژه ها: زبان ایده آل گفتمان های غالب تعاملات تیمی فلاسفه تحلیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۱۸
امروزه چگونگی تعامل در بخش های مختلف جامعه، نقش مهمی در پویایی آنها دارد. تیم های بزرگسالان یکی از گروه هایی است که میزان تعامل و عوامل مؤثر در آن نقش مهمی در موفقیت احتمالی آن دارد؛ لذا در پژوهش حاضر با انتخاب جامعه آماری از استان تهران این مسئله بررسی شده است. روش پژوهش به شکل (کیفی-کمی) از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری بخش کیفی پژوهش شامل خبرگان دانشگاهی و صاحب نظران آموزش و پرورش شهر تهران بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و اصل اشباع 21 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. گروه دوم از جامعه آماری، شامل تمامی کارکنان وزارت آموزش و پرورش شهر تهران در سال 1398 بودند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 313 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. در این پژوهش گردآوری داده ها با روش کتابخانه ای، مصاحبه نیمه ساختار یافته (بخش کیفی) و پرسشنامه محقق ساخته (بخش کمی) انجام شد. در بخش کیفی نتایج مصاحبه کدگذاری شد و در بخش کمی نیز به منظور توصیف ویژگی های جمعیت شناسی و متغیرهای پژوهش از آمار توصیفی و از شاخص های درصد فراوانی، جدول و نمودار استفاده شد. در بخش استنباطی نیز به منظور آزمون سؤالات پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری، آزمون t تک نمونه ای و از نرم افزارهای SPSS-v23، Smart Pls-v2 و Lisrel-v8 استفاده شد. نتایج نشان داد مؤلفه های تشکیل دهنده زبان ایده آل و گفتمان های غالب شامل هژمونی و تثبیت معنا، هویت، مفصل بندی، دال مرکزی، گفتمان، زنجیره هم ارزی، ضدیت و غریت، ساختارشکنی و دال تهی بود. همچنین مؤلفه های تعاملات تیمی بر اساس فلسفه تحلیلی شامل فرایند، نتایج، یادگیری تیمی، رهبری تحول گرا، انعکاس گری تیمی، شایستگی حرفه ای، اشتیاق شغلی و تعهد سازمانی بود. همچنین نتایج نشان داد زبان ایده آل و گفتمان های غالب بر بهبود تعاملات تیمی بزرگسالان به زعم فلاسفه تحلیلی تأثیر دارد. همچنین مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار بود. اهداف پژوهش بررسی تأثیر زبان ایده آل و گفتمان های غالب بر بهبود تعاملات تیمی بزرگسالان استان تهران به زعم فلاسفه تحلیلی به منظور ارائه مدل. بررسی آرامش و صلح در صحنه های نگارگری. سؤالات پژوهش زبان ایده آل و گفتمان های غالب با تحلیل فلسفی چه نقشی در تعاملات تیمی بزرگسالان استان تهران دارد؟ گفتمان تعاملی در صحنه های نگارگری با محوریت آرامش و صلح چگونه است؟
۲۳۱۲.

تحلیل و بررسی مقاله «قرآن و هنرهای اسلامی» اثر« ژان لویی میشون» از دیدگاه هرمنوتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 310 - 322

