درخت حوزه‌های تخصصی

با اختراع تلویزیون، فیلم های خبری که معمولاً قبل از نمایش فیلم اصلی در سینما ها پخش می شدند تحت عنوان بخش های خبری به تلویزیون راه یافتند و در طی سالیان، هم پای دیگر برنامه های تلویزیونی متحول شدند و در این مسیر، بهره مندی خبر از مقوله ای بنام ظرایف برنامه سازی تلویزیونی، نمود بسیار چشم گیری یافت. استفاده از تمامی ظرفیت های برنامه سازی یکی از مهم ترین راهکار ها برای ارائه ی خبری جذاب و تأثیرگذار است. در این میان به کارگیری عناصر نمایشی در تهیه و تولید خبر از کارآمد ترین روش های شبکه های خبری برای جلب مخاطب است. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی، ابتدا نقاط مشترک بین خبر و عناصر نمایشی به خصوص در حوزه ی خبرنویسی بیان شده و سپس از دیگر عناصر دخیل در این مقوله همچون روایت، تأثیر تصویر، نمابندی و... گفته شده و در پایان نحوه ی به کارگیری این عناصر در تنظیم خبر و پیشنهاد هایی برای نیل به این مهم مطرح شده است.

رادیو بر اساس نظام ارزشی و باورهای خود ، ناهنجاری های اجتماعی را توصیف می کند. این توصیفات ،واقعیت رسانه ای متفاوتی را به وجود می آورد که هم بر نگرش مخاطب تاثیر می گذارد و هم او را به این توصیفات وابسته می کند. تبیین های متفاوت رادیو درباره ناهنجاری های اجتماعی ، ناگزیر  در قالب یکی از رویکرد های نظری موجود جامعه شناسی قرار می گیرد. از این رو در این تحقیق، با استفاده از روش تحلیل محتوا ، رویکرد گفتار برنامه های اجتماعی رادیو ایران در طرح ناهنجاری های اقتصادی ، بر اساس نظریات اثباتی جامعه شناسی ( آسیب اجتماعی ، بی سازمانی اجتماعی ، تضاد ارزشی و کج رفتاری ) مورد بررسی قرار گرفت.  از مهم ترین یافته های تحقیق این است که بیشترین موضوع ناهنجاری اقتصادی مطرح شده در برنامه های مورد بررسی ، " ضعف عمل به تعهدات مالی " به میزان 7/57 درصد است و رویکرد غالب گفتار ها در تبیین این ناهنجاری رویکرد" بی سازمانی اجتماعی" و ضعف مقررات در جامعه اشاره می کند . این امر گاهی باعث ایجاد ناهماهنگی شناختی در مخاطبان می شود .

از مهم ترین وظایف مدیر سازمان، شناخت عوامل مؤثر بر عملکرد کارکنان و ایجاد زمینه های بهبود عملکرد است. هدف این مقاله، بررسی و تبیین عوامل مؤثر بر عملکرد برنامه سازان رادیوست. در ابتدا، شاخص های مهم در عملکرد برنامه سازان، براساس شاخص های بین المللی حاکم تعریف شده، سپس اهمیت آنها از دید برنامه سازان رادیو، شامل تهیه کنندگان و سردبیران، سنجیده شده است. عملکرد، براساس نظر اکثر نظریه پردازان مدیریت منابع انسانی، تابع مشترک انگیزش و توانایی و ادراک وظیفه است. روش به کاررفته در این تحقیق، پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه حضوری است و به علت محدودیت جامعه آماری، تهیه کنندگان و سردبیران شاغل در معاونت صدای جمهوری اسلامی ایران در آذر 1387 جامعه آماری را تشکیل دادند. خلاصه نتایج تحقیق بدین صورت است: عوامل بهداشتی انگیزش: از نظر برنامه سازان، خط مشی محیط با اهمیت ترین عامل، در بین عوامل بهداشتی انگیزش بوده است، سپس امنیت شغلی و حقوق و دستمزد دریافتی در قبال کار و ارتباطات در محیط کار. عوامل ذهنی انگیزش: از نظر برنامه سازان شناخت و قدردانی، بااهمیت ترین عامل در بین عوامل ذهنی بوده است. در اولویت بعد، انگیزش پیشرفت و توسعه شغلی قرار دارد. به نظر برنامه سازان، شاخص های توانایی و دانش و مهارت و علاقه مندی ها، برای موفقیت حرفه ای در برنامه سازی رادیویی، به ترتیب اهمیت بدین شرح اند: توانایی: ابتکار و مرتب سازی و چینش اطلاعات و تجسم؛ دانش: تولید و پردازش برنامه های رادیویی، موسیقی، هنر، ارتباطات، ادبیات؛ مهارت: فضاسازی و خلق موقعیت در برنامه رادیویی و ادراک خواندن و نظارت و نویسندگی؛ علاقه مندی ها: کارهای هنرمندانه و لطیف، کارهای مهم و تأثیرگذار حرفه ای، اجتماعی بودن، کارهای مفهومی و نظری؛ ادراک نفش: از نظر برنامه سازان، محیط اجتماعی، مؤثرترین عامل در انتخاب و ساخت محتوای برنامه بوده است، سپس افکار و درونیات برنامه ساز و سیاست های سازمان رسانه.

