درخت حوزه‌های تخصصی

در این پژوهش، استناد به انتشارات ملی به عنوان یک سنجه کمی برای بومی سازی علم در نظر گرفته شده است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر مطالعه این سنجه در مجموعه مقاله های علمی- پژوهشی حوزه علوم اجتماعی ایران بین سال های 1389-1381 است. روش شناسی: این پژوهش از نوع توصیفی است و از فن تحلیل استنادی بهره می برد. برای انجام آن، منابع و مآخذ مقالات شش نشریه علمی-پژوهشی حوزه علوم اجتماعی استخراج و به دو گروه انتشارات ملی و انتشارات خارجی تقسیم گردیدند. نشریات مورد مطالعه شامل آن هایی بود که طی دوره زمانی یاد شده به طور مرتب منتشر شده بودند. تحلیل روی 543 نمونه از 1528 مقاله صورت گرفت. اساس تعیین تعداد نمونه ها، فرمول کوکران بود. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که متوسط تعداد استناد به انتشارات ملی در دوره زمانی یاد شده بدون تغییر مانده است. از طرف دیگر، متوسط استناد به انتشارات خارجی طی همین دوره رشد داشته است. آزمون تحلیل همبستگی مشخص ساخت که تابع این رشد، لگاریتمی است. یافته دیگر به تفاوت بین میانگین تعداد استناد به انتشارات ملی در نشریات مورد مطالعه می پردازد. یاقته های پژوهش همچنین نشان داد که این میانگین در نشریات مختلف متفاوت است. نتایج همچنین نشان داد نتایج آزمون آنوا تحت تأثیر نشریه مطالعات راهبردی زنان است. به این معنا که اگر این نشریه کنار گذاشته شده بود، از لحاظ آماری در پنج نشریه باقیمانده نرخ استناد به انتشارات ملی مشابه می شد. شاخص استناد به انتشارات ملی، به جز در نشریه یاد شده بالا، بین 31/0 و 39/0 متغیر است که این مقدار تحت تأثیر سال 1381 و 1382 است و در سال های اخیر به حدود 2/0 رسیده است. نتیجه گیری: با توجه به اینکه میزان تولید علم در ایران افزایش یافته، میزان استفاده از این منابع در حوزه علوم اجتماعی ثابت مانده است. بر اساس این سنجه، حوزه علوم اجتماعی ایران نه تنها به سمت بومی شدن پیش نمی رود بلکه با گذر زمان، تمایل به بهره گیری از علم خارجی نیز افزایش می یابد.

هدف: به علت خاص بودن برخی از مسائل زبانی، لازم است که مدل های بومی نمایه سازی خودکار را با توجه به ویژگی های هر زبان طراحی کرد. این مدل ها باید به گونه ای طراحی شود که جامعیت و مانعیت نمایه سازی مورد توجه باشد. هدف این مقاله معرفی و سنجش توانمندی مدل دو مرحله ای شکاف – گلچین برای نمایه سازی خودکار مقالات فارسی است. ابتدا الگوریتم کار به تفصیل توضیح داده می شود و سپس همخوانی نتایج حاصل از این الگوریتم با کلیدواژه های نویسنده سنجیده خواهد شد. روش: مدل نمایه سازی خودکار فارسی به همراه توضیح مراحل و مسائل مرتبط با آن معرفی خواهد شد. ارزیابی مدل از طریق شاخص دربردارندگی انجام می شود که برای تعیین درصد همخوانی بین نمایه سازان مورد استفاده قرار می گیرد. برای این کار، میزان همخوانی اصطلاحات نمایه ای که از پیاده سازی الگوریتم این مدل حاصل شده اند، با کلیدواژه های نویسندگان مقالات بررسی می گردد. یافته ها: یافته ها نشان داد که در 90 درصد از موارد، اصطلاحی که این مدل در یک مقاله به عنوان پروزن ترین اصطلاح تشخیص داده است، مشابه اولین کلیدواژه نویسنده آن مقاله است. در کل، بین نتایج این مدل و کلیدواژه های نویسندگان 76 درصد همخوانی وجود داشت که در مقایسه با کارهای قبلی، قابل قبول به نظر می رسد. اصالت/ارزش: ارزش اولیه این کار پرداختن به نمایه سازی خودکار با توجه به ویژگی های زبان فارسی است. برای پیاده سازی مدل ارائه شده، فرض بر استفاده از زبان عبارات الگودار است که توسط بسیاری از زبان های برنامه نویسی پشتیبانی می شود و نیاز به نصب و استفاده از جدول های بانک اطلاعاتی را برای پردازش متن کاهش می دهد. همچنین، مشکل تعیین آستانه بالایی اصطلاحات اصلی را حل می کند. علاوه بر آن، با الگوریتمی خاص، حد پایینی را نیز تعیین می کند؛ به گونه ای که دیگر تعداد اصطلاحات گلچین شده به طول متن بستگی ندارد. این امکان، جامعیت و مانعیت نمایه سازی را تضمین می کند.