کلید واژه ها: The study Quran حسین نصر لویی میشون قرآن هنر اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۳۴
کتاب The study Quran تألیف سید حسین نصر در کشور آمریکا به چاپ رسیده است. کتاب مذکور علاوه بر ترجمه و تفسیر قرآن به زبان انگیسی، شامل پانزده مقاله پیرامون مسائل متفاوتی است که با قرآن و اسلام سرو کار دارد. در جستار حاضر، مقاله یازدهم این کتاب تحت عنوان «قرآن و هنرهای اسلامی» نوشته ژان لویی میشون مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. وی در مقاله مذکور برای پرداختن به قرآن و بیان هنرهای اسلامی به مباحثی از جمله دو هدیه آسمان، مسجد پیامبر(ص) در مدینه، موهبت تلفیق و ... پرداخته است. مقاله حاضر به شکل توصیفی تحلیلی در جهت دستیابی به تفکرات، دیدگاه، روش و نوع قلم مؤلف در زمینه قرآن و هنرهای اسلامی، ابتدا از زبان انگیسی ترجمه شده و سپس با توجه به تفکرات و اعتقادات مسلمانان، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. تحلیل و بررسی متن، از جنبه هنر، معماری اسلامی قرآنی، هنر اسلامی و صنایع دستی و آیات هنری از دیدگاه مؤلف به رشته تحریر درآمده و در عین بیان مهم ترین نقد، نقاط قوت نیز بیان شده است. اهداف پژوهش بررسی هرمونتیک و موضوعات محوری در مقاله قرآن و هنرهای اسلامی اثر ژان لویی میشون. 2.بررسی کتاب The study Quran   از سید حسین نصر. سؤالات پژوهش هنر اسلامی چه بازتابی در کتاب The study Quran داشته است؟ در مقاله قرآن و هنرهای اسلامی رابطه قرآن و هنر اسلامی چگونه تبیین شده است؟
۲۳۱۳.

بررسی تناسبات حیاط خانه های دوره قاجاریه کاشان

نویسنده:
منبع: معماری سبز سال هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) جلد اول 43-49

کلید واژه ها: حیاط تناسبات مسکونی گونه شناسی قاجاریه کاشان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۲۹۲
حیاط خانه های سنتی به عنوان قلب خانه، فضایی آرام و بهشت گونه است. فضایی که معمار آن با خلق نوعی خاص از الگوی سکونت، سبزی، طبیعت، خنکی، پاکی هوا و آسایش روان را به زندگی ارمغان می دهد. در این خانه ها، حیاط آن طور خلق می گردید که بهترین مکان برای انجام عملکردهای فضای باز، نیازها و خواسته های کیفی زندگی انسان در مقیاس و اندازه مطلوب باشد.تناسبات خود مفهومی است ریاضی که در معماری بر رابطه اجزا با یکدیگر و با کل تأثیرگذار است که در همه آثار هنری کاربرد دارد و همه آثار در خود نوعی تناسب را دارا می باشند. در این مقاله سعی بر این است تا با بررسی حیاط مرکزی و تناسبات حاکم بر آن ها با روش تحقیق توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ به سؤال چگونگی تناسبات در حیاط این خانه ها است. نتایج نشان می دهد هرچه طول حیاط افزایش یافته تقریباً به همان نسبت عرض نیز افزایش یافته و در نهایت این نسبت بین ۱ تا 6/1 متغیر بوده است. حتی این تغییرات در بین خانه هایی با دو یا چند حیاط نیز صدق می کند و بیشترین تناسبات موجود در آن ها 5/1 می باشد.
۲۳۱۴.

مقدمه ای بر تحلیل هرمنوتیک و مفهوم آن در معماری

نویسنده:
منبع: معماری سبز سال هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) جلد دوم 1-8

کلید واژه ها: هرمنوتیک پدیدارشناسی زمینه گرایی هنر و معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱ تعداد دانلود : ۷۰۶
مقاله حاضر در جستجوی چگونگی تأثیر علم هرمنوتیک و مفهوم آن در معماری به وسیله ی روش های طراحی معماری وابسته به بستر یا متن پروژه می باشد. روش های طراحی ذکر شده در این پژوهش دارای مفهوم طراحی مشترکی هستند و آن مفهوم متن معماری می باشد. روش های طراحی معماری موردمطالعه در این تحقیق زمینه گرایی و توسعه گرایی می باشد. روش تحقیق کتابخانه ای در جمع آوری اطلاعات و سپس تحلیل و بررسی این اطلاعات و همچنین ارائه نمونه های موردی مربوط به روش های طراحی معماری مذکور، روش این پژوهش بوده است. از نتایج این تحقیق می توان به توصیف روش های طراحی زاینده در تولید فرم ها و کالبدهای معماری و شهرسازی از طریق تفسیر و خوانش متن موجود اشاره کرد. با استفاده از مفاهیم این روش ها می توان در بافت های تاریخی از روش های زیر در طرح معماری بهره برد 1. استفاده از آثار و بقایای قدیمی یا حتی توصیفات آن به عنوان ایده، ساختار یا زیرنقش طرح جدید 2. طراحی اثری حاوی روح، مفاهیم، کارکرد یا خاطرات بنای پیشین.
۲۳۱۵.