قدمت طنز در غرب، به آغاز فعالیت های نمایشی یونان باستان و سپس روم باستان باز می گردد و در شرق، در نزد شاعران بزرگی همچون رودکی، سنایی، انوری، سعدی، حافظ، مولوی و دیگر شاعران به فراوانی قابل مشاهده است. نکته مهم در این متون، پذیرش آنها به عنوان نوعی بیان ادبی، به قصد اصلاح امور است و صرفاً تفنن و تسلط بر ادبیات، مورد نظر نیست. پیشرفت ادبیات، مدیون توجه به متن جامعه است. سیر و روند نظریه های ادبی نیز نشان می دهد، طنز زبان «کردار و کنش» است. این نوع نگاه به طنز، مخاطب و جامعه را آماده کنش و تغییر رفتار می کند و طنز را کنشی دیالکتیک وار در متن جامعه می داند، که بر رفتار مخاطب تأثیر می گذارد و او را آماده پذیرش تغییر می کند. براساس این معیار، بسیاری از مطالب خنده دار طنز نیستند؛ چرا که ما را به کنش و تغییر وانمی دارند و هیچ گونه وضعیت دراماتیک و سویه اجتماعی در آن ها مشاهده نمی شود.در این مقاله تلاش شده است، سویه های اجتماعی طنز دراماتیک، به روش اسنادی بررسی شود. نتایج تحقیق نشان می دهد، امروزه ترکیب طنز با تراژدی، با حوصله بشر سازگارتر است و انسان ها با آن بیشتر به تغییر و تفکر و آرامش می رسند. با این ملاحظات، طنزِ کسی قوی تر است که تراژدی را خوب می فهمد و کسی طنز را خوب می فهمد که تا مرز تراژدی رفته و برگشته است.

رادیوهای تخصصی رادیوهایی هستند که براساس موضوعی خاص شکل یافته اند و خارج از آن موضوع نیز برنامه سازی نمی کنند. به طورطبیعی این نوع شبکه ها مخاطبان ویژه ای دارند و از نظر حرفه یا شغل، سن، تحصیلات، گرایش ها و شرایط پرداخت موضوعاتی مثل موسیقی، هنر یا سایر موضوعات دارای هدف هستند. در معاونت صدای سازمان، در سال های اخیر، با توجه به رویکرد ارزش گذاری به مخاطبان رادیو و محور قرار دادن نیازهای مخاطبان، شبکه های تخصصی رادیویی راه اندازی شده که برنامه های حول محور موضوع خاصی تولید و پخش می شود. تا کنون در معاونت صدای سازمان، شبکه های تخصصی فرهنگ، معارف، ورزش، قرآن، سلامت، گفت وگو، تجارت، آوا و نوا راه اندازی شده و رادیو خانواده نیز در حال پیش تولید برای پخش برنامه است. در این مقاله با توجه به نظر عوامل شبکه های تخصصی رادیویی، اعم از مدیران، برنامه سازان ( تهیه کنندگان، سردبیران)، کارشناسان و پژوهشگران، ضرورت راه اندازی شبکه های تخصصی مورد نیاز در کشور، بررسی و اولویت های پاسخ گویان، دقیق آورده شده است. همچنین به اولویت راه اندازی رادیوهای تخصصی در استان ها توجه شده و نظر پاسخ گویان در رابطه با راه اندازی شبکه های رادیویی تخصصی در استان ها اخذ شده است. در این مقاله، نظر190 نفر از عوامل شبکه های تخصصی رادیویی، به شرح زیر اخذشده که از این تعداد 23 نفرمدیر، 31 نفر پژوهشگر و کارشناس ، 79 نفر تهیه کننده و57 نفر سردبیر بوده اند.