انگلیسی امریکایی و بریتانیایی ، دو گونه اصلی زبان انگلیسی ، افزون بر تشابهات فراوان در مواردی هم با هم اختلاف دارند . در این بین ، اختلاف املایی میتواند زمینه ساز کاهش جامعیت به هنگام بازیابی از پایگاه های اطلاع رسانی انگلیسی - فارسی گردد . در مقاله حاضر سعی شده است همراه با ارائه موارد موجود و تاثیر آن بر ضریب جامعیت ، راهکارهای احتمالی برای رفع این مسئله پیشنهاد شود...

هدف: پژوهش حاضر نخست به بررسی انواع خدمات کتابخانه ای قابل ارائه به وسیله تلفن همراه می پردازد تا با شناخت خدمات تلفن همراه و نظرسنجی از جامعه استفاده کننده (اعضا کتابخانه مرکزی) هدف از انجام این پژوهش را که بررسی زمینه یابی ارائه خدمات کتابخانه ای با تلفن همراه در کتابخانه مرکزی آستان قدس است، محقق کند. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات را پرسشنامه نظرسنجی و مصاحبه تشکیل داده است. در پرسشنامه محقق ساخته، پیمایش کاربران صورت گرفت و میزان مقبولیت ارائه انواع خدمات کتابخانه ای با تلفن همراه بررسی شد. این پرسشنامه بین384 نفر از اعضای کتابخانه و به صورت تصادفی توزیع و درنهایت 325 پرسشنامه دریافت شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی، میانگین و... استفاده شد. نتایج حاصل از انجام مصاحبه با کارمندان اداره فناوری اطلاعات سازمان که از 65 سؤال تشکیل شده بود، با تلفیق نظرات و مقایسه تقاضای پاسخ گویان برای اولویت استفاده از خدمات تلفن همراه نظیر تازه های کتاب، بارگذاری فایل های الکترونیکی، امکانات شارژ مالی پژوهش را به هدف خود نزدیک کرد. یافته ها: طبق یافته های پژوهش، کاربران کتابخانه با ارائه انواع خدمات تلفن همراه موافق اند. باتوجه به اینکه 93 درصد خدمات پیشنهادشده در پرسشنامه از میزان مقبولیت بالای60 درصد در بین پاسخ دهندگان برخوردار بوده است، ضرورت دارد که تمام خدمات پیشنهادی درکتابخانه پیاده سازی شود. از میان خدمات پیشنهادی، آگاهی رسانی از کتاب ها و منابع جدید کتابخانه به اعضا از طریق پیامک با 86 درصد دارای بالاترین میزان مقبولیت است. پس از آن، خدمات اشاعه گزیده اطلاعات با82 درصد در اولویت دوم قرار دارد. برخی ازخدمات پیام کوتاه و ارسال بلوتوث به تازگی راه اندازی شده است. امکان ارائه سایت بهینه شده برای تلفن همراه باتوجه به کارآیی ویژه، بهتر است به متخصصان کامپیوتر یا شرکت های تهیه نرم افزارهای کتابخانه ای واگذار شود. نتیجه گیری: لازم است کتابخانه های ایران از امکانات و توانمندی های منحصربه فرد تلفن همراه برای ارائه خدمات کتابخانه در عصر جدید استفاده کنند.