علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تذکره ای که اینجا معرفی میشود،‹‹ اخبار الاخیار فی اسرار الابرار›› تالیف شیخ عبدالحق محدث دهلوی است که در سال 1001 هجری قمری کامل شده است ومولف درباره ی اثر خود چنین میگوید:در این صحیفه ی شریفه که مجموعه ای است ازعجایب اخبار وآثار وغرایب حقایق و اسرار از ابتدای زمان خواجه ی بزرگ معین الحق والشرع والدین تا منتهای الف عاشره که تاریخ کتابت این کلمات متین است ،آنچه ازاحوالاولیا واصفیا وعرفا ومشایخ وبزرگان دین ومقتدایان ارباب یقین در کتب ورسایل ودر ملفوظات مشایخ چشتیه و غیر هم درنظر آمده وازثقات اوات که از جانب صدق ایشان راجع بلک متعین باشد با استعمال نوعی از تفرّس واعتبار وامتحان واختیار که واجب وقت کاتبان تاریخ ومستمعان اخبار است شنیده شد،نوشته آمد.

۱۷۴۶.

مقایسه کارآیی طرح فراداده ای هسته دوبلین و قالب فرا داده ای مارک 21 در سازماندهی منابع اطلاعاتی شبکه جهانی وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی طاهری

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره یازدهم پاییز ۱۳۸۷ شماره ۳ (پیاپی ۴۳)

کلید واژه ها: سازماندهی اطلاعات طرح فراداده ای هستة دوبلین قالب فراداده ای مارک 21 شبکة جهانی وب

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۵ تعداد دانلود : ۱۰۱۰

نظامهای سازماندهی اطلاعات، به موازات رشد دانش و تحولات و نوآوریها در روشها و رسانههای ارائة آن، گسترش یافتهاند. هدف از گسترش این نظام، پاسخگویی به نیازهای دانش پژوهان بوده و بهنوبة خود، موجب پدید آمدن چالشهای جدیدی در استانداردها، شیوهها و رویکردهای سازماندهی اطلاعات شده است. فلسفة اصلی و نگرش موجد ایجاد این نظامها ـ تسهیل و تسریع دسترسی به منابع دانش- همواره مستقل از نوع رسانهها و محیطهای ارائه بوده است. ظهور رایانه و فنّاوریهای نوین اطلاعاتی و در نتیجه، ظهور محیط و رسانههای اطلاعاتی جدید، تجدید نظر وارزیابی دوباره استانداردها، ابزارها و فنون سازماندهی را ضروری میکند. برای پاسخگویی به اینتحولات، در طراحی نظامهای سازماندهی اطلاعات، دو رویکرد وجود دارد: نخست، هماهنگی وتطابق ابزارهای سنتی با محیط و رسانههای جدید و دیگر، طراحی ابزارها و فنون جدید برای حداکثر بهره وری از امکانات و قابلیتهای محیط جدید. مقالة حاضر، ضمن معرفی و بررسی نقاط قوّت و ضعف طرح فراداده ای هستة دوبلین و قالبمارک 21، در سازماندهی منابع اطلاعاتی شبکة جهانی وب، با استفاده از روش تحلیلی، کارایی دو طرح مذکور را در نمایه سازی اطلاعات الکترونیکیبا هم مقایسه کرده است. نتیجة مقایسه نشان میدهد که در نهایت، قالب مارک 21 برای ذخیره، پردازش و مبادلة اطلاعات محیط وب، مناسب تر است

۱۷۴۷.

اهرم های مهار و ایمنی نظام های اطلاع رسانی

نویسنده: اسدالله آزاد

منبع: کتاب بهار و تابستان ۱۳۷۶ شماره ۲۹ و ۳۰

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۴ تعداد دانلود : ۷۷۰

۱۷۴۸.

