درخت حوزه‌های تخصصی

برنامه ریزی و زمان بندی پروژه یکی از مباحث بسیار مهمی است که مدیران پروژه با آن مواجه اند و از عوامل کلیدی در موفقیت یا عدم موفقیت پروژه محسوب می شود. تحقیقات انجام گرفته در زمان بندی پروژه نشان می دهد که به طور مرسوم در زمان بندی پروژه برنامه ریزی تجهیزات را نادیده گرفته و یا ابتدا فعالیت های پروژه زمان بندی و سپس تجهیزات بر اساس آن برنامه ریزی می شود. این کار سبب خارج شدن از بهینه زمان بندی می شود. در این مقاله با مد نظر قرار دادن همزمان زمان بندی پروژه و برنامه ریزی تجهیزات، دو الگوریتم ژنتیک و شبیه سازی تبرید برای کمینه کردن هزینه ها، ارائه می شود. برای بررسی کارایی الگوریتم های پیشنهادی، مسائلی با تعداد فعالیت ها و تجهیزات مختلف مورد بررسی قرار گرفته و نتایج با هم مقایسه می شوند. نتایج نشان می دهد که الگوریتم های پیشنهادی قادرند تا مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط موجود را با تعداد گره های بالا و ضریب پیچیدگی های مختلف در زمانی کوتاه حل کنند. زمان بندی پروژه، الگوریتم ژنتیک ،شبیه سازی تبرید، برنامه ریزی تجهیزات

در سال های اخیر تحقیقات گسترده ای در زمینه زمانبندی پروژه صورت گرفته است. در حیطه زمانبندی پروژه همواره عدم قطعیت هایی وجود دارد که باعث انحراف برنامه واقعی از برنامه زمانبندی می گردد. یکی از راه حل های مواجهه با این عدم قطعیت استفاده از روش زنجیره بحرانی در زمانبندی پروژه است. این روش که برآمده از تئوری محدودیت هاست، روشی نوین در کنترل پروژه است. در تحقیق حاضر سعی در استفاده از اصول زنجیره بحرانی در زمانبندی پروژه تحت محدودیت منابع است. مهمترین نوآوری صورت گرفته در این تحقیق،ارائه مدل مساله زمانبندی زنجیره بحرانی پروژه با در نظر گرفتن بافر تغذیه و استفاده از شناوری به عنوان مکملی برای بافر تغذیه است. برای این کار ابتدا مدل زمانبندی پروژه تحت محدودیت منابع و با رویکرد زنجیره بحرانی نوشته شده و قابلیت اطمینان آن با استفاده از نرم افزار لینگو سنجیده شده است. در گام بعدی الگوریتم حل این مدل با استفاده از الگوریتم ژنتیک توسعه داده شده و در نهایت نمونه مسائل مختلفی مورد آزمایش قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از این تحقیق کارایی الگوریتم ژنتیک ارائه شده را نشان داده است.

ادعاها و در پی آن اختلافات به ویژگی های ذاتی در صنعت ساخت تبدیل شده اند که بسیاری از ذینفعان پروژه ها، آن را از مخرب ترین اتفاقات این صنعت می دانند. در بیشتر پروژه ها با سیستم های مختلف انجام پروژه، امکان بروز ادعاهایی از سوی طرفین، به خصوص پیمانکاران وجود دارد. اگرچه در هیچ پروژه ای نمی توان احتمال بروز این ادعاها را از میان برد، اما می توان با شناسایی علل و منشأ اصلی بروز ادعاها، تا حد زیادی از وقوع آنها در پروژه جلوگیری کرد. در همین راستا محققان این تحقیق با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان مرتبط و نیز بررسی اسناد مربوط به آن، داده های مرتبط با این زمینه را جمع آوری کرده اند که نتیجه آن یافتن 400 مورد مرتبط با ایجاد ادعا در پروژه های طرح و ساخت غیرصنعتی می باشد. به این ترتیب بعد از مقایسه و تجزیه و تحلیل این موارد به وسیله محققان، مدل بسته ادعا توسعه پیدا کرد که نشان دهنده مدل چهار بخشی از ادعاهاست که در ادامه تحقیق، عوامل مرتبط با هر کدام از آن چهار بخش شناسایی شدند. بخش اول شامل 48 منشأ بروز ادعا، بخش دوم شامل 43 علل ایجاد ادعا، بخش سوم شامل 4 نوع ادعا و بخش چهارم شامل 6 نوع خواسته ادعا می باشند. سپس این چهار بخش مدل بسته ادعا به کمک پرسشنامه میان خبرگان این زمینه توزیع گردید و بر اساس آن مهم ترین موارد هر بخش مشخص شد. درک این وقایع برای پیش بینی ادعاهای آینده و برای به حداقل رساندن تأثیر آنها در پروژه های مشابه آتی مفید می باشد.