مطالعه تزئینات و نقوش کاشی کاری آرامگاه خواجه ربیع مشهد

نویسنده:
منبع: فردوس هنر سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۶ 10 - 31

کلید واژه ها: معماری صفوی آرامگاه های خراسان خواجه ربیع کاشی صفوی نقوش اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۶۳
بیان مسأله: آرامگاه «ربیع ابن الخَثیم» در دوران صفوی به توصیه شیخ بهایی و به دستور شاه عباس، در مشهد بنا گردید. وی از یاران امام علی (ع) بود و در ایران با نام خواجه ربیع شناخته شده است. ساختار بنای بقعه به شکل هشت ضلعی و تزئینات آن شامل گچبری، نقاشی، حجاری، آجرکاری و به رسم معماران دوران صفوی عمده سطوح بیرونی با کاشی مزین شده است. اهداف: پژوهش پیش رو نظر بر آن دارد که با تحلیل قیاسی در فرم و تنوع نقوش تزئینی به کار رفته در کاشی کاری آرامگاه خواجه ربیع، به مستندسازی این نقوش بر اساس مکان قرارگیری شان در تمام اضلاع بیرونی بنا بپردازد. روش تحقیق: این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی با جمع آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای و بازدید میدانی از بنا صورت گرفته است. تصاویر مستندسازی شده توسط نگارندگان از آرامگاه، با توجه به جهت اضلاع دسته بندی شده و میزان تفاوت ها و شباهت های موجود میان این اضلاع، در قالب جداولی ارائه گردیده است. نتیجه گیری: مشهود است که عمده کاشی کاری در بدنه بیرونی آرامگاه و ازاره داخلی با بهره گیری از نقوش هندسی، اسلیمی و کتیبه ای کار شده و تنها در یک مورد از نقش جانوری استفاده شده است. بر اساس جایگاه نقوش و تکنیک ساخت کاشی های هرضلع به صورت مقایسه ای -دو دوره تاریخی صفوی و تیموری - می توان بیان کرد بیشتر نقوش کاشی ها باسبک دوره صفوی بوده و تا حدودی در خود گرایش به سبک تیموری را حفظ کرده است. در میان نقوش کاشی های معقلی اضلاع پشت به پشت بنا میزان شباهت در نقش و رنگ بسیار مشهود است، اما تفاوت هایی در بخش هایی از کاشیکاری معرق و هفت رنگ دیده می شود. همچنین در تطبیق کاشیکاری های سه مزار خواجه ربیع، هارون ولایت و ابوبکر بغدادی شباهت هایی مشهود در این سه بنا دیده شد که با اندکی اختلاف تأکید می کند که این آثار میراث دار دوره صفوی بوده است.
۲۳۱۶.