این پژوهش با هدف بازشناسی مدیریت توجه در سیمای جمهوری اسلامی ایران به روش نظریه زمینه ای به دنبال تدوین مدل مدیریت توجه در رسانه ملی است. روش پژوهش کیفی استقرایی است و از روش نظریه زمینه ای استراوس کوربین استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختمند بود که به سه روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه وتحلیل شد. مشارکت کنندگان متخصصان موضوعی واجد شرایط ورود به مصاحبه بودند که از طریق نمونه گیری نظری تا 15 نفر به سطح اشباع داده ها رسید. نتایج با 21 مقوله کلی در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علی (انباشت اطلاعات، ویژگی های مخاطب، سیاست رقابتی، سیاست تولیدکننده، اقتضائات محیطی) پدیده محوری (مدیریت توجه)، شرایط زمینه ساز (رصد فرهنگی، سازمان خبره چابک، اخلاق حرفه ای)، شرایط مداخله گر (جذابیت محتوایی، رقابت پذیری، مدیریت سرمایه، مداخله سیاسی) راهبردها (آفرینش دیداری و شنیداری، تولید ناب، تمرکز بر مخاطب، توسعه سرمایه اجتماعی و فرهنگی، گفتمان سازی) و پیامدها (مدیریت مخاطب، تغییر عملکرد، شیوایی پیام) قرار گرفت.

مجموعه ی روایت فتح یکی از شاخص ترین سری مستندهای مربوط به جنگ هشت ساله ی ایران و عراق است و به نوعی به تاریخ مصور دفاع مقدس تبدیل شده است. سیدمرتضی آوینی نویسنده، تدوینگر و چهره اصلی تولید این مجموعه، برای توصیف رویکرد و شیوه تولید این مجموعه از اصطلاح «مستند اشراقی» استفاده می کرد. مبانی نظری، فلسفی و همچنین جهان بینی آوینی سبب شده است که این مجموعه در میان همتایان خود شاخص شود. فضاسازی یکی از مهم ترین عناصری است که آوینی به وسیله آن اندیشه و ایدئولوژی خود را در بافت و بطن فیلم نقطه گذاری می کند. این پژوهش با تحلیل نحوه استفاده از سه تمهید تدوین، گفتار روی تصویر و مصاحبه نشان می دهد که مهم ترین ویژگی های فضاسازی در روایت فتح به چه شکلی تحقق یافته اند و در نهایت با نظر به ویژگی های این مجموعه مستند، برخی ابهامات موجود در مفهوم سینمای اشراقی را مورد بررسی قرار می دهد. نتایج نشان می دهد که در بنا نهادن فضای خاص این مجموعه، تدوین مهم ترین و مؤثرترین تمهید مورداستفاده آوینی در تحقق این امر است. این مقاله همچنین به بررسی انتقادی کاربرد مفاهیمی مانند واقعیت، خودبنیادی، سوبژکتیویته و مونتاژ در آثار آوینی پرداخته و برخی ابهامات در این زمینه را تبیین می کند.

