درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: هدف آن است که با آگاهی از فعالیت های صورت گرفته برای به کارگیری آر.دی.ای.، روند به کارگیری آر.دی.ای. در ایران تسهیل شود. روش: این مقاله با رویکرد تحلیلی و تاریخی به بیان علت ها، زمینه ها و روند تغییر قواعد فهرست نویسی در جهان پرداخته و در ادامه اقدامات کمیته مشترک راهبردی و کتابخانه کنگره به عنوان متولیان این امر آورده شده است. یافته ها: تولید پیشینه های کتابشناختی، به منظور توصیف و تحلیل منابع اطلاعاتی، از مهم ترین فعالیت هایی است که از گذشته های دور در کتابخانه ها انجام است. با پیشرفت روزافزون فناوری اطلاعات، تغییراتی در محمل های اطلاعاتی پدید آمد که این امر منجر به ایجاد تغییراتی در شیوه های دسترسی به اطلاعات شد و به تبع آن تغییراتی در شیوه های بازیابی اطلاعات از سوی کاربران در جهت بازیابی هرچه سریعتر و در عین حال دقیق منابع اطلاعاتی به وجود آورد که فهرستهای رایانه ای را نیز دستخوش تغییر کرد. بر این اساس، تغییر در روش های سازماندهی اطلاعات و به کارگیری روش های جدیدی برای توصیف و تحلیل مدارک ضروری می نمود. متخصصان حوزه سازماندهی اطلاعات، همزمان با رواج فن آوری ها به فکر تغییر و تحول در شیوه های سازماندهی اطلاعات افتادند و اقدامات متعددی طی سالیان اخیر در این زمینه انجام شده است. در این راستا استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.) برای فهرست نویسی توصیفی منابع اطلاعاتی در محیط جدید ارائه شده و کتابخانه های گوناگون در سطح جهان جایگزینی آن با قواعد انگلوامریکن را در دستور کار خود قرار داده اند. مقاله حاضر به بررسی این تحولات در جهان با تأکید بر کتابخانه کنگره، پیشگام این عرصه، می پردازد. در پایان، پیشنهادهایی در رابطه با فراهم کردن زمینه به کارگیری آر.دی.ای. از جنبه های نیروی انسانی، بستر فناوری و پیشینه های کتابشناختی ارائه شده است.

هدف: شناسایی و ارزیابی عناصر و ویژگی های مهم در طراحی بخش های مجموعه سازی درنرم افزارهای رسا و سافام. روش/ رویکرد پژوهش: ابزار گردآوری داده هاسیاهه تهیه شده براساس نرم افزارهای معرفی شده در خارج و منابع موجود بود. سیاهه وارسی براساس نظر متخصصان و صاحبنظران تهیه و تکمیل شد. معیارها در هشت عنصر اصلی و 203 ویژگی فرعی قرار گرفتند. اعتبار هر معیار با مشورت با متخصصان و صاحبنظران کنترل شد. یافته ها: نرم افزار سافام 76 درصد و نرم افزار رسا 62 درصد با عناصر و ویژگی های پیشنهادشده همخوانی داشتند. در نرم افزار سافام 8 عنصر سیاهه و نرم افزار رسا 6 عنصر آن را شامل می شد و فاقد دو عنصر بودجه و پیگیری منابع بود. هر دو نرم افزار به تمامی این عناصر اهمیت بسیار داده اند. ویژگی ها در عناصر امور مالی و ثبت صورتحساب، بودجه و پیگیری منابع با امتیاز 6 از اهمیت بسیار برخوردار بودند. ویژگی های عناصر جست وجو و کارگزار با امتیاز 7/5 ، ویژگی های عنصر سفارش با امتیاز 1/5 ، و ویژگی های عناصر قابلیت عمومی و ثبت منابع با کسب 9/4 در رتبه های دوم تا چهارم قرار گرفتند. نتیجه گیری: عناصر و ویژگی های مهم برای ارائه الگو در بخش مجموعه سازی نرم افزار کتابخانه ای مشخص شد ویژگی هایی کم اهمیت تر حذف شدند ، الگوی نرم افزار مجموعه سازی با مرکزیت عنصر سفارش منابع طراحی شد.