ایجاد جهت گیری استراتژیک در راستای خلق ارزش عمومی؛موردکاوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسحاق صلاحی کجور

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۲)

کلید واژه ها: استراتژی برنامه ریزی استراتژیک موضوعات استراتژیک سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران ارزش های عمومی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی

تعداد بازدید : ۱۵۵۴ تعداد دانلود : ۱۰۱۳

هدف: هدف این پژوهش آن است که چگونگی ایجاد تفکر استراتژیک را با مشارکت افراد در توسعه برنامه استراتژیک سازمان اسناد و کتابخانه ملی شرح دهد. روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی و به روش پیمایشی انجام شده و پرسشنامه مورد استفاده در این پژوهش خودساخته است. جامعه پژوهش حاضر معاونین، مدیران و کارشناسان سازمان اسناد و کتابخانه ملی وبرخی از ذینفعان بودند. یافته ها: یافته ها برپایه تحلیل اطلاعات به دست آمده، ارزش های عمومی که سازمان باید ایجاد کند، مبنایی برای تعیین رسالت سازمان، ارزش ها، چشم انداز و هدف کلان شد. نتیجه گیری: نتیجه گیری در چارچوب ارکان استراتژیک و براساس تعیین توانمندی ها، ضعف ها، فرصت ها و چالش ها استراتژی، اهداف استراتژیک، و برنامه عملیاتی یک ساله ارائه شد.

۱۷۴۹.

تولید اطلاعات علمی کتابداری و اطلاع رسانی در ایران، ترکیه، عربستان و مصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شیرین دهقان

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره دهم بهار ۱۳۸۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلید واژه ها: ایران ترکیه تولید اطلاعات مصر عربستان سعودی کتابداری و اطلاع رسانی Lisa Ista

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۴ تعداد دانلود : ۷۹۴

کتابداری و اطلاع رسانی در چند دهه اخیر هماهنگ با پیشرفتهای علمی و فناوری جدید در دنیا توسعه یافته، اما در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و از جمله کشور ما ضعیف باقی مانده است؛ در حالی که انتظار می رود با توجه به قدمت این رشته و نیروی انسانی و پ ژوهشگران تربیت شده در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، فعالیتهای علمی در آن وضعیت مناسبی داشته باشد به گونه ای که با تولید اطلاعات علمی، توسعه و باروری این علم محقق گردد. در این پژوهش، تلاش شده است با بررسی تولیدات علمی کتابداری ایران از طریق سنجش مدارک نمایه شده در پایگاههای اطلاعاتی، ضمن مشخص نمودن نقش جامعة کتابداری ایران، زمینه ای برای تعیین موقعیت علمی کشورمان در میان کشورهای منطقه خاورمیانه (ترکیه، عربستان سعودی و مصر) فراهم شود. این پژوهش به روش پیمایشی ـ تحلیلی و با استفاده از سیاهة کنترل، انجام شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد طی 34 سال مورد بررسی (2003-1969) تنها 134 مدرک از ایران به دو پایگاه اطلاعاتی نامبرده راه یافته است. از این رو، وضعیت تولید اطلاعات علمی ایران در زمینة کتابداری چندان مناسب به نظر نمی رسد. با وجود اهمیت روزافزون حوزة اطلاع رسانی و گرایش کتابداران اکثر کشورها به این حوزه، نتایج پژوهش نشان دهندة عدم گرایش پژوهشگران کتابداری ایران به تولید اطلاعات در این حوزه است.

۱۷۵۰.

خط، قلم، کاغذ، نسخه... (در شعر تاثیر تبریزی، شاعر دوره صفویه)

نویسنده: ایرج افشار

منبع: نامه بهارستان سال سوم ۱۳۸۱ شماره ۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۴ تعداد دانلود : ۱۰۰۴

۱۷۵۱.

کتاب های چاپ سنگی

نویسنده: داریوش مطلبی

منبع: کتاب ماه کلیات سال چهاردهم اسفند ۱۳۸۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۵۹)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی چاپ سنگی

تعداد بازدید : ۱۵۵۳ تعداد دانلود : ۱۰۰۷

۱۷۵۲.