بررسی معیارهای کیفی خانه به عنوان مکانی که در شکل گیری شخصیت انسان ها تأثیرگذار است، از رهگذر نشانه-معناشناسی میسر است. نشانه- معناشناسی (سیال) که از تعامل با مباحث پدیدارشناسی و رجعت به اصل حسی- ادراکی نشانه حاصل می شود، بستر مناسبی برای بررسی چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا فراهم می کند. در این پژوهش که از نوع کیفی و کاربردی است، اندیشه معناسازی برای «خانه» در آثار سینمایی داریوش مهرجویی بر مبنای دیدگاه های کریستین نوربرگ- شولتز در حوزه مکان، تفسیر و تحلیل شده است. دو اثر اجاره نشین ها و مهمان مامان در ژانر کمدی- درام به صورت هدفمند برای بررسی انواع خانه در ایران به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده اند. نمایش و انعکاس مفهوم خانه و پیوند وجودی آن با انسان به عنوان اصلی ترین راهبرد برای تعریف افراد در آثار مهرجویی تأکیدی بر ارتباط دوسویه و معنادار میان خانه و زندگی انسان هاست؛ چراکه انسان در هر مکانی که زندگی کند، حتی برای مدت کوتاه، فعالیت های خود را حول محوریت ویژگی های آن شکل می دهد. به گونه ای که آن را مرکزی می داند که به دلیل تمایز آن با فضای بیرون، در قلمرو آن احساس آرامش می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که در فیلم های مذکور، خانه، مرکزی است که با شخصیت مکانی خود- که با مفاهیمی چون «حس مالکیت»، «روابط انسانی» و «سنت» مرتبط است- ارزش ها و سبک زندگی افراد را تعریف می کند.

سیستمهای چند عاملی به سرعت در حوزه های مختلفی از جمله روباتیک، کنترل توزیع شده، ارتباطات دوربرد، رسانه ها، بازیهای رایانه ای و غیره کاربرد پیدا می کنند. انجام بسیاری از وظایف در این حوزه ها نیازمند آن است که عامل ها بتوانند علاوه بر همکاری با یکدیگر بطور همزمان (آنلاین) با کاربر خود نیز در تعامل باشند. در این مقاله همکاری عامل ها با توجه به نوع همکاری آنها در سیستمهای چند عاملی و استرات ژی های مورد استفاده آنها معرفی و مقایسه شده اند، کاربرد سیستم های چند عاملی در رسانه های دیجیتالی و خبرگزاریها بررسی شده و در نهایت سنجه های جدیدی برای بالا بردن کارائی چنین سیستم هایی ارائه شده است.

هدف از این پژوهش بررسی مقایسه ای میزان مراجعه و اعتماد به اخبار اینترنتی (در وب سایت های فارسی) و یافتن رابطه بین عوامل مؤثر بر میزان اعتماد مخاطبان به اخبار این رسانه است. از این رو ضمن توجه به پیچیدگی و گستردگی موضوع، و ضریب نفوذ کم اینترنت در کشور، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های وابسته به وزارت علوم شهر تهران، به عنوان جامعه آماری انتخاب شده اند که به نوعی مخاطب نخبه نیز، محسوب می شوند. روش مورد استفاده در این تحقیق، پیمایش است که در مرحله نخست ده وب سایت خبری پربیننده از دیدگاه پاسخگویان مشخص شدند. نتایج به دست آمده از پاسخ های نمونه 400 نفره از دانشجویان در مرحله دوم، که با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای در ده دانشگاه وابسته به وزارت علوم شهر تهران انتخاب شدند، نشان می دهد که وب سایت های خبری -با وجود ضریب نفوذ کم اینترنت در کشور و محدودیت های نسبی که در دسترسی به برخی از این وب سایت ها وجود دارد- توانسته اند در جهت جلب اعتماد رسانه ای این گروه از نخبگان علمی، گام مهمی بردارند و حتی وب2 نیز در این عرصه مجال خودنمایی یافته است. نتایج کلی پس از رتبه بندی میزان اعتماد، مبیّن این مطلب بود که وب سایت های خبری «بی.بی.سی فارسی»، «بالاترین» و «تابناک» به ترتیب از بیشترین میزان اعتماد در میان ده وب سایت خبری پربیننده برخوردارند.