پیشران های گردشگری توسعه پایدار در ایران با تأکید بر جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری فرهنگ دوره دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴ 31 - 42

کلید واژه ها: جهانی شدن گردشگری و جهانی شدن گردشگری توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۲۲۱
جهانی شدن و  ارتباط آن با گردشگری پدیده ای است که امروزه در محافل علمی خصوصاً گردشگری توجه ها را به خود جلب کرده است. اگرچه این پدیده درگذشته نیز وجود داشته ولی در عصر کنونی به دلیل تغییرات سریع و رشد تکنولوژی و فناوری های ارتباطی، رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. اهداف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی پیشران های کلیدی رفتار گردشگران در ایران، در پارادایم جهانی شدن و توسعه پایدار است. روش تحقیق از نظر نوع، ترکیبی (کیفی-کمی)، و ازلحاظ هدف، کاربردی است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه خبرگان در راستای مصاحبه ساختاریافته استفاده شده است که با استفاده از روش گلوله برفی حجم نمونه 45 نفر انتخاب شد. بازه زمانی جمع آوری داده ها خردادماه تا آبان ماه 1398 بود و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آینده پژوهی به کمک نرم افزار میک مک استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که: 1- بعد فناوری (تکنولوژیکی)، 2- بعد اقتصادی، 3- بعد سیاسی به ترتیب اولویت های ذکرشده، کلیدی ترین پیشران های گردشگری توسعه پایدار در ایران با تأکید بر جهانی شدن است. در ادامه تحلیل های صورت گرفته نتایج بیانگر آن است که جهانی شدن با گردشگری رابطه معنادار و مثبتی دارد و میزان این تأثیرات در راستای ابعاد توسعه پایدار (سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، اکولوژی، فناوری) در شکل گیری رفتار گردشگر مؤثر است.
۲۳۱۷.

نیروی احساس در آثار هنری معلولین عکاس با تاکید بر فلسفه ی بدن بدون اندام ژیل دلوز (مطالعه ی موردی آثار پیت اکرت و احمد زولکارنیان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 204 - 222

کلید واژه ها: فلسفه ی بدن دلوز اثر هنری احساس معلولین عکاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۲۹۷
خلق آثار هنری توسط افراد به عوامل مختلفی فردی و اجتماعی بستگی دارد. در این میان با توجه به ارتباط نزدیک آفرینش هنری با توانایی جسمی و روحانی مسائلی در خصوص امکان و چگونگی خلق آثر هنری توسط افراد دارای معلولیت مطرح می گردد. فلسفه ی دلوز مؤید این موضوع است که خلق اثر هنری نیازی به یک سازمان مندی خاص ندارد و برای آفرینش یک عکس هنری نیازی به تکامل جسمانی انسان نیست. می توان بدون یک جسم سازمان مند، دست به خلق اثر هنری زد. فرد معلول می تواند در این دیدگاه با استفاده از صیرورت احساس اثر هنری خلق کند. این پژوهش با روش کیفی و از طریق مطالعات کتابخانه ای صورت گرفت. روش مبتنی بر مطالعه بر آثار عکاسی افراد معلولی بوده است که با روش توصیف فلسفه ی بدن بدون اندام احساس را اصلی ترین مؤلفه ی هنر عکاسی برای انتقال نیروی هنر و آفرینش و تحلیل در عکاسی می دانسته اند. در این پژوهش آثار پیت اکرت و احمد زورکارنیان به عنوان افراد هنرمندی که دارای معلولیت هستند بررسی می گردد. یافته های پژوهش حاکی از این است که معلولین نیز با در نظر داشتن دیدگاه بدن دلوز می توانند دست به آفرینش هنری از هم گسیخته اما دارای کمال دست بزنند که استوار بر احساس است. با تکیه بر فلسفه ی بدن، ناتوانی جسمی مانع از خلق اثر هنری در عکاسی نیست. معلولین با درک مفهوم هستندگی و احساس در هنر می توانند به خلق و آفرینش آثار هنری زنده که از صیرورت برخوردار است، روی بیاورند. اهداف پژوهش: 1.بررسی امکان حذف ناتوانی جسمی در عکاسی با تکیه بر فلسفه بدن دلوز. 2.بازشناسی تأثیر عوامل جسمی و روحی در خلق اثر هنری. سوالات پژوهش: 1.احساس در آثار هنری معلولین عکاس بر طبق فلسفه ی بدن دلوز چه نقشی دارد؟ چه عوامل جسمی و روحی نزد هنرمند در آفرینش آثار هنری او نقش دارد؟
۲۳۱۸.