تعیین سطح خوانایی مقاله های دانشنامه رشد با هدف شناسایی گروه مخاطب با استفاده از شاخص های گانینگ/دیانی، فلش/دیانی و فرای/دیانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: معصومه غلامی احمدی محسن نوکاریزی اعظم صنعت جو

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: سنجش خوانایی دانشنامه رشد شاخص گانینگ/دیانی شاخص فلش/دیانی شاخص فرای/دیانی تعیین مخاطب

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۵۵۴ تعداد دانلود : ۷۹۲

هدف: سنجش سطح خوانایی مقاله های دانشنامه رشد براساس سه شاخص گانینگ/دیانی، فلش/دیانی و فرای/دیانی به منظور شناسایی گروه مخاطب است. روش: پژوهش تحلیل محتوا و از نوع کاربردی است. جامعه آماری شامل ۱۵۰ مقاله نمایه شده در دانشنامه رشد است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای غیرنسبتی انتخاب شده اند. یافته ها: سطح خوانایی مقاله ها براساس هر سه شاخص متناسب با سطح فراگیران دوره دبیرستان و بالاتر تعیین شد. در شاخص گانینگ/دیانی پایین ترین سطح خوانایی مربوط به رده «علوم اسلامی» معادل اول دبیرستان و بالاترین سطح مربوط به دو «رده بهداشت و سلامت» و «علوم رایانه و ریاضی» معادل سوم دبیرستان بود. در شاخص فلش/دیانی سه رده «علوم انسانی»؛ «علوم رایانه و ریاضی» و «بهداشت و سلامت» دارای بالاترین سطح معادل سوم دبیرستان و رده های «علوم اسلامی»؛ «علوم تجربی»؛ «هنر و سرگرمی» پایین ترین سطح معادل اول دبیرستان بودند. در شاخص فرای/دیانی پایین ترین سطح معادل اول دبیرستان و مربوط به رده «علوم اسلامی» و بالاترین سطح مربوط به رده «علوم انسانی» معادل سال های نخست دانشگاه تعیین شد. بین میانگین رده های موضوعی براساس دو شاخص گانینگ/دیانی و فلش/دیانی در سطح ۰۵/۰ تفاوت معناداری وجود داشت. بین نتایج به دست آمده از شاخص گانینگ/دیانی و فلش/دیانی در سطح ۰۵/۰ رابطه معناداری وجود داشت.

۱۷۵۳.

فروست در کتابشناسی ملی ایران و مارک ایران

نویسنده: مرتضی کوکبی

منبع: کتاب سال شانزدهم تابستان ۱۳۸۴ شماره ۲ (پیاپی ۶۲)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۲ تعداد دانلود : ۷۴۰

۱۷۵۴.

ارزش ها و جذابیت های کتابداری و اطلاع رسانی

نویسنده: علیرضا اسفندیاری مقدم

منبع: کتاب ماه کلیات سال دوازدهم آبان ۱۳۸۸ شماره ۱۱ (پیاپی ۱۴۳)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری

تعداد بازدید : ۱۵۵۲ تعداد دانلود : ۸۲۶

۱۷۵۵.

تحلیل رابطه انگیزش و تفکر انتقادی با کاوش اینترنتی ارادی مطالعه موردی : دانشجویان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجلا حریری زهره باقری نژاد

منبع: پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۰)

کلید واژه ها: تفکر انتقادی انگیزش دانشجویان انگیزش یادگیری دانشکده بهداشت کاوش اینترنتی ارادی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۵۵۳ تعداد دانلود : ۷۷۸