رقابت پذیری رسانه در سپهر رسانه ای ملی و فراملی، ارتباط نزدیکی با سرعت و چابکی رسانه دارد. این سرعت و چابکی در درجه اول باید در فرایندهای تولید رادیویی تلویزیونی قابل مشاهده باشد. فناوری نوین ارتباطی با هوشمندسازی سیستم رسانه ای و فرایندهای تولید جاری و آتی آن، ابزاری برای چابک سازی هستند. پژوهش پیش رو تلاش دارد با استفاده از روش پیمایشی نقش و جایگاه فناوری های نوین ارتباطی را در چابک سازی فرایندهای تولید تلویزیونی در رسانه ملی بررسی نماید. جامعه آماری این مقاله مدیران، کارشناسان و کارکنان سازمان صداوسیما هستند. یافته های پژوهش نشان می دهد: فناوری های نوین ارتباطی، ابزاری کارآمد برای «افزایش سرعت انجام عملیات تولید»، «انعطاف پذیری مدل و سیستم تولید»، «کیفیت بالا و افزایش تولید سفارشی» و «یکپارچگی و پیچیدگی کم فرایندهای تولید در مراحل قبل، حین و پس از تولید» است. این مؤلفه ها از ضروریات تحقق تعالی رسانه نیز هست که به طور مستقیم بر چابک سازی فرایندهای تولید رادیو تلویزیونی مؤثرند.

امروز رادیو در کنار سایر رسانه های دیداری، مکتوب و آنلاین ایفای نقش می کند. رسانه های دیگر جذابیت های بصری خاص خود را برای جذب کودکان دارند اما این پرسش مطرح می شود که آیا رادیو می تواند در دوران کنونی مخاطب کودک را جذب کند؟ و شیوه های جذب مخاطب کودک برای رادیو در عرصه حضور دیگر رسانه ها چیست؟ این تحقیق با هدف بررسی موقعیت رادیو در ایران برای جذب مخاطب کودک صورت گرفته است و با بررسی ویژگی های روانشناختی کودک و ظرفیت های رادیو، این  نتیجه به دست آمد: در زمینه آموزش، رادیو  می تواند با استفاده از ظرفیت هایی که دارد و با توجه به ویژگی های کودکان، مخاطب کودک را در ایران  جذب کند؛ البته به شرط آنکه این کارکرد در تولید برنامه های رادیویی درست به کار گرفته شود.

امروزه با رشد فناوری های ارتباطی، دسترسی مخاطبان به انواع شبکه های فراملی ماهواره ای، شبکه های اجتماعی، فضاهای مجازی و آنلاین به گونه ای تسهیل شده که رسانه ها برای جذب هر چه بیشتر طیف مختلف مخاطبان و درنتیجه، فروش هرچه بیشتر محصولات رسانه ای خود، مجبورند مطابق خواسته و سلیقه مخاطبان برنامه سازی کنند. ازاین رو ضرورت شناخت دقیق مخاطبان و نیازهای آنان اهمیت بسزایی پیدا کرده است. این مقاله به کمک روش تحقیق کیفی تحلیل ادراک، مبتنی بر تکنیک مصاحبه شامل مصاحبه های عمیق و مصاحبه گروهی متمرکز- و در قالب نظریه «استفاده و رضامندی» و مدل رمزگذاری– رمزگشایی هال، دیدگاه مخاطبان نوجوان مجموعه پویانمایی کیخان را بررسی کرده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که سطح خوانش معانی برداشت شده توسط مخاطبان نوجوان چیزی نیست که فقط در اولین باری که مخاطب، سریال را تماشا می کند، حادث شود، بلکه ساختن معنا، فرایندی است که هر بار به دلیل مطرح شدن زمینه های جدید، دلالتی جدید را مطرح می کند. از سوی دیگر، مخاطب نوجوان برای ارزیابی و قضاوت درباره وقایع مهم سریال از تجربه خویش استفاده می کند و با مقایسه موقعیت به تصویرکشیده شده در سریال با واقعیت و تجربه خود تصمیم می گیرد. [1] مجموعه «کیخان» به کارگردان و تهیه کنندگی امیر کساوندی با تکنیک سه بعدی برای قشر نوجوانان و جوانان ساخته شده است. داستان این پویانمایی، درباره پسر نوجوانی است که به خاطر مشکل برادرش که درگیر اعتیاد شده است، تصمیم می گیرد با توزیع کنندگان مواد مخدر روان گردان در مدارس، دانشگاه ها و حومه شهر مبارزه کند. تخصص او در حوزه رباتیک است، به همین سبب، لباسی طراحی می کند که ظاهری متفاوت دارد و با این لباس و با همکاری پلیس به مبارزه با قاچاقچیان می پردازد.