زمانبندی صحیح پروژه از ارکان اصلی و لازمه موفقیت و همچنین تطابق برنامهریزی و اجرا، اصلیترین موضوع مدیریت پروژه میباشد. در این مقاله سعی شده است تا سیستمی کاربردی و مناسب برای زمانبندی پروژههای مختلف ارائه شود تا از طریق آن زمانبندی پروژهها دقیقتر انجام شود. در حال حاضر تکنیک ارزیابی و بازنگری پروژه PERT به طور گستردهای برای مدیریت پروژههای با مقیاس بزرگ به کار میرود. در روشهای سنتی موجود در تکنیک PERT ، زمان انجام فعالیتها به صورت اعداد قطعی و یا از طریق توزیع بتا حاصل میشده است، لیکن در شرایط و دنیای واقعی، تخمین زمان عملی انجام هر فعالیت به طور دقیق کار بسیار دشواری است. در این مقاله با استفاده از منطق فازی و به منظور مقابله با مشکلات مربوط به عدم قطعیت، سیستم خبره فازی طراحی شده است و در آن بسیاری از محدودیتها و عوامل تأثیرگذار بر روی زمان انجام پروژه مد نظر قرار گرفته است. در این ارتباط پارامترهای ورودی و خروجی سیستم از طریق پرسشنامه تهیه و پایایی نتایج حاصله تحلیل شده است. نتایج حاصل حاکی از قدرت بالای سیستم در کنترل شرایط مختلف تأثیرگذار بر روی زمان انجام پروژه میباشد.

بررسی و تحلیل عوامل تأخیر در پروژه راهکاری جهت برنامه ریزی و مدیریت زمان و هزینه در اجرای بهتر پروژه است. به دلیل اهمیت کاهش تأخیرات در پروژه های صنعتی در این پژوهش بر آن شدیم تا به برسی عوامل اصلی در ایجاد تأخیرات در صنعت پتروشیمی به عنوان یکی از صنایع سودآور و اشتغال زا بپردازیم. نتایج حاکی از آن است که: تحریم ها، کاهش قیمت نفت و رکود اقتصاد جهانی فعالیت های اقتصادی را تحت تأثیر قرار داده است، این امر به ویژه در نوسانات حجم کاری در صنعت ساخت وساز بیشتر منعکس شده است. ازجمله کشورهای عضو اوپک ( شامل ایران، عراق، کویت ، عربستان، قطر، ونزوئلا و .....) هستند که در معرض این نوسانات قرار دارند و ساخت پتروشیمی و فرآوردهای آن ها یک عامل اشتغال زایی و موقعیت اقتصادی مهم برای این کشورها بشمار می رود. پژوهش حاضر به بررسی علل ایجاد تأخیر در ساخت و راه اندازی پروژه های پتروشیمی به عنوان مهم ترین چالش پیشرو در توسعه این صنعت از چهار منظر: زمانی، مالی، کیفیتی و ساختاری پرداخته است و با استفاده از روش نظریه داده بنیاد و با انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با جمعی از کارشناسان و خبرگان صنعت پتروشیمی مفاهیم حاصل از موردکاویها استخراج و در قالب چهار فرضیه و به صورت یک شبکه مفهومی ارائه گردید.

افزایش سرمایه گذاری در بخش های عمرانی در نیروهای مسلح، علاوه بر تأمین نیازهای اساسی می تواند تأثیر مثبتی در پیشبرد اهداف راهبردی داشته باشد، لیکن در راه رسیدن به این اهداف، ریسک هایی وجود دارد که لازم است پیش از شروع هر پروژه، این موارد شناسایی و کنترل شود. در این خصوص هدف اصلی این مقاله، شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک پروژه های عمرانی یک رده نظامی از نیروهای مسلح ایران، با یک رویکرد تلفیقی فنون تصمیم گیری چند معیاره است. این رویکرد می تواند به عنوان ابزاری مناسب در خصوص سنجش ریسک های ساخت پروژه های عمرانی، برنامه ریزی جهت کنترل آنها و شناسایی پروژه های کم ریسک استفاده شود. در این پژوهش ابتدا با مطالعه کتابخانه ای، ریسک های ساخت پروژه های عمرانی استخراج می شود. سپس در مرحله اول رویکرد پیشنهادی، با کمک فنِ تحلیل سلسله مراتبی و نظرات خبرگان، ریسک های شناسایی شده بر اساس احتمال وقوع نسبت به یکدیگر، وزن دهی می شوند. در مرحله دوم تحقیق با بررسی میزان تأثیر ریسک های شناسایی شده در عملکرد ساخت و با کمک نظرسنجی دوم و روش ویکور، شناسایی پروژه های کم ریسک میسر می شود. نتایج مرحله اول نشان می دهد، ریسک های مربوط به نظارت، طراحی و ساخت و همچنین مسائل مالی و اعتباری در میان زیرگروه های اصلی از لحاظ احتمال وقوع نسبی با ضرایب 38/0 و 28/0 در رتبه اول و دوم قرار داشته و ریسک های مربوط به حوادث جغرافیایی و اقتصادی با ضریب اهمیت 13/0 در رتبه آخر قرار دارد. همچنین خروجی نظرسنجی در مرحله دوم، بیانگر فهرستی از پروژه های عمرانی رتبه بندی شده بر اساس میزان تأثیر ریسک در عملکرد ساخت آنهاست.