پژوهش حاضر با هدف تحلیل رابطه تفکر انتقادی و انگیزش یادگیری با کاوش اینترنتی ارادی انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و نمونه پژوهش شامل 224 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران بوده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم ب و خرده مقیاس انگیزش یادگیری پینتریچ و گارسیا و رفتار کاوش اینترنتی ارادی وو است. نتایج حاکی از عدم وجود رابطه معنی دار بین تفکر انتقادی و کاوش اینترنتی ارادی در جامعه پژوهش بود، اما فرضیه وجود رابطه معنی دار بین انگیزش و کاوش اینترنتی ارادی تأیید شد. سطح تفکر انتقادی با میانگین 19/10 ضعیف، میانگین نمره انگیزش (10/82) بالاتر از حد میانی، و میانگین امتیاز کاوش اینترنتی ارادی (51/58) در حد متوسط است. بررسی رابطه متغیرهای پژوهش با متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد بین سه متغیر تفکر انتقادی، انگیزش یادگیری، و کاوش اینترنتی ارادی و مقطع تحصیلی و رشته رابطه معنی دار وجود دارد و میانگین دانشجویان کارشناسی ارشد بیش از کارشناسی است .

۱۷۵۶.

ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی: چارچوب نظری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب نوروزی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۸۸)

کلید واژه ها: کتابخانه های دیجیتالی تحقیقات ارزیابی روشهای ارزیابی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۵۵۱ تعداد دانلود : ۸۱۴

هدف: جمله سطوح، الگوها، روش ها، و عناصر تاثیرگذار در ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی مرور شده است. روش/رویکرد پژوهش : تحلیل متون . یافته ها: روش ها و الگوهای مختلفی برای ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی وجود دارد. براساس اهداف ارزیابی، از جمله درک مفاهیم پایه همچون رفتار اطلاع یابی کاربران، اطمینان از کفایت سرمایه گذاری برای خدمات کاربرمدار، و توسعه تحقیقات در ابعاد مختلف می توان از روش ها و الگوهای مختلفی برای ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی استفاده کرد.توجه به سطوح مختلف ارزیابی، ازجمله فنی و اجتماعی، نیز در تعیین شیوه ارزیابی تاثیر گذار است. قبل از انجام هرگونه ارزیابی باید با اهداف، محورها، سطوح، الگوها، روش ها، عوامل دخیل، و دیدگاههای مختلف در این زمینه آشنا شد تا در کنار سایر ابزارها و امکانات به کار گرفته شوند. نتیجهگیری: کتابخانه های دیجیتالی سیستم های پیچیده ای هستند که ارزیابی آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بهخاطر نوپا بودن کتابخانههای دیجیتالی، الگوهای استاندارد جامع برای ارزیابی آن وجود ندارد. شناسائی عوامل و زوایای دخیل در ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی برای کاهش صرف وقت، انرژی، و هزینه در ارزیابی آنها پیشنهاد می شود.

۱۷۵۷.

همکاری بخشهای مرجع و خدمات فنی در آموزش کتابداری

منبع: کتاب پاییز ۱۳۷۲ شماره ۱۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۱ تعداد دانلود : ۷۳۳

۱۷۵۸.

مقایسه کتابخانه های پاکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: سعید غفاری فرشته سپهر مینا سیفی ایناللو

منبع: دانش شناسی تابستان ۱۳۸۹ شماره ۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۰ تعداد دانلود : ۸۷۶

۱۷۵۹.

مدل کنترل غیر متمرکز برای ارتباط ارگانیک کتابخانه مرکزی دانشگاه با کتابخانه های تخصصی دانشکده ای

نویسنده: غلامعلی منتظر فاطمه زندیان

منبع: مدرس علوم انسانی بهار ۱۳۷۹ شماره ۱۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها همکاری های بین کتابخانه ای

تعداد بازدید : ۱۵۵۰ تعداد دانلود : ۷۳۶

۱۷۶۰.

سیری اجمالی در منظومه لیلی و مجنون سهیلی جغتایی(به کوشش: عمر اوقومش)

سایر: اسماعیل حاکمی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی اردیبهشت ۱۳۶۷ شماره ۱۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب نقد و بررسی کتاب

تعداد بازدید : ۱۵۴۹ تعداد دانلود : ۶۴۷

درخت حوزه‌های تخصصی