تبیین نظام تولید منسوجات صفوی (پیشه وران، صنعتگران، نهادهای تولید)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 432 - 450

کلید واژه ها: صفویان منسوجات نظام تولید هوراد اس. بکر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۲۵۴
یکی از شاخص ترین فعالیت های هنری در ایران، تولید منسوجات است که در دوره صفوی به شکوفایی رسید. این هنر مانند دیگر هنرها تحت تأثیر عوامل بسیاری، همچون سیاست های حاکمان آن دوره قرار گرفت. نوآوری و توسعه در تولید منسوجات از خصوصیات این دوره است که باید سیر تولید و شکوفایی آن در جامعه و هنر ایران بررسی شود.مطالعه و بررسی زوایای مختلف نظام تولید منسوجات صفوی نقش مهمی در بازشناسی وضعیت این صنعد رد این دوره تاریخی دارد. پژوهش حاضر به صورت کیفی (توصیفی-تحلیلی) صورت گرفته است. چارچوب نظری تحقیق بر اساس رویکرد دنیاهای هنر هوارد بکر شکل گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد شکل بندی اجتماعی ایران دوره صفوی، بر ارائه خدمت (سیاسی، اجتماعی) استوار بوده و هنرمندان طراح و بافنده مطرح، در کارگاه هایی فعالیت می کردند که مستقیم تحت حمایت درباریان بودند. ثبات اقتصادی و سیاسی، حمایت رجال درباری موجب گردید تا نظام تولید منسوجات، نسل نواندیشی از هنرمندان و طراحان پارچه را به جامعه معرفی نماید که به واسطه نظام های تشویقی و پاداش های مالی، تولیدکننده منسوجات زیبا در این مقطع زمانی باشند. اهداف پژوهش: 1.شناخت وجهه هنری و نظام صنفی طراحان و بافندگان در وجه شکل دهی تولید در دنیای هنر منسوجات صفوی. 2.بررسی عوامل شاخص تولید در معرفی منسوجات درباری دوره صفوی به عنوان آثار هنری. سوالات پژوهش: 1.آیا منسوجات تولید شده در دوره صفوی به عنوان یکی از آثار هنری آن دوره شناخته می شدند؟ 2.نظام تولید منسوجات صفوی از چه عواملی تشکیل می شده است؟
۲۳۱۹.

بررسی و تحلیل وضعیت شهر شاد و شناسایی تعیین کننده های آن در فضاهای کوچک شهری (مطالعه موردی: شهر روانسر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سیاست گذاری محیط شهری سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 15 - 28

کلید واژه ها: سیاست گذاری توسعه پایدار شهری کیفیت زندگی شهر شاد روانسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۷ تعداد دانلود : ۳۵۰
تأمین و ارتقای سطح شادی و نشاط شهروندان از مهم ترین ارکان کیفیت زندگی در فضاهای شهری است که طی دهه های اخیر، توجه روزافزون متخصصان و برنامه ریزان شهری را به خود جلب نموده است و به عنوان یکی از مهم ترین اهداف دولت ها و سازمان ملل مطرح شده است. هدف مطالعه کمی و کاربردی حاضر که ترکیبی از روش های توصیفی تحلیلی و اکتشافی انجام گرفته است، بررسی و تحلیل وضعیت شهر شاد و شناسایی تعیین کننده های آن در فضاهای کوچک شهری است که به صورت مطالعه موردی در شهر روانسر از توابع استان کرمانشاه انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل 7122 نفر سرپرست خانوار است که با استفاده از روش های محاسبه حجم نمونه، 364 نفر به عنوان نمونه آماری برآورد گردید و نمونه ها به روش کاملاً تصادفی انتخاب شده اند. ابزار اصلی پژوهش برای جمع آوری داده های میدانی، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی و پایایی آن به تأیید رسیده است. نتایج پژوهش نشان داد در میان شاخص های سه گانه شهر شاد (شاخص های اجتماعی، کالبدی و اقتصادی) میانگین شاخص اجتماعی با مقدار 124/3، به صورت معناداری بیشتر از میانگین مبنا (عدد 3) بوده است و میانگین دو شاخص کالبدی و اقتصادی به ترتیب با مقادیر 608/2 و 587/2، به صورت معناداری کمتر از میانگین مبنا بوده اند. نتایج بررسی وضعیت کلی شهر شاد نشان داد میانگین محاسبه شده با مقدار 788/2 به صورت معناداری، پایین تر از حد متوسط بوده است. در خصوص تعیین کننده های شهر شاد نتایج نشان داد به واسطه چهار عامل کلیدی شناسایی شده 956/61 درصد از وایانس متغیر وابسته تبیین شده است. این عوامل و درصد واریانس مقدار ویژه آن ها به ترتیب اهمیت عبارت اند از: پایداری فیزیکی کالبدی (041/21)، پایداری اجتماعی فرهنگی (4/16)، پایداری اقتصادی (151/13) و پایداری زیست محیطی (356/11). به نظر می رسد عوامل شناسایی شده زیرمجموعه عامل کلان "مدیریت یکپارچه و کارآمد شهری" هستند و ارتقای این عامل، به عنوان منشأ اصلی اکثر سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها، می تواند در تحقق شهر شاد در محدوده مطالعاتی تأثیر بسزایی داشته باشد.
۲۳۲۰.

تأثیر تحولات معماری اواخر دوره قاجار بر تزیینات خانه های مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۲ 58 - 73

کلید واژه ها: مدرنیته معماری قاجار تزئینات معماری شهر مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۲۰۲
دوره قاجار به عنوان دوره شروع ارتباطات گسترده با دنیای غرب شناخته می شود. این ارتباط بر وجوه مختلف جامعه ایران تأثیرگذار بود. هنر و معماری ایرانی نیز در دوره قاجاریه، متأثر از جریانات نوگرایی و تحولات تجددگرایی، جلوه متفاوت تری پیدا کرد. در این دوره دستاوردهای عصر مدرنیته غرب، وارد کالبد و روح معماری این دوره در شهرها، از جمله ابنیه و عمارت های آن شد. به طوری که تزئینات معماری به شکل های مختلف در نما، ورودی ها، فضاهای داخلی و عناصر و اجزای معماری تحت تأثیر این تغییرات قرار گرفت. پژوهش حاضر به لحاظ روش شناسی از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که داده های آن به صورت مطالعه تطبیقی در شاخصه های تزئینی بناهای قاجار  در شهر مشهد بوده و روش گردآوری آن در قالب مطالعات اسنادی و میدانی می باشد. یافته های کلی تحقیق نشان می دهد که با وجود برخی تأثیرگذاری معماری غرب در این دوران بر معماری این بناها در حوزه تزئینات، بر آجرکاری، کاشی کاری و گچ بری استوار بوده است. البته ورود عناصر تزئینی غربی همچون ستون و سرستون های تزئینی، سقف های شیبدار، تزئینات چوبی سقف، نقاشی های دیواری، بخاری فلزی و... در بنا نشانگر اثرگذاری معماری و تزئینات غربی در بناهای این دوران می باشد. اهداف پژوهش: 1.بررسی اثرات معماری دوران اواخر قاجار بر خانه ها در شهر مشهد با تاکید بر حوزه تزئینات. 2. شناخت تزئینات وارداتی و سنتی موجود در خانه های اواخر دوره قاجار. سوالات پژوهش: 1.معماری دوران قاجار چه وجوه تزئینی را در آثار مسکونی(شهر مشهد) نهادینه کرده است؟ 2.کدامیک از تزئینات قاجاری ادامه دهنده دوران قبل بوده و کدام بر بناهای مسکونی این دوره نفوذ داشته است؟

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان